وبلاگ

در حقیقت هر یک از نسبت های فوق بر اساس دیدگاه های مرتبط با خود، وضعیت مالی و عملکرد مالی واحد انتفاعی را مشخص می‌کند.نمودار (۲ـ۱) چهارچوب طبفه بندی نسبت های مالی را به همراه یکدیگر نشان می‌دهد:

نمودار(۲ـ۱) چهارچوب طبقه بندی نسبت های مالی به همراه یکدیگر

نیکومرام و همکاران(۱۳۸۶)، در مطالعات خود در مبحث تجزیه و تحلیل صورت های مالی (تحلیل وضعیت و عملکرد مالی)، مفروضات و اهداف دیدگاه های کلی تحلیلگری را به صورت زیر تبیین نمودند:

جدول مفروضات و اهداف دیدگاه ها (۲ـ۱)

دیدگاه
اهمیت
اهداف

نقدینگی

وجوه نقد، مدیریت دارایی هاو بدهی های کوتاه مدت و سرمایه در گردش

تعیین و سنجش توان پرداخت تعهدات کوتاه مدت

فعالیت(کارایی)

سنجش عملکرد، سنجش کارایی و اثربخشی، تداوم فعالیت

اندازه گیری درجه کارایی استفاده از منابع

اهرمی

سرمایه گذاری، ترکیب ساختار مالی، هزینه تأمین مالی، تأمین ریسک تجاری، مالی و ورشکستگی، توان پرداخت بهره

سنجش ترکیب سهم سهام‌داران و بستانکاران در منابع، نحوه تأمین منابع مالی و سنجش توان پرداخت بهره

سودآوری

سودآوری، تداوم فعالیت، سنجش عملکرد اقتصادی، ارزش سهام، بازدهی فروش، بازده صاحبان سهام

اندازه گیری وضعیت سودآوری، بازدهی فروش و بازدهی دارایی ها

از دیگر نسبت های مالی، نسبت های ارزش بازار (P/E و P/B) می‌باشد:

این دو، شاخص های مهم مالی هستند که از تلفیق ارقام صورت های مالی و ارزش های بازار به دست می‌آیند به نحوی که از تقسیم آخرین قیمت سهام بر آخرین درآمد برآورد شده یا ارزش دفتری هر سهم حاصل می‌شوند و یکی از ارقام مهم و مورد توجه سرمایه گذاران در تجزیه و تحلیل ها در اخذ تصمیمات می‌باشند.

نسبت P/E اولین بار در ۳ اکتبر ۱۹۷۲ در مجله وال استریت بیان شد. در سه دهه اخیر این نسبت بیشترین استفاده را از لحاظ معیار سنجش در جهان سرمایه گذاری داشته است. فهم سطحی از P/E بسیار خطرناک است چرا که نسبت P/E می‌تواند معانی متفاوتی داشته باشد و اگر تفاوت ها بیان نشود ممکن است بیشترین آسیب ها به سرمایه گذار وارد شود. نسبت های P/Eو P/B برای شرکت ها و صنایع در طول زمان بسیار متفاوت است. دلیل آن این است که این نسبت ها تحت تأثیر چرخه های تجاری و نرخ های بهره و سرمایه گذاری ها قرار می گیرند(چارلز پی جونز، ۲۰۰۶).

اهمیت این شاخص ها در ارزیابی عملکرد به دلایل زیر نمود بیشتری پیدا می‌کند:

1. 1. با توجه به اینکه نسبت P/E از تقسیم قیمت بازار بر درآمد سالانه شرکت به دست می‌آید ‌بنابرین‏ سرمایه گذار می‌تواند محاسبه نماید ظرف چه مدتی درآمد حاصل از سود سهام، سرمایه گذاری وی را مستهلک می کند.

1. 1. نوسانات P/E می‌تواند مورد تجزیه و تحلیل سرمایه گذاران قرار گرفته تا بتواند سرمایه گذاری را در بهترین مواقع انجام دهد.

1. مقایسه P/E و P/B سهام شرکت های مختلف نیز برای سرمایه گذاری اهمیت خاصی دارد در صورتی که تفاوتی بین P/E و P/B سهام شرکت های مشابه وجود داشته باشد، سرمایه گذار علاقمند خواهد بود که دلایل مربوطه را کشف نماید و سپس اقدام به سرمایه گذاری در شرکت مذبور نماید(تقوی و پورعلی، ۱۳۸۹).

۲ـ۵ـ شاخص های مالی ارزیابی عملکرد شرکت

روش های مختلفی از جهات متفاوت برای ارزیابی عملکرد مالی وجود دارد . در یکی از این طبقه بندی ها، روش های ارزیابی عملکرد مالی را به چهار دسته ذیل تقسیم می‌کنند (اصغری،۱۳۸۵).

