وبلاگ

یمورا و همکاران^[۳۳]۴ (۱۹۹۶) از اطلاعات نمونه ای مشتمل بر ۱۰۰ بانک از بزرگترین بانکهای USA طی دوره ای ۱۰ ساله از سال ۱۹۸۶ لغایت ۱۹۹۵ استفاده کردند تا MVA را محاسبه نموده و همبستگی آن را با EVA و نیز چهار تا از معیارهای متداول حسابداری نظیر مبلغ سود خالص ، EPS ، ROE و ROA آزمون نمایند. نتیجه این شد که ارزش افزوده اقتصادی در مقایسه با سایر معیارها بیشترین همبستگی را با ارزش افزوده بازار دارد.
۲-۲۱-۲ تحقیقات در ایران
در ایران نیز تحقیقات زیادی در حوزه خصوصی سازی و همچنین ارزش افزوده اقتصادی صورت گرفته که از آنها می توان به تحقیق مهدی تقوی در سال ۱۳۷۳ اشاره کرد که عملکرد خصوصی سازی دولت را از دیدگاه نظری بررسی نموده و نقایص و مشکلات اجرای این سیاست را جهت بهبود مطرح نموده است و اشاره کرده است که با وجود آنکه هدف دولت از خصوصی سازی ارتقا کارایی و ایجاد تعادل اقتصادی بوده است اما در واقع مهمترین انگیزه واگذاری واحدهای دولتی در ایران جنبه مالی داشته است و در نهایت عملکرد خصوصی سازی را در راستای دستیابی به هدف افزایش کارایی ناموفق دانسته است .
در سال ۱۳۷۵ علی افشاری به بررسی تاثیرات سیاست خصوصی سازی در برنامه اول روی عملکرد عملیاتی بویژه افزایش در فروش در طی سالهای ۷۲-۱۳۶۹ پرداخته است و نتایج آن بهبودی که چندان چشم گیر نیست را در عملکرد عملیاتی نشان می دهد که به علت کوچک بودن دامنه تحقیق که تنها شامل ۸ شرکت و ۳ صنعت بوده دارای نارساییهای بوده است .
موسی بزرگ اصل (۱۳۷۳ ) شیوه های خصوصی سازی و تاثیرآن بر وضعیت مالی شرکتهای دولتی را بررسی کرده است و به این نتیجه رسیده است که جهت رقابت با شرکتهای خارجی این شرکتها نباید سود سهام نقدی تقسیم نمایند .
پایان نامه آقای علی شاهسواری به راهنمایی آقای دکتر نقی بهرامفر (۱۳۸۵ ) به بررسی تاثیر خصوصی سازی بر شرکتهای تولیدی بر بازدهی و عملکرد مالی آنها می پردازد و نتایج آن حاکی از آن است که خصوصی سازی به جز در صنعت وسایل نقلیه موتوری تاثیری بر روی بازده سهام ، بازده فروش و یازده دارایی های شرکت های خصوصی شده نداشته است و همچنین خصوصی سازی در مورد بازده ارزش ویژه فقط در صنعت ساخت وسایل نقلیه موتوری و صنعت ساخت محصولات کاغذی موثر بوده است و در سایر صنایع بی تاثیر بوده است .
در زمینه ارزش افزوده نیز ، فریدون رهنمای رودپشتی ( ۱۳۸۶ ) طی تحقیقی به بررسی و ارزیابی کارکرد ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازار به منظور ارزیابی عملکرد اقتصادی شرکتها پرداخت و به این نتایج رسید که بین EVA با متغیرهای مالی مورد مطالعه نظیر EPS ، P و ROI رابطه وجود دارد و همچنین وجود رابطه MVA با ROI و ROS و RI نیز تائید گردیده است و نیز نتایج نشان می دهد که میزان رابطه EVA با متغیرها در مقایسه با MVA با متغیرها بیشتر است .
در تحقیق دیگر خانم عارفه حسینی ، کارشناس ارشد حسابداری به راهنمایی دکتر رضوان حجازی عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا به مقایسه رابطه ارزش افزوده بازار و ارزش افزوده اقتصادی با معیارهای حسابداری پرداخته تا بتواند بر اساس آن مناسبترین معیار ارزیابی عملکرد داخلی که نماینده ای از ارزش افزوده بازار به حساب بیاید ،را به دست آورد . نتایج این تحقیق بدین صورت است که در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ، معیار ارزش افزوده اقتصادی در مقایسه با سایر معیارهای مورد بررسی با ارزش بازار مرتبط است ، بنایراین پیشنهاد نموده است که از معیار ارزش افزوده اقتصادی به عنوان شاخص ارزیابی داخلی و خارجی به علت رابطه قوی آن با ارزش افزوده بازار استفاده شود .
در پایان نامه آقای لقمان حاتمی به راهنمایی آقای دکتر محمد حسن جنانی ( ۱۳۸۶) به بررسی تطبیقی ارزیابی عملکرد شرکتها با بهره گرفتن از شاخصهای ARR ، ROI ، ROE و EVA پرداخته شده است و هدف آن ، این بوده است که آیا می توان از ارزش افزوده اقتصادی به عنوان جایگزینی برای بازده سرمایه گذاری ، بازده حقوق صاحبان سهام و نرخ بازده حسابداری استفاده نمود ؟

