۱-۶-۲ حساسیت پردازش حسی:

آرون و آرون (۱۹۹۷، ص ۳۴۵) از حساسیت پردازش حسی به عنوان ساختاری که گرایش به پردازش انواع مختلفی از اطلاعاتی که از اهمیت بیشتری نسبت به سایر اطلاعات دریافت شده از محیط برخوردار هستند، یاد می‌کنند. حساسیت پردازش حسی شامل سه بعد یا مؤلفه «سهولت تحریک^[۳۷]»، «حساسیت زیبایی شناختی^[۳۸]» و «آستانه حسی پایین^[۳۹]» می‌باشد که هر یک از این ابعاد ارتباط های متفاوتی با سایر متغیرهای دیگر ‌در روان شناسی دارند، که سهولت تحریک به احساس پاسخ نسبت به خواسته ها و نیازها اشاره دارد، اما حساسیت زیبایی شناختی به آگاهی از تجارب زیباییشناختی و آستانه حسی پایین به حساسیت افراد نسبت به محرک های ناخوشایند اشاره دارند (آرون و آرون ،۱۹۹۷، ص ۳۴۵).

همچنین حساسیت پردازش حسی اشاره دارد؛ به شناسایی و پاسخ افراد به تعداد معدودی از محرک های موجود در محیط می‌باشد. حساسیت پردازشحسی توضیحات قابل ملاحضه ای را در رابطه با ویژگی های شخصیتی افراد و سلامت روانی آن ها بیان می‌دارد. از اظهارات مربوط به حساسیت پردازش حسی معمولاً برای بیان کردن تفاوت های فردی در حالت های مختلف پردازش حسی استفاده می شود (آرون و آرون ،۱۹۹۷، ص ۳۴۵).

۱-۶-۳ راهبردهای تنظیم شناختی هیجان :

راهبردهای تنظیم شناختی هیجان ، به نحوه تفکر افراد پس از بروز یک تجربه منفی یا واقعه آسیب زا برای آن ها اطلاق می‌گردد (گارنفسکی و همکاران، ۲۰۰۳؛ ص۴۰۳). گارنفسکی و همکاران (۲۰۰۳) نه راهبرد شناختی را در تنظیم هیجانات معرفی کرده‌اند: چهار راهبرد منفی تنظیم شناختی هیجان شامل نشخوارگری، ملامت خویش، فاجعه سازی وملامت دیگران، و پنج راهبرد مثبت شامل پذیرش، تمرکز مجدد مثبت، تمرکز مجدد بر برنامه ریزی ، ارزیابی مجدد مثبت، دیدگاه پذیری (گارنفسکی و همکاران، ۲۰۰۳،ص۴۰۳).

۱-۶-۴ آسیب پرهیزی :

کلونینجر معتقد است که سامانه های سرشتی در مغز دارای سازمان یافتگی کارکری متشکل از سامانه های متفاوت و مستقل از یکدیگر برای فعال سازی، تداوم و بازداری رفتار در ‌پاسخ‌گویی‌ به ‌گروه‌های معینی از محرک هاست. کلونینجر چهار بعد برای سرشت معرفی ‌کرده‌است : نوجویی، آسیب پرهیزی، پاداش وابستگی و پشتکار (ابوالقاسمی، رفیعی و نریمانی ۱۳۹۰؛ ص ۱۱۹). سرشت به عنوان مجموعه ای ارثی از واکنش های خودکار به محرک هیجانی تعریف شده است که از قوانین شرطی سازی مشارکتی^[۴۰] یا یادگیری رویه ای^[۴۱] تبعیت می‌کند(اتلت^[۴۲]، جورجن^[۴۳]، ۲۰۰۸؛ ص ۲۶۵). سرشت اساس وراثتی هیجان‌ها و یادگیری های است که ازطریق رفتارهای هیجانی و خودکار کسب می شود وبه عنوان عادت های قابل مشاهده در اوایل زندگی فرد دیده می شود و تقریباَ در تمام طول زندگی ثابت می ماند(ابوالقاسمی، رفیعی و نریمانی، ۱۳۹۰؛ ص۱۱۹).

منش به عنوان هدف ها و ارزش های داوطلبانه ما که بر اساس تجربه و یادگیری بینش آفرین^[۴۴] هستند تعریف شده است(اتلت و همکاران،۲۰۰۸،ص ۲۶۵).منش شامل دریافت های منطقی درباره خود و دیگران و دنیا‌ است و بیشتر ویژگی های را شامل می شود که تحت تأثیر عوامل محیطی در ساختار شخصیتی فرد پدید می‌آید(ابوالقاسمی و همکاران،۱۳۹۰). کلونینجر سه بعد را برای منش در نظر گرفته است: خود- راهبری ، همکاری و خود- فراروی (ابوالقاسمی و همکاران،۱۳۹۰،ص ۱۱۹).

