وبلاگ

در نواحی روستایی ابعاد کیفیت زندگی شامل ابعاد ذیل است : اجتماعی و فرهنگی مانند سنت ها ، وجود زیر ساخت های اجتماعی ، میزان انسجام اجتماعی ، بعد زیست محیطی به معنای رفاه انسان که ناشی از حفاظت و ارتقای محیط زیست روستا و بعد اقتصادی که به معنای رفاه و امنیت درآمد می باشد (Wilkinson and Pickett,2009,31) .
محققان حوزه کیفیت زندگی با چهار مسئله روبه رو هستند ، ابتدا با چه روشی به اندازه گیری کیفیت زندگی در افراد بپردازند ، دوم اینکه کدام ابعاد وجودی انسان در اندازه گیری مورد استفاده قرار بگیرد ، سوم چگونه اندازه گیری برای افراد و گروه های مختلف صورت بگیرد و چهارم چگونه نتایجی ارائه شود تا اجازه مقایسه میان افراد و گروه ها را بدهد (Rahman & et al,2011,147) .

نتایج تحقیقات برخی محققان نشان می دهد رابطه مثبتی میان خدمات (مسکن ، حمل و نقل و بهداشت) و کیفیت زندگی افراد وجود داشته و با افزایش خدمات کیفیت زندگی افراد بهبود می یابد (Epley and Menon,2008,178 ) . این امر به خصوص در کشورهای در حال توسعه دارای نمود بیشتری است و در بروز مهاجرت های روستایی هم موثر می باشد (Recardo and Aide ,2007,147) .
به طور کلی، افرادی که دارای تحصیلات کم ، بیماری، بیکاری دارای کیفیت پایین از زندگی بوده و سطوح پایین تر رضایت از زندگی و شادی می باشند (Bartlett,2010,122) .
عوامل کلیدی تعیین سطح رضایت از زندگی عبارت است از داشتن درآمد، بهره گیری از یک زندگی خانوادگی رضایت بخش، و سالم بودن است. یک مطالعه اولیه رفاه اقتصادی در شرق اروپا بین سالهای ۱۹۹۱ و ۱۹۹۵ نشان داد که رضایت از زندگی متاثر از سن، تحصیلات، موقعیت نسبی اقتصادی و بیکاری است در حالیکه جنسیت و وضعیت تأهل تاثیر کمتری دارد (Hayo and Seifert, 2003) .
یکی دیگر از مطالعات اخیر نشان داد که به طور متوسط ​​افراد در کشورهای در حال توسعه کمتر از مردم در جای دیگر از زندگی خود راضی هستند در حالی که افرادی که در کشورهای توسعه یافته زندگی می کنند به واسطه درآمد بالاتر ، سطح بالاتر تحصیلات و اشتغال از سطح رضایت بالاتری برخوردارند (Sanfey and Teksoz, 2007).
همچنین، مردم زمانی در کشورهای در حال توسعه از سطح زندگی خود راضی خواهند شد که استانداردهای مدیریت اقتصادی بالاتر و نابرابری کمتر شود (Bartlett , 2010,123) .
بر طبق یک نظر سنجی خانوار در مورد میزان رضایت از زندگی و شادی افراد در مناطق متفاوت چنین مشخص شد که میزان رضایت از زندگی برای زنان بالاتر از مردان، برای افراد جوان نسبت به افراد مسن بالاتر ، برای افراد دارای سطح تحصیلات بالاتر بهتر از افرادی با سطح تحصیلات پایین تر ، برای ساکنین مناطق شهری بالاتر از ساکنین مناطق روستایی است (Bartlett , 2010,153) .
مردم ساکن در مناطق روستایی نسبت به مردم ساکن در مناطق شهری از زندگی خود رضایت کمتری دارند و این یک کشش و انگیزه برای مهاجرت جوانان از روستاها بوده است . بنابراین، نیاز به سیاست های توسعه روستایی برای افزایش سرمایه گذاری در زیرساخت های روستایی یک بار دیگر روستاها را به مکان های جذاب برای جوانان و کارآفرینان تبدیل می نماید . برنامه برای ترویج یادگیری مادام العمر در مناطق روستایی، به ایجاد مناطق صنعتی برای صنایع تولیدی و خدماتی کوچک، به منظور توسعه تعاون روستایی و شرکت اجتماعی و ارتقاء شبکه از انجمن ها و سازمان های اجتماعی برای ایجاد سرمایه اجتماعی روستایی مورد نیاز ، برای رسیدن به این اهداف ضروری است (Bartlett , 2010,153) .
