مواد مخدر واکنش انسان را نسبت به حس درد کاهش می دهند و روی عامل اصلی ایجاد درد هیچ گونه اثری ندارند اما مصرف کنندگان این مواد توجه ندارند که نسبت به اثرمند این مواد تحمل ایجاد می شود یعنی مثلاً در پنجمین مصرف برای این که همان درد اولیه کاهش یابد باید مقدار بیش تری مصرف شود که این مقدار گاهی تا ۳۰ برابر مقدار اولیه لازم می گردد در هیچ تحقیق علمی اثر پیشگیری کننده و درمانی برای مواد مخدر در جلوگیری از دیابت، فشار خون و سایر امراض بدنی پیدا نشده است. گاهی افراد بی اطلاع مصرف مواد مخدر را برای کاهش آلام روحی و اضطراب و افسردگی و سایر بیماری های روانی مؤثر می دانند این تفکر غلط از آن جا ناشی شده که این مواد دارای اثر تسکین دهنده و آرام بخش هستند هر ماده آرام بخشی علائم ظاهری اضطراب را کاهش می دهد بنابراین در اوائل مصرف شخص که به هر علت دچار اضطراب و ناآرامی روحی است ممکن است با مصرف مواد احساس آرامش کند اما این پدیده ثابت شده که در افراد مضطرب و ناآرام پس از اولین مصرف خطر اعتیاد بسیار بالا می رود و مواد اعتیادآور قطعاً پس از مدتی خود افسردگی زا و به تبع آن اضطراب آور خواهند بود. اما در خصوص باور غلط افزایش میل جنسی در مردان قابل ذکر است که مشکلات جنسی در افراد معمولاً ریشه در هیجانات و اضطرابهای شخصی دارد اگر این مواد در موارد نادری از مشکلات فوق بکاهند در طولانی مدت باعث ایجاد افسردگی و کاهش میل جنسی می شود.
مواد مخدر یعنی مشتقات مرفین حرکات پیش برنده روده ها را کند می کند و ترشحات آن را کاهش می دهد دردهای دستگاه گوارش می تواند ناشی از افزایش حرکات دودی روده ها باشد در اسهال این حرکات سریع و گاهی دردناک می شود در روده های تحریک پذیر عصبی دل درد، دل پیچه یا اسهال و یبوست متناوب وجود دارد اگر مبتلایان به این بیماری ها با مواد مخدر آشنا شوند خطر اعتیاد جدی است مثلاً در مورد اسهال که همراه با افزایش حرکات روده ای است اگر مشتقات تریاک در دسترس شخص بیمار قرار بگیرد با توجه به کند کردن حرکات پیش برنده روده و بهبود ظاهری اسهال خطر اعتیاد بعدی را دارد. با کاهش آندورفین ها (مواد شبه مرفین درون زاد ) در مغز شخص معتاد و بدن او خاصیت دشمن کشی مونوسیت ها که از سلول های دفاعی بدن هستند کاهش می یابد بنابراین شخص معتاد نسبت به افراد سالم به عفونت ها حساس تر است و زودتر مبتلا می شود همچنین مواد مخدر آن دسته از سلول های دفاعی بدن را که مسئول از بین بردن مهاجمین به بدن هستند کاهش می دهند و نیز با کاهش فعالیت آن ها می توانند سبب رشد سلول های سرطانی کاشته شده در بافت های طبیعی بدن گردند.[۹۸]
در انتها باید این مطلب را نیز اضافه کرد این باور که معتاد تا آخر عمر معتاد باقی می ماند و امکان بازگشت ندارد یکی دیگر از آن باورهای غلط است باید دانست که این بیماری مانند دیگر بیماری ها قابل علاج است و ما باید دیدگاهمان را نسبت به معتادان عوض کنیم که بازگشت پذیر نیستند.[۹۹]
فصل دوم: درآمدی بر اقسام مواد مخدر و تحلیل نظریه های اجتماعی گرایش به آن
برای شناخت علمی نسبت به فصل دوم(درآمدی بر اقسام مواد مخدر و تحلیل نظریه های اجتماعی گرایش به آن)، این فصل را در دو مبحث تحت عناوین: مبحث نخست: اقسام مواد مخدر و فصل دوم: درآمدی بر اقسام مواد مخدر و تحلیل نظریه های اجتماعی گرایش به آن؛ به شرح ذیل می پردازیم.
مبحث نخست: اقسام مواد مخدر
واژه مخدر در لغت اسم فاعل از مصدر تخدیر، می باشد که دارای معانی متعددی است استاد علی اکبر دهخدا در تعریف مواد مخدر می نویسد: «مواد مخدر با دارویی اطلاق می شود که سبب بی حسی و سستی گردیده مصرف غالب آن ها موجب اعتیاد و دوام استعمال مخدرها موجب بروز نوعی جنون و اختلالات عصبی می گردد.»[۱۰۰]
از نظر دارویی هر ماده ای که با تأثیر روی سیستم مرکزی اعصاب قادر به تغییرات جسمانی، روانی و رفتاری در انسان باشد مواد مخدر نامیده می شود و از نظر روانی هر ماده ای که انسان پس از مصرف بدان وابستگی پیدا کند اعم از این که وابستگی روانی باشد یا جسمانی به آن مواد مخدر می گویند.
در متون انگلیسی از لفظ «دراگ»[۱۰۱] استفاده می کنند ولی باید توجه داشت که این لفظ مطلقی است که می تواند کلیه چیزهایی را که به عنوان دارو است در برگیرد اعم از آن که قانونی و مجاز باشند یا غیر قانونی و غیر مجاز. فرهنگ انگلیسی آکسفورد این لفظ را به یک ماده آلی یا غیر آلی پزشکی که ساده و اصلی باشد و فی نفسه یا به عنوان یک عنصر در پزشکی مورد مصرف قرار گیرد یا یک مخدر یا افیون تعریف کرده است. در مقابل این عبارت معنی تفصیلی نیز دارد و به ماده ای اطلاق می شود که اگر بلعیده شود، استنشاق شود یا به بدن تزریق شود ایجاد خواب آلودگی، گیجی یا بی هوشی و یا خواب می نماید.
آن چیز که در عامه از کلمات مخدر و مواد مخدر استنباط می گردد کلیه داروهایی که به نحوی اعتیادآور باشد اطلاق می شود. به عبارت دیگر کلیه داروهایی که مصرف آن ها باعث اعتیاد گردد اعم از این که سستی زا، شورانگیز، وهم آور یا مسکن و خواب آور باشند از نظر فرهنگ عامه مخدر محسوب می شوند.[۱۰۲]
به طور کلی مواد مخدر به موادی گفته می شود که مصرف آن ها در انسان حالاتی غیر عادی ایجاد نماید این حالات که عموماً لذت بخش هستند به صورت موقت و کاذب ایجاد می گردد بروز همین حالات و کیف و لذت پس از اولین مصرف که در بعضی موارد فقط به علت کنجکاوی مبادرت به آن می گردد باعث تداوم مصرف و اعتیاد می شود.
