این تحقیق بر اساس اهداف بیان شده به دنبال رتبه ­بندی شهرستان­های استان کرمان بر اساس درجه توسعه ­یافتگی شان در سال۱۳۹۰می­پردازد. پس از مشخص شدن نتیجه در صورت لزوم می توان در برنامه ­های آتی برای انطباق با اهدف توسعه همه جانبه دست به اصلاحاتی زد. همچنین اولویت های سرمایه گذاری متناسب با شرایط منطقه ای را ارائه می­دهد.

۱-۶- فرضیه ها
در این تحقیق فرضیه ای برای آزمون وجود ندارد. اما با توجه به این که هدف از این تحقیق رتبه ­بندی شهرستان­های استان کرمان از نظر درجه توسعه ­یافتگی و رتبه بندی آنها با تاکید بر تسهیلات بانکی در بخش­های مختلف سیاسی، اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی می باشد ، از این رو محقق به دنبال پاسخ به سوالات تحقیق می باشد.
۱-۷٫ روش تحقیق:
با توجه به ماهیت تحقیق، این تحقیق از نوع کاربردی با روش توصیفی وتحلیلی می باشد که پس از جمع آوری آمار با بهره گرفتن از روش تاکسونومی عددی به تجزیه و تحلیل آن پرداخته است. اما روشها و مدلهای مختلفی برای سنجش سطح برخورداری ومیزان توسعه یافتگی مناطق وجود دارد که از آن جمله میتوان به آنالیز اسکالوگرام، تاکسونومی عددی، تحلیل عاملی، تحلیل خوشه ای و روش موریس اشاره کرد که هر یک معایب و محاسن خاص خود را دارند اما در این پژوهش به منظور تعیین درجه توسعه یافتگی و رتبه بندی شهرستانهای استان با تاکید بر تسهیلات بانکی از روش تاکسونومی عددی که یکی از روش های رایج رتبه بندی است استفاده شده است این روش برای اولین بار درسال ۱۷۶۳ میلادی پیشنهاد گردید و در سال ۱۹۶۸ میلادی به عنوان وسیله ای برای طبقه بندی درجه توسعه یافتگی ملل مختلف، توسط پروفسور زیگمونت هلوینگ در یونسکو مطرح شد. این روش قادر است یک مجموعه را به زیر مجموعه های کم بیش همگن تقسیم کرده ویک مقیاس را که مورد استفاده در امر برنامه ریزی می باشد برای شناخت درجه توسعه یافتگی ارائه دهد (حکمت نیا و موسوی ،۱۳۸۳ صص۳۵-۲۷)همچنین با تلفیق تعدادی از شاخص های مرتبط با معیار های مورد بررسی گزینه های مورد مطالعه را اولویت بندی نماید.
۱-۷-۱٫ قلمرو زمانی و مکانی تحقیق
این پژوهش به استناد آمار و اطلاعات مندرج در سالنامه آماری مربوط به سال۱۳۹۰ استان کرمان و همچنین استفاده ارز آمار و اطلاعات برخی از دستگاه های اداری استان از اوایل تیرماه سال ۱۳۹۲ شروع شده است. استان کرمان به عنوان پهناورترین استان کشور در جنوب شرقی فلات مرکزی قرار دارد می باشد. که از شمال به استان های خراسان جنوبی ویزد،از شرق به استان سیستان وبلوچستان،از غرب به استان فارس واز جنوب به استان هرمزگان محدود می شود. مساحت استان در سال ۱۳۹۰ معادل ۱۸۳۲۸۵کیلومتر مربع است که تقریبا ۱۱٫۱۶ درصد از مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده است. استان کرمان سرزمینی مرتفع و کوهستانی است که در این پهنه،کویر لوت با ۱۰۰ متر ارتفاع از سطح دریا، چاله جازموریان با ارتفاع تقریبی۲۰۰ متر از سطح در یا و ارتفاعات کوهبنان ،هزار،چوپار و لاله زار با ارتفاع بیش از ۴۴۶۵ متر از سطح دریا قرار دارند. اختلاف ارتفاع ۴۲۰۰ متریاستان نشان دهنده تفاوت های زیاد توپو گرافیک و در نتیجه تنوع شرایط اقلیمی و اکولوژیکی در منطقه می باشد.گسترش استان در جهت عرض جغرافیایی از یکطرف، وجود اختلاف ارتفاع شدید از طرف دیگر، موجب تنوع اقلیمی شدید در استان گردیده است ، به طوری که حتی در مناطق کم وسعت نیز می توان تنوع شدیدی را از نظر اقلیمی مشاهده کرد.
