گروهجغرافیایطبیعی
دانشکدهادبیاتوعلومانسانی
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد
در رشته جغرافیای طبیعی گرایش اقلیم شناسی
عنوان:
کاربرد اقلیم در برنامه ریزی توریسم دریاچه ارومیه با بهره گرفتن از شاخص هایSWOT ، TCI
استادراهنما:
دکتر بهروز سبحانی
استادمشاور:
دکتر برومند صلاحی
پژوهشگر:
رضاآسیابی
تابستان ۹۲
نام خانوادگی دانشجو: آسیابی ملاحاجلو نام: رضا |
عنوان پایان نامه: کاربرد اقلیم در برنامه ریزی توریسم دریاچه ارومیه با بهره گرفتن از شاخص هایSWOT وTCI |
استاد (اساتید)راهنما: دکتربهروزسبحانی استاد (اساتید)مشاور: دکتربرومندصلاحی |
مقطع تحصیلی:کارشناسی ارشد جغرافیا رشته :جغرافیای طبیعی گرایش: اقلیم شناسی دانشگاه: محقق اردبیلی دانشکده:علوم انسانی تاریخ دفاع: تعدادصفحات: |
چکیده: پس از از جالبترین و زیباترین زیستگاههای طبیعی جانوران در ایران بهشمار میرود. دریاچه ارومیه به علت داشتن مزایای طبیعی و مواهب خدادادی می تواند یکی از عوامل مهم جلب گردشگران اعم از داخلی و خارجی گشته و در صورت توجه مسئولان و سرمایه گذاری بخش خصوصی در ایجاد عوامل جلب توریست، می تواند یکی از منابع مهمدر رشد اقتصادی این منطقه شود. بنابراین هدف از این تحقیق بررسی تأثیر عناصر اقلیمی در گردشگری منطقه میباشد، در این پژوهش به منظور مطالعه و شناخت توانمندیهایگردشگری منطقه از ۷ پارامتر اقلیمی، شامل حداقل و حداکثر رطوبت نسبی، بارش، حدافل و حداکثر ماهانه دمای روزانه، سرعت باد و ساعات آفتابی از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۰ استفاده شده است و نقاط ضعف، قوت، تهدید و فرصتهای آن را با مدل راهبردی SWOT تحلیل شده و با استفاده ازمدل TCI، تقویم گردشگری دریاچه ارومیه برای جذب توریسم تهیه گردید. نتایج حاصل از این پژوهشنشان میدهد که منطقه مورد مطالعه دارای پتانسیل بالای گردشگری بوده، ولی تهدیدهایی نیز در منطقهمورد مطالعه وجود دارد. که با این پتانسیلهای بالای جذب گردشگر رقابت می کند. همچنین نتایج مدل TCI نشان می دهد که از لحاظ آسایش اقلیمی مرداد ماه برای گردشگری عالی و ایدهآل، تیر ماه عالی، آذر ماه ناچیز و حاشیهای، آبان و دی ماه ناچیز-حاشیهای و قابل قبول و بقیه ماههای سال در شرایط خوب و خیلی خوب و عالی را برای گردشگری دارند. |
کلیدواژهها: دریاچه ارومیه ، اقلیم گردشگری ،TCI،SWOT |
فهرست مطالب
شماره و عنوان مطالب | صفحه |
The General Agreement on Tariffs and Trade (GATT) ↑
National Security Provision ↑
Massachusetts Burma Procurement law ↑
Agreement on Government Procurement ↑
External Trade ↑
For more information about the Massachusetts Burma Procurement law case in WTO see:
http://www.wto.org/english/tratop_e/dispu_e/cases_e/ds88_e.htm,p2(last visit 19/11/2014) ↑
Bombardier Aerospace ↑
Panel ↑
Agreement on Subsidies and Countervailing Measures ↑
Every Thing But Arms Initiative ↑
European Commission,'’Conventional Arms Trade'’,http://www.acp-eu-trade.org/index.php?loc=Private_sector/EBA-ps.php,p6(last visit 16/9/2014) ↑
Import Certificate /Delivery Verification (IC/DV ) ↑
علایی،حسین؛نقش شورای امنیت سازمان ملل در فروپاشی نظام قذافی،فصلنامه راهبرد،تابستان ۱۳۹۱،شماره ۶۳،ص۱۲۰ ↑
برزنونی،محمد علی؛مولفه های قدرت نرم مدیریت جبهه فرهنگی انقلاب در برابر ناتوی فرهنگی غرب،فصلنامه راهبرد فرهنگ،بهار ۱۳۸۷،شماره یک،ص۱۱۹٫ ↑
علایی،حسین؛نقش شورای امنیت سازمان ملل در فروپاشی نظام قذافی،پیشین،ص۱۲۳٫ ↑
آقایی،سید داوود؛مریمی،بهاء الدین؛خلیلی پور رکن آبادی،علی؛راهبردهای نوین ناتو در چهارچوب بیانیه لیسبون ۲۰۱۰ در برابر فدراسیون روسیه؛فصلنامه مطالعات اوراسیای مرکزی،دوره ۷،شماره ۱،بهار و تابستان ۱۳۹۳،صص ۲۶-۲۷٫ ↑
محمد رفیعی،سید کمال الدین،پیشین،ص۹۱٫ ↑
Dahinden, Erwin; Dahlitz, Julie and Fischer, Nadia,Op.Cit,p101. ↑
The 2010 Strategic Concept of the Alliance ↑
NATO,’ NATO’s role in conventional arms control’’’http: //www.nato. int/cps /in/natohq /topics_48896.htm,p1(last visit 06/05/2013)
↑
Vienna Document ↑
Open Sky Document ↑
در واقع دولت روسیه سه شرط اساسی را به منظور عضویت در معاهده بازنگری شده نیروهای مسلح متعارف اروپا مطرح کرد که عبارت بودند از :۱-توقف سیاست سازمان پیمان آتلانتیک شمالی مبنی بر گسترش خود؛۲-به رسمیت شناختن نقش ویژه روسیه در فضای حاکمیتی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق؛۳-محدودیت هایی برای حضور نظامی ایالات متحده آمریکا در نزدیکی روسیه.برای اطلاعات بیشتر دراین زمینه ن.ک به :
…..,’’ Arms Control’’, ABC-CLIO,p125.
