وبلاگ

فرضیه اول تحقیق عبارت است از« سرمایه روانشناختی و توانمندسازی روانشناختی ، رفتار شهروندی سازمانی بر تسهیم دانش تاثیر دارد » که فرضیه­ مذکور با بهره گرفتن از رگرسیون مورد تأیید قرار گرفت. طبق ضریب رگرسیون حاصل بین سرمایه روانشناختی و توانمندسازی روانشناختی ، رفتار شهروندی سازمانی و تسهیم دانش کارکنان و با توجه به سطح معنی‌داری برآورد شده ۰۰۰/۰ می‌توان ادعا نمود سرمایه روانشناختی و توانمندسازی روانشناختی ، رفتار شهروندی سازمانی بر تسهیم دانش شرکتهای تابعه وزارت نیرو خراسان شمالی تاثیر دارد. یعنی سرمایه روانشناختی و توانمندسازی روانشناختی ، رفتار شهروندی سازمانی بر تسهیم دانش کارکنان اهمیت بسزایی دارد و با ارتقاءو بهبود سرمایه روانشناختی و توانمندسازی روانشناختی ، رفتار شهروندی سازمانی در ادارات تسهیم دانش کارکنان نیز ارتقاء می‌یابد.
لین (۲۰۰۷) در یک مطالعه بنیادین به بررسی تسهیم دانش و ظرفیت نوآوری سازمان پرداخت. او در این مطالعه به تاثیر عوامل فردی همچون لذت از کمک به دیگران در انتقال اثربخش دانش و عوامل پشتیبانی مدیریت ارشد ، پاداش های سازمانی و عوامل تکنولوژی به فرآیندهای تسهیم دانش پرداخت.
پزشکی راد و همکاران (۱۳۹۰)عوامل موثر بر تسهیم دانش را بین کارکنان جهاد کشاورزی مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد همبستگی معناداری بین سازه های اعتماد بین اعضا ، سرمایه اجتماعی ارتباطی ، نگرش نسبت به تسهیم دانش با متغیر وابسته تحقیق ( تسهیم دانش) وجود دارد .
یزدان شناس و خشنود (۱۳۹۲) به بیان الگوی روابط بین تسهیم دانش و رفتار شهروندی سازمانی و رفتار سازمانی مثبت گرا بین کارکنان شرکت مادر تخصصی فرودگاه های کشور صورت گرفت و یافته های تحقیق روابط مثبت بین تسهیم دانش و رفتار شهروندی سازمانی و متغیرهای تاثیرگذار بر رفتار شهروندی سازمانی را تایید نمود.
نتایج پژوهشهای بیان شده با نتایج حاصل از پژوهش حاضر همسویی و همخوانی دارد.
۵-۲-۲- نتایج حاصل از آزمون فرضیه دوم
فرضیه دوم : سرمایه روانشناختی بر تسهیم دانش تاثیر دارد.
فرضیه دوم تحقیق عبارت است از« سرمایه روانشناختی بر رفتار تسهیم دانش کارکنان شرکتهای تابعه وزارت نیرو خراسان شمالی» تاثیر دارد. که فرضیه­ مذکور با بهره گرفتن از رگرسیون مورد تأیید قرار گرفت. با توجه به مقدار بتا بین دو متغیر برابر با ۰٫۴۸۲ و مقدار آماره T برابر ۵٫۵۴۹ می باشد که از ۹۶/۱ بزرگتر است می‌توان نتیجه گرفت سرمایه روانشناختی بر رفتار تسهیم دانش کارکنان شرکتهای تابعه وزارت نیرو خراسان شمالی » تاثیر دارد.
اونیل و ادیا (۲۰۰۷) در مطالعه خود به بررسی نقش قراردادهای سرمایه روانشناختی در تسهیم دانش پرداختند و دریافتند که ترک خدمت و تمایل نداشتن افراد به تسهیم دانش دو مانع عمده در شکل گیری رفتار تسهیم دانش به شمار می آیند. نتایج پژوهشهای بیان شده با نتایج حاصل از پژوهش حاضر همسویی و همخوانی دارد.
در تفسیر یافته های این بخش از پژوهش می توان چنین استدلال کرد که کارکنانی که دارای سطح بالای خودکارآمدی، امیدواری، تاب آوری وخوشبینی هستند راحت تر دانش و تجربه خود را در اختیار دیگران قرار می دهند.
۵-۲-۳- نتایج حاصل از آزمون فرضیه سوم
فرضیه سوم: توانمندسازی روانشناختی بر تسهیم دانش تاثیر دارد.
