در مطالعه دانمان و کارپنتر تعداد چهار جمله فراخنای نسبتاً مناسبی برای متوسط آزمودنیها بود، ولی برخی از آزمودنیها در بیشتر از دو جمله با مشکل مواجه میشدند. بررسیها نشان داد که ین افراد در درک مطلب خواندن نسبت به سایرین ضعیفتر هستند. در این مطالعه رابطه خوبی بین ظرفیت حافظه فعال و درک مطلب یافت شد؛ بهاینترتیب که هر چه ظرفیت حافظه فعال بیشتر باشد درک مطلب آزمودنی نیز بالاتر و هر چه ظرفیت حافظه فعال فرد پایینتر باشد نمره درک مطلب او هم پایینتر است (بدلی، ۲۰۰۴؛ کرمی نوری، ۱۳۸۳).
شواهد متعددی نشان میدهد که ظرفیت مؤثر حافظه فعال در میان افراد مختلف متفاوت است و این تفاوت بر گسترهی وسیعی از تکالیف شناختی (پردازش کنترلشده[۲۲۷] مستلزم توجه، پردازش و دستکاری اطلاعات در مقابل پردازش خودکار) مانند حل مسئله، یادگیری مطالب جدید، استدلال و درک مطلب اثر میگذارد (هاتون و تاوس، ۲۰۰۱؛ هارمان[۲۲۸]، داویلار[۲۲۹] و یوشر[۲۳۰]، ۲۰۰۳، بارت، تاگاد[۲۳۱] و انگل[۲۳۲]، ۲۰۰۴؛ آنزورث[۲۳۳] و انگل، ۲۰۰۵).
عملکرد حافظه فعال مانند کل سیستم حافظه با سن مرتبط است (چری[۲۳۴] و همکاران، ۲۰۰۷). سالمندان با آهستگی بیشتری به محرکها پاسخ میدهند و اگر تکلیف از پیچیدگی بیشتری برخوردار شود در مقایسه با جوانان خطاهای بیشتری مرتکب میشوند. سالت هاوس[۲۳۵] (۱۹۹۲؛ به نقل از چری و همکاران، ۲۰۰۷). اثر سالمندی را در تکالیف حافظه فعال بررسی نموده و به این نتیجه رسید که تکالیف زبانی و محاسبات ریاضی در سالمندان نسبت به جوانان با دشواریهایی روبهروست. برخی مطالعات نشان داده است که بیشترین آسیب حافظه فعال در سالمندان متوجه صفحه بینایی-فضایی است (کرمی نوری، ۱۳۸۳). پژوهش چری و همکاران (۲۰۰۷) نیز نشان داد که جوانان در تکالیف حافظه فعال عملکرد بهتری نسبت به افراد مسنتر دارند. جنسیت هم از متغیرهای موردبررسی در ظرفیت حافظه فعال است. نتیجه دو پژوهش یافت شده در این زمینه (چری،کافمن[۲۳۶]، ۲۰۰۷) حاکی از این است که تفاوتی بین مردان و زنان در ظرفیت حافظه فعال وجود ندارد.
۲-۱۰- اثر اختلال استرس پس از سانحه بر حافظه فعال
در رابطه با اثرات PTSD بر حافظه نیز مطالعاتی انجام پذیرفته است ازجمله آنکه کانستنس و همکاران (۲۰۰۸) مطرح کردند که در اختلال استرس پس از سانحه کارکرد طبیعی حافظه دچار مشکل میشود و اطلاعات همراه با خطا پردازش و بازیابی میشوند. مرادی و همکاران (۱۳۸۹) در بررسی خود در رابطه با عملکرد حافظه در افراد بازمانده از جنگ مبتلا به PTSD نشان دادند که مبتلایان به این اختلال علاوه برداشتن مشکلات در بخشهای مختلف حافظه مانند حافظه شرححال، حافظه مربوط به آینده، حافظه کاری در حافظه کلی نیز از نقص برخوردار هستند.
داگلیش و اسویزر[۲۳۷] (۲۰۱۱) در بررسی ظرفیت حافظه کاری هیجانی در PTSD تکلیفی را در اختیار آزمودنیها قراردادند بر این اساس که آزمودنی وظیفه داشت طی فواصل زمانی کوتاه لغات خنثی را به یاد بیاورند در حالی که همزمان به پردازش جملاتی میپردازد که افکار منفی مربوط به تروما را توصیف میکنند. آن ها دریافتند که توانایی یادآوری فهرستهای واژه در متن جملات تروما، نسبت به جملات خنثی بهطورکلی در مبتلایان به PTSD در مقایسه با گروه کنترل ضعیفتر بود.