شایان ذکر است که این استان به دلیل وسعت زیاد دارای اشتراکات طبیعی زیادی با مناطق پیرامون و استان های همجوار است که تاثیر به سزایی در توسعه استان دارد. در شمال شرقی و شرق استان کویر لوت واقع گردیده و به عنوان عارضه طبیعی جدا کننده مرز استان کرمان با سیستان و بلوچستان است.کویر لوت با ویژگی های خاص خود به عنوان یک عامل محدود کننده و تاثیرات آب و هوایی از یک سو و مشکلات امنیتی و کنترل از سوی دیگر نقش مهمی در ارتباطات اقتصادی و اجتماعی ایفا می نماید. در جنوب استان در همسایگی با هرمزگان به دلیل نزدیکی استان با آبهای آزاد(کمتر از ۷۰کیلومتر) نقش مهمی در حمل و نقل و جابجایی کالا می تواند داشته باشد. استان کرمان با داشتن امکانات بالقوه و بالفعل حمل و نقل ارتباطی در سطح زمینی- هوایی و همچنین قرارگیری از لحاظ موقعیت جغرافیایی در شرق و جنوب شرقی از جایگاه ویژه و ممتازی در کشور برخوردار است.اگر چه پراکندگی زیاد شهر ها و روستا ها و کویری بودن استان و سایر عوامل باعث شده جایگاه خاص و ویژه استان تحت تاثیر چالش ها و تهدید ها قرار گیرد.
تقسیمات کشوری:
استان کرمان درپایان سال ۱۳۹۰دارای ۲۳ شهرستان ، ۵۸ بخش ، ۶۵ شهر و۱۵۱ دهسـتان بـوده است. شهرستان های استان شامل: ارزوئیه،انار، بافت، بردسیر، بم، جیرفت، رابر، راور، رفسنجان، رودبارجنوب، ریگان، زرند، سیرجان، شهربابک، عنبرآباد، فاریاب، فهرج، قلعه گنج، کرمان، کوهبنان، کهنوج ، منوجان ونرماشیر می باشد.
۱-۷-۲٫ روش نمونه گیری و تعیین حجم نمونه
در این تحقیق حجم نمونه ، داده های آماری مندرج در سالنامه آماری سال ۱۳۹۰ می باشد و در این نمونه گیری سعی شده از متغیر های استفاده شود که اطلاعات آنها برا ی تمام شهرستانهای استان موجود بوده است. و در انتخاب بخشها ومتغیر های مورد مطالعه سعی شده تا حد امکان از اطلاعات اکثر بخشها وشاخص ها وهمچنین متغیرهای موجود به منظور دور بودن از تخمینها و دقت بیشتر استفاده شود .
۱-۷-۳٫ ابزارهای گردآوری اطلاعات
در این پژوهش از آمار مندرج در سالنامه آماری استان کرمان که از طریق سرشماری سال ۱۳۹۰ در این استان جمع آوری و تدوین شده به علاوه آمار دریافتی از سازمانهای دولتی و خصوصی و کتابخانه های دردسترس استفاده شده است. وهمچنین اصلی ترین نرم افزارهای مورد استفاده در تحقیق حاضر Microsoft Excel است.
۱-۷-۴٫ روش تجزیه وتحلیل داده ها
در این تحقیق برای تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده از روش تحقیق تاکسونومی عددی و تکنیک به کارگیری آن استفاده شده است که به شرح زیر معرفی می گردد . وهمچنین سعی بر این شده یک نرم افزار و برنامه نویسی کامپیوتری بر اساس روش تاکسونومی عددی تهیه گردد و از این نرم افزار برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و آمار جمع آوری شده استفاده خواهد گردید.

