وبلاگ

علم

علم عدد بین،فهم های پلید

عقلانیت

سموم سرد این عقل بی درد وبی دل،

بدین گونه دالهای گفتمان غیربا استفاده ازعبارات واستعارات حقارت آمیز به حاشیه رانده می شود وبانیان کتب درسی با بهره گرفتن از این متن ومتون مشابه درخلال کتب درسی کوشش می کنند تا استیلای گفتمان خود رابرجامعه تثبیت کنند ومخاطب را به پذیرش موقعیت خود قانع کنند.
تصور اجتماعی واسطوره:
همانگونه که درقسمت دستوری (ارزش های بیانی) اشاره شد استفاده نویسنده از زمان حال ساده برای افعال بکاررفته درمتن درس نشان دهنده حقیقت محض بودن مطالب ازدیدگاه اوست .نویسنده برای بیان اصول وارزشهای خود از زبان تمثیل استفاده می کند.بااین حال استفاده ازاین زمان برای بیان مطالبی عقیدتی وایدئولوژیک نشان از ادعای صحت مطالب عنوان شده توسط نویسنده است.ازطرف دیگر نویسنده پیروی از اصول وعقاید خود را وسیله دستیابی به سعادت می داندوچون هیچ محدودیتی ازنظرزمان ومکان برای عقایدش قائل نشده است بنابراین به طور ضمنی ادعای جهانشمولی می کند به بیان دیگر ارزش های خود را پاسخ گوی همه نیازها وتقاضاهای موجود در عالم می داندیعنی عقاید ایدئولوژیک گفتمان خود را تا حد یک تصور اجتماعی بالا می برد:«سرزمین آزادی ،نجات ،جایگاه بودن وزیستن،آغوش خوشبختی ،نزهتگه ارواح پاک، فرشتگان معصوم،میعدگاه انسان های خوب؛ازآن پس که از این زندان خاکی وزندگی رنج وبند وشکنجه گاه ودرد،با دست های مهربان مرگ ،نجات یابد»!

قابلیت دسترسی وقابلیت اعتبار:نویسنده متن برای اینکه همدلی خواننده رابرای پذیرش ادعاهای خود برانگیزد ازعبارات ساده ودرعین حال زیبا ونغز که برای مردم عامه قابل فهم باشد استفاده می کند واز طرف دیگر برای اعتبار دادن به گفته هایش از شخصیتهایی که درجامعه ما ویا درجامعه جهانی دارای اعتبار هستند استفاده می کند:«این شهادت را یک نویسنده رومانیایی داده است که برای شناختن محمد(ص)ودیدن صحرایی که آوازپر جبرئیل همواره درزیرغرفه بلند آسمانش به گوش می رسد وحتی درختش، غارش، کوهش، هرصخره سنگش وسنگ ریزه اش آیات وحی رابرلب دارد وزبان گویای خدا می شود ،به صحرای عربستان آمده است وعطر الهام را درفضای اسرار آمیز آن استشمام کرده است».«ناله های گریه آلود آن امام راستین وبزرگم را که همچون این شیعه گمنام وغریبش،درکنارآن مدینه پلید ودرقلب آن کویربی فریاد؛،سردرحلقوم چاه می برد ومی گریست. چه فاجعه ای است در آن لحظه که یک مرد می گرید».
دراین متن از میان جنبه های مختلف آزادی برجنبه درونی آزادی تاکید می شود که نقطه مرکزی آن خشنودی خداوند است.علاوه بر این آنچه که متن را منحصر به فرد می کند حاشیه رانی شدید آزادی فردی (آزادی که درگفتمان غیر برآن تاکید می شود)ونگاه تحقیر آمیز به آن است وهمچنین آزادی اجتماعی،هم آنگونه که ازمتن بر می آید اهمیت چندانی ندارد. تنها ازآن به عنوان وسیله ای برای رسیدن به آزادی درونی می توان استفاده کرد.
بنابر نظریه برلین آزادی که دراین رخداد ارتباطی برآن تاکید می شود آزادی مثبت ازنوع درونی-اخلاقی می باشد.
تحلیل متن ۵
کتاب ادبیات فارسی (۱) درس هجدهم :ناله مرغ اسیر
توصیف :
واژگان واجد کدام ارزش تجربی،رابطه ای وبیانی هستند؟
الف.ارزش های تجربی:
آن جنبه از ارزش های تجربی که بیش ازهمه درآثارفرکلاف مورد توجه واقع شده این است که چگونه تفاوتهای ایدئولوژیک بین متون دربازنمایی های مختلفی که ازجهان ارائه می دهند در واژگان آنها رمزگذاری می شود؟آنچه در نگاه اول در متن به چشم می آید استفاده ازبرخی کلمات وتکرارآنها در شعر مذکوراست :(آزادی ،اسیر،وطن،بیت حزن،ملک سلیمان، مرغ گرفتارقفس،غرقه به خون ،ملت ،همت،هم وطنان،خانه،اجانب،اهرمن ،آباد) استفاده ازاین کلمات تعلق شعر رابه گفتمان مشروطه نشان می دهد وغیرآن گفتمان استعمار واستبداد است که درشعربرای معرفی خود به حاشیه رانده می شود.شاعربرای برجسته سازی گفتمان خود وازطرف دیگر حاشه رانی گفتمان غیر ازتضاد معنایی استفاده می کندبه بیانی دیگردالهای متضادی را به خود وگفتمان غیر نسبت می دهد.
جدول۴-۱-۱۰:دال های گفتمان خود وغیرِدرس:ناله ی مرغ اسیر

دالهای گفتمان خود

دالهای گفتمان غیر

آزادی

اسیر،گرفتارقفس

همت ،آباد

ویران،بیت الحزن

کفن غرقه به خون(شهادت طلبی)

