البته وزارت کشاورزی نیز کماکان در این مدت به ارائه خدمات بر اساس شرح وظایف قانونی خود ادامه می داده است.
با شروع جنگ تحمیلی ، جهاد ضمن انجام رسالت فوق با بسیج نیروهای خود و سازماندهی مردمی وارد میدان نبرد شد و در این راه شهدائی را نیز تقدیم انقلاب کرد و این فرزندان به نشان سنگرسازان بی سنگر از سوی امام راحل نائل گردیدند.
خدمات چشم گیر این نهاد در زمینه فعالیتهای عمرانی ، کشاورزی و سازندگی کشور موجب شد مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۶۲ قانون تشکیل وزرات جهاد سازندگی را تصویب و با انتزاع وظایف مربوط به زراعت علوفه ، کشت دیم ، عملیات آبی و خاکی و عمران روستائی و امور عشایری از وزارت کشاورزی ، این نهاد را در امور فوق موظف نماید در سال ۱۳۶۶ وظیفه اداره شیلات کشور نیز به جهاد واگذار گردید.
پس از آن مجلس محترم شورای اسلامی در سال ۱۳۶۹ قانون تفکیک وظایف وزارتخانه‌های کشاورزی و جهاد سازندگی را تصویب و طی آن کلیه وظایف مربوط به امور دام و طیور و منابع طبیعی به وظایف تبعی آن افزوده شد بنابر این مصوبه کلیه امور مربوط به حفظ ، احیاء و گسترش و بهره برداری از منابع طبیعی (جنگل و مرتع و شیلات) آبخیزداری ، امور دام و طیور و عمران روستائی (بهسازی روستائی ، آب رسانی ، برق رسانی به روستاها ، راه سازی و صنایع روستائی) برعهده جهاد سازندگی قرار داده و وظایف باغبانی ، زراعت ، آب و خاک ، تحقیقات کشاورزی ، مکانیزاسیون کشاورزی ، حفظ نباتات و … برعهده وزارت کشاورزی محول گردید.
پس از آن در سال ۱۳۷۹ مجلس شورای اسلامی ضمن تصویب طرح ادغام دو وزارت خانه ، اهداف و وظایف آنها را به منظور تجمیع وظایف و اصلاح ساختاربخشی از تشکیلات دولت در دستور کار قرارداده و به تصویب رسانید. از آن تاریخ تاکنون کلیه وظایف مربوط به بخش کشاورزی ومنابع طبیعی در وزارتخانه واحدی با عنوان جهاد کشاورزی به اجرا در می آید ، در این رابطه در استانها نیز با ادغام دوسازمان جهاد سازندگی و کشاورزی تمام وظایف دو سازمان به یک سازمان به نام جهاد کشاورزی استان محول گردید.
د- نقش بسیج سازندگی در محرومیت زدایی از کشوروایجادرفاه برای روستائیان
بسیج سازندگی ازاهداف بلند وآرمانی امام راحل بودکه اگرچه بااین نام وعنوان مطرح نبود ولیکن اصل وظیفه را که موردنظرایشان بودبه نحومطلوب دنبال شدوبخش عمده ای ازاهداف در جهاد سازندگی تعرف شده بودکه شرح آن ارائه شد.البته همواره این سؤال مطرح است که بسیج سازندگی با جهاد سازندگی ابتدای انقلاب چه تشابه و تمایزی دارد. باید گفت، تشابه اصلی در نقش و کارکرد احیاء ارزشهای جهادی است. علاوه بر آن تشابه فعالیتهای بسیج سازندگی با جهاد سازندگی سابق در خدمات‌رسانی و محرومیت‌زدایی از روستاها و مناطق محروم است ولی نقطه تمایز آن این است که وظیفه ذاتی جهاد سازندگی سابق، عمران و آبادانی روستاها بود که در سنوات بعد این وظایف به دستگاه های دولتی محول شد.
بسیج سازندگی با گذشت ۸ سال از فعالیتش، در چندسال اخیر در قالب اردوهای هجرت (با هدف غنی‌سازی اوقات فراغت جوانان) در همه عرصه‌ها اعم از آموزشی، بهداشتی، فنی و حرفه‌ای، خدمات‌رسانی، عمرانی، مرمت بهسازی و زیباسازی مدارس وارد شده که خدمات‌رسانی و محرومیت‌زدایی از کشور از نتایج آن بوده که به همین منظور، آشنایی با کم و کیف فعالیتهای این سازمان ضروری به نظر می‌رسد.