اگر چه در عرف و حتی نص قوانین موجود آن دسته از موادی که مصرف آن ها وابستگی جسمی و روانی ایجاد می کند و تولید و معامله و مصرف آن جرم است اعم از تریاک و سایر مواد مخدر نامیده می شود با وجود این در اصل فقط تریاک و سایر مواد حاصل از آن همانند سوخته تریاک، شیره مطبوخ تریاک، مرفین، کدئین و همچنین هروئین که در آزمایشگاه از ترکیب مرفین با مواد شیمیایی خاص به دست می آید مخدرند و در مصرف کنندگان اثر تخدیری نشئگی و کیف و سرانجام سستی و رخوت ایجاد می نمایند و حشیش «گراس، ماری جوانا»، چرس و بنگ که از فراورده های گیاه شاهدانه اند و نیز ال اس دی که در آزمایشگاه تولید می شود در قانون در زمره مواد مخدر قرار گرفته اند در حالی که عملاً مخدر نبوده بلکه روانگردان یا به عبارتی دیگر توهم زا بوده اثرات سوء آن ها روی سیستم اعصاب و عکس العمل بدن در مقابل مصرف این قبیل مواد کاملاً با مواد مخدر واقعی یعنی تریاک و مشتقات آن متفاوت است کوکائین نیز که محصول درخت کوکاست و در قوانین جاری در شمار مواد مخدر قرار گرفته در اصل مخدر نیست بلکه توان افزا است.[۱۰۳] قانونگذار تقسیم بندی دیگری را در فهرست مواد نموده مصوب ۲/۵/۱۳۸۸ هیأت وزیران با اصلاحات بعدی ذکر نموده است که بر اساس ماده یک فهرست مواد مخدر از نظر قانون اصلاح منع کشت خشخاش و استعمال تریاک مصوب ۳۱ خرداد ۱۳۳۸ و با توجه به ماده یک قانون مزبور و تبصره یک ذیل آن مواد مخدر به دو دسته تقسیم و تفکیک می شود: دسته اول: مواد افیونی و حشیش و مشابهین آن دسته دوم : سایر … مخدر در این قانون تفاوتی بین مواد مخدر صنعتی و یا به دست آمده از راه طبیعی وجود ندارد و تمامی مواد مخدر این فهرست طبق ماده ۲ فهرست یکسان تلقی می گردد. که در دسته اول موادی چون تریاک، سوخته تریاک، شیره مطبوخ، … جوهر نگاری (سوخته شیره)، بنگ، بنگاب (دوغ دحدت)، چرس(حشیش) قرار می گیرند. و طبق ماده ۶ این فهرست دسته دوم مواد مخدر خود به دو گروه تقسیم می شوند: الف) مواد مخدری که شکل خام و املاح و استحصالات آن از نظر قانون یکسان می باشند و شامل موادی چون: مرفین و استحصالات تریاک که بیش از ۲۰ درصد مرفین باشد، دی استیل مرفین، تبائین، ذرومرفین، الکسی مرفون و … است. ب) مواد مخدری که فقط شکل خام و املاح آن مخدر شناخته می شود ولی استحصالات آن مشمول قانون نمی گردد.[۱۰۴]
هر چند برخی محققین عقیده دارند که به کار بردن عنوان مواد اعتیاد آور برای تمامی مواد مناسب تر از عنوان مواد مخدر است اما نظر به این که در عرف متداول و تقسیم بندی های کتب مختلف و عناوین متعدد قانونی از جمله قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام و اصلاحی این قانون مصوبه ۱۳۸۹ از اصطلاح مواد مخدر استفاده شده است که تقریب به ذهن نیز می باشد لذا در این مجال نگارنده نیز از اصطلاح مواد مخدر به جای مواد اعتیاد آور استفاده می کند.
در واقع هدف از آشنایی با انواع مواد مخدر و آثار آن ها افزایش توانایی در شناسایی مبتلایان احتمالی به مصرف مواد مخدر در محیط زندگی می باشد مواد مخدر مورد سوء مصرف انواع زیادی دارد که ممکن است طبیعی بوده از ریشه ساقه برگ یا میوه برخی گیاهان خاص به دست آید مانند تریاک کوکائین، حشیش و … یا مصنوعی بوده در آزمایشگاه تولید گردد مانند ال اس دی و آمفتامین و غیره در مجموع این مواد به سه دسته تقسیم می شوند: ۱ ـ مواد سستی زا ۲ـ مواد تحریک زا ۳ ـ مواد توهم زا که هر یک به تفصیل مورد بررسی قرار می گیرد.
در مجموع مبحث اقسام مواد مخدر را در سه گفتار تحت عناوین:گفتار نخست: مواد سستی زا، گفتار دوم: مواد تحریک زا و گفتار سوم: مواد توهم زا به شرح ذیل انجام می دهیم.
گفتار نخست: مواد سستی زا
مواد سستی زا یا افیون ها خود به دو دسته طبیعی شامل (تریاک و مشتقات اولیه آن و سوخته شیره، مرفین، هروئین و کدئین) و صنعتی شامل (متادون، نورمتادون پتدین، باربیتوراتها و برخی مسکن ها مانند والیوم، لیربوم و … ) تقسیم می شوند.[۱۰۵]
افیون ها گروهی از خواب آورها هستند که از گیاه خشخاش مشتق می شوند و یا ترکیبات صنعتی که از لحاظ شیمیایی شبیه آن هستند. سومری های قدیم این نام را بدان داده اند معنی آن «گیاه خوشی» است. افیون کاربرد پزشکی عمده ای در تسکین دردیابی درد دارند به نظر می رسد که این افیون ها مراکز مغز را که تنظم کننده احساس لذت و درد هستند را تحریک می کند.[۱۰۶]
الف: تریاک
قدیمی ترین و مشهورترین ماده مخدر که اصل آن از کلمه یونانی “تریا” است از گیاه خشخاش به دست می آید. این گیاه ۲۵۰۰ قبل در منطقه مدیترانه کشت می شده است. خشخاش بوته ای است یک ساله که در مناطق معتدل می روید دارای گل های زیبایی به رنگ قرمز تیره است. در اواخر ماه دوم بهار گل ها به کپسولی به رنگ سبز تیره به نام “گرز خشخاش” که به “گرز شیطان” هم معروف است تبدیل می گردد. کپسول ها پس از مدت کمی روی به زردی می گذارند و در این هنگام که اواخر بهار یا اوایل تابستان است به روش خاصی مبادرت به تیغ زدن آن ها می نمایند. از محل شکاف ها شیره ای خارج می شود که قبل از طلوع آفتاب و با کاردک جمع آوری می نمایند. این ماده شیره خام یا “شیره تریاک” نام دارد. شیره تریاک را به وسیله مالش دادن، حراردت دادن یا در مقابل آفتاب گذاشتن به صورت خمیری سفت و قهوه ای در آورده به آن تریاک می گویند که در غلظت و رطوبت های مختلف به نسبت دارای مرفین است.[۱۰۷]