فرضیه سوم تحقیق عبارت است از« توانمندسازی روانشناختی بر رفتار تسهیم دانش شرکتهای تابعه وزارت نیرو خراسان شمالی» تاثیر دارد. که فرضیه­ مذکور با بهره گرفتن از رگرسیون مورد تأیید قرار گرفت. با توجه به مقدار بتا بین دو متغیر برابر با ۰٫۳۴۰ و مقدار آماره T برابر۳٫۶۵۳ می باشد که از ۹۶/۱ بزرگتر است می‌توان نتیجه گرفت توانمندسازی روانشناختی بر رفتار تسهیم دانش کارکنان شرکتهای تابعه وزارت نیرو خراسان شمالی » تاثیر دارد .یعنی با ارتقای ابعاد توانمندسازی روانشناختی سطح رفتاری تسهیم دانش ارتقا می یابد.
یوندت و اسنل (۲۰۰۴) نخستین مطالعه سیستماتیک را درباره تاثیرگذاری فعالیتهای منابع انسانی بر عملکرد سازمانی از طریق تاثیر آنها بر ابعاد سه گانه ی سرمایه فکری – یعنی سرمایه انسانی ، سرمایه اجتماعی و سرمایه سازمانی- انجام دادند. یکی از یافته های آن ها این بود که فعالیتهای جمعی و مشارکتی بین منابع انسانی بر افزایش تسهیم دانش و انتقال دانش موثر است.
سلیمی ، کشاورزی و حیدری ( ۱۳۹۳) به مطالعه تجربی رابطه توانمندسازی روانشناختی و رفتار تسهیم دانش دانشجویان دکتری دانشگاه شیراز پرداختند. یافته های پژوهش بیانگر رابطه معناداربین توانمندسازی روانشناختی و رفتار تسهیم دانش و رابطه مثبت و معنادار بین توانمندسازی روانشناختی و نگرش به تسهیم دانش بود.
نتایج پژوهشهای بیان شده با نتایج حاصل از پژوهش حاضر همسویی و همخوانی دارد.
در تفسیر یافته های این بخش از پژوهش می توان چنین استدلال کرد که کارکنانی که دارای سطح بالای معنی داری، شایستگی،حق انتخاب، موثر بودن ومشارکت هستند راحت تر دانش و تجربه خود را در اختیار دیگران قرار می دهند.
۵-۲-۴- نتایج حاصل از آزمون فرضیه چهارم
فرضیه چهارم: رفتار شهروندی سازمانی نقش میانجی در رابطه بین سرمایه روانشناختی و رفتار تسهیم دانش ایفا میکند.
پس از بررسی و مداخله متغیر رفتار شهروندی سازمانی نتایج حاصل از مدل نشان می‌دهد، متغیر سرمایه روانشناختی بر تسهیم دانش اثر مستقیمی (۱۸/۰) داشته است. علاوه بر آن متغیر رفتار شهروندی نیز بر تسهیم دانش اثر مستقیمی (۶۸/۰) داشته است. از سوی دیگر نتایج نشان داده است که سرمایه های روانشناختی بر رفتار شهروندی سازمانی اثر مستقیم (۱۳/۰) داشته است. افزون بر آن نتایج بدست آمده نشان می‌دهد متغیرسرمایه روانشناختی (۱۴/۰) به واسطه متغیر رفتار شهروندی سازمانی اثر غیر مستقیمی با تسهیم دانش داشته اند و این به معنی نقش واسطه‌ای متغیر رفتار شهروندی سازمانی می‌باشد. قابل ذکر است که همه مقادیر t (بزرگتر از ۹۶/۱±) بدست آمده، نشان می دهد کلیه ضرایب مسیر مستقیم و غیرمستقیم معنی‌دار هستند.
حسینی، دانایی و خائف الهی (۱۳۹۰) رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی و تسهیم دانش در سازمانهای دولتی را بین کارکنان وزارتخانه راه و ترابری و مسکن و شهرسازی مورد بررسی قرار دادند. نتایج تحقیق نشان داد بین رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد آن و تسهیم دانش در سطح اطمینان ۹۹ درصد همبستگی مثبت وجود دارد.
یزدان شناس و خشنود (۱۳۹۲) به بیان الگوی روابط بین تسهیم دانش و رفتار شهروندی سازمانی و رفتار سازمانی مثبت گرا پرداختند. یافته های تحقیق روابط مثبت بین تسهیم دانش و رفتار شهروندی سازمانی و متغیرهای تاثیرگذار بر رفتار شهروندی سازمانی و همچنین نقش میانجی رفتار شهروندی سازمانی را تایید نمود.