تأسیس سازمان بسیج سازندگی به سال ۱۳۷۹ برمی‌گردد که براساس تدابیر مقام معظم رهبری وبراساس دیدگاه‌های امام خمینی(رحمه الله علیه)برای شکوفایی استعدادهای ذخیره شده در جوانان این سازمان با هدف استفاده از نیروی نشاط جوانان برای سازندگی کشوروایجادرفاه وتامین اجتماعی درمناطق محروم در اوقات فراغت تشکیل شد.
اردوهای هجرت بسیج سازندگی براساس تدابیر مقام معظم رهبری برای شکوفایی استعدادهای ذخیره شده در جوانان با هدف اشاعه فرهنگ خدمات‌رسانی در بین جوانان تشکیل و فعالیت می‌کند.برای اجرایی کردن تدبیر مقام معظم رهبری لازم بود این حرکت نهادینه شود و برای جوانان بستر قانونی فراهم شودو دیگر اینکه این حضور به شکل یک طرح ملی و کارآمد خود را نشان دهد. بسیج سازندگی به دنبال این است که فرهنگ خدمات‌رسانی را در بین آحاد مختلف جامعه نهادینه کند و از ظرفیت‌هایی که در استانها مجموعه اجرایی کشور وجود دارد، استفاده نموده و خدمات رایگان به مردم ارائه کند.این طرح که تحت عنوان اردوهای هجرت نامگذاری شده است در سالهای گذشته فعالیت خود را به شکل منسجم آغاز کرد و براساس بند <ب> تبصره >16< این اجازه به سازمان داده شد که بتواند امکان واگذاری امور به جوانان را فراهم کند.سازمان بسیج سازندگی موظف است از نیروهای جوان داوطلب، دانش آموز، دانشجو و طلبه (اعم از برادران و خواهران) برای ساماندهی و هدایت و حمایت از اردوهای خودجوش جهادی جوانان در راستای تحقق اهداف اردوهای هجرت (۳) استفاده کند.
از دیگر ویژگی‌های این طرح تنوع لازم در زمینه‌های آموزشی و مهارتی، پژوهشی، بهداشتی درمانی، فرهنگی و اجتماعی، عمرانی (از قبیل منابع طبیعی، کشاورزی، پل‌سازی و…) و خدمات‌رسانی است.کوتاه مدت و زودبازده بودن این طرحها، فراگیر و گسترده بودن، نداشتن پیچیدگی‌های تخصصی و نیز عمومی و عام‌المنفعه بودن از ویژگی‌های طرحهای بسیج سازندگی است.
غنی‌سازی اوقات فراغت جوانان در عرصه‌های سازندگی و مردم‌یاری و خدمات‌رسانی، آشنایی جوانان با فرهنگ کار و تلاش و فعالیتهای گروهی، کمک به توسعه سازندگی و ایجادرفاه وتامین اجتماعی ورفع محرومیت در کشور به ویژه در روستاها و مناطق محروم با هزینه کمتر و سرعت بیشتر از مهمترین اهداف این اردوها است.
سازمان بسیج سازندگی طی تابستان سال۱۳۹۲ در قالب اردوهای هجرت ۳ با مشارکت دانش‌آموزان بیش از ۱۰هزار مدرسه را مرمت و زیباسازی کردند. به کارگیری حداقل ۱۰ میلیون دانش‌آموز واجد شرایط در اردوهای هجرت بسیج سازندگی در عرصه‌های مختلف بهسازی و نوسازی مدارس، گام موثری در پر کردن اوقات فراغت جوانان و نوجوانان تلقی می‌شود.
اجرای این طرح علاوه بر اشتغالزایی سبب تقویت روحیه اعتماد به نفس جوانان شده و از بروز ناهنجاریهای اجتماعی جلوگیری می‌کند. همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید، ۵ هزار پروژه آموزشی آماده تحویل با ۲۵ هزار کلاس درس، بیش از نیم میلیون دانش آموز را در خود جای خواهند داد.در تابستان ۸۶ طرح هجرت ۳ با حمایت دولت و با اعتبار ۱۴ میلیارد تومان اجرا شد که براساس برآوردهای صورت گرفته، تاکنون ۷ میلیون نفر روز از جوانان در عرصه‌های ۷گانه اردوهای هجرت ۳ شرکت کرده‌اند.در عرصه بهسازی و بازسازی مدارس، بیش از یک میلیون و ۶۵۸ هزار و ۱۹۶ نفر روزکار به همراه ۳ هزار و ۱۷۱ نفر از معلمان و مربیان فرهنگی و داوطلب بسیج فرهنگیان در زمینه مرمت، بهسازی و زیباسازی مدارس کشور وارد عمل شده و تاکنون ۱۰هزار و ۵۱ مدرسه را تکمیل و تحویل داده‌اند.