تریاک دارای بوی تند و طعم تلخ و مسموم کننده است.[۱۰۸]
دارای اثر نشئه زا و تخفیف دریافت های حسی است این ماده باعث ایجاد حس پرواز نیز می شود.[۱۰۹] این ماده در اغلب جوامع به ویژه کشورهای آسیایی و آفریقایی به وسیله افراد مسن مصرف می شود.[۱۱۰]
الف)تریاک و مشتقات آن
تریاک و مشتقات آن بعضاً مصارف پزشکی و درمانی دارند ولی عملاً از آن ها استفاده نادرست می شود. نگارنده در بسیاری از موارد شاهد کودکان معتادی بوده که دچار بزهکاری شده اند و تنها گناه ایشان این بوده که والدین ایشان در زمان نوزادی جهت تسکین دردهای نوزادی یا سرماخوردگی و مواردی از این قبیل اقدام به خوراندن سوخته تریاک و مواد مخدر دیگر به نوزاد کرده یا اصطلاحاً اقدام به “دود دادن” آن ها نموده اند که منجر به اعتیاد کودک شده است و یا از موارد نادرست دیگر می توان به مصرف خودسرانه خواب آورها، آرام بخش ها و … بدون تجویز پزشک و بدون رعایت دز دارو اشاره کرد. مدتی که برای معتاد شدن به تریاک لازم است ثابت نیست به طور کلی استعمال مرتب یک ماه برای اعتیاد کافی است.[۱۱۱]
تریاک را با وسایلی از قبیل وافور، قلیان، قلقلی یا سیخ و سنگ تدفین می کنند (دود آن را استنشاق می نمایند) یا به صورت قرص یا محلول در چای می خورند.[۱۱۲] وافور از آلات مخصوصه استعمال محسوب شده و نگه داری آن نیز در ماده ۲۰ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر جرم انگاری شده است البته هر چند این ماده عموماً و عرفاً با سیم و سنجاق که جزو آلات غیر مخصوصه می باشد مصرف می گردد لکن اداره کل حقوق قوه قضائیه در نظریه مشورتی شماره ۷۲۵۲/۷-۲۷/۱۰/۱۳۷۷ اظهار می دارد که مقصود از آلات و ادوات استعمال مواد مخدر آلات و ادواتی است که عرفاً مخصوص استعمال مواد مخدر است نه سیم و سنجاق که موارد استعمال دیگری هم دارد. به علاوه فروش و ساخت و توزیع این مواد در ماده ۴ و نگه داری و خرید و حمل و اخفای آن در ماده ۵ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب ۱۷/۸/۱۳۷۶مجمع تشخیص مصلحت نظام جرم انگاری شده و حسب میزان مواد مخدر دارای مجازات های جریمه نقدی، شلاق یا حبس و در موارد شدید مجازات مصادره اموال به استثناء هزینه تأمین زندگی متعارف برای خانواده و اعدام را به دنبال خواهد داشت البته در اصلاحیه جدید قانون مبارزه با مواد مخدر مصوب ۱۳۸۹ به جای عبارت مصادره اموال به استثناء هزینه تأمین زندگی متعارف برای خانواده محکوم عبارت «مصادره اموال ناشی از همان جرم» جایگزین شده است که به نظر نگارنده با توجه به تبدیل لفظ مطلق اموال در قانون قدیم به لفظ مقید « اموال ناشی از همان جرم» این نوع تقنین جدید به عدالت نزدیک تر می باشد چرا که مجازات (مصادره اموال) باید متناسب با میزان درآمد ناشی از جزم باشد. به عقیده برخی جرم شناسان از جمله بکاریا نیز میان جرایم و مجازات ها باید تناسبی برقرار باشد.[۱۱۳] و سایر عواید اموالی که متهم به طرز مشروع و قانونی کسب نموده است باید مصون از تعرض قرار گیرد.[۱۱۴] چرا که علی الخصوص مطابق اصل ۲۲ قانون اساسی جان، مال و … مردم از تعرض مصون می باشد و تعرض به این مقوله ولو با مستمسک قانونی بدون توجیه عقلانی صحیح به نظر نمی رسد.
ب: مرفین
مرفین از کلمه مورفئوس خدای خواب یا رؤیای یونان باستان مشتق شده است. مرفین به هنگام جنگ داخلی آمریکا معرفی شد. وابستگی فیزیولوژیکی مرفین به عنوان بیماری سرباز شناخته شده است چون آزادانه برای از بین بردن دردهای ناشی از جراحت ها مصرف شده است مرفین مؤثرترین ماده مخدر استخراج شده از تریاک است که (سرتونر) در سال ۱۸۰۵ آن را استخراج کرد از «دورسن» نیز به عنوان استخراج کننده مرفین یاد شده است مرفین ماده مؤثر و جزء اساسی تریاک بوده و ۷ تا ۱۴ درصد را تشکیل می دهد.[۱۱۵]
این ماده پودری است کریستالی به رنگ قهوه ای روشن یا سفید و چنان چه به صورت تجربی و غیر آزمایشگاهی به وسیله قاچاقچیان تهیه شود به رنگ کرم یا قرمز آجری است. این ماده در حالت خالص نرم یا ورقه ای و به رنگ سفید تا زرد کم رنگ می باشد. مرفین بویی تند و زننده دارد و طعم آن تلخ است.[۱۱۶] و به دو صورت مایع یا پودر مصرف می گردد مرفین یکی از قوی ترین داروهای خواب آور است و محلول آن به صورت آمپول مصرف پزشکی دارد و برای تسکین دردهای شدید بیماران بستری در بیمارستان ها تجویز می گردد.[۱۱۷] در جوامع صنعتی مصرفش توسط جوانان زیاد است.[۱۱۸] برای پیشگیری از اعتیاد پزشکان حداکثر ۲ یا ۳ روز از این ماده استفاده می کنند.[۱۱۹] این ماده بعد از استعمال در فاصله ۱۵ تا ۳۰ دقیقه اثرات تخدیری خود را بر سیستم عصبی بر جا می گذارد.[۱۲۰] امروزه تست مرفین یکی از روش های تشخیصی در مورد مصرف یا عدم مصرف مواد مخدر و اعتیاد به آن می باشد.
اداره کل امور حقوقی قوه قضائیه در نظریه مشورتی شماره ۸۳۳۴/۷-۲۹/۱/۱۳۷۸اظهار نموده است: «صرف مثبت بودن تست مرفین دلیل بر معتاد بودن شخص به مواد مخدر نمی باشد بلکه با رسیدگی قضایی و احراز استمرار، آن هم به قصد و به منظور تکلیف ممکن است معتاد بودن شخص به مواد مخدر اثبات شود، تحصیل نظر کارشناش معتمد «پزشک قانونی و یا سایر پزشکان متخصص در این امر نیز از طرق اثبات اعتیاد است.