↑
Chandran, D. Suba and Chari, P. R.,’’ Armed Conflicts in South Asia 2012: Uneasy Stasis and Fragile Peace’’, Routledge,2013,p25.
↑
NAM Working Group on Disarmament ↑
NAM Working Group on Peace-Keeping Operations ↑
NAM Working Group on Human Rights ↑
Nuclear Threat Initiative,’’Non-Aligned Movement’’, http://www.nti.org/treaties-and-regimes/non-aligned-movement-nam/p1(last visit 16/11/2014) ↑
International Action Network on Small Arms,'’ First Committee of the 69th session of the General Assembly- 21 October 2014, http: //www.iansa.org/news/2014/10/first-committee-of-the-69th-session-of-the-general-assembly-21-october-2014,p1(last visit 23/1/2015)
↑
Ibid,p1(last visit 23/1/2015) ↑
سازمان همکاری های اسلامی در پی شکست اعراب در جنگ شش روزه ۱۹۶۷ از رژیم اشغالگر قدس و با مشارکت عمده رژیم های محافظه کار عرب تاسیس شد. اهداف سازمان مزبور بر مبنای اساسنامه اش عبارت است از : ارتقاء همبستگی اسلامی میان کشورها؛تحکیم همکاری میان کشورهای عضو در زمینه های اقتصادی،اجتماعی و علمی؛تلاش در جهت محو تبلیغات و جدائی های نژادی و از بین بردن استعمار در هر شکل آن؛انجام اقدامات لازم به منظور حمایت از صلح بین المللی و امنیت متکی بر عدالت؛هماهنگ ساختن همه کوشش هایی که به منظور حفاظت از اماکن مقدس صورت می گیرد و پشتیبانی از مبارزات مردم فلسطین در کسب حقوق و آزاد ساختن سرزمین شان؛ایجاد محیط مساعدی به منظور افزایش همکاری و تفاهم بین کشورهای عضو و سایر کشورهای جهان.این سازمان به منظور تحقق اهدافش دارای چهار رکن به قرار ذیل است: ۱-کنفرانس سران کشورهای اسلامی؛۲-کنفرانس وزرای امور خارجه کشورهای اسلامی؛۳-دبیرخانه سازمان؛۴-دیوان بین المللی عدالت اسلامی.برای اطلاعات بیشتر درمورد نحوه کار و فعالیت سازمان همکاری های اسلامی ر.ج به موسی زاده،رضا؛ سازمان های بین المللی،انتشارات میزان،چاپ هجدهم،زمستان ۱۳۹۰،صص۳۵۳-۳۵۴٫ ↑
موسی زاده،رضا؛پیشین،ص۳۵۶٫ ↑
Islamic Committee of the International Crescent (ICIC) ↑
Organization of Islamic Cooperation,’’ Specilalized’’ http://www.oic-oci.org/oicv2/page/?p_id=65&p_ref=34&lan=en#icic,p1(last visit 24/1/2015) ↑
Organization of Islamic Cooperation,’’ Specilalized’’ http://www.oic-oci.org/english /convenion/1987/statute _of_the_international_islamic _court_of_justice_en.pdf ↑
Convention of the Organization of the Islamic Confrence on Combating International Terrorism ↑
The United Nations,’’ Organization of Islamic Cooperation Can Properly Reflect Such Critical Issues as Interfaith Harmony in Post-2015 Agenda, Says Secretary-General in Message
The United Nations,’’ Organization of Islamic Cooperation Can Properly Reflect Such Critical Issues as Interfaith Harmony in Post-2015 Agenda, Says Secretary-General in Message,’’ http ://www.un.org/press/en/2014/sgsm15857.doc.htm,p1(last visit 24/1/2015)
↑
Ibid,p1(last visit 24/1/2015) ↑
Elliot, Jeffrey M. and Reginald, Robert,’’ The Arms Control, Disarmament, and Military Security Dictionary’’, Wildside Press LLC, 2007,p103.