حضور خواهران و برادران بسیجی در کار کشاورزان مناطق محروم برای کمک‌رسانی به این افراد، بسیار چشمگیر بوده و در راستای محرومیت‌زدایی و حمایت از کشاورزان محروم قدمهای خوبی برداشته شده است.
جوانان بسیجی شرکت‌کننده در اردوهای هجرت کاشت نباتات، اصلاح باغات و سمپاشی مزارع را به عهده گرفته و کشاورزان محروم را یاری می‌رساند.
انجام امور آبخیزداری، تولید نهال، بوته‌کاری، کپه‌کاری، ، کاشت نهال مرتعی، احداث کان-ال آبرسانی و جمع آوری محصولات کشاورزی و زراعی از عمده‌ترین فعالیتهای مهم در این عرصه است.حضور ۱۵ میلیون نفر روز از سال ۷۹ تاکنون از جوانان دانشجوی رشته‌های مرتبط با این عرصه‌ها در اردوهای هجرت ۳، ضمن بالا بردن تجربه دانشجویان، می‌تواند گام مؤثری در راستای محرومیت‌زدایی به شمار آید
ه- بنیادمستضعفان وجانبازان انقلاب اسلامی
سنگ بنای تشکیل بنیاد مستضعفان بر پایه فرمان ۹/۱۲/۱۳۵۷ رهبر کبیر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت امام خمینی(رحمه الله علیه)خطاب به شورای انقلاب اسلامی نهاده شد.
« بسم الله الرحمن الرحیم - شورای انقلاب اسلامی - بموجب این مکتوب مأموریت دارد که تمام اموال منقول و غیرمنقول سلسله پهلوی و شاخه‌ها و عمال و مربوطین به این سلسله را که در طول مدت سلطه غیرقانونی از بیت المال مسلمین اختلاس نموده اند بنفع مستمندان و کارگران و کارمندان ضعیف مصادره نماید و منقولات آن در بانکها با شماره به اسم شورای انقلاب یا اسم اینجانب سپرده شود و غیرمنقول از قبیل مستغلات و اراضی ثبت و مضبوط شود تا بنفع مستمندان از هر طبقه صرف گردد، در ایجاد مسکن و کار و غیرذالک، به جمیع کمیته‌های انقلاب اسلامی در سراسر کشور دستور می‌دهم که آنچه از این غنائم بدست آوردند در بانک با شماره معلوم بسپرند و به دولت ابلاغ نمائیدکه این غنائم مربوط به دولت نیست و امرش با شورای انقلاب است و آنچه مأمورین دولت بدست آورده اند یا می‌آورند باید به همین شماره به بانک تحویل دهند و کسانی که از این اموال چیزی بدست آورده اند، باید فوراً به کمیته‌ها یا بانک تحویل دهند و متخلفین مورد مؤاخذه خواهند بود. روح الله الموسوی الخمینی - یکم ربیع الثانی ۹۹/۹ اسفند ۵۷ »
نظربه اهمیت رسیدگی به معلولین جامعه واقدامات رفاهی برای آنها امام در آذر ۱۳۶۷مطابق با ربیع الثانى ۱۴۰۹دستوری را به نخست وزیروقت صادرنمودند.
بسمه تعالى- جناب آقاى نخست وزیر محترم- ایّده اللَّه تعالى
بنیاد مستضعفان موظف است در جهت رفاه معلولین عزیز اولویت را به آنها داده و تمامى نیازهاى آنها را برطرف کند.