ننگ

وطن،ملک،خانه

اجانب،اهرمن

نکته دیگراستفاده ازکلمات هم آوا است البته باید یادآوری شوداستفاده ازآنهابرای شکل دهی وزن شعر امری متداول است اما نکته قابل توجه در شعراستفاده ازکلماتی هم آوایی است که ایجاد شور وهیجان در خواننده می کند .شاعرسعی دارد اینگونه مخاطب را از فردی منفعل تبدیل به انسانی فعال سازد:(اهرمن است،کفن است،بیت الحزن است،مثل من است،طرف چمن است،وطن است)استقاده ازاین کلمات به منظورایجاد هیجان درخواننده برای مبارزه با استعمار واستبداد است (حاشیه رانی گفتمان غیریت).
ب.ارزشهای رابطه ای :
در تمامی بیت های شعر نویسنده با بکاربردن کلماتی شور آفرین ووطن پرستانه سعی دارد که حس وطن خواهی خواننده را برانگیزد تا علیه گفتمان غیر(استبداد،استعمار)دست به عمل زند به بیانی دیگر شاعردرصدد ایجاد رابطه ای همدلانه با خواننده است تا علیه گفتمان غیردست به کار شود:
«فکری ،ای هموطنان درره آزادی خویش بنمایید که هر کس نکند مثل من است»
یکی از خصوصیات کلماتی که با ارزشهای رابطه ای سروکار دارند رسمی بودن است درتمامی ابیات شاعر سعی کرده به طوریکنواخت ازکلماتی رسمی استفاده کند.(گرفتار قفس به جای زندانی، هم وطنان به جای مردم ،اجانب به جای دشمن ، جامه به جای لباس ) شاعر خواسته با استفاده ازاین کلمات در شعرش نشان دهد که ملاحظه واحترام طرف مقابل رانگه می دارد.

تیمار۱،(نمره وضعیت بدنی ۴ بعلاوه مکمل سلنیوم ـ ویتامینE )؛ تیمار۲، (نمره وضعیت بدنی ۴ بدون مکمل سلنیوم ـ ویتامینEتیمار۳، (نمره وضعیت بدنی ۵/۳ بعلاوه مکمل سلنیوم ـ ویتامینE )؛ تیمار ۴، (نمره وضعیت بدنی ۵/۳ بدون مکمل سلنیوم ـ ویتامینE.
a-b حروف غیر مشابه در هر ستون نشان دهنده وجود تفاوت معنیدار (۰۵/۰ P<) بین میانگینها است.

غلظت آلکالین فسفاتاز سرم

جدول۴-۱۱ تغییرات غلظت آلکالین فسفاتاز سرم در گاوهای با نمره وضعیت بدنی متفاوت در شروع دوره انتقال با و بدون مصرف مکمل سلنیوم- ویتامین E را نشان میدهد. اثر متقابل نمره وضعیت بدنی و مکمل سلنیوم- ویتامین E در زمان زایش معنی دار (۰۵/۰P<) بود و بیشترین میزان مربوط به تیمارهای ۲ و ۳ بدون اختلاف معنیدار با تیمار ۱ بود. و تیمار ۴ کمترین غلظت آلکالین فسفاتاز سرمی را داشتند. آلکالین فسفاتاز شاخصی از آسیب کبدی میباشد و گاوهای با نمره وضعیت بدنی بالا احتمالا به دلیل افزایش فعالیت کبدی در متابولیسم اسیدهای چرب آزاد شده از بافت چربی در بالانس منفی آسیب کبدی در این گاوها افزایش یافته است [۱۰۸،۱۱۰ و۱۱۱]. در تیمار ۳ (نمره وضعیت بدنی متوسط همراه با تزریق مکمل سلنیوم – ویتامینE ) احتمالا به دلیل قرار داشتن گاو در تنش شدید متابولیک و استرس ناشی از زایش، رادیکالهای آزاد ویتامین E باعث افزایش استرس اکسیداتیو و آسیب کبدی شده است [۲۵]. در هفته های ۲ و ۶ پس از زایش نیز اثر متقابل نمره وضعیت بدنی و مکمل ویتامین E و سلنیوم معنی دار (۰۵/۰P<) بود و تیمار ۲ (نمره وضعیت بدنی۴ و بدون مکمل ویتامینE و سلنیوم) بیشترین و تیمار ۱(نمره وضعیت بدنی ۴ همراه با تزریق ویتامین E و سلنیوم) کمترین میزان آلکالین فسفاتاز را داشتند. نتایج این پژوهش مطابق با نظر محققین گذشته بود که بیان کردند درگاوهای با نمره وضعیت بدنی بالا آسیب کبدی و بنابراین غلظت آلکالین فسفاتاز بیشتر است [۱۰۸،۱۱۰ و۱۱۱].همچنین برخی محققین گزارش کردند که مکمل سازی با ویتامینE و سلنیوم میتواندآسیبهای ناشی از استرس اکسیداتیو را کاهش دهد و باعث عملکرد بهتر کبد شود [۳۸،۸۹ و۱۰۳]. اثر متقابل نمره وضعیت بدنی و مکمل ویتامین E و سلنیوم در کل دوره تمایل به معنی داری داشت، اما بین تیمارها در کل دوره اختلاف معنی داری مشاهده نشد. همچنین اثر زمان برای نمره وضعیت بدنی، مکمل ویتامین E و سلنیوم و اثر متقابل معنی دار بود و بیشترین میزان آلکالین فسفاتاز را در زمان زایش داشتند. بیشتر بودن آلکالین فسفاتاز در زمان زایش را میتوان به متابولیسم بیشتر کبد برای سنتز مواد به ویژه چربی برای سنتز آغوز در زمان زایش دانست [۲۰].