به کیفیت زندگی در بسیاری از رشته ها مانند جامعه شناسی و علوم پزشکی بطور به طور خاص توجه شده است اخیرا به عنوان مسیر اصلی روانشناسی تشخیص داده شده است .(Buss, 2000; Csikszentmihalyi, 1999; Diener, 2000).
روش کیفیت زندگی یک راه جامع به ساختار و گسترش در ابعاد زندگی در فضا با مختلف ابعاد مشخص ، از جمله محیط زیست طبیعی و جامعه را فراهم می کند (Peruniak ,Geoffrey s, 2010,50) .
کیفیت زندگی به عنوان ایجاد مداوم از یک حالت پایدار خوب بودن که از تجربه یک فرد در تمامی عرصه زندگی خود مشتق شده ، تعریف می شود . این دیدگاه که توسط Pirsig مطرح شد معتقد است کیفیت به عنوان یک فرایند مستمر است و نه یک نقطه پایانی دقیق . اعتقاد او بود که تلاش ها برای تعیین حدود کیفیت مشخص همیشه کمتر به موفقیت رسیده است زیرا اجبار قادر به ساختن چنین مشخصه ای نیست . این پیش بینی احتیاطی انسان را قادر می سازد تا از یک عامل عدم قطعیت آگاه باشند .
(Gelatt, 1989; Guindon & Hanna, 2002; Williams et al. , 1998)
یافته های حاصل از پژوهش کیفیت زندگی پیشنهاد کرده اند که هیچ متغیر تنها و یا مجموعه ای از متغیرها وجود ندارد که بتواند تاثیر ذهنی خوب بودن را افزایش دهد . روابط پیچیده بوده و تحت کنترل یک مجموعه گسترده ای از تاثیرات متفاوت است . با این حال، تحقیق متغیرهایی که به طور مداوم بر کیفیت زندگی تاثیر دارد را شناسایی کرده است. به طور خلاصه، کیفیت زندگی اساسا حالت ذهنی در مجموعه ای از شرایط خارجی است . طرز فکر فرد از زمان و مکان می تواند این حالت ذهنی را که موضوع بحث است را آشکار کند . .(Csikszentmihalyi,2000; Sink, 2000)
برای روش کیفیت زندگی، توانایی برای حرکت به سطوح مختلف آگاهی لازم است. این بدان معنی است که اعتقادات و ارزش ها که در هر سطح برای شرایط جسمی ، برای نیازهای اولیه ، برای روابط فامیلی و دوستی ، برای ملاحظات سیاسی ، برای سئوالات محیط زیستی ظاهر می شود ، جهت می گیرد (Peruniak ,Geoffrey s, 2010,56).
عبارت کیفیت زندگی برای گروه های مختلف معانی متفاوتی دارد . آن در زیست پذیری در یک منطقه ، یا در میزان سطح جذابیت ، یا در غیبت و یا مهاجرت اعضای فامیل ،در مسائل پزشکی مانند بارداری ، مریضی ، و یا میزان فقر و … آشکار می گردد . تحقیقات متفاوتی به بررسی کیفیت زندگی برای پاسخگویی به پرسش های خود نیاز دارند . در واقع کیفیت زندگی نام جدیدی برای نظریه قدیمی سلامت جسمی و ذهنی مردم در محیط های زندگی شان است(Epley ,Donald R, 2008,2) .
محققان در تجزیه و تحلیل کیفیت زندگی بر این باورند که می­توان آن را به دو محیط داخلی و خارجی مشخص تقسیم نمود که سطح توسعه منطقه به مردم اجازه می­دهد که خوب زندگی کنند ویا به دنبال کیفیت زندگی جستجو نمایند و آیا هر فردی قادر است محیط داخلی زندگی خود را بسازد تا به سلامتی، توسعه فردی، توسعه اجتماعی و به طور کل زندگی خوب برسدبه محیط داخلی برمی گردد(Pukeliene,Violet,2011,p148). بنابراین کیفیت زندگی متأثر از دو گروه عامل می­باشد.
شکل ۲-۱ : مدل نظری برای اندازه گیری کیفیت زندگی
محیط خارجی کیفیت زندگی
محیط زیست
- آب و هوا
- کیفیت محیط زیست روستا
محیط سیاسی

• • ثبات سیاسی

• • آزادیهای مدنی

• • فساد اداری

محیط جامعه

• • سیستم بهداشتی

• • دسترسی به آموزش

• • امنیت اجتماعی

• • نابرابریهای اجتماعی

محیط اقتصادی

• • محیط اقتصادی کلان

• • رشد اقتصادی

محیط داخلی کیفیت زندگی
بهبود کالبدی

• • وضعیت سلامتی

• • امنیت شخصی