جناب آقاى مظاهرى (سرپرست بنیادمستضعفان وقت) باید در این زمینه تمامى سعى و کوشش خود را مبذول دارد و گزارش کارهاى انجام شده را به این جانب اطلاع دهد. روح اللَّه الموسوی الخمینى(صحیفه امام ، ج۲۱ ، ۱۹۳ )
ازمهم ترین اهداف اصلی بنیادمستضعفان که موردتوجه حضرت امام قرارگرفته بود میتوان اشاره کرد به:
کمک به ارتقای سطح زندگی مادی، معنوی و فرهنگی مستضعفان و محرومان جامعه ۲-رشد بازده کل اقتصادی گروه و بهینه نمودن سبد دارایی‌ها و سهام ۳- توسعه سرمایه انسانی و فناوری
درحال حاضربنیاد، نهادی است نشات گرفته از انقلاب اسلامی، غیر انتفاعی، دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی، اداری و استخدامی وباتوجه به اهداف وآرمان‌های بلند حضرت امام خمینی(رحمه الله علیه) تحت نظارت عالیه مقام معظم رهبری (مدظله العالی) اداره می‌شود.دراین راستا مهمترین رسالت و مأموریت‌هایی که بعهده این بنیادگذاشته شده عبارتنداز:
۱- شناسایی، تثبیت، تقویم، حفظ و اداره بهینه سرمایه و دارایی‌ها۲- انجام فعالیتهای تولیدی و خدماتی در داخل و خارج از کشور۳- اداره بهینه شرکت‌ها و واحدهای تحت پوشش ۴- انجام فعالیتهای حمایتی و عام المنفعه ۵- حفظ و بهره‌برداری از اشیاء، اسناد و آثار تاریخی و موزه‌ای ۶- انجام تحقیقات و تولید دانش فنی و فناوری کاربردی
بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی با بکارگیری مدیران و کارکنان با انگیزه و توانمند، ماموریت‌های فوق را در چهارچوب اساسنامه مصوب مقام معظم رهبری و در جهت تامین منافع ذی‌نفعان با اطلاع رسانی به جامعه، به انجام می‌رساند.
با توکل به خداوند متعال، در مسیر تحقق سیاست‌های کلی کشور و اجرای اساسنامه، بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی در چشم انداز، نهادی است: برتر در توسعه توان اقتصادی ، خادم در کاهش استضعاف مادی و فرهنگی مستضعفین ، پویا در بهره برداری از استعدادها برای رشد توانایی‌های علمی و فرهنگی کشور. این نهاد با حضور موثر در صحنه‌های اقتصادی ایران و جهان، به افزایش تولید ملی، توسعه فضای رقابتی و دستیابی به اهداف و سیاست‌های دولت جمهوری اسلامی ایران، کمک می‌کند و در هر عرصه فعالیت به دنبال توسعه دانایی، دانش و فن آوری، رضایت مشتریان، رعایت حقوق ذی‌نفعان و تکریم انسان‌هاست.
آرزو و عزم ما، سربلندی این نهاد به گونه‌ای است که:نام بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، اعتماد برانگیز و افتخار آفرین باشد.
گسترش ارائه خدمات برای کمک به توانمند سازی مستضعفان جهت عبور موفقیت آمیز از نقاط عطف زندگی هدفی است که تاکنون بخوبی دنبال شده است. فعالیتهای اجتماعی بنیاد مجموعه ای از خدمات به منظور کمک به ارتقای سطح زندگی مادی، معنوی و فرهنگی مستضعفان و محرومان جامعه میباشد. گسترش این امر با بهره گرفتن از روش غیر مستقیم میباشد.
به موجب تغییر رویکرد در روند تغییر در طراحی ساختار تشکیلاتی حوزه‌های واحد اصلی مبنی بر خروج از فعالیتهای اجرایی، کلیه فعالیتهای اجرایی ارائه خدمات به محرومان با توجه به مفاد ماده ۸ اساسنامه مصوب بنیاد، مبنی بر انجام فعالیتهای امدادی و عام المنفعه به منظور کاهش محرومیت مستضعفان در چارچوب تدابیر ابلاغی مقام معظم رهبری از معاونت امور مستضعفان در واحد اصلی بنیاد منتزع شد و بر اساس اتخاذ سیاست برون سپاری در خصوص فعالیتهای اجرایی، به بنیاد علوی منتقل گردید که در این خصوص میتوان بنیاد علوی را به عنوان متولی انجام فعالیتهای اجتماعی در بنیاد نام برد.
به موجب تغییر رویکرد در روند تغییر در طراحی ساختار تشکیلاتی حوزه‌های واحد اصلی مبنی بر خروج از فعالیتهای اجرایی، کلیه فعالیتهای اجرایی ارائه خدمات به محرومان با توجه به مفاد ماده ۸ اساسنامه مصوب بنیاد، مبنی بر انجام فعالیتهای امدادی و عام المنفعه به منظور کاهش محرومیت مستضعفان در چارچوب تدابیر ابلاغی مقام معظم رهبری از معاونت امور مستضعفان در واحد اصلی بنیاد منتزع شد و بر اساس اتخاذ سیاست برون سپاری در خصوص فعالیتهای اجرایی، به بنیاد علوی منتقل گردید که در این خصوص میتوان بنیاد علوی را به عنوان متولی انجام فعالیتهای اجتماعی وعام المنفعه در بنیاد نام برد.
