وبلاگ

صناعات ادبی:
کنایه: روی در قدم کسی گستردن (مطیع و فرمانبردار کسی شدن)
آرایه تکرار: روی
این بیت ورود به گوشه «عشاق» است، که بی وقفه به گوشه رضوی وارد می شودو با تکرار مصراع دوم در گوشه «رضوی»، به زیبایی شنونده را به گوشه «رضوی» و در واقع ورود به دستگاه شور، آشنا و دعوت می کندکه این خود، باعث طراوت و انبساط خاطر و بطور کلی، تغییر ذائقه و احساس مستمع می شود.

صناعات ادبی:
اینت: کلمه ای است برای تعجب، زهی، شگفتا

بُلعجب: بسیار عجیب و غریب
حلقه (اول): مجلس و انجمن
حلقه در بودن: بیرون در بودن
این بیت ادامه همان گوشه «رضوی» است که از گوشه های دستگاه شور است و در واقع گردش به دستگاه شور است از طریق «رضوی»، مضمون شعر بیانگر حالت عرفانی عجیبی است که با معشوق بودن و در عین حال نبودن را می رساند و از طرفی در حلقه معشوق بودن و در عین حال بیرون از حلقه معشوق بودن را مثل حلقه درکوب در می رساند، با ملودی و لحن گوشه بسیار سوزناک و با صلابت «رضوی» تناسب بسیار زیبایی دارد. تأکیدهایی که بر کلمات «با توایم» و «با تونه ایم» و تکرار کلمه «حلقه» به لحاظ شاعری قابل اهمیت است و آقای شجریان هم آگاهانه با تأکیدهای مناسب بر این کلمات، شعر و آواز خود را مزین نموده است.

صناعات ادبی:
جناس لاحق: روی و بوی
استعاره مکنیّه: بوی مهر
در این بیت، کلمات «بوی» و «روی» که جناس لاحق ایجاد کرده اند، موسیقی زیبایی بوجود آورده اند و تأکید بر کلمه «مهر» از ویژگی های این بیت است که به لحاظ مضمون در ادامه همان بیت قبل و گوشه رضوی به نحو بسیار شایسته و زیبایی اجرا شده است.

این بیت، ورود به گوشه «سلمک» است. جالب توجه است که این گوشه ای است از دستگاه شور، که قبل از قرچه در ردیف شور، اجرا می شود. در این جا با جهش بسیار زیبایی بعد از گوشه رضوی، که رضوی خود بعد از قرچه اجرا می شود، اجرا گردیده است که این خود، به نوعی، حصار ردیف را شکستن است و نوعی بدعت آگاهانه محسوب میشود. سعدی که با استفاده مکرر و بسیار روان و سیال از کلمات (دوست ، دشمن و شکایت،) حس شکایت آمیز شعر را پررنگ و آشکارا نشان داده است، خودبخود می طلبد که این احساس در گوشه ای مناسب و محزون مثل سلمک اجرا شود. آقای شجریان نیز این مهم را دریافته و بسیار زیبا و مؤثر اجرا کرده اند.