هونگ و همکاران (۲۰۰۵)، در مطالعه انگیزه تماشاچیان بیسبال در ژاپن سه انگیزه اصلی را برای حضور تماشاچیان شامل، علاقه به بیسبال، علاقه مندی به بازیکنان، و کیفیت مسابقات شناسایی کردند.
کوریا و استیو (۲۰۰۷) در مطالعه عوامل تأثیر گذار بر حضور تماشاچیان فوتبال در پرتقال نشان دادند که متغییرهای اجتماعی بخصوص متغییرهایی که با هویت بخشی تیم مرتبط بودند، اهمیت ویژهای داشتند اما عوامل مادی تعیین کنندهترین عوامل در حضور تماشاچیان بودند. در تحقیق آنها پیروزی طلبی بیشترین میانگین را به خود اختصاص داد.
لی (۲۰۰۷) به بررسی یکسان بودن انگیزه های طرفداری ورزشی در زنان و مردان و همچنین شناسایی انگیزه های حضور در مسابقات هاکی روی یخ دانشگاهی زنان و مردان و تفاوت بین آنها پرداخت. در این تحقیق طرفداران هاکی روی یخ زنان و مردان در ده انگیزه مقایسه شدند. میزان انگیزه ها در بازیهای مردان بیشتر بود و آزمون مانووا نشان داد که تفاوت معنیداری بین زنان و مردان در چهار انگیزه وجود دارد (تعامل اجتماعی، خانواده، حمایت از تیم و مهارت). تفاوت معنیداری بین دو انگیزه سرگرمی و بازی پایاپای که بالاترین میزان را بین زنان و مردان داشت، وجود نداشت. دلایل تماشا و پیگیری هاکی زنان و مردان بطور معنیداری در دو انگیزه مهارت و حمایت از تیم متفاوت بود.
رادنی و همکاران (۲۰۰۷) با مطالعه تماشاچیان لیگ بیسبال نیویورک نشان دادند که طرفداران در ورزشگاه حضور مییابند تا پیروزی پیوسته تیمشان را ببینند. آنها اشاره می کنند که ترفیعاتی مانند، آتش بازی، دادن کالاهای باشگاه، هدیهها، رویدادهای جنبی و موسیقی برای تماشاچیان بیشترین جذابیت را دارند، اما ترفیعات دیگر مانند تخفیف در قیمت بلیط، غذا و نوشیدنی رایج نیستند.
آمینودین و لی (۲۰۰۸) در مطالعه لیگ فوتبال مالزی، تسهیلات ورزشگاه و کیفیت تیم را پیش بینی کننده های قوی برای رضایت تماشاچیان بیان کردند. آنها اشاره می کنند کیفیت تیم که شامل مواردی چون تعداد بازیکنان ستاره، سطح رقابت تیم، و درصد بردهای تیم است و تسهیلات ورزشگاه بر رضایت و حضور تماشاچیان تأثیر میگذارند
تریل و همکاران (۲۰۰۹) در تحقیقی با عنوان مدل نظری مصرف رفتار تماشاگر ورزش به این تایج دست یافت عوامل جذابیت رویدادهای ورزشی را به سه دسته تقسیم می کند: عوامل جذاب مربوط به ورزشگاه (طراحی ورزشگاه، رنگ آمیزی ورزشگاه و کیفیت چمن)، عوامل جذاب مربوط به تیم (حضور بازیکنان شاخص، نتایج مسابقات اخیر و موقعیت تیم در جدول) و عوامل جذاب مربوط به مسابقه (کیفیت فنی بازی، بازی دربی، تعداد گلهای بیشتر در هر بازی و غیرقابل پیش بینی بودن نتایج. در این تحلیل محققان دریافتند که مسابقه و عوامل جذاب مربوط به ورزشگاه اهمیت زیادی دارند. از نتایج این تحقیق میتوان به علت حضور گسترده تماشاگران ورزشی در لیگهای خارجی پی برد با توجه به اینکه مدیران به ۳ رکن اساسی ذکر شده در بالا توجهه شایانی دارند معمولا در رویدادهای ورزشی آنها تماشاگران استقبال خوبی دارند.
در تحقیقی کارو و همکاران (۲۰۰۹) با عنوان رضایت مصرف کننده از رویداد ورزشی تناوبی در محدوده زمانی معین و اثر تعدیل گر انگیزه روی ۷۱۰ تماشاچی ( ۴۶۰ مرد و ۲۵۰ زن) لیگ برترفوتبال اسپانیا (لالیگا) به بررسی دلایل حضور آنها در مسابقات پرداختند. محققان دریافتند که برنامه ریزی و زمان بندی مسابقات از مهمترین عوامل حضور تماشاچیان بود که در این مورد میتوان به برگزاری بازیها در تعطیلات آخر هفته، انجام بازها در شب، دسترسی آسان به ورزشگاه و ارائه برنامه کامل مسابقات در اول فصل اشاره کرد همچنین مشخص شد در مورد، تماشاچیانی که طرفدار محسوب میشوند و برای حمایت از تیم خود به ورزشگاه میآیند، عامل برنامه ریزی رابطه معنیداری با تمایل به حضور ندارد و این دسته از تماشاچیان در هر زمان ومکانی که مسابقات برگزار شود حضور مییابند، مگر اینکه عاملهای دیگری که بر حضور آن هامؤثر است ازجمله عامل جذابیت و عامل اجتماعی مانع حضور آنها شود.