۲ـ۵ـ۱ـ روش هایی که در آن ها از اطلاعات حسابداری برای ارزیابی عملکرد استفاده می شود(نسبت های مالی همچون(ROA) و (ROE))

یکی از پیامدهای سیر تحول حسابداری، استفاده از نسبت های مالی جهت ارزیابی عملکرد و تجزیه و تحلیل صورتها مالی است که پیدایش آن ها مربوط به اواخر قرن نوزدهم میلادی می‌باشد. اطلاعات حسابداری مهم ترین بخش اطلاعاتی در یک ارزیابی عملکرد محسوب می شود و در تمام معیارها و مبانی، اصلی اساسی و انکارناپذیر است. یکی از انواع تجزیه و تحلیل ها، تجزیه و تحلیل نسبت های مالی است که خود نوعی معیار ارزیابی عملکرد می‌باشد و بنیان آن به طور کامل به صور تهای مالی شامل ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت گردش وجوه نقد بستگی دارد(مهرانی وکرمی،۱۳۸۳).

۲ـ۵ـ۲ـ روش هایی که ترکیبی از اطلا عات حسابداری و بازار را برای ارزیابی عملکرد مورد استفاده قرار می‌دهند مانند نسخه های مختلف Q توبین و یا نسبت P/E

کلیه نسبت هایی که به نسبت های ارزشیابی مشهور هستند در این دسته قرار دارند. این نسبت ها با ترکیب معقول ریسک و بازده از طریق اطلاعات بازار و نیز ترکیب آن با اطلاعات حسابداری مبنای ارزشیابی مناسبی جهت ارزیابی عملکرد شرکت ما را فراهم می آورند. نسبت ها ‌به این شرح می‌باشند:

ـ نسبت قیمت به درآمد هر سهم^[۱۱]

یکی از رایج ترین و پرکاربردترین نسبت ها برای تجزیه و تحلیل ارزش یک شرکت چه از سوی سرمایه داران جهت سرمایه گذاری و چه از سوی سهام‌داران از بعد مالکیت شرکت می‌باشد. این نسبت از تقسیم قیمت بازار سهام شرکت به درآمد هر سهم به دست می‌آید. یکی از نکات قابل توجه این نسبت، استفاده به روز از اطلاعات بازار می‌باشد(صالحی،۱۳۸۰).

ـ نسبت قیمت به ارزش دفتری سهام^[۱۲]

این نسبت از تقسیم ارزش بازار هر سهم به ارزش دفتری هر سهم به دست می‌آید. ارزش دفتری هر

سهم معرف حقوق صاحبان سهام عادی به ارزش تاریخی به ازای هر سهم است.

ـ نسبت Q توبین

یکی از معیارهای مهم ارزیابی عملکرد شرکت ها نسبت Q توبین می‌باشد. این معیار در دهه ۱۹۷۰ مطرح و در دهه های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ به طور گسترده ای توسط محققان مورد استفاده قرار گرفت. نسبت Q توبین از تقسیم ارزش بازار اوراق بهادار شرکت از هر نوع و بدهی های بلند مدت به اضافه ارزش دفتری بدهی های کوتاه مدت بر ارزش جایگزینی دارایی های شرکت به دست می‌آید. شایان توجه است که منظور از اوراق بهادار سهام عادی، سهام ممتاز و انواع اوراق قرضه منتشره شرکت می‌باشد. نسبت Qتوبین توسط پروفسور جیمز توبین^[۱۳] در تجزیه و تحلیل های اقتصادی کلان به منظور پیش‌بینی آینده فعالیت های سرمایه گذاری به وجود آمد. زمانی که نسبت Q توبین از یک بزرگتر باشد نشان دهنده این است که سرمایه گذاری در دارایی ها، تولیدکننده درآمدها یی است که ارزش بیشتر از مخارج سرمایه ای را ایجاد می‌کنند و زمانی که نسبت Q توبین کوچکتر از یک است ‌به این معنا است که سرمایه گذاری در دارایی ها رد می شود و بازدهی چندانی نداشته است(صالحی،۱۳۸۰).

۲ـ۵ـ۳ـ نسبت هایی که با بهره گرفتن از داده های مدیریت مالی مورد استفاده قرار می گیرند مانند بازدهی هر سهم و بازده اضافی هر سهم

بازده هر سهم و بازده اضافی هر سهم را می توان به روش های زیر محاسبه نمود:

ـ بازده هر سهم

با نگاهی کلی و اجمالی به سهامدارانی که در سهام شرکت های مختلف سرمایه گذاری می‌کنند در