نتایج پژوهشهای بیان شده با نتایج حاصل از پژوهش حاضر همسویی و همخوانی دارد.
۵-۲-۵- نتایج حاصل از آزمون فرضیه پنجم
فرضیه پنجم: رفتار شهروندی سازمانی نقش میانجی در رابطه بین توانمندسازی روانشناختی و رفتار تسهیم دانش ایفا میکند.
پس از بررسی و مداخله متغیر رفتار شهروندی سازمانی نتایج حاصل از مدل نشان می‌دهد، متغیر توانمندسازی روانشناختی اثر مستقیمی (۲۰/۰) بر تسهیم دانش داشته است. علاوه بر آن متغیر رفتار شهروندی نیز بر تسهیم دانش اثر مستقیمی (۶۸/۰) داشته است. از سوی دیگر نتایج نشان داده است که توانمندسازی روانشناختی بر رفتار شهروندی سازمانی اثر مستقیی (۱۵/۰) داشته افزون بر آن نتایج بدست آمده نشان می‌دهد متغیر توانمندسازی روانشناختی (۱۰/۰) به واسطه متغیر رفتار شهروندی سازمانی اثر غیر مستقیمی با تسهیم دانش داشته اند و این به معنی نقش واسطه‌ای متغیر رفتار شهروندی سازمانی می‌باشد. قابل ذکر است که همه مقادیر t (بزرگتر از ۹۶/۱±) بدست آمده، نشان می دهد کلیه ضرایب مسیر مستقیم و غیرمستقیم معنی‌دار هستند.
حسینی و دانایی فرد (۱۳۹۱) تاثیر رفتار شهروندی سازمانی بر تسهیم دانش با نقش میانجی فرهنگ سازمانی را بین کارکنان وزارتخانه راه و شهرسازی مورد بررسی قرار دادند. این مطالعه نشان داد که ابعاد رفتار شهروندی سازمانی بیشترین تاثیر را بر روی تسهیم دانش داشتند. همچنین وجود فرهنگ سازمانی به عنوان متغیر میانجی در این رابطه این تاثیر را به بیش از ۵/۳ برابر افزایش می دهد.
میری ، سبزیکاران و رضایی ( ۱۳۹۱) به بررسی رابطه رفتار شهروندی سازمانی و توانمندسازی کارکنان شرکت تأمین قطعات ایران خودرو پرداختند. نتایج تحلیلها حاکی از تأیید کلی این رابطه با احتمال ۹۵% میباشد که. در این میان بعد « نوع دوستی « کمترین ضریب همبستگی و بعد « وجدان کاری » بیشترین ضریب همبستگی را با توانمندسازی روانشناختی کارکنان دارد.
یزدان شناس و خشنود (۱۳۹۲) به بیان الگوی روابط بین تسهیم دانش و رفتار شهروندی سازمانی و رفتار سازمانی مثبت گرا پرداختند. یافته های تحقیق روابط مثبت بین تسهیم دانش و رفتار شهروندی سازمانی و متغیرهای تاثیرگذار بر رفتار شهروندی سازمانی و همچنین نقش میانجی رفتار شهروندی سازمانی را تایید نمود.
نتایج پژوهشهای بیان شده با نتایج حاصل از پژوهش حاضر همسویی و همخوانی دارد.