۱-۸٫جامعه آماری

جامعه آماری تحقیق داده ­های مربوط به شاخص­ های مختلف توسعه یافتگی در شهرستان­های استان کرمان بر اساس اطلاعات مندرج در سالنامه آماری سال ۱۳۹۰ استان کرمان است. عمده شاخص­ های مورد مطالعه عبارتند از:

 

• • شاخص مصرف آب شهری در شهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص آموزش در شهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص ارتباطات و امور مخابراتی در شهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص اصناف شهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص بانکداری و امور مربوط به آن در شهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص بهداشت و در مان درشهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص مصرف برق و امور مربوط به آن در شهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص تامین اجتماعی شهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص تقسیمات کشوری شهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص جمعیت در شهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص جنگلبانی، منابع طبیعی، مراتع و مناطق حفاظت شده در شهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص حمل و نقل در شهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص صنعت و معدن در شهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص مصرف فراورده های نفتی، گاز و امکانات و تجهیزات مربوط به آنها در شهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص فرهنگ ، هنر و ورزش در شهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص امورقضایی در شهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص کشاورزی و دامپروری در شهرستان­های استان کرمان

 

• • شاخص مسکن و امور مربوط به ساخت و ساز در شهرستان­های استان کرمان

 

 

۱-۹ .محدودیت­های تحقیق

هرکار تحقیقی، در راستای نیل به اهداف خاص تحقیق، با یک سری محدودیت­ها مواجه است. از جمله محدودیت­های تحقیق حاضر با توجه به اینکه استان کرمان به لحاظ تقسیمات کشوری ، بعضا برخی از شهرستانها به چند شهرستان یا برخی دیگر به دو شهرستان تقسیم شده اند (مثلا شهرستان بم به چهار شهرستان بم ،ریگان، فهرج و نرماشیر یا اینکه شهرستان کهنوج به شهرستانهای کهنوج ، رودبار جنوب ، قلعه گنج و منوجان و شهرستان زرند به شهرستانهای زرند و کوهبنان تقسیم شده است ) دسترسی به داد­ه­های آماری صحیح و دقیق برای شهرستانهای جدید التاسیس را کمی بامشکل روبرو کرده است . به هر حال تحقیق حاضر از نظر مکانی محدود به استان کرمان ( هر ۲۳ شهرستان) و از بعد زمانی محدود به سال ۱۳۹۰ است.
۱-۱۰٫ تعاریف مفاهیم و واژه ها:
توسعه:توسعه دارای مفهومی کلی به معنای راهبردی است که در پی اجرای مجموعه اقدامات هماهنگ، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیربنائی ضمن افزایش درآمد سرانه جامعه هدف، فقر مطلق را از بین برده و ضمن تأمین رفاه و آسایش جامعه منابع پایه را برای آینده حفظ نموده و منطقه را به سمت پایداری پیش می برد. (صفرزاده میر ولی - ۱۳۸۹)
استان کرمان: یکی از استانهای کشور شامل شهرستان های : ارزوئیه،انار، بافت، بردسیر، بم، جیرفت، رابر، راور، رفسنجان، ودبارجنوب، ریگان، زرند، سیرجان، شهربابک، عنبرآباد، فاریاب، فهرج، قلعه گنج، کرمان، کوهبنان، کهنوج ، منوجان ونرماشیر می باشد. (سالنامه آماری سال ۱۳۹۰)
تاکسونومی : بطور کلی آنالیز تاکسونومی عددی یک روش عالی درجه بندی ، طبقه بندی و مقایسه فعالیت های مختلف با توجه به درجه بهره مندی و برخورداری آن فعالیت ها از شاخص های مورد بررسی می باشد. از توانایی های عمده این روش آن است که قادر است تا اینکه دو عمل را در کنار هم انجام دهد : یکی اینکه مجموعه مورد بررسی را بر اساس شاخص های ارائه شده به زیر مجموعه های همگن تقسیم کند و دیگر آنکه عناصر و اعضاء هر زیر مجموعه همگن را درجه بندی کند.  این روش همچنین به عنوان مدلی شناخته شده در برنامه ریزی های منطقه ای مطرح بوده که دارای کاربردهای گسترده و متنوع می باشد.
۱-۱۱- خلاصه: در فصلی که گذشت بعد از مقدمه و تشریح بیان مساله، اهمیت و ضرورت انجام تحقیق به همراه اهداف تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. سپس مروری بر فرضیه های تحقیق، روش انجام تحقیق، قلمرو و ابزار مورد استفاده درتحقیق برای تجزیه وتحلیل اطلاعات بیان گردید و درانتها برخی از واژگان کلیدی تعریف شد.

 

 

فصل دوم:

 

ادبیات تحقیق و پیشینه موضوع

۲-۱٫ مقدمه
در این فصل به شرح ادبیات توسعه و توسعه یافتگی، مبانی نظری تحقیق و در پایان به مروری برمطالعات انجام گرفته در رابطه با موضوع توسعه یافتگی و برخورداری پرداخته خواهد شد.