وبلاگ

نتایج ارائه شده در فصل۴، نشان میدهد تفاوت معناداری بین میانگین نمونه و میانگین جامعه وجود دارد و با اطمینان ۹۵% میتوان گفت که میانگین نمونه بزرگتر از میانگین جامعه است. در نتیجه با توجه به جدول (۴-۱۰) مؤلفه های اعتبار علمی نویسنده، ارتباط موضوعی مقاله به حوزه کاری فرد، شهرت و اعتبار مجله، تعداد استنادهای دریافتی مقاله، نمایه شدن مجله در نمایه های معتبر(ISI,Scopus,..)، ضریب تأثیر مجله، دقت و درستی محتوای خود مقاله، معتبر بودن داده های به کار گرفته شده در مقاله، شهرت و محبوبیت ناشر، کامل و جامع بودن محتوای مقاله، نوشته ها و آثار گذشته شاخصهای اعتبار در ارتباطات علمی در زمینه استناد از دیدگاه اعضای هیئت علمی قلمداد میگردد و بر اساس این موارد به ارزیابی اعتبار اطلاعات موجود در مقاله مورد نظر میپردازند و بر همین اساس در کار پژوهشی خود از آن استفاده میکنند بنابراین اعضای هیئت علمی دانشگاه خوارزمی صحت و کیفیت اطلاعات را شاخص مهمی در ارزیابی اعتبار اطلاعات میدانند.. این نتیجه هم سو با نتایج لییو و هوانگ (۲۰۰۵) است که به بررسی اینکه چگونه دانشجویان چینی و بر اساس چه معیارهایی اعتبار اطلاعات وب را ارزیابی میکنند پرداختند و نشان دادند که دانشجویانی که دوره کارشناسی آنها به اتمام رسیده کیفیت و صحت اطلاعات موجود در وب را معیار معتبر دانستن اطلاعات میدانند و دانشجویانی که در حال تحصیل هستند و در اوایل تحصیل هستند برای ارزیابی اعتبار اطلاعات وب به نام نویسنده و شهرت و وابستگی سازمانی نویسنده تکیه میکنند تا صحت و کیفیت اطلاعات. هم سو با نتایج پژوهش متزگر و فلنیگین (۲۰۰۷) است که نقش محتوا را در ارزیابی اعتبار اطلاعات بررسی کردند و همچنین با پژوهش لوکیسن و همکاران (۲۰۱۳) که نشان دادند متخصصان یک حوزه در ارزیابی اعتبار بر روی ویژگیهای معنایی اطلاعات (صحت و درستی) تکیه میکنند در حالی که مبتدیان بیشتر بر روی ویژگیهای سطح تکیه میکنند هم سو است. هم سو با پروهش وسترویک (۲۰۱۳) است که اعتبار حامی وب سایت را در ارزیابی اعتبار اطلاعات بررسی کرد و با نتایج پژوهش لوکیسن و همکاران(۲۰۱۳) که به بررسی آشنایی با عنون مقاله و سایت ارائه دهنده در ارزیابی اعتبار اطلاعات پرداختند نیز هم سو است.