۵-۳- بحث و نتیجه گیری
در عصر دانش توان رقابت پذیری سازمان ها و اثربخشی آن ها تا حد زیادی به ارتقای دانش سازمانی متکی است که مستلزم شناسایی فعالیت هایی در حیطه مدیریت افراد است و می توانند جریانات دانش را درسازمان تقویت نمایند . در مطالعه حاضر سعی شد تا رابطه بین رفتار تسهیم دانش و توانمندسازی روانشناختی و سرمایه روانشناختی تبیین شود. یافته های تحقیق حاضر تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم سرمایه روان شناختی مثبت، توانمندسازی روان شناختی، و رفتار شهروندی سازمانی را بر رفتار تسهیم دانش تأیید نمود و مشخص شد سرمایه روانشناختی، توانمندسازی روانشناختی ، و رفتار شهروندی سازمانی ارتباط مستقیمی با رفتار تسهیم دانش در سازمان ارائه می کند. تحلیل های انجام شده مشخص ساخت رفتار تسهیم دانش، از نظرماهیت، همانند رفتار شهروندی سازمانی است و متغیر های توانمندسازی روانشناختی و سرمایه روانشناختی ، علاوه برتأثیرگذاریِ مستقیم بر رفتار تسهیم دانش ، به واسطه رفتار شهروندی سازمانی نیز آثاری غیرمستقیم بر آن بر جای می گذارند. به عبارت دیگر، نتایج تحقیق حاضر نشان داد سرمایهروان شناختی و توانمندسازی روان شناختی، علاوه بر تأثیرگذاری بر رفتار شهروندی سازمانی، بر رفتار تسهیم دانش نیز تأثیرگذارند و، در این میان، رفتار شهروندی سازمانی نقش میانجی را ایفا میکند. بنابراین، میتوان چنین نتیجه گرفت که تلاش سازمان ها برای ارتقای وضعیت توانمندسازی روانشناختی و سرمایهروانشناختی و در کنار آن ها ترغیب رفتار شهروندی سازمانی نقش بسیار مهمی در بهبود رفتارتسهیم دانش در سازمان خواهد داشت. بدین منظور، ضروری است که سازمان ها بر ابعاد ومؤلفه های تشکیل دهند ه این متغیرها بسیار تاکید کنند . اطمینان، خوشبینی، امید ، وانعطاف پذیری ابعاد سرمایه روان شناختی مثبت اند و معنا داری، شایستگی، خودمختاری ، وتأثیرگذاری ابعاد توانمندسازی روانشناختی. نکته بسیار مهم استنباط و ادراک افراد در خصوص این ابعاد و مؤلفه هاست. توصیه این تحقیق به مدیران سازمان ها آن است که همواره سعی شود که از طریق ایجاد جو دوستانه و صمیمی، گسترش فرهنگ مشارکتی، و سعی در ایجاد اعتماد و روابط غیر رسمی، رفتار تسهیم دانش را در سازمان مربوطه بالا برده تا از این طریق سازمان موفق تر عمل نمایدو به ارتقای تسهیم دانش در سازمان بینجامد.

تحلیل های این تحقیق این نکته را مشخص می سازد که اگر در سازمان رفتار شهروندی سازمانی وضعیت مناسبی نداشته باشد، افراد هم اهمیت چندانی برای دستاوردها و پیامد های تسهیم دانش قائل نخواهند بود. در این میان، سرمایه روان شناختی و توانمندسازی روان شناختی می توانند انگیزه های درونی بسیار قدرتمندی برای ظهور و تقویت رفتار های داوطلبانه و مفید ، همچون رفتار تسهیم دانش، فراهم آورند.
یافته بسیار مهم دیگر تحقیق حاضر تأیید نقش میانجی رفتار شهروندی سازمانی در رابطه بین توانمندسازی روا نشناختی و سرمایه روا نشناختی با رفتار تسهیم دانش است . ضریب رگرسیونی برای متغیرسرمایه روانشناختی ۰٫۵۶۰ بدست آمده است بنابراین می توان گفت سهم متغیر سرمایه روانشناختی نسبت به متغیر های دیگردر تغییرات متغیر وابسته یعنی تسهیم دانش کارکنان بیشتر است.. بنابراین، می توان گفت مفاهیمِ مدیریت انسا نها در سازمان ،به ویژه مفاهیم رفتار سازمانی، تأثیرات متعددی بر مدیریت دانش و تسهیم دانش می گذارد .
با توجه به نتایج بدست آمده از تحقیق حاضر می توان ادعا نمود که مدل تحلیلی تحقیق ارائه شده توسط نگارنده در قلمرو تحقیق به اثبات رسیده و می توان برای تقویت رفتار تسهیم دانش و ارائه پپیشنهادات راهبردی و کاربردی در شرکتهای تابعه وزارت نیرو در استان خراسان شمالی از این مدل تحقیق بهره برد.
۵-۴- محدودیت های تحقیق
- محدودبودن نمونه پژوهشی به شرکت های تابعه وزارت نیرو استان خراسان شمالی. که امکان تعمیم نتایج به سایر ادارات وسازمانهارامحدودکرده است.
- به علت محدودیت زمانی فقط ازپرسشنامه بسته پاسخ استفاده گردیدوازسایرروش­هاازجمله مشاهده ومصاحبه استفاده نشد.
- عدم همکاری بعضی از مدیران سازمان (کمبود وقت، درگیری، مشکلات و ماموریت های کاری).
- عدم همکاری بعضی از کارکنان در ارتباط با عودت پرسشنامه ها.