۱-۷تعاریف عملیاتی

۱-۷-۱ اضطراب سلامت:

در این پژوهشاضطراب سلامت، یعنی نمره حاصل ‌ازپاسخ شخص به سؤالاتنسخه کوتاه پرسشنامه اضطراب سلامت SHAI))مشتمل بر ۱۸ سؤال می‌باشد، که در حقیقتفرم بلند این پرسشنامه اولین بار توسط سالکووسکیس و وارویک در سال (۱۹۸۶) ساخته شده است که تقریبأ بر اساس مدل شناختی اضطراب سلامتی و خود بیمارپنداری تدوین شده است.فرم کوتاه این پرسشنامه که در پژوهش حاضر مورد استفاده قرار گرفت شامل ۱۸ آیتم است که هر آیتم چهار گزینه دارد و هر گزینه شامل توصیف فرد از مؤلفه های سلامتی و بیماری به صورت یک جمله خبری است انتخاب می‌کند. نمره گذاری هر آیتم از ۰تا۳ است و نمره ی بالا در آن نشانه اضطراب سلامتی بالا می‌باشد(سالکووسکیس و وارویک، ۲۰۰۲،ص ۵۳).

اضطراب سلامتی شامل چهار مؤلفه عاطفی، شناختی، رفتاری و ادراکی می‌باشد. مؤلفه عاطفی شامل نگرانی درباره سلامتی می‌باشد. مؤلفه شناختی به اعتقاد قوی مبنی بر بیمار بودن بر خلاف شواهد پزشکی محدود می شود. مؤلفه رفتاری، رفتارهای اطمینان جویی به منظور کاهش ترس از بیماری را در بر می‌گیرد و مؤلفه ادراکی شامل اشتغال ذهنی به علایم و احساس های بدنی می‌باشد (لانگلی^[۴۵]، ۲۰۰۵،ص ۳).

۱-۷-۲حساسیت پردازش حسی:

در پژوهش حاضر حساسیت پرداش حسییعنی نمرات حاصل از مقیاس شخص با حساسیت بالا می‌باشد، که در حقیقت این پرسشنامه توسط آرون و آرون (۱۹۹۷،) ساخته شده است و مشتمل بر ۲۷ سؤال خود گزارشی است که واکنش پذیری روان شناختی نسبت به محرک های محیطی را مورد سنجش قرار می‌دهد. این آزمون مشتمل بر ۳ خرده مقیاس سهولت تحریک (۱۲ آیتم)، حساسیت زیبایی شناختی (۷ آیتم)، آستانه ی حسی پایین (۶ آیتم)، است. آزمودنی به سؤالات این مقیاس در یک مقیاس ۷ نقطه ای از کاملاً مخالفم تا کاملاً موافقم پاسخ می‌دهد(آرون و آرون، ۱۹۹۷، ص ۳۴۵).

۱-۷-۳ راهبردهای تنظیم شناختی هیجان:

در این پژوهش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر اساس عملکرد فرد در پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (CERQ) که توسط گارنفسکی و همکاران (۲۰۰۳) تدوین شده است، سنجیده می‌شود. این پرسشنامه دارای ۹ زیر مقیاس و ۳۶ ماده می‌باشد. زیر مقیاس‌های این پرسشنامه ملامت خود، ملامت دیگران، پذیرش،نشخوارگری، تمرکز مجدد مثبت،تمرکز مجدد بر برنامه ریزی، ارزیابی مجدد مثبت، دیدگاه پذیری و فاجعه سازی هستند. هریک از زیر مقیاس‌های این پرسشنامه ۴گزینه دارد. پاسخ های این پرسشنامه در یک پیوستاراز ۱ تا ۵ درجه ای ( همیشه ، اغلب اوقات ، معمولا ، گاهی ، هرگز ) نمره گذاری می شوندو نمرات هر یک از مؤلفه‌ها با جمع نمرات سوال‌های مربوط به آن انجام می‌شود(گارنفسکی و همکاران،۲۰۰۳،ص ۴۰۳).

۱-۷-۴ آسیب پرهیزی:

پرسشنامه سرشت و منش(TCI) دارای چهار مقیاس سرشت ((نوجویی))،((آسیب پرهیزی))،((پاداش-وابستگی)) و ((پشتکار)) و سه مقیاس منش ((خود-راهبری))،((همکاری)) و ((خود-فراروی)) است. پرسشنامه سرشت و منش دارای ۱۲۵عبارت است که هر عبارت باید به صورت ((صحیح)) یا ((غلط)) پاسخ دهد. به هر کدام از سؤال ها یک نمره تعلق می‌گیرد و نمره هر یک از ابعاد، از مجموع نمرهای زیر مقیاس های آن بعد به دست می‌آید. این پرسشنامه برای بعد سرشت دارای ۶۰ سؤال ؛((نوجویی))(۲۰) سؤال، ((آسیب پرهیزی))(۲۰) سؤال، ((پاداش-وابستگی))(۱۵) سؤال و ((پشتکار))(۵) سؤال و بعد منش ۶۵ سؤال، ((خود-راهبری)) (۲۵) سؤال، ((همکاری)) (۲۵) سؤال و ((خود-فراروی)) (۱۵) سؤال دارد. در پژوهش حاضر از ۲۰ سؤال مربوط به مقیاس آسیب پرهیزی برای سنجش این متغیر استفاده شده است(ابوالقاسمی و همکاران، ۱۳۹۰؛ص ۱۱۹).

فصل اول:

کلیات پژوهش

فصل دوم:

مبانی نظری و پیشینه پژوهشی

۲-۱- مقدمه