موضوع فعالیت بنیاد علوی طبق مفاد اساسنامه، انجام فعالیتهای عام المنفعه به منظور کاهش محرومیت در زمینه‌های بهداشتی، فرهنگی، اجتماعی، کمک به مستمندان میباشد. برنامه‌های مهم بنیاد علوی در مناطق محروم به منظور محرومیت زدایی و رفع چالشهای موجود، در واقع پر کردن شکافهای فقر و برخورداری همه مردم از رفاه نسبی و رساندن این مناطق به سطحی متعادل است. از جمله مهمترین برنامه‌های این موسسه، میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:
کمک به سازمانها و نهادهای حمایتی، اجتماعی و فرهنگی ۲- توزیع هدایا در سراسر شهرها، روستاها و مناطق محروم کشور ۳- برگزاری اردو برای دانش آموزان مناطق محروم در مراکز فرهنگی ورزشی تحت پوشش ۴- اجرای طرح سلامت جهت بهبود وضعیت تغذیه مادران باردار و شیرده در استانهای محروم ۵- اجرای طرح ارتقاء سطح علمی دانش آموزان پیش دانشگاهی مناطق محروم جهت ورود به دانشگاه ۶- ایجاد صندوق حمایت از دانشجویان مستعد محروم ۷- ارائه خدمات پزشکی به افراد محروم در بیمارستانها و درمانگاههای تحت پوشش ۸- خدمات زیربنائی ۹- شرکتهای تحت پوشش شامل: گروه پزشکی برزویه ، اسکان ایران، شهر صنعتی کاوه، شرکت توسعه تجارت زرفام و گروه پزشکی اراک
بنیاد علوی در سالهای اخیر کمک‌های بلاعوض متعددی به مستضعفان نموده است ازجمله: کمک‌های بلاعوض بنیاد علوی به مستضعفان طرح ارتقاء تحصیلی دانش آموزان . با عنایت به تفاهم نامه منعقده فیمابین بنیاد علوی و دفترسلامت خانواده، وزرات بهداشت با هدف ارتقاء سطح سلامت تغذیه ای زنان باردار و شیرده نیازمند به تعدادواجدین شرایط به صورت هر دو ماه یکبار سبد ارزاق شامل گوشت، روغن، پنیر، برنج، عسل، شکر، مغز بادام یا پسته، خرما، سویا، لوبیا، عدس، تن ماهی، ماکارونی، کنسرو نخود فرنگی به مادران اهداء می‌گردد. همچنین این صندوق با هدف افزایش سهم محرومین مستعد در تولید علم، احراز جایگاه برتر علمی، پژوهشی، فرهنگی و سطوح مختلف ملی و بین المللی و ایجاد فضای امن، جهت رشد و بالندگی جامعه هدف در رویارویی احتمالی با هرگونه سستی، انحراف اجتماعی و اندیشه‌های الحادی و جلوگیری از فرار مغزها، با هدف گسترش خدمات وام و ایجاد تسهیلات در خصوص امور پژوهشی، تألیفی و اختراع و ابداع دانشجویان قدمهای اولیه را در تدوین آیین نامه‌های مربوطه برداشت .