گالایر[۲۳۸] و همکاران (۲۰۰۳) در بررسی اثر اطلاعات مرتبط با تروما بر عملکرد حافظه در افراد بازمانده از هولوکاست نتایجی مبنی بر این موضوع به دست آوردند که افراد مبتلا به PTSD عمدتاًً ارتباط تازهای را با محرکهای وابسته به تروما در مقایسه با محرکهای خنثی شکل میدهند و این میتواند توجیه برای دوام علائم آنان سالها پس از رویداد و علائم سرزده در آنان باشد. این تسهیلسازی مرتبط با تروما در حافظه آشکار، همراه با ضعف در حافظه آشکار ممکن است به توضیح ماهیت دوجانبه اختلال حافظه PTSD کمک کند. بروین و بتون مشکلات حافظه این افراد را به علت داشتن افکار ناخواسته میدانند. این افکار منجر به محدود شدن ظرفیت حافظه فعال آنان میشود، بنابرین اطلاعات به صورت نامناسب به حافظه بلندمدت انتقالیافته و بهدرستی تحکیم نمیشود که بازیابی اطلاعات را با مشکل روبهرو میکند.
مورس[۲۳۹] و همکاران (۲۰۰۸) کارکرد قشری افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه در طول بهروزرسانی حافظه کاری را بررسی کردند. با بهره گرفتن از روش PET اختلالاتی را در ناحیه مغزی نیمکره چپ یافتند. نتایج نشان داد افراد بیمار در فعالیت افتراقی در طول بهروزرسانی حافظه فعال موفق نبودند و در عوض به نظر میرسد که بهکارگیری نابهنجار نواحی شبکه بهروزرسانی را در مدت نگهداری حافظه فعال را نشان میدهند. این نواحی شامل قشر پره فرونتال پشتی جانبی به سمت جلو مغز و لوب آهیانهای تحتانی است. این یافته ها بیان میکند بهکارگیری جبرانی شبکه ها در PTSD معمولاً تنها در طول روز رسانی حافظه فعال ایجاد میشود و ممکن است دشواری مبتلایان به PTSD را در درگیر شدن با محیط در حال تغییر مداوم منعکس کند.
علاوه بر تجدید سرزده خاطرات تجارب تروماتیک، مبتلایان به PTSD اغلب درباره مشکلات در تمرکز و یادآوی در زندگی روزانه شکایت میکنند. هرچند برخی از مواقع نتایج متناقض بودهاند، به نظر میرسد که بسیاری از مبتلایان به این اختلال نقایص آشکاری را در حافظه و یادگیری، بخصوص در محتوای کلامی ظاهر میسازند (۳۲). در یکی از بررسیها با روششناسی صحیح، سربازان جنگ مبتلا به PTSD، نسبت به سربازان سالم، نقایصی را در آزمونهای نگهداری توجه، حافظه کاری، یادگیری اولیه و تداخل پسکنشی نشان دادند (۳۳). اشکال در نادیده گرفتن اطلاعات نامربوط همبستگی مثبتی با شدت خودگزارششده از تجدید خاطرات جنگ به صورت سرزده داشت.
افراد مبتلا به PTSD اغلب مشکلاتی در بیاد خاطر سپردن اطلاعات روزمره که مرتبط با دوره ترومای خود دارند. بهعلاوه، مطالعات تصویربرداری ساختاری و کارکردی مغز نابهنجاریهایی را در مغز افراد مبتلا که در ارتباط با حافظه اهمیت دارند یافته است.
تصویربرداریهای کارکردی اخیراًً شماری از نابهنجاریهای لوب فرونتال را در مبتلایان به PTSD آشکار ساختهاند. نابهنجاریها در نواحی گوناگونی از لوب فرونتال گزارششدهاند شامل کورتکس اوربیتوفرونتال (شین[۲۴۰] و همکاران، ۱۹۹۹)، قشر کمربندی پیشین (همان، ۱۹۹۹)، کورتکس پره فرونتال میانی (لانیوز[۲۴۱] و همکاران، ۲۰۰۱) و کورتکس پره فرونتال پشتی جانبی (اساچ[۲۴۲] و همکاران، ۲۰۰۱).
فرم در حال بارگذاری ...