PDI: Para Delocalization Index
فصل اول
۱-۱ترکیب های حلقوی آروماتیک
بنزن نمونه نخستین[۱]مولکولی است که دارای خواص فیزیکی قابل ملاحظه ای ناشی از عدم استقرار الکترونهای π است. از نظر تاریخی شیمیدانان پژوهشهای زیادی روی دیگر مولکولهای مشابه بنزن نموده اند. بورازین (B3N3H6) ، بوروکسین (B3O3H3) و بورتین (B3S3H3) نمونه هایی از این ترکیبها هستند. این ترکیبها ساختاری مشابه بنزن دارند و توپولوژی اوربیتالهای مولکولی پای آنها مشابه است. این پرسش که آیا الکترونهای پای آنها همانند بنزن نامستقرند (رزونانس بین ساختارهای ککوله) چندان واضح نیست.
۱-۲آروماتیستی
از معرفی آروماتیستی به وسیله ی August Kekule در ۱۸۶۵ تاکنون به طور پیوسته قلمروهای[۲]نوینی در شیمی را تسخیر[۳] شده است. در ابتدا آروماتیسیتی برای ترکیبهای آلی زیر گسترش یافت:
-
- هیدروکربنهای تک حلقوی مزدوج مسطح و یونهای آنها که دارای ۴n+2 الکترون π هستند.
-
- هیدروکربنهای مزدوج چند حلقوی- هیدروکربنهای بنزوییدی ساخته شده ازحلقه های بنزنی جوش خورده.
-
- هیدروکربنهای کربوکسیلیک مزدوج چند حلقوی بر پایه سیستمهای غیر بنزوییدی مانند آزولن و دیگر هیدروکربنهای مزدوج دارای حلقه های چهار، پنچ، هفت و هشت عضوی.
ترکیبهای دارای اتمهای فلزی نیز آروماتیک می توانند باشند. در ۱۹۷۹ Thorn و Hoffmann پیش بینی نمودند که برخی متالوسیکلهای فرضی باید خصلت پیوندی نامستقر و مقداری خصلت آروماتیک را نشان دهند. در سالیان بعد از آن حدود ۲۵ متالوبنزن جداسازی و شناسایی شد.نخستین مثال از یک متالوبنزن پایدار و قابل جداسازی اسمابنزن بود که در سال ۱۹۸۲ گزارش شد. خانواده بزرگی از متالوبنزنها (ایریدابنزن) نیز بعدها تهیهشدند در حالی که یک سری از دی متالوبنزنها با دو اتم فلز در حلقه بنزن نیز گزارش شدند.
واژه “متالوآروماتیسیتی” در ۱۹۷۹ نخستین بار برای توصیف کمپلکسهای فلزی سیکلوبوتادی ان پیشنهاد شد. نخستین ترکیب آلی فلزی دارای یک حلقه آروماتیک تشکیل شده از اتمهای فلز در ۱۹۹۵ تهیه شد. Na2[(Mes2C6H3)Ga]3 که شامل حلقه آروماتیک سه گوش که دارای دو الکترون π است. نخستین ترکیب آلی فلزی آروماتیک تشکیل شده از چهار اتم گالیم که دارای ساختار مربعی بود K2[Ga4(C6H3-2,6-Trip2)2] .
۱-۳معیارهای آروماتیک بودن:
جدول (۱-۱) معیار های آروماتیک بودن
خاصیت | آروماتیسیتی |
ماهیت الکترونی: | ۴n+2الکترونπ |
انرژی: مزدوج شدن حلقوی نامستقر بودن شکاف اوربیتالهای جبهه ای |
پایداری افزایش خصلت افزایش خصلت |
شکل هندسی: طول پیوندهای یکسان |
وجود خصلت |
خواص مغناطیسی: ناهمسانگردی تاثیرپذیری دیامغناطیس برتری۵مغناطیسی جابه جایی شیمیایی ۱H NMR NICS |
افزایش یافته بالا دیاپروتیک |
فرم در حال بارگذاری ...