جدول ‏۴-۱۱ اثر نمره وضعیت بدنی گاوها در شروع دوره انتقال و مصرف مکمل سلنیوم- ویتامین E بر تغییرات غلظت آلکالین فسفاتاز سرم در هفته های مختلف پس از زایش

نمره وضعیت بدنی

مکمل سلنیوم – ویتامین E

آلکالین فسفاتاز (واحد بر لیتر)

کل

معنی داری

زایش

هفته ۲

هفته ۴

هفته ۶

اثر زمان

۵/۳

+

ª۵۵/۱۳± ۶۱/۱۷۹

^ab77/9± ۹۶/۱۲۰

۱۴/۱۸±۱۲/۱۳۴

ᵇ۵۷/۷±۰۲/۱۱۶

۸۴/۱۲±۵۹/۱۴۴

۰۳/۰

-

ᵇ۳۸/۱۴± ۷۴/۱۲۸

ᵇ۹۱/۹±۹۶/۹۶

۴۲/۱۹± ۵/۱۱۹

ᵇ۴/۸±۲۹/۱۰۹

۵۷/۱۳±۶/۱۱۳

۰۹/۰

۴

+

ªᵇ۵۱/۱۵±۱۸/۱۶۳

ᵇ۵۷/۹± ۲/۹۹

۷۶/۱۸± ۴۲/۹۸

بنابراین، کتابخانه‌های عمومی برخلاف سایر سازمان‌ها که وظایف محدود و مشخصی دارند؛ دارای وظایف و کارکردهای اجتماعی مختلفی از قبیل علمی، آموزشی، تفریحی، اطلاع‌رسانی، کارکردهای قومی، مذهبی و…می‌باشند.

۲ – ۷ وظایف کتابخانه عمومی بر اساس بیانیه ایفلا/یونسکو
وظایف و مأموریت‌های کتابخانه‌های عمومی طبق اعلامیه مشترک ایفلا/ یونسکو به شرح ذیل است:
ایجاد و تقویت عادت خواندن و مطالعه در کودکان از سنین کودکی؛
حمایت از آموزش‌های فردی و خودآموزی و آموزش رسمی در تمامی سطوح؛
تهیه و فراهم آوردن فرصت‌هایی برای پیشرفت‌های سازنده شخصی؛
ایجاد و انگیختن تخیّلات در کودکان و نوجوانان؛
ترویج آگاهی درباره میراث فرهنگی، ارزش دادن به هنرها، کامیابی‌ها و نوآوری‌های علمی؛
فراهم آوری دسترسی به بیان و شرح فرهنگی برای همه هنرهای اجرایی؛
ترویج و تشویق گفتگوهای بین فرهنگی؛
حمایت و پشتیبانی از فرهنگ و سنّت شفاهی؛
تضمین اینکه شهروندان به همه اطلاعات اجتماعی دسترسی دارند؛

10. 10. فراهم آوردن خدمات اطلاعاتی برای فعالیت‌های مهم محلی، سازمان‌ها و گروه‌های ذی­علاقه