بر اساس ماده ۸ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر تولید، توزیع، صدور، ارسال، خرید و فروش، عرضه، نگه داری، مخفی نمودن یا حمل مرفین با رعایت تناسب و میزان مواد مشمول مجازات جریمه نقدی، شلاق، حبس، مصادره اموال و حتی در مواردی اعدام خواهد بود و طبق ماده ۴۱ همان قانون تنها در مورد استثناء و عدم ممنوعیت مصارف پزشکی، تحقیقاتی، صنعتی با مجوز وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی می باشد.
ج: هروئین
هروئین در سال ۱۸۷۵ در خلال یک تحقیق برای پیدا کردن دارویی که با کارآمدی مرفین بتواند درد را کاهش دهد اما موجب اعتیاد نشود کشف شده هروئین یک کلمه یونانی به مفهوم سمبل قدرت است.[۱۲۱] این دارو به این دلیل هروئین نامیده شد که وقتی شخص مصرف می کند احساس می نماید یک قهرمان است «هینریچ درسر» که یک شیمیدان بود با بهره گرفتن از یک تغییر شیمیایی کوچک مورفین را به هروئین دارویی جدید با قدرتی سحرآمیز تبدیل کرد. هروئین ماده ای است بسیار خطرناک به صورت گردی سفید نرم و بدون بو و تلخ.[۱۲۲] هروئین را به طریق شیمایی در لابراتورهای خاص با ترکیب آنمورید استیک و مرفین تهیه می کنند و اشکال بسیار ناخالص آن قهوه ای رنگ است هروئین را در تکه های پلاستیک به شکل بسیار ناخالص بسته بندی می کنند و سر آن را با حرارت می بندند در این حالت آب در آن نفوذ نمی کند و در مواقع خطر می توانند آن را ببلعند و پس از دفع از آن استفاده کنند هروئین موجود در بازار معمولاً ۵ تا ۱۰ درصد هروئین دارد و بقیه آن شیرخشک، بی کربنات و پودر گلوکز است.[۱۲۳] از هر یک کیلو مرفین ۹۰۰ گرم هروئین به دست می آید که ۳ تا ۵ برابر قوی تر از مرفین بوده و از راه استنشاق یا تزریق زیر جلدی و یا خوراکی به مصرف می رسد اکثر معتادان امریکا و انگلیس و سایر کشورهای غربی هروئین را با تزریق زیر جلدی مصرف می کنند.[۱۲۴]
تأثیرات استفاده از هروئین فوری و به صورت یک طغیان نیرومند است که ۵ تا ۱۵ دقیقه طول می کشد و یک حالت ارضاء و سرخوشی و خوب بودن که ۳ تا ۵ ساعت دوام می یابد ایجاد می کند در این حالت به نظر می رسد که تمام احساس های مثبت ارضاء شده و تمام احساسات منفی از جمله گناه، تنش و اضطراب ناپدید گردیده اند.[۱۲۵]
در واقع هروئین رایج ترین ماده افیونی مورد مصرف است تعداد مردان معتاد سه برابر زنان معتاد است سن شروع اعتیاد اواخر دهه دوم یا اوایل دهه سوم عمر است هروئین سریع تر از مرفین از سد خونی مغز می گذرد تحمل دارویی در انسان در همان چهار روز اولیه روی می دهد.[۱۲۶] مصرف هروئین در دستگاه های مختلف بدن اثرات بدی می گذارد از جمله بر سیستم خونی که مصرف بیش از حد آن باعث لختگی خون نیز می شود همچنین است تنفسی آدم ریوی، تهوع و استفراغ از دیگر عوارض آن می باشد. اختلالات شدید تنفسی، تنبلی عروق که اغلب ممکن است به مرگ معتاد منتهی گردد در بین معتادان به هروئین بسیار دیده شده همچنین مواردی از التهاب نخاع(منیلیت) در بین معتادان تزریقی مشاهده شده که در برخی از موارد یک حالت فلجی و بی حسی در اعصاب نخاع ایجاد می کند که باعث صدمه به نخاع صدر می گردد.
هروئین غیر مجاز است و به دلیل مجازات سنگین که برای داشتن یا فروش آن معین شده قیمت آن بسیار گران است بنابراین بسیاری از افراد وابسته به هروئین عادات خود را از طریق معامله (خرید و فروش هروئین) فحشاء یا فروش اشیاء دزدی رفع می کنند با این حال هروئین یک کند کننده است و تأثیرات شیمیایی آن به طور مستقیم رفتار جنائی یا پرخاشگرانه را بر نمی انگیزد.
د: کدئین
یکی از آلکالوییدهای تریاک است. این ماده مخدر به صورت گرد سفید رنگ به طور مستقیم از تریاک استخراج می شود و به عنوان مسکن در پزشکی کاربرد دارد. در شیره خام تریاک به میزان ۱ تا ۵/۲% وجود دارد اثر آن حدود ۱/۰ مرفین است. مصرف آن دردهای ملایم را تسکین می دهد.[۱۲۷]
کدئین به صورت قرص های خالص یا به صورت ترکیب با استامینوفن، آسپرین یا شربت های ضد سرفه مورد استفاده معتادان قرار می گیرد مصرف مکرر و بدون دلیل و یا با بهانه های بی مورد قرص های آسپرین، کدئین یا استامینوفن ـ کدئین از نشانه های اعتیاد به مواد می باشد.[۱۲۸]
این ماده مخدر نیز در کنار مرفین و کوکائین در ماده ۸ قانون اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر جرم انگاری گردیده است.
گفتار دوم: مواد تحریک زا
تحریک زا تحریک کننده ای روانی هستند که موجب افزایش انرژی دستگاه عصبی مرکزی به صورت سرخوشی، بزرگ پنداری، بیش فعالی، بی قراری و بازداری اشتها می شوند.[۱۲۹] این گونه داروها ایجاد بی خوابی نموده حالت هیجان در شخص تولید می نماید که به دو دسته طبیعی شامل برگ کوکا، کوکائین (پودر تریاک)، خمات(درختچه ای در کشورهای عربی و آفریقایی)، ناس(درختچه ای در افغانستان) و صنعتی شامل آمفتامین ها مانند سیکسیدین یا بنزودرین، متیل آمفتامین ها مانند متدرین، برخی از ترکیبات آمفتامین ها و … تقسیم می شوند.