پیس و ژانگ (۲۰۰۹) در پژوهشی در مورد عوامل مؤثر بر حضور تماشاگران در لیگ حرفهای بسکتبال آمریکا دریافتند سه عامل اقتصادی، جذابیت و برنامه ریزی از مهمترین عوامل مؤثر برحضور تماشاچیان بودند.
ماتیوس و همکاران (۲۰۱۰) در تحقیقی با عنوان فاکتورهای اثر جمعیتی در خرید بلیطهای فصل برای لیگ حرفهای فوتبال بیان کردند که هر چند تبلیغات رسانهای، جوایز و هدایا، شرط بندی، تفریح و سرگرمی که از عوامل مشوق زا محسوب میشوند برای تماشاچیان اهمیت زیادی دارد، این عوامل با تمایل به حضور در میان تماشاگران رابط همعنی داری ندارد که نشان میدهد حضور تماشاچیان در این رقابتها مربوط به عوامل مهم تردیگری نیز می شود. نتایج این تحقیق هم نشان داد هرچند موارد مربوط به عامل مشوق زا برای تماشاچیان اهمیت نسبتا زیادی دارد (البته به جز طراحی و رنگ لباس تیم)، اما این عامل رابطه معنیداری با تمایل به حضور ندارد. شاید علت را بتوان در یافتههای گرینول و همکاران (۲۰۰۹) جستجو کرد آنها دریافتند که عامل مشوق زا تنها با تمایل به حضور در گروهی از تماشاچیان رابطه قوی برقرار می کند که فقط برای تفریح و کسب هیجان به ورزشگاه میآیند و حتی اگر طرفدار تیمی هم باشند، تعصب خاصی نسبت به آن ندارند، اما در مورد تماشاچیانی که به طور متعصبانه طرفدار تیمی هستند، عامل مشوق زا رابطه معنیداری با تمایل به حضورندارد.
لوپز و همکاران (۲۰۱۲) در تحقیقی با عنوان تماشاگران ورزشی، حضور و مصرف آنها در کشوراسپانیا به نتایج زیر دست یافتند. اگر ورزشکاران فعال در رویداد ورزشی مرد باشند تا ۱۵ درصد توجه تماشاگران به دیدار ورزشی کاهش پیدا می کند. سن در حضور تماشاگران در لیگ حرفهای تاثیر ندارد اما بروی حضور در رویدادهای آماتور تاثیر می گذارد به طور دقیقتر یک رابطه u وارونه بین سن و حضور در رویداد ورزشی آماتور وجود دارد. اشتغال افراد احتمال حضور در رویدادهای ورزشی حرفهای در مقایسه با ورزش آماتور راکاهش میدهد و در کل تاثیر اشتغال بیشتر در رویدادهای ورزشی حرفهای است تا رویداد ورزشی آماتور. همچنین دریافتند که عوامل اقتصادی مانند درآمدهی شخصی با حضور در ورزش حرفهای رابطه مثبتی دارد با این حال تازمانی که پرداخت هزینه های ورودی مشکل نباشد شرایط مالی محدودیت ایجاد نمیکند. همچنین دریافتند که برای تماشاگرانی که انگیزه آنها سرگرمی است احتمال حضور نیافتند در رویدادهای حرفهای تا ۳۱ درصد افزایش پیدا می کند و در مقابل برای کسانی که هدفشان هیجان است احتمال حضور آنها در رویداد ورزشی حرفهای ۳۱ درصد افزایش پیدا می کند. همچنین عدم اطمینان از نتایج مسابقات و غیرقابل پیش بینی بودن مسابقات تاثیر مثبتی در حضور تماشاگران در رویداد ورزشی حرفهای دارد و در نهایت نتایج نشان میدهد که احتمال حضور نداشتند در رویداد ورزشی برای افرادی که هدف و انگیزه اصلی آنها حمایت از تیم مورد علاقه است تا ۱۵درصد کاهش پیدا می کند.
فصل سوم
(روش پژوهش)
۱٫۳٫ مقدمه
در این فصل ابتدا به روش تحقیق، جامعه آماری و نمونه تحقیق پرداخته می شود. سپس به ترتیب، ابزار پژوهش و چگونگی جمع آوری داده های پژوهش توضیح داده می شود و نهایتاً در بخش پایانی به نحوه تجزیه و تحلیل داده های پژوهش پرداخته می شود.