۱۱. تسهیل ترقی و پیشرفت اطلاع‌رسانی؛
۱۲. پشتیبانی و مشارکت در فعالیت‌های سوادآموزی و برنامه‌هایی که برای تمام گروه‌های سِنی تهیه می‌شوند و انجام این‌گونه فعالیت‌ها در صورت لزوم.
در وظایفی که در این بیانیه برای کتابخانه‌های عمومی تعریف شده است، مشاهده می‌شود که کتابخانه باید در متن جامعه بوده تا بتواند به تمامی نیازهای اطلاعاتی جامعه مورد نظر در سریع‌ترین زمان و به بهترین شکل پاسخ دهد.
۲ – ۸ کتابخانه به مثابه جزئی از نهاد اجتماعی
در سراسر تاریخ فرهنگ، کتابخانه به عنوان نهاد اجتماعی، بازتابی از شرایط زمان بوده است و از نخستین ایام، کتابخانه بر اساس نیازهای قشرهای اجتماعی زاده می‌شود (ابرامی،۱۳۸۶، ص۵۴). بسیاری از نهادهای اجتماعی سعی در برآوردن نیازهای اجتماعی گروه خاصی از جامعه را دارند. ولی هدف کتابخانه‌های عمومی، کمک و ارائه خدمات اطلاع‌رسانی به تمامی اعضای جامعه، فارغ از سطح تحصیلات، شرایط اقتصادی، مذهب، نژاد و … است.
در طول تاریخ، کتابخانه همیشه به عنوان نهادهای پرورشی و گاه مذهبی و دینی در خدمت جوامع بشری بوده و سبب رشد و توسعه فرهنگ‌ها و ارزش‌ها گردیده است. بدین معنا که از ابتدای شکل‌گیری اجتماع و بوجود آمدن خط و استفاده از رسانه‌های مختلف برای مکتوب کردن دانش و حافظه بشری، کتابخانه جزء لاینفک جوامع بشری محسوب می‌شد (مزینانی، ۱۳۸۲، ص۲۵۴). کتابخانه‌های عمومی، به عنوان یکی از انواع کتابخانه‌ها، ارتباط بسیار نزدیکی با عامه مردم و اقشار مختلف اجتماعی دارند. این نوع از کتابخانه‌ها می‌توانند نقش بسیار مهمی در مدیریت دانش اجتماعی و ارتقای آگاهی اجتماعی داشته باشند (حسن‌زاده،۱۳۸۹، ص۱۱۷).
سابقه دسترسی همگانی و عمومی به کتابخانه‌ها به قبل از قرن ۱۹ میلادی برمی‌گردد. ولی کتابخانه عمومی به مفهوم واقعی آن از قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم شکل گرفت (مزینانی،۱۳۸۲، ص۱۹۰). بنابراین، مشخص می‌شود که کتابخانه‌های عمومی تا صد سال پیش جزئی از یک جامعه نبوده‌ و سعی در برآوردن نیازهای اطلاعاتی گروه خاصی داشتند. در بنیاد کتابخانه عمومی، هدف اجتماعی مافوق همه چیز است و کتابخانه را به چشم وسیله خدمتی اجتماعی می‌نگرد. هدف آن ایجاد امکاناتی برای همگان و بر اساس نیازها و موقعیت‌هاست (موکهرجی،۱۳۸۸، ص۳۷)؛ که در این صورت کتابخانه نقش خود را به عنوان یک نهاد اجتماعی به خوبی ایفا کرده و همگان به اطلاعات مورد نظر دست خواهند یافت و کتابخانه جزئی از جامعه خواهد شد. اصل دوم رانگاناتان (هر خواننده‌ای کتابش) هم بر دسترسی همگان به کتابخانه‌ها تاکید دارد که در این صورت همه کاربران کتابخانه‌های عمومی می‌توانند به منابع مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند.
۲ – ۹ کتابخانه عمومی به مثابه یک سازمان
سازمان به گروهی از افراد اطلاق می‌شود که برای رسیدن به یک هدف گرد هم آمده‌اند و با یکدیگر همکاری می‌کنند. به عبارتی دقیق تر، سازمان‌ها نظام‌هایی اجتماعی هستند که بر مبنای فعالیت بشری بنیان نهاده شده‌اند و جهت‌گیری آن‌ها متوجه اهداف است. همچنین قائل به چارچوب‌هایی هستند. سازمان‌ها دارای ساختار اجتماعی هستند، یعنی به صورت آگاهانه توسط اجتماع بنیان نهاده شده‌اند (استوارت^[۲۲]، ۱۳۸۹، ص۱۰۵). سازمان‌های رسمی واحدهایی اجتماعی‌اند که برای نیل به اهداف مشخصی تشکیل‌شده‌اند. افراد به این دلیل به این سازمان‌ها می‌پیوندند که اهداف این سازمان‌ها تا حدی مشابه اهدافی است که خود آنان آرزو دارند به صورت شخصی یا حرفه‌ای (یا هردو) به آن‌ها دست یابند (اوانز^[۲۳]،۱۳۸۴، ص۵۱).
کتابخانه‌ها سازمان‌هایی خدماتی هستند که رسالت اصلی آن‌ها پیوند جامعه با دانش و اطلاعات از طریق ارائه خدمات کارامد است (تفرشی و مولوی،۱۳۹۱، ص۲۰). در حال حاضر چنین به نظر می‌رسد که کتابخانه‌ها سازمان‌هایی جدا و مستقل هستند و برای دست‌یابی به اهداف خود بوجود آمده است. کتابخانه به منزله یک نهاد، بخش جدایی‌ناپذیر سازمان اجتماعی است که در درون آن عمل می‌کند. پا گرفتن و توسعه آن، زاییده نیازهای زندگی در پاسخ نیازهای به اجتماعی است. نقش اصلی آن به عنوان بخشی از سازمان اجتماعی، فراهم آوری و توسعه ابزاری است که به دستیابی آسان دانش می‌ انجامد (موکهرجی،۱۳۸۸، ص۱۱). بنابراین، کتابداری مستقیماً مربوط به یک سازمان است، به طوری که محتوای کتابخانه باید به آسانی در دسترس و مدام در خط نیازهای زمانی و مکانی باشد (موکهرجی، ۱۳۸۸، ص۱۲).
