وبلاگ

زمانی که مالکیت، توزیع و گستردگی زیادی دارد از نظر اقتصادی چندان مطلوب نیست که یک سهامدار هزینه های قابل توجه کنترل و نظارت را متحمل گردد. زیرا تنها بخش کمی از منافع و مزیت ها را دریافت خواهد کرد و بعلاوه زمانی که مالکیت توزیع گردد، سهام‌داران نمی توانند به راحتی کارکردهای مدیران را کنترل کنند. اعمال دخالت سهام‌داران عمده شامل فعالیت هایی است از قبیل به دست آوردن جایگاه هیئت مدیره از طریق درخواست ها، ارتباط شخصی با مدیران، قوانین عملکرد و اشکال دیگر فعالیت ها، که طبق شواهد تجربی اثر مثبت اعمال دخالت بر ارزش شرکت اثبات می‌گردد (دِو و همکاران ۲۰۱۴).

وجود سهام‌داران عمده، هزینه نمایندگی را کاهش می‌دهد، چرا که با این وجود، مدیران تمایل بیشتری به گام برداشتن در راستای منافع سهام‌داران خواهند داشت و به تبع آن، تقلب در گزارشگری مالی به واسطه دستکاری سود حسابداری به نحو چشم گیری کاهش خواهد یافت مؤثرترین روش برای کسب اطمینان از مدیریت مناسب یک شرکت و بازارهای نو ظهور می‌تواند تمرکز مالکیت باشد. زیرا سهام‌داران عمده، در خصوص نحوه اداره شرکت با مدیران مذاکره می نمایند و بر مدیریت شرکت با دقت نظارت می‌کنند (وکیلی فرد و همکاران ۱۳۹۱). البته در این بین نقش بازدارنده سهام‌داران عمده نیز مورد بحث می‌باشد که هر گونه رفتار سهام‌داران عمده که منجر به سوء استفاده از سرمایه سهام‌داران جزء و همچنین اعتباردهندگان به قصد کسب منافع شخصی مغایر با اهداف شرکت و با بهره گرفتن از منابع شرکت انجام می‌گیرد، در نهایت منجر به ناتوانی شرکت در بهره بردن از فرصت های سرمایه گذاری بیشتر و از دست دادن مزیت رقابتی و در نهایت کاهش ارزش سود شرکت، بیانگر نقش بازدارنده سهام‌داران عمده می‌باشد که سهام‌داران عمده قصد دارند تا منافع خود را با هزینه سهام‌داران جزء تأمین نمایند.

سهام‌داران عمده با بهره گرفتن از ‌گروه‌های هرمی به راحتی می‌توانند مالکیت و کنترل را از هم جدا کنند و به شکلی برای سهام‌داران عمده می‌توانند هیئت مدیراه ای انتخاب کنند که به آن ها گرایش دارد به عبارت دیگرمنافع آن ها با هزینه سهام‌داران جزء تأمین می‌کنند. و بر مبنای اثرات محرک سهام‌داران عمده، ارزش شرکت زمانی افزایش می‌یابد که جریانات نقدی در دست سهام‌داران عمده افزایش یابد. برای قرار گرفتن در صف سایر رقبا، سهام‌داران عمده تمایل دارند که در ‌پروژه‌هایی با NPV مثبت شرکت نمایند، ‌بنابرین‏ مدیران فرصت می‌یابند تا ثروت سهام‌داران را نسبت به ادعایشان بر جریانات نقدی آتی شرکت افزایش دهند. دمستزو همکاران^[۲](۱۹۹۳).

سهام‌داران عمده قصد دارند از طریق مدیریت سود حسابداری از سایرمالکان سلب مالکیت نمایند، ‌بنابرین‏ ما می پذیریم که سهام‌داران عمده در شرکت های برخوردار از فرصت های سرمایه گذاری بسیار تمایل به اعمال مدیریت سود هستند چرا که، شرکت های برخوردار از فرصت سرمایه گذاری نسبت به رقبای توسعه نیافته خود، از ریسک بالاتری برخوردار هستند(جانسون و همکاران ۱۹۹۵). در تحقیقات لی و همکاران (۲۰۱۱) بررسی می شود که وجود سهام‌داران عمده تداوم سودها را تضمین می‌کند. اگر سهام‌داران با سطح کیفیت گزارشگری مالی ارتباط داشته باشند می توان گفت که سهام‌داران عمده دارای سبک مدیریتی خاصی در کنترل فرایند گزارش دهی مالی شرکت هستند و گزارشگری مالی سطح بالا، پایداری و تداوم سود را افزایش می‌دهد. و در شرکت‌های دارای سهام‌داران عمده می توان پیش‌بینی کرد که سودآوری فعلی این شرکت ها، با سود آتی آن ها ارتباط مثبت دارد.