الف: آمفتامین ها
آمفتامین در سال ۱۹۳۰ برای درمان افسردگی، تب یونجه و تحریک سیستم عصبی تجویز شد و بعدها جزو مواد مخدر اعلام گشت[۱۳۰] این مواد بی نهایت اعتیادآور و خطرناک و آثار شدید اشتها بردارند که معمولاً به صورت قرص خوراکی مصرف می شوند اما می توان آن ها را تزریق نمود یا با انفیه به کار برد آمفتامین وریدی بسیار اعتیادآور است اما اخیراً جای خود را به کوکائین داده است.[۱۳۱] آمفتامین ها که به عنوان بالا برنده نیز شناخته شده اند فعالیت دستگاه عصبی را سرعت می بخشند و موجب افزایش هشیاری انرژی و گاهی اوقات شنگولی و اطمینان می شوند آمفتامین ها موجب منع خواب و اشتها می شوند. کسانی که آمفتامین ها را در رگ تزریق می کنند برای چند روز فوق العاده بیش فعال و شنگول می شوند به نحوی که رفتار تهاجمی خودکشی و دیگرکشی ممکن است در خلال این چند روز به وقوع بپیوندد. همچنین افرادی که به مقدار زیاد از آن مصرف می کنند ممکن است دچار هذیان های آزار و تعقیب شبیه مبتلایان به اسکیزوفرنی شوند.[۱۳۲] مصرف زیاد آمفتامین ها کشنده است و آسیب های مغزی در بین سوء استفاده کنندگان مزمن مشاهده می شود چون آمفتامین خواب را تقلیل می دهد جوانان ورزشکار در موقع مسابقات، دانشجویان در امتحانات و رانندگان در مسافرت های طولانی گاهی از آمفتامین استفاده می کنند. از دیگر آثار مصرف آمفتامین ها عبارتند از: تغییرات رفتاری یا روانی (سرخوشی، اضطراب و بی قراری، عصبانیت، اختلال در قضاوت، آشوب طلبی و احساس عالی بودن) ازدیاد ضربان قلب، و ضربان نبض، افزایش فشار خون، گر گرفتن و لرز کردن، خشکی دهان، اتساع مردمک، تهوع و استفراغ، کاهش وزن، ضایعات پوستی مزمن، اختلال عملکرد شغلی و اجتماعی، عوارض قلبی و بالاخره مصرف کننده به حالت اغما افتاده و به طرف مرگ کشانده می شود.[۱۳۳]
حدود ۵۰ نوع ترکیب آمفتامین یا مشابه آمفتامین در دسترس موجود می باشد که اولین آن ها بنزودرین است که به عنوان یک محرک سلسله اعصاب مرکزی ارائه گردیده است علاوه بر بنزودرین مشتقات آمفتامین دیگری از جمله دکسدرین و متدرین د رموارد غیر پزشکی تغییر حالات روانی مورد استفاده قرار می گیرد. مصرف آمفتامین یک احساس بهبود روحیه و یک سرحالی و شعف می آورد و بدین دلیل است که منتهی به ایجاد یک وابستگی جسمی در فرد می گردد بنابراین علائم قطع آن می تواند خیلی شدید باشد از جمله حالت خستگی تشویش و اضطراب مرضی، کابوس های وحشتناک شبانه، افسردگی شدید توأم با تمایلات به خودکشی، بی حالی بسیار شدید، کاملاً شایع می باشد. اگر افراد طبیعی غیر معتاد این دارو را مصرف کنند احساس سرحالی زیادی می نمایند.
مصرف خوراکی آمفتامین ها سبب ازدیاد حساسیت و هوشیاری نسبت به محرک های طبیعی تقویت حالت بیداری، احساس شادابی و سلامتی غیر طبیعی کاهش در احساس ضعف و خستگی و همچنین رفع موقت بی حوصلگی می گردد از دست دادن اشتها نیز به طور موقت مشاهده می شود. در موارد بسیاری در اثر مصرف زیاد تزریقی آمفتامین ها هپاتیت سرمی، آبسه ریوی، اندوکاردیت ورم قشر داخلی شرایین کوچک و در نتیجه انسداد شریان ایجاد می گردد. فردی که دچار مسمویت ناشی از مصرف آمفتامین ها شده در رفتار و حرف زدن حرکت هایی تند و غیر عادی دارد اغلب بدون دلیل می خندد و به سهولت دچار هیجان و بی قراری و یا ناراحتی می گردد همچنین در اغلب اوقات در چنین حالاتی مردمک چشم گشاد شده دهان خشک می گردد و هر چند بسیاری از بیماران ممکن است نسبت به دارو تا آن حد از خود تحمل نشان دهند که رفتار آنان به نظر طبیعی و عادی بیاید. معمولاً بیمارانی که دوز بالا مصرف می کنند به ویژه بیمارانی که به خود متیل آمفتامین تزریق می نمایند پوست اطراف ناخن هایشان کنده می گردد.
یکی از عوارض مخرب مصرف آمفتامین ها عارضه روانی ناشی از آمفتامین (( پیسکوز آمفتامین )) که در نتیجه مصرف خوراکی آن به طور مزمن به وجود می آید و همچنین تزریق داخل سیاهرگی آن سبب می شود که چنین اختلالی در کوتاه مدت مشاهده گردد. همچنین به علت امکان وجود توهم بینایی و شنوایی و ترس ،عدم اطمینان فرد نسبت به دیگران افزایش می یابد که در نتیجه می تواند سبب تشدید واکنش های دفاعی به منظور مقابله با تهدیدات خیالی شود. پس از مصرف طولانی ترکیبات آمفتامین اگر فرد به دلایلی آن را مصرف نکند دچار افسردگی می شود و نیز قطع مصرف ممکن است سبب افکار خودکشی و یا حتی اقدام به آن و حالات ترس، سرگیجه و عدم تمرکز فکری می گردد. پس از خنثی شدن اثرات آمفتامین در بدن فرد دچار خستگی مفرط می شود که ممکن است به مدت یک یا دو روز متوالی بخوابد پس از بیداری به علت وجود یک حالت افسردگی این امکان وجود دارد که دوباره به مصرف آن اقدام نماید که در نتیجه تکرار این حالت سبب ایجاد وابستگی روانی بیشتر می گردد. امروزه علم پزشکی مصرف آمفتامین ها فقط برای مواردی مانند کم کردن اشتها برای مدتی کوتاه و برخی از اختلالات رفتاری کودکان پرتحرک به عنوان نوعی درمان مفید می داند. به طور کلی استفاده از آمفتامین ها محدود است و شامل درمان برخی از حالات سایکوپاتی (حالت تهاجمی و تجاوز گرانه) مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین به بیماران حمله ای و مصروع که ممکن است به وسیله داروهای ضد تشنج بیش از حد آرام شده و در حالت بیهوشی فرورفته باشند می دهند. همچنین در درمان ناراحتی های ناشی از افسردگی خفیف به کار برده می شود البته از زمانی که خطر وابستگی روانی بدان مشخص گردید یک انزجار و عدم تمایل به استفاده از این گروه داروها به وجود آمده است احتمالاَ ناراحت کننده ترین نوع اعتیاد به آمفتامین ها را گروه جوانان تشکیل می دهند. مصرف این داروها در بین جوانان کم سن و سال بیشتر به منظور بیدار نگه داشتن، بالابردن احساس شادی و شعف، از بین بردن خجالت هایی که در بین این گروه سنی وجود دارد و … می باشد.