۲٫۳٫ روش تحقیق:
تحقیق حاضر از نوع تحقیقات توصیفی، پیمایشی، همبستگی و مقایسه ای است. در دسته بندی تحقیقات بر حسب هدف، این تحقیق در دسته تحقیقات کاربردی جای میگیرد. اطلاعات اولیه این تحقیق بصورت میدانی و بوسیله پرسشنامه استاندارد جمع آوری شد.
۳٫۳٫ جامعه و نمونههای مورد بررسی در پژوهش:
جامعه:
جامعه آماری شامل تمامی افراد بالای ۱۵ سال ساکن شهرستان تهران که در یک سال اخیر طرفدار یکی از لیگهای فوتبال یا کشتی بوده اند و در طی یک سال اخیر حداقل یک بار برای دیدن مسابقه رفته باشند
نمونه آماری:
با توجه به نامحدود بودن حجم جامعه برای بدست آوردن حجم نمونه از جدول مورگان استفاده میکنیم که بر اساس آن نمونه لیگ فوتبال برابر با ۳۸۴ و نمونه لیگ کشتی برابر با ۳۸۴که جمعا برابر با ۷۶۸می شود
۴٫۳٫ ابزار پژوهش:
پرسشنامه استفاده شده در این پژوهش پرسشنامه استاندارد کوین کی بیون و همکاران میباشد. در این پژوهش محقق برای اولویت بندی عوامل از روش AHP استفاده کرده است بنابر این نیاز است که عوامل دو به دو با هم مقایسه شوند بنابراین برای اولویت بندی عوامل پرسشنامه فرم الف را طراحی کردیم و برای بررسی همبستگی و همچنین مقایسه عوامل در دو گروه پرسشنامه فرم ب را به صورت مقیاس پنج ارزشی لیکرت طراحی کردیم سوالات این پرسشنامه در دو بخش قرار دارند سئوالات مربوط به موارد جمعیت شناختی۵سوال ابتدایی پرسشنامه (۱ تا ۵ ) را شامل می شود این سوالات مواردی مانند (سن- تحصیلات – وضعیت اشتغال – وضعیت تاهل و درآمد ماهانه) در برمی گیرد. سئوالات مربوط به متغییرها، شامل ۱۷سؤال بود که از سئوال ۶ تا سئوال ۲۲ پرسشنامه را شامل میشد. این پرسشنامه دارای ۵ بعد اصلی شامل الف: تیم خانگی ب: تیم مقابل ج: ملاحضات اقتصادی د: ترویج بازی ه: برنامه ریزی مناسب میباشد. سوالات ۶ – ۱۲ و ۱۵ در طبقه تیم خانگی قرار میگیرند که شامل رتبه تیم مورد علاقه شما در جدول، شهرت تیم مورد علاقه شما و رکوردهای برد و باخت تیم مورد علاقه شما می شود سوالات ۹ – ۱۴ – ۱۷ – ۲۱ و ۲۲ در طبقه تیم مقابل قرار میگیرند و شامل شهرت تیم مقابل، عملکرد کلی تیم مقابل، کیفیت کلی بازیکنان تیم مقابل، کیفیت فنی تیم مقابل و بازی هیجان انگیز و هجومی تیم مقابل می شود. سوالات ۱۲ – ۲۰ و ۱۹ که شامل سوالات توانایی شما د خرید بلیط، تخفیف در قیمت بلیط و قیمت بلیط شخصی می شود در طبقه ملاحضات اقتصادی قرار میگیرد. سوالات ۹ – ۱۴ و ۱۵ که در طبقه ترویج بازی قرار میگیرد شامل ترویج فروش (مثل وجود جوایز و فرعه کشی در محل برگزاری رویداد)، اطلاع رسانی مستقیم در مورد برگزاری بازی (ایمیل و sms زدن ) و وجود تبلیغات کافی در مورد بازی می شود و در نهایت سوالات ۱۰ – ۱۸ و ۲۲ که در طبقه برنامه ریزی مناسب قرار میگیرد شامل زمان بازی در روزهای مناسب هفته، اعلام برنامه کل فصل قبل از شروع لیگ و زمان برگزاری بازی در ساعات مناسب روز می شود.