یکی از ویژگی‌های یک کتابخانه که آن را از بسیاری از سازمان‌های دیگر متمایز می‌سازد غیرانتفاعی بودن آن است: مفاهیم مهمی در این واقعیت نهفته است، اما دو مفهوم که بیش‌ترین اهمیت را دارد عبارت است از: ۱) منابع مالی مورد استفاده برای اداره یک سازمان غیرانتفاعی معمولاً از تخصیص سالانه پول‌هایی حاصل می‌شود که از منابع خارج از سازمان تأمین می‌شود ۲) تصور می‌شود که اکثر سازمان‌های غیرانتفاعی بیشتر دولتی‌اند تا خصوصی و از این رو در برابر موشکافی‌های مردم آسیب‌پذیرند (اوانز^[۲۴]،۱۳۸۴، ص۱۴).
اگر چه کتابخانه از هدف مالی و انتفاعی مبراست، ولی به تشکیلات اداری و مالی که وسعت آن بر حسب وسعت سازمانی کتابخانه متفاوت است، نیاز دارد. تمام کتابخانه‌ها، چه به وسیله یک نفر اداره شوند یا دارای صدها کارمند باشند و پیشرفته‌ترین وسایل را نیز به‌کارگیرند، از به‌کارگیری اصول و تشکیلات اداری ناگریزند (علومی،۱۳۹۱، ص۴۴).
۲ – ۱۰ نقش کتابخانه عمومی در توسعه
تفاوت کشورهای توسعه‌یافته و کشورهای جهان سوم، نه به خاطر منابع طبیعی و نه به خاطر وسعت زیاد کشورهای توسعه‌یافته؛ بلکه به خاطر غنی بودن این کشورها به لحاظ اطلاعات و دانش است. چرا که از زمانی که دانش به نیروی کارسازی برای توسعه اجتماعی تبدیل شده است، توجه جامعه به اطلاعات و دانش، در حال افزایش است و تقاضای افراد برای کسب و استفاده از اطلاعات و دانش، مرحله به مرحله در حال افزایش است (وانگ^[۲۵]،۱۹۹۹).
در سال­های اخیر، جامعه شبکه‌ای به عنوان نوعی ساختار اجتماعی به ظهور رسیده است. این عامل به صورت عمیقی تعامل‌ها و روابط اجتماعی را در زندگی واقعی تحت تأثیر قرار می‌دهد. افراد در مواجه با پیشرفت‌های صورت گرفته فردی و حرفه‌ای در این ساختار اجتماعی، باید با جریان‌های اطلاعاتی، اهداف و خدمات بسیار زیادی که از سوی بافت‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی ارائه می‌شود، سر و کار داشته باشند (قیم^[۲۶]،۱۳۹۰، ص۵۰).
امروزه کتابخانه‌ها را مرکز اطلاعات می‌نامند، بنابراین توجه به کتابخانه‌ها، به عنوان اصلی­ترین عامل توسعه، امری ضروری است. کتابخانه عمومی را وسیله و ابزاری برای خدمت به اجتماع می‌دانند. پیشرفت شهروندان از طریق مطالعه، آن گونه که نقش مهم‌تری در جامعه به عهده گیرند، هدف و انگیزه اساسی برپایی کتابخانه‌ها بوده است (ریاحی،۱۳۷۴، ص۹۸).
مطالعه و میزان استفاده از کتابخانه رابطه مستقیمی با توسعه دارد. به طوری که سرانه مطالعه در کشورهای پیشرفته مانند آلمان، ژاپن، فرانسه و…بیش از یک ساعت است. می‌دانیم که اطلاعات در عصر حاضر ابزار اقتدار و یکی از عناصر بنیادی توسعه است. بشر امروزی در تمامی عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و علمی به اطلاعات متکی است. همه سطوح جامعه نیز، نیازمند اطلاعات می‌باشند (سالاری،۱۳۸۱، ص۱۷). توسعه و شکوفایی زمانی میسر می‌شود که اطلاعات در جامعه بدون هیچ مانع و محدودیتی در جریان باشد.
بنابراین لازم است که کتابخانه‌های عمومی موانع پیش روی کاربران در ارائه خدمات مطلوب را هموارسازند تا دانش در جامعه با سرعت بیشتری جریان داشته باشد و کاربران بدون هیچ محدودیتی به اطلاعات مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند و شاهد شکوفایی استعدادهای افراد و به تبع آن، رشد و توسعه جامعه باشیم.
۲ – ۱۱ کاربران کتابخانه عمومی
هدف از تمامی کارهای گردآوری، ذخیره‌سازی و سازمان‌دهی اطلاعات، ارائه خدمات به کاربران است؛ که شناخت این کاربران به لحاظ نیازهای اطلاعاتی و اطلاعات جمعیت شناختی بسیار مهم می‌باشد. منظور از جامعه کتابخانه، گروه یا گروه‌هایی از مردم است که کتابخانه برای رفع نیازهای اطلاعاتی آنان به وجود آمده است (سینایی،۱۳۷۸، ص۱۰). جامعه کتابخانه عمومی، جامعه ایست ناهمگن که کلیه افراد و طبقات مردم در سطوح مختلف آموزشی و سِنی به آن مراجعه می‌کنند. از این منظر، مواد و مجموعه آن باید جوابگوی کلیه طبقات جامعه متعلق به آن باشد (سلطانی،۱۳۷۸، ص۲۰). به طوری که رسالت یک کتابخانه پشتیبانی از رسالت نهاد یا علاقه جمعیت تحت پوشش است (باکلند ^[۲۷] ،۱۳۷۹، ص۱۱).
جانسون^[۲۸] جامعه کاربران کتابخانه‌ها را در دسته‌ه ای زیر، تقسیم‌بندی کرده است:
ویژگی‌های جمعیت­شناختی (سن، جنسیت، سطح درآمد، گروه‌های قومی، حرفه و سطح تحصیلات)؛
ویژگی‌های جغرافیایی (توانایی رفت‌وآمد به یک کتابخانه، فاصله‌ای که باید برای رسیدن به یک کتابخانه طی شود، وضعیت افراد مقیم و غیر مقیم و کاربران بالقوه)؛
ویژگی‌های جامعه‌شناختی (که کاربران را بر مبنای طبقه اجتماعی- اقتصادی، سبک زندگی، شخصیت، علایق و عقاید مورد توجه قرار می‌دهد).
جرج دی الیا^[۲۹] کاربران کتابخانه‌های عمومی را به ۶ بازار هدف تقسیم کرده است:۱) افرادی که فقط کتاب را به امانت می‌گیرند.۲) افرادی که فقط از منابع در داخل کتابخانه استفاده می‌کنند.۳) افرادی که با بی‌علاقگی از کتابخانه استفاده می‌کنند.۴)کاربرانی که از مجموعه زیاد استفاده می‌کنند.۵) غیر کاربرانی که بر عدم استفاده از کتابخانه اصرار می‌کنند.۶) کاربران بالقوه.
