وبلاگ

ناحیه ۳
از مزیتهایی که در فرصت نهفته است استفاده نماییم برای جبران نقاط ضعف ( WO )

فهرست تهدیدها ( T )

ناحیه۲
استفاده از نقاط قوت برای جلوگیری از تهدیدها ( ST )

ناحیه ۴
به حداقل رساندن زیانهای ناشی از تهدیدها و نقاط ضعف ( WT )

در این تحلیل پرسشهای زیر مطرح می شود :
۱ – چه فرصتهای محیطی عمده ای برای ما وجود دارد ؟
۲ – با چه تهدیدهای عمده خارجی مواجه هستیم ؟
۳ – نقاط قوت عمده داخلی ما چه مواردی است ؟
۴ – ضعفهای عمده داخلی ما چه هستند ؟
لازم به ذکر است که تجزیه و تحلیل فوق تنها ، موقعیت استراتژیک را در یک مقطع زمانی مشخص ، روشن می سازد . لذا به منظور دنبال نمودن روند زمانی ، با توجه به این موضوع که شرایط محیطی (داخلی و خارجی) پویا بوده و دائما در حال تغییر و دگرگونی می باشد ، لازم است روند تحولات مورد بررسی قرار گرفته و در مقاطع مختلف زمانی ، استراتژیها را استخراج نمود . دنبال نمودن این روند کمک می کند تا بتوان حالتهای مختلفی راکه درآینده ممکن است رخ دهندرابررسی و پیش بینی نمود . متداولترین کاربرداین روش چارچوبی است که برای موقعیتهای مختلف کسب و کار، استراتژیهای مختلف را ارائه می کند . پیچیدگی های موجود در تجزیه و تحلیل اینگونه مسائل ایجاب می کند از روشهایی استفاده شود تا نسبت به درستی کار اطمینان حاصل شود . در مدل SWOT پس از لیست کردن هر یک از عوامل قوت و ضعف و فرصتها و تهدیدها و نوشتن آنها در سلولهای مربوط به خود ، از محل تلاقی هر یک از آنها استراتژیهای مورد نظر حاصل می شود ، بنابراین همواره این ماتریس منجر به چهار دسته استراتژی ، WT ، SO ، WO ، ST می شود . مواجهه دادن عوامل اصلی داخلی و خارجی و تدوین استراتژیهای WT ، SO ، WO ، ST از مشکلترین بخشهای تهیه ماتریس SWOT می باشد و به قضاوت و قدرت تجزیه و تحلیل خوبی نیاز دارد . در اجرای استراتژیهای SO سازمان با بهره گرفتن از نقاط قوت داخلی می کوشد از فرصتهای خارجی حداکثر بهره برداری را نماید هر سازمانی علاقمند است که همیشه در این موقعیت قرار داشته باشد تا بتواند با بهره گیری از نقاط قوت داخلی از فرصتها و رویدادهای خارجی حداکثر استفاده را بنماید . معمولا سازمانها برای رسیدن چنین موقعیتی سعی می کنند در زنجیره ارزش دارائیها ، داراییهای پایه خود را تبدیل به شایستگی کلیدی و نتیجتا مزیت رقابتی نمایند . هدف از استراتژیهای WO این است که سازمان از مزیتهایی که در فرصتها نهفته است استفاده نماید در جهت جبران نقاط ضعف ، گاهی در خارج از سازمان فرصتهای بسیار مناسبی وجود دارد ، ولی سازمان به سبب داشتن ضعف داخلی نمی تواند از این فرصتها بهره برداری نماید . سازمان در اجرای استراتژیهای ST می کوشد تا با بهره گرفتن از نقاط قوت داخلی خود برای جلوگیری از تاثیر منفی تهدیدات خارجی بر سازمان سازوکارهایی را در پیش بگیرد و یا تهدیدات را از بین ببرد . هدف سازمان در اجرای استراتژیهای WT کم کردن نقاط ضعف داخلی و پرهیز از تهدیدات ناشی از محیط خارجی است . سازمانی که بیشترین عواملش در این خانه متمرکز باشد وضعیت مناسبی نداشته و در موضع مخاطره آمیزی قرار خواهد گرفت . در چنین حالتی سازمان استراتژیهای مختلفی از قبیل واگذاری ، کاهش عملیات و … را برمی گزیند و در هر صورت سازمانها سعی می کنند از جنین وضعیتی پرهیز نمایند . تدوین استراتژیهای WT ، SO ، WO ، ST کاملا براساس خبرگی وخلاقیت میباشد و لیست نمودن نقاط قوت و ضف ، تهدیدها و فرصتها در واقع کمکهایی هستند برای این مرحله از تدوین استراتژی . کاربرد دیگر مدل SWOT مقایسه نظام یافته ای از فرصتها و تهدیدهای کلیدی خارجی با ضعفها و قوتهای داخلی است که به منظور تشخیص یکی از چهار الگوی میان موقعیتهای داخلی و خارجی موسسه صورت می گیرد . این الگوها منجر به استراتژیهایی می شوند که موارد ذیل را پیشنهاد می کنند :
خانه یکم : استراتژی تهاجمی ( توسعه ای ) را توصیه می کند .
خانه دوم : استراتژی تنوع را توصیه می کند .
خانه سوم : استراتژی با گرایش تغییر جهت را حمایت می کند .
خانه چهارم : استراتژی تدافعی را توصیه می کند .
نکات تکمیلی و بهبود در SWOT:
در طراحی و پیشنهاد استراتژیها به کمک ماتریس SWOT مرسوم ، دو نارسایی به نظر می رسد :
اولا ، بهنگام پیشنهاد استراتژیهای WT ، SO ، WO ، ST هدف تعامل سازمان با عوامل محیطی ، در راستای بقاء و تداوم فعالیت سازمان می باشد و اهداف رشد و تعالی سازمان ممکن است مورد غفلت استراتژیستها قرار گیرند . از این رو بهتر است اهداف سازمانی نیز در محل مناسبی از جدول SWOT گنجانده شوند تا پیشنهاد راهکارها ضمن توجه به بقای سازمان در تعامل با عوامل محیطی ، در راستای اعتلای سازمانی و رشد ، مستقیما مد نظر قرار گیرند .
ثانیا ، دسته رهکارهای پیشنهادی WT ، SO ، WO ، ST نوعا راهکارهایی هستند که از مواجهه و تعامل یک عامل محیطی با یک عامل درون سازمانی تولید شده اند و کمتر امکان توجه به تمامی عوامل محیطی و عوامل درون سازمانی برای طراحی و پیشنهاد استراتژیهای فوق وجود دارد . لذا یک مجموعه راهکارهای ترکیبی و راهبردهایی کلان حاصل راهکارهای WT ، SO ، WO ، ST در منطقه فصل مشترک این چهار ناحیه پیشنهاد می گردد . راهبردهایی که با توجه به مفروضات حاصله از تجزیه و تحلیل عوامل محیطی و عوامل درونی سازمان پیشنهاد می شوند راهبردهای اصلی برای حرکت سازمان ازوضع موجودبسوی اهداف بلند مدت هستند (خوشنام،صص۱۵-۱۸).
جدول۳-۲- تجزیه و تحلیل قوت و ضعف، فرصت و تهدید(SWOT )بهبود یافته(خوشنام،ص۱۹)

اهداف کیفی
Objectives

فرصتها
O

تهدیدات
T

نقاط قوت
S

راهبردهای
S-O

راهبردهای
S-T
راهبردهای ترکیبی
SWOT

نقاط ضعف
W

راهبردهای
O-W

راهبردهای