معمولا پس از مصرف آمفیتامین ها پس از طی هفته ها وماه ها تغییرات کلی در رفتار جوانان محسوس است. از جمله از دست دادن اشتها، بیداری های شبانه، شبها در بیرون ماندن و صبح با چشمانی قرمز به خانه برگشتن، به وجود آمدن برخی از حالات وسواسی، بیقراری، بی توجهی به ظاهر نیز از جمله اطلاعات و نشانه هایی است که اغلب به شناخت این مطلب که جوان معتاد به آمفتامین گردیده کمک می کند. معمولا اعتیاد به آمفتامین با خوردن ۵ تا۱۰ قرص شروع می شود و با تکرار و بالا بردن دوز آن در ۴۸ ساعت ممکن است به دویست یا حتی چهارصد قرص برسد که معمولا به مسمومیت شدید ناشی از اعتیاد آمفتامین و وابستگی شدید روانی منتهی می گردد و در بین این افراد معمولا اختلالات شخصیتی ، رفتار ضد اجتماعی و بخصوص رفتار های غیر عادی از جمله خشونت و وحشیگری و تمایل به بزهکاری نیز مشاهده می شود.[۱۳۴] ب : کافئین و نیکوتین کافئین و نیکوتین دو تحریک کننده هستند که استفاده کنندگان بسیار و قانونی دارد. کافئین در قهوه ، چای ، شکلات ، نوشیدنی های کولادار ، کاکائو ، قرص های سرماخوردگی و سایر محرک های قابل وصول بدون نسخه وجود دارد یک فنجان معمولی قهوه حاوی ۱۰۰تا۱۵۰میلیگرم کافئین است در حالی که چای و کولا حدود یک سوم این مقدار کافئین دارند داروهای محرک معمولا ۱۰۰میلیگرم در هر قرص کافئین دارند. کافئین هنگامی برای یک شخص مسموم کننده محسوب می شود که پس از صرف ۲۵۰میلی گرم (حدود ۲ فنجان ) قهوه یا بیشتر نشانه های مرضی زیر در آن مشاهده می شود. بیقراری ، عصبانیت ، تحریک ، بیخوابی ، سرخ شدگی صورت ، اختلالات معده و روده ای ، پیچش عضلانی ، تکلم آشفته و بی نظمی های قلبی. مسمویت با کافئین معمولا زود گذر و خفیف است.[۱۳۵] در اکثر مطالعات معلوم شده که کافئین موجب انقباض عروق مغزی و نتیجتاَ کاهش جریان خون مغز می گردد. از دیگر علائم مسمومیت با کافئین عبارتند از : تعریق زیاد، دفع زیاد ادرار و احساس مورمور شدن در انگشتان دست و پا مصرف بیش از یک گرم کافئین می تواند با تکلم بی ربط، تفکر مغشوش، بی نظمی قلبی،تحلیل قوا، بی تابی شدید، وزوز گوش و توهمات بینایی خفیف از جمله جرقه های نورانی همراه شود. مصرف بیش از ۱۰ گرم کافئین می تواند موجب تشنج منتشر، نارسایی تنفسی و مرگ شود .حدود دو سوم از کسانی که روزانه مقدار زیادی کافئین مصرف می کنند داروهای مسکن و خواب آور هم مصرف می نمایند.[۱۳۶] رایج ترین فرم نیکوتین تنباکو است که بصورت سیگار ، سیگار برگ و پیپ تدخین می شود. تنباکو ممکن است بصورت انفیه و جویدنی هم مصرف شود. سازمان بهداشت (WHO) تخمین می زند که در سراسر جهان یک میلیارد نفر از مردم سیگار می کشند و سالانه ۶ میلیون نفر سیگار دود می کنند. WHO همچنین تخمین می زند که توتون سالانه بیش از ۳ میلیون نفر از مردم را می کشد. حدود ۲۵ درصد نیکوتین با تدخین سیگار به خون می رسد و به فاصله ۱۵ ثانیه وارد مغز می گردد. نیمه عمر نیکوتین حدود ۲ ساعت است تصور می شود نیکوتین خواص تقویت کننده مثبت و اعتیاد آور دارد چون موجب فعال شدن پایانه های عصبی در مغز و تحریک هورمون های مغزی می شود . افرادی که والدین یا خواهر و برادر های آنان سیگار می کشند احتمال بیشتری هست که سیگار بکشند. اکثر کسانی که سیگار می کشند مایل به ترک آن هستند بارها سعی کرده اند این کار را بکنند امّا در تلاش خود ناموفق بوده اند. نیکوتین یک ماده شیمیایی بسیار سمی است. دوز ۶۰ میلی گرمی آن موجب مرگ ثانوی و تضعیف تنفسی یک شخص بالغ می شود. با یک سیگار معمولی معمولا ۵درصد میلی گرم نیکوتین وارد بدن می شود و علائم و نشانه های مسمومیت با دوز پایین نیکوتین مشتمل است بر تهوع، استفراغ، آبریزش از دهان، رنگ پریدگی، اسهال، سرگیجه، سردرد، افزایش فشار خون، لرزش و عرق سرد، اختلالات حسی و ناتوانی برای تمرکز. مصرف توتون در ضمن حاملگی با افزایش میزان بروز نوزاد کم وزن رابطه دارد. علائم ترک نیکوتین ممکن است به فاصله دو ساعت پس از مصرف آخرین سیگار ظاهر شود معمولا در ۲۴ ساعت تا ۴۸ ساعت اول به اوج خود می رسد و ممکن است هفته ها و ماه ها دوام یابد. علائم شایع مشتمل اند بر میل شدید برای نیکوتین ، تنش ، تحریک پذیری ، اشکال در تمرکز ، خواب آلودگی و اختلال در بخواب رفتن ، کاهش ضربان قلب و فشار خون ، افزایش اشتها و وزن.[۱۳۷] در قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات مصوب ۱۵/۶/۱۳۸۵ ستادی تحت عنوان ستاد کشوری کنترل و مبارزه با دخانیات متشکل از وزرای بهداشت ،ارشاد اسلامی ، آموزش و پرورش ،بازرگانی و فرمانده نیروی انتظامی ،دو نفر از کمسیون بهداشت و درمان مجلس اسلامی و رئیس سازمان صداو سیما تشکیل شده است.(ماده یک قانون)که دارای شرح وظایفی از جمله تعیین نوع پیامها ، هشدارها ، تصاویر وطرح های مرتبط با آثار سوءاجتماعی ، اقتصادی ، بهداشتی و سلامتی دخانیات (طبق ماده ۲قانون) می باشد. در این قانون برخی جرم انگاری های نوین مشاهده می گردد. از جمله تبلیغ و تشویق افراد به استعمال دخانیات ممنوع و طبق ماده ۱۰ قانون مستلزم جزای نقدی از پانصد هزار تا پنجاه میلیون ریال می باشد. همچنین فروش یا عرضه دخانیات به افراد زیر ۱۸ سال مستلزم مجازات موضوع ماده ۱۲ این قانون می باشد ( ضبط فراورده دخانی و جریمه نقدی ) بعلاوه استعمال دخانیات در نهاد های موضوع ماده ۱۸ قانون رسیدگی به تخلفات اداری مستوجبتنبیهات مقرر در قانون تخلفات اداری بوده و اینکه مصرف دخانیات در اماکن عموی یا وسائل نقلیه عمومی مستوجب جزای نقدی می باشد.(تبصره یک ماده۱۳ همان قانون). بنظر نگارنده هرچند با توجه به جوان بودن این قانون اجرای کامل آن در جامعه کنونی مشاهد نمی گردد. لکن مقنن با ملحوظ نظر قرار دادن برخی آثار سوءاجتماعی و بهداشتی مصرف دخانیات (از جمله مواد ۵ و ۱۲ قانون) گام موثری را در راه مبارزه با دخانیات شروع نموده است. لکن پایان مبارزه با توجه به وجه تسمیه قانون ، مبارزه و عزم ملی را با آگاهی کامل از این قانون و التزام به آن می طلبد.