با تمامی این اوصاف، شناخت کاربران کتابخانه‌های عمومی برای ایجاد مجموعه‌ای مناسب و نیز ارائه خدماتی مطلوب، حائز اهمیت است که در میان، اقلیت‌ها، مانند گروه‌های قومی، معلولین، بی‌سوادان، زندانیان، سالمندان و… نباید نادیده گرفته شوند.
۲ – ۱۲ استفاده از کتابخانه عمومی
اگرچه در همه کتابخانه‌ها بویژه کتابخانه‌های عمومی، آمار دقیق استفاده‌ کنندگان وجود دارد ولی این آمارها به لحاظ تعداد مراجعان می‌باشد و تفکیکی به لحاظ نوع اطلاعات استفاده‌شده توسط کاربران از کتابخانه‌ها صورت نگرفته است. بر اساس مطالعات یک کتابدار آفریقایی، استفاده‌ کنندگان از کتابخانه‌های عمومی در سه گروه جای دارند:۱) گروهی که صرفاً بدون هدف مطالعه می‌کنند. ۲) گروهی که عمدتاً برای گذراندن امتحان مطالعه می کند. ۳) گروهی که بر حسب نیاز و برای یافتن اطلاعات ویژه و معمولاً در رابطه با کار آن‌هاست، مطالعه می‌نمایند (استیگر^[۳۰]،۱۳۷۰، ص۱۳۳). بنابراین لازم است که کاربران کتابخانه را به لحاظ نوع استفاده از کتابخانه شناسایی کرد تا تمهیدات لازم برای ارائه خدمات به آن‌ها تدارک دیده شود.
نگارنده، طرحی با عنوان «در جستجوی چه می باشی» را به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ارائه کرده است. به این صورت که در برگه‌های ثبت‌نام، یک بخشی را به عنوان توانایی‌ها و علایق کاربران در نظر می‌گیریم و شخصی که می‌خواهد در کتابخانه به عنوان عضو جدید ثبت‌نام کند؛ می‌تواند علایق و توانایی‌های خود را در این قسمت از برگه ثبت‌نام وارد نماید. این اطلاعات در یک پایگاه اطلاعاتی وارد می‌شود که حداقل دو مزیت عمده می‌تواند داشته باشد: اول اینکه علایق و حوزه‌های مطالعاتی کاربران برای کتابخانه مشخص می‌گردد و مجموعه‌سازی بر اساس نیازهای واقعی کاربران صورت می‌گیرد و دیگر اینکه، مدیریت اطلاعات رخ می‌دهد. برای مثال، شخصی می‌خواهد در کتابخانه عضو شود و دارای تخصص در زمینه برنامه‌نویسی به زبان c می‌باشد؛ شخص مذکور در برگه ثبت‌نام و در قسمت توانایی‌های کاربر، تسلط خود به برنامه‌نویسی به زبان c را می‌نویسد و اطلاعات این عضو جدید وارد بانک اطلاعاتی (که قبلاً ایجاد شده است) می‌شود. پس از مدتی، یکی از کاربران کتابخانه به کتابدار مراجعه کرده و از کتابدار می‌پرسد که به دنبال شخصی است که برنامه‌نویسی به زبان c را به او آموزش دهد. کتابدار شروع به جستجو در بانک اطلاعاتی می کند و شخصی را که دارای تخصص در زمینه برنامه‌نویسی به زبان c است را به کاربر متقاضی معرفی می‌کند.
اعتقاد نویسنده بر این است که کتابداری دو دوره را پشت سر گذاشته است: دوره اول زمانی بود که کتابدار به عنوان حافظ و نگهبان کتابخانه محسوب می‌شد و وظیفه اصلی کتابدار، امانت کتاب به مراجعین کتابخانه و حفاظت از ساختمان کتابخانه و کتاب بوده است که این افراد را نگهبان یا حافظ کتاب می‌نامیدند (مزینانی،۱۳۸۲، ص۵). اگر چه ممکن است که هنوز برخی از کشورها در این مرحله توقف کرده باشند. دوره دوم، مربوط به اطلاع‌رسانی است که این اصطلاح نخستین بار توسط پروفسور ساول گورن^[۳۱] در سال ۱۹۶۰ به‌کاربرده شد. در این دوره، کتابدار نقشی فراتر از یک نگهبان کتاب را ایفا می‌کند و به عنوان شخصی مطلع، اطلاعاتی خارج از مجموعه کتابخانه را در اختیار مراجعان خود قرار می‌دهد. برای مثال، کتابدار اخبار استخدامی، مسائل روز، کتاب‌های مفید و… را به کاربران اطلاع‌رسانی می­ کند. بسیاری از کشورهای پیشرفته و توسعه‌نیافته هنوز در این مرحله قرار دارند. دوره سوم، دوره‌ای است که به تازگی زمزمه­هایی از آن به گوش می‌رسد و از این دوره، با نام مدیریت اطلاعات، مدیریت دانش، علم اطلاعات و… یاد می­ کنند. چنین به نظر می­رسد که در کتابخانه­ های محدودی از کشورهای پیشرفته، آن هم نه به طور فراگیر در حال اجرا است. طرحی را که در سطور پیشین (در جستجوی چه می‌باشی) شرح آن گذشت را می‌توان در دوره سوم کتابداری قرارداد.
برای اینکه کتابخانه ­ها بتوانند کاربران جدیدی را جذب و کاربران فعلی خود را حفظ نمایند؛ علاوه بر خدمات معمول کتابخانه، باید فعالیت‌های خود را در حوزه اطلاع‌رسانی، بویژه مدیریت اطلاعات معطوف نمایند.
ما همواره تحت تأثیر محیط پیرامونی خود می‌باشیم و حتی زمانی هم که می‌خواهیم از این تأثیرات به دورباشیم؛ عوامل مختلف محیطی بر رفتارهای ما، خواسته و یا ناخواسته تأثیر می‌گذارد (لطف عطا،۱۳۸۷)؛ بنابراین عوامل مختلفی _ از شرایط خانوادگی گرفته تا محیط‌های آموزشی _ می‌تواند در مراجعه و یا عدم مراجعه افراد یک جامعه به کتابخانه‌های عمومی تأثیرگذار باشد که در ادامه این فصل، به طور تفصیلی به بیان آن‌ها می‌پردازیم.