روایی و پایایی:
روایی ظاهری و محتوایی پرسشنامه توسط نظر سنجی از اساتید و متخصصان این رشته تعیین شد. برای تعیین پایایی پرسشنامه تعداد ۳۰ پرسشنامه بین تماشاچیان مسابقه پرسپولیس – راه آهن در تاریخ ۵/۸/۹۲ در ورزشگاه تختی توزیع شد و پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ مورد ارزیابی قرار گرفت و مقدار آلفای کرونباخ ۸۵۹/۰ به دست آمد که در سطح بالا و قابل قبولی قرار دارد. (حیدری ۱۳۹۲)
۵٫۳٫ چگونگی جمع آوری داده ها:
با توجه به جامعه این پزوهش که ساکنین شهرستان تهران میباشند محقق برای جمع آوری داده ها پرسشنامه ها را در مکانهای عمومی از قبیل پارکها، فروشگاهای زنجیرهای، مترو، BRT و. . . توزیع و داده های تحقیق را جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.
۶٫۳٫ روش تجزیه و تحلیل داده های پژوهش:
برای تحلیل داده های آماری در بخش آمار توصیفی فراوانی پاسخها بررسی شد و آماره های بخش توصیفی شامل فراوانی، درصد، میانگین و واریانس، پاسخهایی به دست آمده است و در بخش امار استنباطی از ازمونهای T. TESTو همبستگی پیرسون و روش AHP استفاده نموده ایم. جهت بدست آوردن ارزش هر یک از شاخص های در نظر گرفته شده، از مدل AHP استفاده شد. مدل AHP یکی از معرفترین فنون تصمیم گیری چند معیاره است که برای اولین بار توسط ساعتی معرفی گردید اساس این تکنیک بر مبنای مقایسات زوجی بنا نهاده شده است. قابلیت بالای تکنیک AHP در حل مسایل با معیارهای چندگانه در تصمیم گیری، باعث گردیده است که این مدل در زمینه های مختلفی همانند تصمیم گیری برای توسعه میدانهای نفتی اندازه گیری عملکرد، کشاورزی و تخصیص منابع و بطور کلی در امر تصمیم گیری، به طور گسترده مورد استفاده قرار گیرد. تصمیم گیری بر مبنای مدل AHP با فراهم آوردن درخت سلسله مراتب تصمیم آغاز می شود. درخت سلسله مراتب تصمیم عوامل مورد مقایسه و گزینه های رقیب مورد ارزیابی در تصمیم را نشان میدهد و معمولا دارای چندین سطح میباشد. در مرحله بعد با انجام مقایسههای زوجی، وزن هر یک از معیارها مشخص و در نهایت منطق AHP به گونه ای اوزان نسبی حاصل برای عوامل و گزینه ها با همدیگر تلفیق می کند تا تصمیم بهینه حاصل آید.
کلیه مراحل اجرای تکنیک AHP با بهره گرفتن از نرم افزار EXPERT CHOICE انجام پذیرفت.
مدل فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP):
بکارگیری روش AHP مستلزم چهار قدم عمده زیر میباشد:
الف) مدل سازی
در این قدم مساله و هدف تصمیم گیری به صورت سلسله مراتبی از عناصر تصمیم که با هم در ارتباط میباشند در آورده می شود عناصر تصمیم شامل شاخص های تصمیم گیری و گزینه های تصمیم میباشد. فرایند تحلیل سلسله مراتبی نیازمند شکستن یک مساله با چندین شاخص به سلسله مراتبی از طروح است. سطح بالا بیانگر هدف اصلی فرایند تصمیم گیری است. سطح دوم، نشان دهنده شاخص های عمده و اساسی که ممکن است به شاخص های فرعی و جزییتر در سطح بعدی شکسته شود میباشد. سطح آخر گزینه های تصمیم گیری را ارائه می کند.
ب) قضاوت ترجیحی (مقایسات زوجی)
انجام مقایساتی بین گزینه های مختلف تصمیم، بر اساس هر شاخص و قضاوت در مورد اهمیت شاخص تصمیم با انجام مقایسات زوجی، بعد از طراحی سلسله مراتب مساله تصمیم، تصمیم گیرنده میبایست مجموعه ماتریسهایی که به طور عددی اهمیت را ارجحیت نسبی شاخص ها را نسبت به یکدیگر و هر گزینه تصمیم را با توجه به شاخص ها نسبت به سایر گزینه ها اندازه گیری مینماید ایجاد کند. این کار با انجام مقایسات دو به دو بین عناصر تصمیم (مقایسه زوجی) و از طریق تخصیص امتیازات عددی که نشان دهنده ارجحیت یا اهمیت بین دو عنصر تصمیم است صورت میگیرد.
برای انجام این کار معمولا از مقایسه گزینه ها با شاخص های i ام نسبت به گزینه ها با شاخص های j ام استفاده می شود که در جدول زیر نحوه ارزش گذاری شاخص ها نسبت به هم نشان داده شده است.
جدول ۱٫۳٫ ارزش گذاری شاخص ها نسبت به هم
ارزش ترجیحی | وضعیت مقایسه i نسبت به j | توضیح |
۱ |
فرم در حال بارگذاری ...