بخش کشاورزی یکی از بخش‌های مهم اقتصاد کشور است و کشاورزان به واسطه نقش تولید کنندگی که دارند می‌بایست مورد توجه کارگزاران قرار گیرند. حضرت امام خمینی در زمینه اهمیت بخش کشاورزی می‌فرمایند: ایران کشوری است که باید کشاورزی آن اساس همه کارها باشد. اگر کشاورزان ما باورشان این باشد که ما می‌توانیم در کشاورزی به جایی برسیم که صادر کنیم و وابسته به غیر نباشیم بلکه دیگران محتاج می‌باشند می‌توانند. اقتصاد ما باید متحول بشود. اقتصاد وابسته به اقتصاد مستقل تبدیل شود.(صحیفه امام، ج ۶ ص ۴۶۰)
و- سازمان بسیج مستضعفین
اندیشه‌ی دفاع از اسلام با تکیه بر نیروی وفادار توده‌های مسلمان در صدر اسلام و با همت پیامبر بزرگوار اسلام پایه‌ریزی شد. دفاع از موجودیت اسلام که در قرآن کریم تحت عنوان آیات جهاد و مبارزه با دشمنان آمده است، با فداکاری مستضعفین جامعه و از جان‌گذشتگی آنان تحقق یافت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷ این سابقه‌ی تاریخی موجب شد تا امام خمینی در پنجم آذر ۱۳۵۸ فرمان تشکیل ارتش ۲۰ میلیونی یا بسیج مستضعفین را صادر نماید. قابل ذکر است که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، سازمان دفاع غیرنظامی با برخی وظایف مشابه با بسیج مستضعفین وجود داشت. قانون سازمان دفاع غیرنظامی در سال ۱۳۵۱ با متن قانون آمادگی ملی و بسیج غیرنظامی مصوبه‌ی ۲۳/۲/۱۳۵۴ مجلس منحله‌ی شورای ملی ادغام و در سال ۱۳۵۶ ابلاغ شد که این سازمان آمادگی‌های لازم را در مأموریت‌هایی چون کمک به آسیب‌دیدگان از سیل، زلزله، حوادث طبیعی و غیرطبیعی در افراد داوطلب به وجود می‌آورد.
اما پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان یک انقلاب کاملاً مردم‌گرا سبب شد تا به منظور حاکمیت مستضعفین و تداوم آن، بسیج شکل بگیرد (ایران پس از انقلاب، ۱۳۷۰). در واقع اعلان و تشکیل بسیج مستضعفین یکی از راهبردهایی بود که از ابتدا با ماهیت دفاع مسلحانه‌ی توده‌های مستضعف از موجودیت انقلاب اسلامی در برابر توطئه‌های دشمنان داخلی و خارجی انقلاب پایه‌ریزی شد. امام ضمن تأکید بر حضور مستضعفان در این بسیج ملی، با واژه‌های آرمانی آن را «لشکر خدا» معرفی نمودند. «بسیج، میقات پابرهنگان و معراج اندیشه‌ی پاک اسلامی است که تربیت‌یافتگان آن نام و نشان در گمنامی و بی‌نشانی گرفته‌اند. بسیج، لشکر مخلص خدا است که دفتر تشکل آن را همه‌ی مجاهدان از اولین تا آخرین امضا نموده‌اند (صحیفه‌ی امام، ج ۲۱، ۱۹۴(
بسیج مستضعفین برای اجرایی شدن، فرآیندهایی را سپری کرد. ابتدا در ۱۹/۴/۱۳۵۹ به شکل سازمان بسیج ملی به تصویب شورای انقلاب رسید (بسیج در پرتو قانون، ۴۲) که بر اساس این قانون رئیس سازمان بسیج ملی از طرف رهبر یا شورای رهبری منصوب و خط‌مشی کلی آن توسط شورای عالی دفاع تعیین می‌شد. اما طی نامه‌ی مورخه‌ی ۲۱/۱۱/۱۳۵۹ نخست‌وزیر شهید، محمدعلی رجائی بسیج مستضعفین در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ادغام شد و به عنوان یکی از واحدهای این نهاد در کنار دیگر واحدهای عضو شورای فرماندهی سپاه قرار گرفت. رئیس واحد بسیج مستضعفین سپاه از سوی فرماندهی سپاه تعیین می‌شد که از رؤسای آن میتوان به حجت‌الاسلام سالک و حجت‌الاسلام رحمانی اشاره کرد. در ماده‌ی ۳۵ اساسنامه‌ی واحد بسیج مستضعفین آمده است:
هدف از تشکیل واحد بسیج مستضعفین ایجاد توانایی‌های لازم در کلیه‌ی افراد معتقد به قانون اساسی و اهداف انقلاب اسلامی به منظور دفاع از کشور و نظام جمهوری اسلامی و همچنین کمک به مردم هنگام بروز بلایا و حوادث غیرمترقبه با هماهنگی مراجع ذی‌ربط میباشد» (بسیج در پرتو قانون، ۴۴(
اصل ۱۵۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اهمیت پدیداری بسیج از منظر قانونگذاری را نشان می‌دهد. در این اصل آمده است: «به حکم آیه‌ی کریمه‌ی «واعدوا لهم مااستطعتم من قوه و من رباط الخیل ترهبون به عدوالله و عدوکم و آخرین من
فرم در حال بارگذاری ...