آزادی عملی آزادی درحد حرف
ب.ارزشهای بیانی:
جدول۴-۲-۱۲:گفتمان های اشاره شده مورد۱۲

ویژگی های دستوری واجد کدام ارزشهای بیانی ورابطه ای هستند؟
الف.ارزش های بیانی:بیشتر افعال بکاررفته درمتن مصاحبه افعال زمان حال هستند: «است،برساند،تاثیرگذارباشد …».اینگونه فرد خواسته نشان دهد نظرش حقیقت محض است.
ب.ارزش های رابطه ای:درمتن همه جملات بصورت خبری هستند.این امر نشان دهنده ادعای اقتدارفرد است به بیانی دیگر فرد می خواهد مقتدرانه نظرش رابیان دارد.
تفسیر وتبیین: ماجرا چیست ؟ماجرا در رخداد ارتباطی مذکورپاسخ یک دانش آموز به سوال (آزادی برای شما چه معنایی دارد؟)است.چه کسانی درگیر ماجرا هستند؟ در رخداد ارتباطی مذکور از یک طرف دانش آموز از زبان یا گفتمان خود(سنتی) به بیان معنای آزادی می پردازد. روابط میان آنها چیست؟ دانش آموز می خواهد معنای خاص خود از آزادی را توجیه کند وبه طرف مقابل بقبولاند.نقش زبان چیست؟ اززبان برای رسیدن به هدف خود یعنی توضیح برداشت خود از آزادی استفاده می کند.در این رخداد ارتباطی همانطور که در قسمت توصیف مشخص شد دانش آموز از زبان خود (گفتمان خود سنتی) به تعریف آزادی می پردازد وبرای توجیه این برداشت خود ازگفتمان حاکم برجامعه به عنوان غیراستفاده میکند وبا به حاشیه رانی گفتمان غیر وبرجسته سازی گفتمان خود تصویردلخواه خود را ازآزادی ارائه می کند.علت حاشیه رانی گفتمان حاکم برجامعه را پرداختن این گفتمان به مفهوم آزادی درحد حرف می داند. بنابرنظریه برلین دراین رخداد ارتباطی بر آزادی مثبت ازنوع اجتماعی تاکیدشده ودرعین حال به آزادی فردی نیز اشاره می شود.
مورسیزده :
مکان :دبیرستان میرزاکوچک ۱۸/۱۱/۹۳ جنسیت:مرد
«آزادی به معنای داشتن اراده برای انجام هرکاری مطابق میل خود است.منظوراینه که خودمون بتونیم برای آیندمون تصمیم بگیریم.نه اینکه کسی بهمون دیکته کنه واجباری باشه.آزادی جنبه های مختلفی داره مثل آزادی بیان .یعنی بتونیم بدون ترس ازهیچ چیز اعتقادات ونظریات خودرابیان کنیم.آزادی می تونه درحالتهای مختلف نمود پیداکنه :آزادی درمدرسه یاآزادی درجامعه و…من چون دانش آموز هستم درباره آزادی درمدرسه میگم.آزادی درمدرسه اینطوری که مابتونیم نظرات خودمونو برای هرچه بهتر شدن مدرسه بگیم.حتی اگه قرار باشه از کسی انتقاد کنیم.درباره آزادی موضوعات چندانی درکتب درسی نیست .اندک موضوعاتی که اومده بیشتر جنبه حفظی داره. تاآنجایی که یادم می یاد بیشتر در کتاب های تاریخ به این مفهوم پرداختن که آزادی باچیزهای دیگه آمیخته است.معنای دقیق آزادی توضیح داده نشده.امیدوارم این نظرها درتغییر کتاب های ما که فقط برحفظی ات تاکید می کنن موثرباشه».
مرحله توصیف:
کلمات واجد کدام ارزش های تجربی،رابطه ای وبیانی هستند؟
آنچه که در نگاه اول دراین متن جلب توجه می کند استفاده از برخی کلمات وتکرارآنها درخلال متن است:(مطابق میل خود،دیکته کردن ،اجبار،آزادی بیان،آزادی انتقاد،حفظیات،بدون ترس وانتقاد)
تضاد معنایی : درخلال متن سه گفتمان را می توان تشخیص داد :گفتمان خود(مدرن) و گفتمان حاکم در جامعه وگفتمان حاکم برکتب درسی است که دو گفتمان آخرغیرگفتمان مدرن هستند وارزشهای متضادی به آنها نسبت داده می شود :
گفتمان خودمدرن گفتمان حاکم برکتب درسی گفتمان حاکم برجامعه
تاکیدبرآزادی اراده وانتقادکردن عدم توضیح دقیق مفهوم آزادی اجبارومحدودیت وترس
آزادی بیان تاکید برحفظیات