ج: کوکائین
ماده ای که از برگ گیاه کولا استخراج می شود که در آمریکای جنوبی به خصوص بولیوی، پرو، کلمبیا و همچنین جامائیکا، سیلان و جاوه به طور وحشی و خودرو تهیه می شود. برگ کوکائین را که بومیان منطقه مذکور می جوند. ابتدا به عنوان داروی مسکن مصرف می شد بعدها معتادان با جویدن برگ ، استنشاق از راه بینی و یا تزریق زیر جلدی و یا داخل ورید و خوردن با آب روزی ۱ الی ۵ گرم در سه نوبت آن را مصرف کردند.[۱۳۸] کوکائین ماده ای سفید برفی و تلخ مزه است که به صورت پودر کریستال می باشد. عمده ای از بازیکنان ورزشی ، ستارگان فیلمها ، شخصیت های سیاسی و مشهور همواره از این دارو استفاده می کنند. در واقع استفاده از آن در بین جوانان بسیار گسترش یافته به علت قیمت بالا و ویژگی های سرخوشی زای آن کوکائین یک داروی سحر آمیز و دلربا مخصوصا در بین متخصصان طبقه بالا و متوسط است. در اواخردهه ۱۸۰۰میلادی کوکائین به عنوان داروی شگفت آور در درمان افسردگی، سوءهاضمه، سردرد و سایر درد و رنج ها شهرت یافت. اغلب آن را به دارو ها ، تقویت کننده ها و حتی نوشابه های کولادار مانند کوکاکولا می افزودند امّا در اوایل سال ۱۹۰۰ استفاده از آن کنترل شد و هم اکنون داشتن کوکائین غیر قانونی است .[۱۳۹] کوکائین در جراحی گوش و حلق استفاده پزشکی دارد. برای شناسایی آن را می سوزانند شعله های طلایی خوش رنگ حاصله ، معرف آن است. [۱۴۰] همچنین این ماده اغلب برای بیهوشی های موضعی مورد اسنفاده دارد. اثرات جسمی آن کم است در حالیکه از نظر روانی اثراتش از هروئین بیشتر است پس از مصرف به معتاد احساس شعف زایدالوصفی دست داده و شادی آفرین می شود. لذت جنسی را تشدید می کند و به همین دلیل معتادین سعی می کنند از آن بیشتر مصرف کنند. ولی ممکن است حالت توهم زا و اغفال کننده به معتاد دست دهد و کسانیکه به این دارو معتاد می شوند معمولا سادیسم جنسی پیدا می کنند به همین دلیل بسیار خطرناک است. [۱۴۱] کوکائین جزء محرک ها بوده و موجب هیجانات سلسله اعصاب می گردد. اثر این ماده به عنوان یک داروی محرک قوی با اثر کوتاه که پس از مدت کوتاهی اثرات دارویی آن در بدن خنثی می گردد و بر روی سلسله اعصاب مرکزی اثر می گذارد و شناخته شده است و کوکائین مثل سایر داروهای محرک نیروی اعتماد به نفس را زیاد می کند و خستگی و اشتها را کاهش می دهد و کوکائین را می توان به صورت خوردن ، تزریق کردن وریدی یا کشیدن استفاده کرد. ولی معمولا به صورت استنشاقی مورد استفاده واقع می شود. استنشاق دارو اثرات فوری به وجود می آورد که به آن “اوج” می گویند.
این حالت در ظرف ۱۰ دقیقیه به اوج می رسد و جز مواردی که مقدار مصرف آن زیاد است. پس از ۳۰ دقیقه از بین می رود. تزریق وریدی دارو اثرات سریعی دارد ( احساس انرژی فوق العاده ) و گرسنگی را کاهش می دهد .[۱۴۲] استنشاق کم خطر ترین روش مصرف کوکائین و تزریق وریدی مصرف تدخینی خطرناک ترین روش های آن است.
روش های مستقیم تر غالبا با بیماری عروقی مغز، ناهنجاری های قلبی و مرگ رابطه دارد هر چند کوکائین را می توان از راه دهان نیز مصرف نمود. به دلیل اثر کمتر آن از این طریق ندرتا از مورد استفاده قرار می گیرد. مصرف کوکائین با کاهش جریان خون مغز و احتمالا پدید آمدن مناطق لکه ای کاهش قند خون ارتباط دارد. اثرات رفتاری کوکائین تقریباً بلافاصله ظاهرشده و مدتی کوتا ۳۰تا ۶۰دقیقه دوام می یابد. لذا برای حفظ اثرات مسمومیت مصرف مکرر آن لازم است هر چند اثرات رفتاری گذرا است. متابولیت های کوکائین در خون و ادرار ممکن است تا ده روز وجود داشته باشد.[۱۴۳]وابستگی روانی ممکن است پس از یک بار مصرف پدید آید استفاده کنندگان زیاد گاهی اوقات از دست دادن وزن ،سوءظن ، عصبانیت ، خستگی و توهم را گزارش کرده اند. همچنین کوکائین ممکن است ضربان های بطنی قلب را ناهماهنگ ساخته و در نتیجه موجب مرگ می شود در کتاب پزشکی قانونی قضایی اثرات کوکائین را این گونه آورده اند[۱۴۴] : (( کوکائین مانند مورفین ایجاد حالت انبساطی می کند که پنج تا شش ساعت به طول می انجامد در این حالت بیمار احساس آرامش و رضایت مندی می کند و تصورات سعادتمندانه ای می یابد ولی گاهی به دنبال این حالت سعادتمندانه سردرد و گیجی و بیقراری به وجود می آید .حتی در افراد مستعد علائم پسیکوزسمی حاد ممکن است دیده شود که همراه با توهمات ترسناک سمعی و بصری و جنسی است. کوکائین محرک قشر مغز است و سبب بیخوابی و هیجان می شود به علاوه بر تمایلات جنسی می افزاید .)) از آنجا که مصرف مداوم کوکائین ایجاد وابستگی بدنی نمی کند لذا مصرف مقادیر زیاد آن می تواند موجب مسمومیت شدید فرد شود. به ویژه مصرف کوکائین از طریق تزریق و به فواصل کوتاه صورت گیرد .افرادی که در مقابل مصرف کوکائین وابستگی روانی پیدا کند اصولا مجرد از بین رفتن اثرات دارویی ان در بدن دچار حالات مانند: اضطراب، ترس، هیجان، افسردگی و یا توهماتی در قسمت های بینایی، شنوایی و لامسه یا بساوایی می گردند. گذشته از حالات هیجانی و تهییج ناشی از مصرف کوکائین جدی ترین اثر سوء این ماده عارضه روانی ناشی از مصرف کوکائین است که موجب یک حالت پارانویایی توام با حالت توهم آمیز و افکار هذیانی می گردد و در این مرحله فرد ممکن است احساس کند مورد حقارت دیگران قرار گرفته است و این اساس می تواند موجب ارائه رفتار های ناهنجار و تهاجمی از طرف فرد شود این حالت روانی خیلی سریع و زود به وجود می آید و با قطع مصرف از بین رود . علاوه بر عوارض روانی مصرف مداوم کوکائین موجب جوش ها و آماس ها و زخم هایی روی پوست بدن می گردد همچنین در اثر استنشاق و کشیدن کوکائین از راه بینی امکان زخم مخاط بینی و سوراخ شدن دیواره وسط ان وجود دارد علاوه بر آن در فرد مصرف کننده حالات شوریدگی افکار، تشویش و نگرانی، بی اشتهایی و کم خونی، افزایش فشار خون وضربان نبض ایجاد می گردد. اکثر معتادین کوکائین اظهار می دارند مصرف این ماده را به جهت بیدار نگه داشتن خود مصرف می کنند. امروزه تقریباً اعتیاد به کوکائین به تنهایی بین معتادان نادرست است و بیشتر کوکائین را با سایر مواد مورد استفاده قرار می دهند [۱۴۵].
