وبلاگ

۳-۶) روایی^[۱۳۰] و پایایی^[۱۳۱] پرسشنامه
روایی و پایایی از موضوعات مهم برای ابزار اندازه ­گیری است. با توجه به اینکه ابزار جمع­آوری داده ­ها در این تحقیق، پرسشنامه است به شرح این دو مفهوم در رابطه با آن پرداخته می­ شود.

۳-۶-۱) روایی پرسشنامه به این سوال پاسخ می دهد که ابزار اندازه ­گیری تا چه حد ویژگی مورد نظر محقق را می­سنجد. یعنی هنگامی که به امید مطالعه یک مفهوم، مجموعه ای از پرسش ها (یا یک ابزار اندازه گیری دیگر) را مطرح می­ کنند، چگونه می­توانند اطمینان یابند که واقعا به اندازه گیری همان مفهوم مورد نظر پرداخته­اند یا چیز دیگری را سنجیده­اند. باید توجه داشت که بدون آگاهی از روایی ابزار اندازه ­گیری، نمی توان به دقت و درستی داده های حاصل از آن، اطمینان یافت (سکاران، ۱۳۸۸، ۲۲۳). موضوع روایی از آن جهت اهمیت دارد که اندازه گیری­های نامناسب و ناکافی می تواند هر تحقیق علمی را بی ارزش و ناروا سازد. همان طور که گفته شد در واقع روایی با این سوال در ارتباط است که آیا همان چیزی را که در نظر گرفته­اید، اندازه گیری می­ شود؟ (خاکی، ۱۳۸۷، ص ۲۴۴) روایی پرسشنامه این تحقیق از روش روایی محتوا به طریق استفاده از نظر صاحب­نظران، سنجش شده است.
۳-۶-۲) پایایی پرسشنامه این امر سرو کار دارد که ابزار اندازه گیری در شرایط یکسان، تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست می دهد. معمولا دامنه ضریب اعتبار از صفر (۰= عدم ارتباط) تا یک (+۱= ارتباط کامل) می باشد. روش های مختلفی برای اندازه گیری ضریب اعتبار ابزار اندازه گیری به کار برده می شود از آن جمله می توان به روش کودریچاردسون^[۱۳۲] و ضریب آلفای کرونباخ^[۱۳۳] اشاره کرد (سکاران، ۱۳۸۸، ص ۲۲۷).
در تحقیق حاضر به منظور تعیین پایایی پرسشنامه با تاکید بر همسانی درونی سوالات از طریق ضریب آلفای کرونباخ عمل شده که با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS برای مجموعه سوالات مربوط به هر متغیر اقدام گردید. برای محاسبه ضریب آلفای کرونباخ ابتدا باید واریانس نمره ­های زیر مجموعه سوال ها و واریانس کل را محاسبه کرد (سرمد و دیگران، ۱۳۸۸، ص۸۴). برای محاسبه ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه به تعداد ۳۰ نفر از افراد جامعه آماری داده شده است و ضریب آلفای کرونباخ به طریق زیر محاسبه می­ شود:

که در آن:
تعداد سوال­های پرسشنامه = n واریانس زیر سوالات پرسشنامه =s  واریانس کل سوالات پرسشنامه =S
ضریب آلفای کرونباخ گزارش شده برای متغیرهای تحقیق به شرح زیر است که نشان دهنده معنی دار بودن و در نتیجه پایایی ابزار پرسشنامه در این تحقیق است.
جدول ۳-۲) ضریب آلفای کرونباخ منغیرها