۵-۳-۲-۱. شاخصهای اعتبار در ارتباطات علمی در زمینه استناد از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه خوارزمی از چه اولویتی برخوردار هستند؟
نتایج آزمون فریدمن جدول (۴-۱۱) نشان میدهد شاخصهای اعتبار در ارتباطات علمی در زمینه استناد از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه خوارزمی از اولویتهای متفاوت برخوردار است و در این میان دقت و درستی محتوای مقاله، ارتباط موضوعی مقاله به حوزه کاری فرد و معتبر بودن داده های به کار گرفته شده در مقاله در اولویت اول تا سوم قرار دارند. همچنین نتایج نشان داد که مؤلفه های کامل و جامع بودن محتوای مقاله، اعتبار علمی نویسنده، شهرت و اعتبار مجله، نمایه شدن مجله در نمایه های معتبر، ضریب تأثیر مجله، نوشته ها و آثار گذشته نویسنده، تعداد استنادهای دریافتی مقاله، شهرت و محبوبیت ناشر مجله، کشور نویسنده (آیا متعلق به کشور پیشرفته است)، توصیه مثبت یکی از دوستان یا همکاران در مورد مقاله، وابستگی سازمانی نویسنده (آیا به دانشگاه معتبر تعلق دارد)، شیوه دریافت مقاله (سایت کتابخانه، وب سایت ناشر، موتور جستجو و..) به ترتیب در اولویت چهارم تا پانزدهم قرار دارند. با توجه به این نتایج چنین استنباط میشود که دقت و درستی محتوای مقاله در معتبر شمردن یک مقاله نقش بسیار مهمی را ایفا میکند و آن چه که سبب میشود فرد مقاله مورد نظر را در کار پژوهشیاش مورد استفاده قرار دهد صحت اطلاعات مندرج در آن مقاله است زیرا که اعضای هیئت علمی از پایه های نظام آموزش عالی کشور محسوب میشوند و به دنبال نشر اطلاعات موثق و اطلاعاتی که از پایه علمی قوی و معتبری برخوردار باشند، هستند.
۵-۳-۳. شاخصهای اعتبار در ارتباطات علمی در زمینه دسترسی آزاد به مقالات از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه خوارزمی کدامند؟
نتایج آزمون ارائه شده در فصل ۴، نشان میدهد که تفاوت معنیداری بین میانگین نمونه و میانگین جامعه وجود دارد و فرض صفر در این آزمون مبنی برعدم تفاوت بین میانگین نمونه و جامعه رد میشود و با اطمینان ۹۵% میتوان گفت که میانگین نمونه بزرگتراز میانگین جامعه است. در نتیجه با توجه به جدول (۴-۱۳) مؤلفه های مجلات دسترسی آزاد معتبر هستند اگر فرایند داوری به خوبی در آن رعایت شده باشد، در مقالات دسترسی آزاد مهمترین معیار من برای این که بفهمم مقالهای قابل اعتماد است یا خیر، خود محتواست، زمانی مقالات دسترسی آزاد معتبر هستند که توسط نویسنده معتبر و مشهوری نوشته شده باشند، مقالات دسترسی آزاد معتبر هستند اگر مجله دسترسی آزاد توسط ناشر معتبری منتشر شود، این مؤلفه ها شاخصهای اعتبار در ارتباطات علمی در زمینه دسترسی آزاد قلمداد میگردند . این مؤلفه ها مواردی هستند که باعث اعتباربخشی به مقالات دسترسی آزاد میشوند و سبب میشوند که اعضای هیئت علمی علیرغم نگرش منفی که ممکن است نسبت به دسترسی آزاد وجود داشته باشد بر اساس این موارد مقالات دسترسی آزاد را مورد استفاده قرار دهند و در کل نشان دهنده این مسئله هم خواهد بود که نگرش اعضای هیئت علمی نسبت جنبش دسترسی آزاد مثبت است. به نظر میرسد این نتیجه هم سو با یافته های پژوهش قانع(۱۳۸۶) است که نگرش اعضای هیئت علمی را درباره مجلات دسترسی آزاد مورد بحث قرار داده بود و فاسمایر و یانگ (۲۰۰۰) که بیان کردند استفاده از مجلات دسترسی آزاد تأثیر مثبتی بر روند پژوهش دارد و یافته های آنتلمن(۲۰۰۴) که تأثیر مجلات دسترسی آزاد را بر پژوهش نسبت به مجلاتی که به صورت رایگان در دسترسی نیستند بررسی کردند. هم سو با نتایج رولاندز، نیکولاس و هانتیگتون است که بیان کردند مؤلفان به طور کلی به جنبش دسترسی آزاد نگرش مثبت دارند. با نتایج پژوهش وارلیک و وایگان (۲۰۰۷) هم سو است که نشان دادند آن چه باعث میشود مجلات دسترسی آزاد بیشتر مورد استفاده قرار گیرند مسئله کیفیت اطلاعات است. هم سو با نتایج مطالعات کرییاسر (۲۰۱۰) است که نشان داد تقریباً همه نویسندگان نسبت به جنبش دسترسی آزاد نگرش مثبت دارند. بنابراین این یافتهها نشان دهنده نگرش مثبت و تأثیر مقالات دسترسی آزاد بر روند پژوهش و توجه جامعه به مقالات دسترسی آزاد است و چنانچه به این مجلات توجه بیشتری شود میتوانند نقش بسیار مهمی را در عرصه ارتباطات علمی ایفا کنند. بنابراین مسئله کیفیت و اعتبار مجلات دسترسی آزاد و لزوم توجه به این مسئله در این مجلات ضرورتی اساسی است و اگر از اعتبار و کیفیت لازم برخوردار باشند میتوانند نقش مهمی در ارتباطات علمی ایفا کنند.