اثرات قابل توجه سهام‌داران عمده فردی بر کیفیت گزارشگری مالی بر اساس مدیریت تعهدی سود، مدیریت سود واقعی و بیان دیگر مسائل است. همچنین اثر سهام‌داران عمده بر کیفیت گزارشگری مالی خود پیامدهای مهم مربوط به پایداری سود و واکنش آشکار به اخبار سود واقعی است.

سهام‌داران عمده از سه طریق می‌توانند در بررسی کیفیت گزارشگری مالی مداخله کنند :

الف – اثر گذاری از طریق مداخله کردن (اظهار نظر با مشارکت) جایگاه در هیئت مدیره با تیم مدیران کل: سهام‌داران عمده این جایگاه های مهم را از طریق تقاضای نمایندگی دریافت می‌کنند. طی تحقیقات قبلی اختلاف عمده ای در سطح موفقیت درخواست نمایندگی از سوی سازمان‌های مختلف مشاهده گردید.

ب – ارتباط خصوصی: با وجود اینکه طی تحقیقات مختلف ارتباط شخصی به عنوان یک کانال مهم کنترل شناخته شده، تنها به برخی مطالعات که به طور مستقیم مذاکرات خصوصی بین مدیران و سهام‌داران عمده را بررسی کرده‌اند را مورد بررسی قرار داده ایم. ماری و همکاران(۲۰۰۹) مشارکت خصوصی با مدیران را طبق صندوق هرمز فوکس بررسی کرده و دریافته اند که دخالتهای خصوصی، کارکردهای اهداف را بهبود و ارتقاء می بخشد.

پ – اثر گذاری از طریق تجارت و معاملات: اثر گذاری از طریق دریافت و جذب سهام‌داران و تجارت با اطلاعات خصوصی شکل می‌گیرد و شواهد تجربی این نوع اثر گذاری سهام‌داران عمده بر تصمیمات مدیریتی را اثبات می‌کند.

دلیل بررسی سهام‌داران عمده:

1. 1. آن ها یک نمونه از سهام‌داران هستند که انتظار می رود تأثیر قابل توجهی در تصمیم گیری مالی گزارش شرکت ها داشته باشند.

1. قادر به ردیابی (پیگیری) سهام‌داران عمده فردی و ارتباط آن ها با کیفیت گزارشگری مالی هستیم .

پیش‌بینی مختلف در ارتباط با سهام‌داران عمده و کیفیت گزارشگری مالی وجود دارد:

در بسیاری از تحقیقات نشان داده شده است که سهام‌داران عمده نقش بسیار مهمی بر رفتار مدیریت دارند. و هنگامی که مدیران در کار خود سستی یا تقلب داشته باشند سهام‌داران عمده مسؤلیت نظارت بر کار و فعالیت مدیر را بر عهده می گیرند و این کار توسط سهام‌داران عمده، متناسب با درصد سهام متعلق به وی می‌باشد و هنگامی که مالکیت شرکت پراکنده باشد از لحاظ اقتصادی برای سهام‌داران عمده سبب فراهم شدن هزینه فراوانی برای نظارت بر کار مدیر خواهد شد زیرا او فقط بخش کوچکی از درآمدها را دریافت می‌کند.

طبق تحقیقات انجام شده توسط کومر و همکاران (۲۰۱۲) این موضوع تقریبا ً ‌در مورد سهام‌داران نهادی نیز صدق می‌کند زیرا سهام‌داران نهادی پایه های تجارت خود و انگیزه آن ها از سرمایه ­گذاری کسب سود و درآمد می‌باشد. و همچنین آن ها دارای اسناد و مدارک محرمانه و رسمی از سازمان‌های دولتی دریافت می‌کنند ولی در مقابل هیچ مدرک و سند محرمانه ای برای سهام‌داران عمده از طریق بیانیه های دولتی ارسال نمی شود. کل سهام های موجود در شرکت ‌بر اساس منابع غیر دولتی محاسبه می‌شوند زیرا تمرکز ما بروی نقش تهدید خروج و کناره گیری به روی نظم مدیریتی شرکت می‌باشد. منابع مدیریتی که از طریق تهدید خروج از شرکت به روی کیفیت گزارشگری مالی تحت تأثیر قرار می‌گیرد.