۵-۵-پیشنهادات
۵-۵-۱- پیشنهادات بر اساس نتایج آماری
با توجه به نتیجه بدست آمده از فرضیه اول تحقیق می‌توان ادعا نمود سرمایه روانشناختی و توانمندسازی روانشناختی ، رفتار شهروندی سازمانی بر تسهیم دانش شرکتهای تابعه وزارت نیرو خراسان شمالی تاثیر دارد. یعنی سرمایه روانشناختی و توانمندسازی روانشناختی ، رفتار شهروندی سازمانی بر تسهیم دانش کارکنان اهمیت بسزایی داردوبا ارتقاءو بهبود سرمایه روانشناختی و توانمندسازی روانشناختی ، رفتار شهروندی سازمانی درادارات رفتارتسهیم دانش کارکنان نیز ارتقاء می‌یابد . پیشنهاد می گردد مدیران بر ابعاد و مولفه های این متغیرها تاکید داشته تا بتوانند تسهیم دانش در سازمان را تقویت نمایند و وضعیت هر یک از این ابعاد را در کارکنان بررسی نماید و اقدامات لازم جهت بهبود آنها انجام دهند. تلاش سازمان ها برای ارتقای وضعیت توانمندسازی روا ن شناختی و سرمایه روان شناختی و در کنار آن ها ترغیب رفتار شهروندی سازمانی نقش بسیار مهمی در بهبود رفتارتسهیم دانش در سازمان خواهد داشت.
بر اساس نتیجه به دست آمده از فرضیه دوم پژوهش، سرمایه روانشناختی بر تسهیم دانش کارکنان شرکتهای تابعه وزارت نیرو خراسان شمالی» تاثیر دارد یعنی سرمایه روانشناختی بر تسهیم دانش موثر است . اطمینان، خوشبینی، امید ، وانعطاف پذیری ابعاد سرمایه روان شناختی مثبت اند که لازم است شناخته شودوبا تقویت آنها به تسهیم دانش در سازمانها کمک گردد. برای افزایش تمایل افراد به تسهیم دانش باید از مکانیسم های روان شناختی استفاده نمود تا افراد بتوانند الگو های رفتاری و تأثیرات رفتارها را بر عملکرد سازمان بهتر درک کنند.
بر اساس نتایج به دست آمده از فرضیه سوم پژوهش که به بررسی تاثیر توانمندسازی روانشناختی بر تسهیم دانش پرداخته شد نشان داد که توانمندسازی روانشناختی بر تسهیم دانش تاثیر دارد.پس میتوان با شناخت و تقویت ابعاد توانمندسازی روانشناختی ، رفتار تسهیم دانش را ارتقا بخشید . این ابعاد عبارتند از : معنا داری، شایستگی، خودمختاری ، وتأثیرگذاری.
بر اساس نتایج حاصل از فرضیه چهارم پژوهش که به بررسی نقش میانجی رفتار شهروندی سازمانی در رابطه بین سرمایه روانشناختی و تسهیم دانش پرداخته شد نشان داد که رفتار شهروندی سازمانی نقش میانجی بین سرمایه روانشناختی و تسهیم دانش ایفا میکند. سرمایه روان شناختی مثبت ، با تأثیرگذاری بر رفتار سازمانی کارکنان، زمینه ساز بسیار مهمی در رفتار تسهیم دانش است که مدیریت همواره باید بدان توجه داشته باشد.
با توجه به نتیجه به دست آمده از فرضیه پنجم پژوهش که به بررسی نقش میانجی رفتار شهروندی سازمانی در رابطه بین توانمندسازی روانشناختی و تسهیم دانش پرداخته شد نشان داد که رفتار شهروندی سازمانی نقش میانجی بین توانمندسازی روانشناختی و تسهیم دانش ایفا میکند یعنی ابعد مختلف توانمندسازی روانشناختی با تاثیر بر رفتار سازمانی کارکنان ، نقش مهمی در رفتار تسهیم دانش ایفا می کنند لذا توجه مدیران به این امر می تواند نقش مهمی در ارتقا تسهیم دانش داشته باشد.
بر اساس رتبه بندی متغیر های تحقیق با توجه به اینکه رفتار شهروندی سازمانی بیشترین تاثیر دارد لذا مدیریت باید بر ابعاد و مولفه های رفتار شهروندی سازمانی تاکید کند و سعی بر تقویت و ارتقا آن نماید تا از این طریق رفتار تسهیم دانش را ارتقا بخشد.
۵-۵-۲- سایر پیشنهادات