۵-۳-۳-۱. شاخصهای اعتبار در ارتباطات علمی در زمینه دسترسی آزاد به مقالات از دیدگاه اعضای هیئت علمی از چه اولویتی برخوردار هستند؟
با توجه به نتایج آزمون فریدمن جدول (۴-۱۴) و با توجه به سطح معناداری ۰۵/. شاخصهای اعتبار در ارتباطات علمی در زمینه دسترسی آزاد به مقالات از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه خوارزمی در اولویتهای متفاوتی قرار دارند و از بین این موارد مؤلفه های مجلات دسترسی آزاد معتبر هستند اگر فرایند داوری در آن به خوبی رعایت شده باشد، در مقالات دسترسی آزاد مهمترین معیار من برای اینکه بفهمم مقالهای قابل اعتماد است یا خیر، خود محتواست، زمانی مقالات دسترسی آزاد معتبر هستند که توسط نویسنده معتبر و مشهوری نوشته شدهباشند در اولویت اول تا سوم قرار دارند. همچنین نتایج نشان داد که مؤلفه های مقالات دسترسی آزاد معتبر هستند اگر مجله دسترسی آزاد توسط ناشر معتبری منتشر شود، مجلات دسترسی آزاد مجلات معتبری هستند، اگر از نظر زمانی در مضیقه باشم، سهولت دسترسی به مقاله برایم مهمتر از کیفیت آن است در اولویت چهارم تا ششم قرار دارند. بنابراین فرایند داوری در معتبر دانستن مقالات دسترسی آزاد نقش بسیار مهمی دارند و با توجه به این امر مسئله داوری در مقالات دسترسی آزاد باید جدی قلمداد گردد و توجه بیشتری را به خود جلب کند.
۵-۳-۴.آیا اعضای هیئت علمی از کیفیت اطلاعات مقاله برای اعتماد به آن در زمینه مطالعه استفاده میکنند؟
نتایج ارائه شده در فصل ۴، نشان میدهد که تفاوت معناداری بین میانگین نمونه و جامعه وجود دارد و میزان میانگین نمونه بالاتر از متوسط میباشد و با توجه به جدول (۴-۱۶) و با توجه به سطح معنی داری، فرض صفر برای این آزمون رد گردیده است و با توجه مقدارt محاسبه شده میتوان گفت که نظر اعضای هیئت علمی به کیفیت اطلاعات مقاله برای اعتماد به آن مثبت است. در نتیجه اعضای هیئت علمی کیفیت اطلاعات مقاله را شاخص مهمی برای اعتماد به آن اطلاعات میپندارند.
۵-۳-۵.آیا اعضای هیئت علمی از کیفیت اطلاعات مقاله برای اعتماد به آن در زمینه استناد استفاده میکنند؟
نتایج ارائه شده در فصل۴، نشان داد که میانگین نمونه بالاتر از متوسط میباشد و با توجه به جدول(۴-۱۷) و سطح معنی داری فرض صفر در این آزمون رد گردیده و با توجه به مقدار t محاسبه شده میتوان گفت که اعضای هیئت علمی دانشگاه خوارزمی کیفیت اطلاعات را شاخص مهمی برای اعتماد به آن مقاله در زمینه استناد و استفاده از آن میپندارند. این نتایج با یافته های دونگ (۲۰۰۳) هم سو است که بیان کردند صحت و موثق بودن اطلاعات فاکتورهای خیلی مهمی هستند زمانی که کاربران درباره کیفیت اطلاعات مندرج در اینترنت قضاوت میکنند و همچنین با پژوهش متزگر و فلنیگین(۲۰۰۷) که بیان کردند یکی از معیارهایی که میتوان پیام را معتبر دانست کیفیت اطلاعات است هم سو است.