یافته های آن پژوهش بدین ترتیب است که بین ارزش افزوده اقتصادی با بازده سرمایه گذاری و بازده حقوق صاحبان سهام همبستگی وجود داشته ولی مقدار آن چندان زیاد نبوده و علت آن بالا بودن نرخ هزینه سرمایه است که منجر به صفر یا منفی شدن ارزش افزوده اقتصادی می گردد .
فصل سوم
روش‌ اجرای تحقیق
۱-۳- مقدمه:
در این فصل به چگونگی اجرا و اهداف تحقیق و مشخصات جامعه آماری و نمونه آماری و دوره زمانی تحقیق و همچنین چگونگی آزمون فرضیه های تحقیق پرداخته می شود .
۲-۳ روش تحقیق
در این تحقیق ابتدا ارزش افزوده اقتصادی شرکتها به عنوان معیاری برای ارزیابی عملکرد اقتصادی شرکتها محاسبه و ارزیابی می شود و با مقایسه ارزش افزوده اقتصادی شرکتها در سه ساله قبل و سه ساله بعد از خصوصی سازی ، به نوعی می توان تاثیرگذاری خصوصی سازی شرکتهای دولتی را بر عملکرد و بازدهی اقتصادی آنها بررسی کرد .
همچنین به منظور بررسی علت تغییر یا عدم تغییر ارزش افزوده اقتصادی ، به مقایسه نرخ بازده سرمایه و نرخ هزینه سرمایه همان شرکتها در سه ساله قبل و سه ساله بعد از خصوصی سازی ، می پردازیم .در واقع این تحقیق به عنوان تحقیقی کاربردی به شمار می آید .
۳-۳ اهداف تحقیق
هدف از این تحقیق تعیین موفقیت شرکتهای مشمول خصوصی سازی پس از واگذاری آنها از طریق ارزیابی ارزش افزوده اقتصادی است که بیانگر میزان عملکرد مدیریت و بازدهی شرکت می باشد .
همچنین به دنبال دلایل موفقیت یا عدم موفقیت سیاست خصوصی سازی (موفقیت از لحاظ عملکرد مدیریت ) در بهبود عملکرد شرکتها هستیم .
۴-۳ فرضیات تحقیق
با توجه به سوالات اصلی تحقیق در قسمت بیان مسئله فرضیه تحقیق به این صورت ذکر شده است :
فرضیه اصلی تحقیق بدین ترتیب است که خصوصی سازی شرکتهای دولتی بر EVA اثر مثبت دارد.
فرضیه اصلی ۱ :
بین میانگین ارزش افزوده اقتصادی شرکتها قبل از خصوصی سازی با میانگین ارزش افزوده اقتصادی شرکتها بعد از خصوصی سازی تفاوت معنی داری وجود دارد .
به منظور ارزیابی فرضیه اصلی ، فرضیه های فرعی زیر ارائه شده است :
فرضیه فرعی ۱ :
بین میانگین نرخ بازده سرمایه شرکتها قبل از خصوصی سازی با میانگین نرخ بازده سرمایه شرکتها بعد از خصوصی سازی تفاوت معنی داری وجود دارد .
فرضیه فرعی ۲ :
بین میانگین نرخ هزینه سرمایه شرکتها قبل از خصوصی سازی با میانگین نرخ هزینه سرمایه شرکتها بعد از خصوصی سازی تفاوت معنی داری وجود دارد .
به این علت فرضیه فرعی ۲ و ۳ ارائه شده است که تغییرات اجزای ارزش افزوده اقتصادی را بررسی کنیم و در نهایت علت تغییر یا حتی عدم تغییر ارزش افزوده اقتصادی را مورد بررسی قرار دهیم .
۵- ۳ دوره زمانی تحقیق
دوره زمانی تحقیق فاصله زمانی ۱۳۷۹-۱۳۸۷ که بر حسب در دسترس بودن اطلاعات سه ساله قبل و سه ساله بعد از خصوصی سازی شرکتها مورد بررسی قرار گرفته است .
۶-۳ مدل تحلیلی تحقیق و شیوه اندازه گیری متغیرها
در این تحقیق عملکرد و وضعیت مالی شرکتهای خصوصی شده از جنبه های مالی از طریق متغیر مالی وکمی EVA مورد بررسی قرار می گیرد و اثر متغیر EVA را بر روی متغیر کیفی (خصوصی سازی) بررسی می شود .
در این تحقیق از مدل زیر(استیوارت)^[۳۴]۱ برای محاسبه ارزش افزوده اقتصادی EVA استفاده می شود .
EVA=( r – c ) * capital
Nopat = سودحسابداری + ( هزینه بهره – صرفه جویی مالیاتی ) + افزایشهای معادل سرمایه
افزایشهای معادل سرمایه = تعدیل ذخیره کاهش ارزش سرمایه گذاریها + تعدیل کاهش موجودی کالا + تعدیل ذخیره مطالبات مشکوک الوصول+ هزینه مزایای پایان خدمت + هزینه معوق + تعدیل ذخیره مالیات
Capital = حقوق صاحبان سهام + بدهی بهره دار + مجموع معادلهای سرمایه
مجموع معادلهای سرمایه = ذخیره کاهش ارزش سرمایه گذاری + ذخیره موجودی کالا + ذخیره مطالبات مشکوک الوصول+ ذخیره مزایای پایان خدمت + ذخیره هزینه معوق + ذخیره مالیات
r = Nopat / Capital نرخ بازده سرمایه

Wd = بدهی بهره دار / جمع منابع We = ارزش بازار سهام عادی جدید / جمع منابع
Ws = سهام عادی و سود انباشته / جمع منابع
جمع منابع = بدهی بهره دار + ارزش بازار سهام عادی جدید + سهام عادی و سود انباشته
Kd = کل هزینه های مالی / کل بدهی های بهره دار
(از طریق مدل گوردون )