جمع

ــ

۱۳۶,۱

۱۰۰

ــ

همچنین با بهره گرفتن از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی، در صدد رتبه بندی و تعیین ضریب اهمیت موانع اصلی عدم بکارگیری اطلاعات حسابداری کافی بر تصمیم گیری از دیدگاه مدیران بانک تجارت استان چهارمحال و بختیاری بودیم. وزن نهایی و اولویت عوامل مؤثر در عدم بکارگیری اطلاعات حسابداری کافی بر تصمیم گیری از دیدگاه مدیران بانک تجارت با روش FAHP به شرح ذیل مشخص گردید:

عوامل فنی با وزن ۴۴/۰
عوامل رفتاری با وزن ۳/۰
عوامل فرهنگی با وزن ۲۶/۰
در ادامه ضریب اهمیت و رتبه بندی شاخص های مربوط به هریک از موانع نیز مشخص و ارائه گردید که در فصل پنجم رتبه و عدد مربوط به وزن شاخص های هر عامل تشریح گردیده است.
فصل پنجم
تلخیص، نتیجه گیری و پیشنهادات
۵ ـ ۱ پیشگفتار
محقق در این پژوهش سعی نموده است از دیدگاه مدیران بانک تجارت استان چهارمحال و بختیاری، موانع عدم بکارگیری اطلاعات حسابداری کافی بر تصمیم گیری را ارائه نماید. بدین منظور پس از شرح کلیات، مبانی نظری و پیشینه تحقیق، در فصل متدولوژی تحقیق به توصیف روش کلی و ابزار گردآوری داده ها و روایی و اعتبار آن و همچنین متغیرها و روش های تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته است. در فصل یافته ها به این موضوع اشاره گردید از آن جا که در انجام تحقیق تمام جامعه آماری مورد مطالعه قرار گرفته، بکارگیری روش های آمار استنباطی موضوعیت نداشته و جهت توصیف جامعه آماری، یافته ها و تحلیل هم خوانی نظرات، صرفاً از روش توصیفی استفاده شده و تحلیل عوامل با بهره گرفتن از ساختار سلسله مراتبی فازی انجام شده است.
بخش نخست این فصل، پاسخ به سؤالات پژوهش است. سپس نتایج با یافته های دیگر محققین مقایسه شده و دلایل تفاوت ذکر شده است. در پایان فصل نتیجه گیری ارائه شده و سرانجام به بیان پیشنهادات و محدودیت های تحقیق پرداخته شده است.
۵ ـ ۲ پاسخ به سؤالات پژوهش
سه سؤال فرعی اول، دوم و سوم تحقیق به شناسایی موانع اصلی عدم بکارگیری اطلاعات حسابداری کافی بر تصمیم گیری از دیدگاه مدیران اختصاص داشت. مدل مفهومی موانع و دسته بندی آن ها بر مبنای ادبیات تحقیق و جدول جمع بندی سوابق تحقیق که در پایان فصل دوم ارائه شد، تهیه و به شرح زیر پاسخ داده شد. همچنین پاسخ به دو سؤال فرعی چهارم و پنجم در خصوص رتبه یا اولویت بندی و ارزیابی تأثیر یا درجه اهمیت هر یک از عوامل شناسائی شده، با بهره گرفتن از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی محاسبه شده و به شرح ذیل ارائه گردیده است.
۵ ـ ۲ ـ ۱ پاسخ به سؤال فرعی اول
عوامل فنی عدم بکارگیری اطلاعات حسابداری کافی در تصمیم گیری در قلمرو تحقیق کدامند؟
این عوامل به سنجش کیفیت اطلاعات به دست آمده از سیستم حسابداری مدیریت پرداخته است. در بررسی های انجام شده عوامل فنی به دو دسته ی موانع فنی مربوط به مدیران در عدم بکارگیری از اطلاعات حسابداری کافی بر تصمیم گیری و موانع فنی مربوط به کارکنان در عدم ارائه و بکارگیری از اطلاعات حسابداری کافی بر تصمیم گیری تقسیم دسته بندی گردیده و شاخص های آن به شرح ذیل ارائه شده است:
عدم تمایل مدیران نسبت به الگویابی سیستم‌های موفق سایر سازمان ها
عدم ارائه گزارشات اساسی و به موقع برای تصمیم گیری توسط واحد حسابداری

ناآگاهی مدیران از نقش و قابلیت های سیستم حسابداری مدیریت
تغییرات و جابجایی زود هنگام مدیران
عدم ارتباط متقابل مدیران و کارکنان
عدم توانایی مدیران و کارکنان در بکارگیری اطلاعات حسابداری
عدم آشنایی حسابداران با روش های حسابداری
۵ ـ ۲ ـ ۲ پاسخ به سؤال فرعی دوم
عوامل رفتاری عدم بکارگیری اطلاعات حسابداری کافی در تصمیم گیری در قلمرو تحقیق کدامند؟
عوامل رفتاری بیان کننده این مطلب هستند که اندازه گیری ها و معیارهای حسابداری مدیریت به گونه ای مختلف، رفتار سازمانی افراد را تحت تأثیر قرار می دهند. پیش تر گفته شد اهداف رفتار سازمانی کمک به توجیه، پیش بینی و کنترل رفتار انسانی می باشد. بر این اساس از نظر مدیران بانک تجارت، موانع رفتاری در عدم بکارگیری اطلاعات حسابداری کافی بر تصمیم گیری به شرح ذیل معرفی شده اند:
عدم وجود اجبار و الزام به استفاده از اطلاعات حسابداری مدیریت
کمبود تجربه مدیران و نبودن نظام شایسته سالاری مناسب در انتصابات مدیران و کارکنان
عدم برنامه ریزی و کنترل
عدم گرایش به روحیه همبستگی گروهی
عدم توجه به ایجاد سیستم‌‌های انگیزش رفتاری، تشویق، تنبیه
۵ ـ ۲ ـ ۳ پاسخ به سؤال فرعی سوم
عوامل فرهنگی عدم بکارگیری اطلاعات حسابداری کافی در تصمیم گیری در قلمرو تحقیق کدامند؟
عوامل فرهنگی به باورها، ارزش ها و طرز تفکر اعمال شده در یک معیار اشاره دارد. همان طور که اشاره شد منظور از فرهنگ یک سازمان، عوامل و عناصری است که در مجموع، جوّ خاصی را در سازمان به وجود می آورند. از نظر مدیران، موانع فرهنگی در عدم بکارگیری اطلاعات حسابداری کافی بر تصمیم گیری به شرح ذیل بوده اند:
نداشتن روحیه نوآوری فردی و خلاقیت
عدم باور مدیران به سودمندی اطلاعات حسابداری
نداشتن روحیه مسئولیت پاسخگویی
نداشتن روحیه تحمل مخاطره و تعارض
۵ ـ ۲ ـ ۴ پاسخ به سؤال فرعی چهارم
رتبه یا اولویت بندی هر یک از عوامل شناسائی شده در تصمیم گیری در قلمرو تحقیق چگونه است؟
ت
عیین رتبه یا اولویت بندی هر یک از عوامل مؤثر بر عدم بکارگیری اطلاعات حسابداری کافی بر تصمیم گیری بر اساس پرسش نامه توزیع شده و با بهره گرفتن از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی و توسط نرم افزار Expert Choice بدین صورت است که عوامل فنی در رتبه اول، عوامل فرهنگی در رتبه دوم و عوامل رفتاری در رتبه سوم تأثیرگذاری بر عدم بکارگیری اطلاعات حسابداری قرار داشته اند. شاخص های هر یک از عوامل نیز به شرح جداول ‏(۵ ـ ۱)، ‏(۵ ـ ۲) و ‏(۵ ـ ۳) رتبه بندی شده اند:
جدول ‏(۵ ـ ۱) اولویت بندی شاخص های عوامل فنی