۵-۴. بحث و نتیجه گیری
همان طور که گفته شد ارتباط جوهره علم است و ارتباط علمی، سنگ بنای مهم علم جدید تلقی میشود و نقش بسزایی در توسعه علوم دارد. بنابراین مبادله و انتقال مستقیم و غیرمستقیم اطلاعات و نتایج فعالیتهای علمی میان دانشمندان و نهادهای علمی از طریق مجراهای ارتباطی صورت میگیرد. اطلاعات یکی از کلیدیترین عناصر ارتباط است و در حال حاضر تولید و مصرف اطلاعات در جوامع گوناگون یکی از شاخصهای رشد و توسعهیافتگی کشورها تلقی میگردد. در این میان اعضای هیئت علمی از مهمترین مؤلفه های نظام آموزشی عالی و از اساسیترین عناصر توسعه و پیشرفت کشور به شمار میآیند و برای اینکه بتوانند ارتباطی مؤثر و مفیدی داشته باشند و آثار و نوشته های آنان مورد تأیید و استفاده دیگر محققان و افراد قرار گیرد مستلزم این است که اطلاعات معتبر و مؤثقی را نشر دهند و در جوامع علمی اشاعه دهند. اعتبار همان طور که گفته شد به درک فرد از درستی یک تکه اطلاعات اشاره دارد و به عنوان قابل قبول بودن تعریف میشود و همچنین کیفیت درک شده از اطلاعات است. اعتبار به اطلاعات وصل شده است و می تواند به عنوان یک پدیده ارتباطی توصیف شود. در این پژوهش به شناسایی شاخصهای اعتبار در ارتباطات علمی در زمینه مطالعه و استناد پرداخته شده است و باتوجه به تقاضای روزافزون برای اطلاعات علمی و موانع دسترسی به این اطلاعات شکل نوینی از ارتباطات علمی نیز شکل گرفته است که دسترسی آزاد نام دارد با توجه به این مسئله شاخصهای اعتبار در ارتباطات علمی در زمینه دسترسی آزاد نیز سنجیده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که در زمینه مطالعه مؤلفههایی که اعضای هیئت علمی در هنگام ارزیابی اعتبار اطلاعات مقالات در نظر میگیرند شامل اعتبار علمی نویسنده، ارتباط موضوعی مقاله به حوزه کاری فرد، شهرت و اعتبار مجله، تعداد استنادهای دریافتی مقاله، توصیه مثبت یکی از دوستان یا همکاران در مورد مقاله، نمایه شدن مجله در نمایه های معتبر، ضریب تأثیر مجله، دقت و درستی محتوای مقاله، معتبر بودن داده های به کار گرفته شده در مقاله، منطقی بودن استدلالهای نویسنده در مقاله، مناسب بودن گرافیکها (تصاویر، جداول و نمودارها). این مؤلفه ها در معتبر دانستن اطلاعات نقش بسزایی دارند. بر اساس اولویت بندی انجام شده ارتباط موضوعی مقاله به حوزه کاری فرد رتبه اول، دقت و درستی محتوای مقاله در رتبه دوم و منطقی بودن استدلالهای نویسنده در رتبه سوم قرار دارد و کشور نویسنده (آیا متعلق به کشور پیشرفته است) در رتبه آخر قرار دارد. یافته های این پژوهش در زمینه مطالعه نشان داد که اعضای هیئت علمی بیش از هر چیز از حوزه تخصص خود استفاده میکنند به عبارت دیگر به ویژگیهای معنایی اطلاعات توجه میکنند و ویژگیهای خود منبع و ویژگیهای سطح در مرتبه بعدی از ارزیابی اعتبار اطلاعات در نظر گرفته میشود.