کوکائین قابل دسترس در کوچه و خیابان از نظر میزان خلوص بسیار متفاوت است چون فروشندگان کوکائین آن را با شکر یا پرو کائین و گاه با آمفتامین مخلوط می کنند همچنین به مظور بالا بردن اثرات استفاده از آن ، کوکائین کوچه و بازاری را با آلکالوئید خالص کوکائین که به طور شیمیایی استخراج شده است مخلوط می کنند.
د : کراک[۱۴۶]
کراک در واقع همان هروئین فشرده است که با درجه خلوص بالا تولید و عرضه می شود. کراک خطرناک ترین ماده مخدری است که تاکنون به بازار آمده است و وابستگی به ان در حدی است که با یک بار مصرف فرد معتاد می شود این ماده محرکی قوی برای سیستم اعصاب مرکزی به شمار می آید. معنای اصلی کراک در زبان لاتین و به خصوص امریکای جنوبی ( قضای حیوانات ) است و در سالهای دور برای رفع دل درد و سر درد از برگ ( کوکا ) تهیه می شده است. اولین بار در سال ۱۹۸۵ میلادی در شهر نیویورک آمریکا عرضه شده است و در حقیقت کراک همان عصاره کوکائین است. باید دانست کوکائین اصل که از برگ کوکا و عصاره کوکائین به دست می آید از جمله مواد مخدر انرژی زا و شادی آور است و گفته می شود هیچ گونه اعتیادی در فرد مصرف کننده به وجود نمی آورد. ولی کراک عرضه شده در ایران تماما از هروئین تهیه شده و از اثرات زیان بار آن از بقیه مواد مخدر موجود در دنیا بیشتر است. با توجه به اینکه کراک اصل از میان تمامی مواد مخدر کم ترین اعتیاد و عوارض جسمانی و روانی را به دنبال داشته و فقط به انرژی زا و نشاط آور بودن آن اهمیت داده می شد و از سویی دیگر هروئین به دلایل متعدد و بسیار زیان آور آن مورد نفرت و قبح جامعه قرار گرفته است. لذا سوداگران و تولید کنندگان مرگ را بر آن داشته تا در راستای جلب مشتری هروئین فشرده صنعتی را به نام جدید کراک وارد کشور ایران نمایند. در واقع این ماده خطرناک که در ایران به نام کراک توزیع می شود کراک اصل نیست بلکه هروئین غلیظ شده است که توسط مافیای روسیه تولید و در ایران هم پخش می شود. از مشخصات کراک: ۱- یک بار مصرف آن اعتیاد آور است . ۲- مصرف آن بسیار ساده و در کم ترین زمان ممکن امکان پذیر بوده و هیچ گونه بویی ندارد. ۳- بسیار کوچک حتی به اندازه یک ماش است. ۴- سفید رنگ و شبیه یک تکه کوچک گچ کنده شده از دیوار است و لذا کشف آن بسیار سخت و توجه کمی را به خود جلب می کند . ۵ – افراد معتاد به کراک در پایان دو سال اول اعتیاد زندگیشان خاتمه خواهد یافت. ( مرگ زود رس) ۶ – در حدود یک سال از اعتیاد به کراک طحال و کبد شخص معتاد از بین خواهد رفت. ۷ – معتادین به کراک با درد های وحشتناک قادر به هیچ گونه فعالیت خاصی نمی باشند و نمی توانند بیش از یک ماه اعتیاد خود را پنهان کنند . ۸- اعتیاد به کراک دیگر نئشگی ندارد ومعتاد همواره یا خمار است یا در حال کشیدن که با مصرف آن فقط مقداری از درد های آن تسکین می یابد . بررسی های بعمل آمده نشان می دهد که بسیاری از افراد به علت بی اطلاعی به کراک معتاد شده اند و از عوارض ناشی از آن کاملا نا آگاه بوده اند از عوارض کوتاه مدت کراک احساس افزایش انرژی ، چابکی و سر خوشی زیاد را می توان برشمرد ولی پس از مصرف و رفع اثرات اولیه که زود گذر می باشد. اثرات منفی آن خود را نشان می دهد مثل افزایش ضربان قلب افزایش نبض و تنفس، بالا رفتن درجه حرارت بدن افزایش فشار خون احساس توهم شدید گیجی درد پا تهوع تشنج تب و بالاخره مرگ. در پایان همه این ناملایمات فیزیکی و روانی بدن عوارض کوتاه مدت کراک بیش از بیست و سه مورد می باشد که فرار از آن محال است. به جز آثار کوتاه مدت کراک آثار بلند مدتی نیز به همراه دارد که از جمله مهم ترین آنها عبارتند از : از دست دادن وزن بدن ، بیخوابی ، ضعف جنسی، کم خونی شدید، تهوع پی در پی، درد شکم و اسهال، سردرد های دیوانه کننده، هپاتیت، ایجاد زخم، گیجی، پرخاشگری، افسردگی، تمایل به خود کشی، افکار هذیانی، لرزش دست ها، عفونت در قسمت هایی از بدن به صورت کرم ، عدم التیام زخم های بدن. کراک اگر به صورت استنشاق و یا کشیدن با پیپ و یا پاشیدن روی توتون استعمال شود دیگر نمی توان از مصرف آن خوداری کرد و باید پی در پی استعمال شود. چرا که خیلی سریع جذب ریه شده و به مغز نفوذ می کند و حالتی تهاجمی به فرد دست می دهد. اصولا فردی که کراک مصرف می کند دیگر بر خود تسلط نداشته و گویا خود را گم کرده است که این همان نتیجه افسردگی شدید است .
فرم در حال بارگذاری ...