در زمینه شاخصهای اعتبار در ارتباطات علمی در زمینه استناد و استفاده از اطلاعات مندرج در مقالات مؤلفههایی که اعضای هیئت علمی در هنگام ارزیابی اعتبار اطلاعات در نظر میگیرند شامل اعتبار علمی نویسنده، ارتباط موضوعی مقاله به حوزه کاری فرد، شهرت و اعتبار مجله، تعداد استنادهای دریافتی مقاله، نمایه شدن مجله در نمایه های معتبر، ضریب تأثیر مجله، دقت و درستی محتوای مقاله، معتبر بودن داده های به کار گرفته شده در مقاله، شهرت و محبوبیت ناشر مجله، کامل و جامع بودن محتوای مقاله، نوشته ها و آثار گذشته نویسنده است. بر اساس اولویتبندی انجام شده دقت و درستی محتوای مقاله در رتبه اول، ارتباط موضوعی مقاله در رتبه دوم و معتبر بودن داده های به کار گرفته شده در مقاله در رتبه سوم از نظر اعضای هیئت علمی قرار دارد و شیوه دریافت مقاله (سایت کتابخانه، وب سایت ناشر، موتورهای جستجو و…) در رتبه آخر قرار دارد. لییو و هوآنگ (۲۰۰۵) در پژوهش خود بیان کردند که دانشجویان در حال تحصیل در هنگام ارزیابی اعتبار اطلاعات نام نویسنده، شهرت و وابستگی سازمانی نویسنده را در نظر میگیرند و در مقابل افراد فارغ التحصیل صحت و کیفیت اطلاعات را شاخص مهمی در ارزیابی اعتبار اطلاعات میدانند. همچنین متزگر و فلنیگین(۲۰۰۷) در ارزیابی اعتبار اطلاعات مندرج در وب به این نتیجه دست یافتند که کاربران طرح، ساختار و محتوا را در ارزیابی اعتبار اطلاعات در نظر میگیرند همچنین در پژوهشی دیگر اذعان داشتند که اعتبار پیام به جنبه هایی از خود پیام وابسته است برای مثال صحت، کیفیت اطلاعات و به روز بودن آن. لوکیسن و اسچراگن (۲۰۱۳) بیان کردند که آشنایی با عنوان مقاله و سایت ارائهدهنده آن تأثیر زیادی بر اعتماد به مقالات مورد نظر دارد همان طور که نتایج این مطالعه نشان داد شهرت و اعتبار مجله جز مؤلفههایی هستند که اعضای هیئت علمی در ارزیابی اعتبار اطلاعات در نظر میگیرند. وسترویک (۲۰۱۳) بیان کرد که اعتبار حامی سایت در ارزیابی اعتبار اطلاعات تأثیر مهمی دارد حتی اگر یک مقاله از بیشترین جذابیت برخوردار باشد قادر نیست اعتبار پایین حامی خود را جبران کند این مورد با شهرت و اعتبار ناشر مجله هم خوانی دارد و نشان دهنده نقش شهرت و اعتبار ناشر در اعتبار بخشی به اطلاعات است. لوکیسن و همکاران (۲۰۱۳) نیز نشان دادند که متخصصانی که در یک حوزه با موضوع آشنا هستند در هنگام ارزیابی اعتبار اطلاعات بر روی ویژگیهای معنایی اطلاعات (صحت) تمرکز میکنند در حالی که مبتدیان بیشتر بر روی ویژگیهای سطح (طول متن) تمرکز میکنند. در نتیجه یافته های پژوهش حاضر و پژوهشهای ارائه شده در این قسمت و قسمت قبل با مدل ۳s ارائه شده توسط لوکیسن و اسچراگن (۲۰۱۱) مطابقت دارد و نشان داد که افراد در هنگام ارزیابی اعتبار اطلاعات از تجاربی که با منبع دارند یا به عبارت دیگر از ویژگیهای منبع (برای مثال اعتبار وب سایت، اعتبار نویسنده، اعتبار مجله، اعتبار ناشر و… در این پژوهش) و ویژگیهای سطح (برای مثال نحوه ارائه) و از حوزه تخصص خود به عبارتی دیگر ویژگیهای معنایی