↑
از جمله نماینده تازه اتحادیه عرب به این کنفرانس،وائل ناصر الدین الاسد(Wael Nasser Eddin Al-Assad)در سال ۲۰۱۴ معرفی شد .آقای الاسد البته به عنوان نماینده اتحادیه عرب در مقر سازمان ملل متحد در وین فعالیت می نماید. ↑
Representative of the Arab League Secretary General for Disarmament and Regional Security ↑
در ایران باستان تعریف مشخصی از جرم وجود نداشته است ، اما می توان گفت انواع جرایم (بی آنکه طبقه بندی خاصی بتوان ارائه کرد) عبارت بوده از:
۱-جرم علیه دین، مانند توهین به اشیاءِ یا اماکن مقدس
۲-جرم علیه پادشاه ، مانند توهین یا سوءِ قصد به شخص شاه و یا حتی به مال او. نظر به اینکه همه چیز در شخص شاه خلاصه می شده و دولت نیز در معنی خاص خود وجود نداشته و شاه خود عین دولت بوده ، می توان اینگونه جرایم را در یک ردیف قرار داد.
۳-جرم علیه خانواده پادشاه ، مانند توهین یا سوءِ قصد به هر یک از افراد خانواده شاهی
۴-جرم فرد ، علیه فرد ، مانند رابطه برقرار کردن با زن شوهردار ، گرفتن رشوه ، دزدی حیوانات یا ایراد ضرب و جرح[۲۴]
فصل دوم
درجه بندی مجازاتها
مقدمه
از مسائل چالش بر انگیز فلسفه حقوق، اصل تناسب بین جرم و مجازات است.جرم مفهومی مشکک است که مصادیقش به یک اندازه برای جامعه خسارت بار فرض نمی شود بنابراین مجازات ها هم باید از درجات خفیف تا شدید درجه بندی شوند. قانون جدید مجازات اسلامی برخلاف قانون سابق مجازات های تعزیری را درجه بندی کرده است. به طوری که مثلا مجازات حبس بیش از ۳۵ سال مجازات تعزیری درجه یک است سبک ترین مجازات تعزیری نیز مجازات تعزیری درجه هشت است که عبارت است از تا سه، ماه زندان و جزای نقدی تا ده میلیون ریال. در کنار تعیین درجه های هشت گانه مجازات، یکسری احکام نیز در نظر گرفته شده است، مثل این که اگر نوع مجازات خاصی داخل در این نوع مجازات های هشت گانه پیش بینی نشده باشد. جزو مجازات تعزیری درجه هفت است. ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی به بحث درجات مختلف مجازات پرداخته است همه مجازات های تعزیری به هشت درجه مختلف تقسیم شده اند. مجازات های درجه یک حاوی سنگین ترین و مجازات درجه هشت حاوی سبک ترین میزان کیفر هستند. بنابراین هر چه از درجه مجازات کاسته شود مجازات شدیدتر خواهد بود صدور حکم به مجازات درجه یک بدترین خبری خواهد بود که برای یک مجرم تعزیری صادر خواهد شد.با ذکر مقدمه ای از درجه بندی مجازات در این فصل به مباحث درجه بندی مجازاتها پرداخته می شود.
مبحث اول:درجه بندی مجازات
درجه بندى صحیح جرایم و مجازاتها، نقش مؤثرى در صدور احکام قضایى عادلانه و متناســب با جرایم داشــته و ایجاد نظم در رویه ى قضایى را موجب شده و حاکمیــت هرچه بیشــتر اصل قانونى بودن جرم و مجــازات، را در پى دارد. از این رو، از گذشــته هاى دور تا کنون به ویژه در قرن اخیر، موضوع درجه بندى جرایم و مجازاتها، یکى از دغدغه هاى اصلى حقوقدانان بوده اســت. در حقوق ایران نیز این موضوع، مطمح نظر قانونگذار قرار گرفته اســت؛ نخستین بار درجه بندى جرایم به صورت رســمى در قانون مجازات عمومى مصوب ۱۳۰۴ مطرح شــد
گفتار اول:فایدههای درجه بندی مجازاتها
۱-در تخفیف موضوع ماده (۳۷) در هر جرمی که جهات تخفیف باشد یک تا سه درجه تخفیف داده میشود در صورتی که در قانون سابق قاضی میتوانست تا یک روز حبس تخفیف دهد.
۲- معافیت از کیفر؛ در درجات ۷ و ۸.
۳- تعویق صدور حکم؛ در ماده (۴۰) برای مجازاتهای ۶ تا ۸ میشود مجازات را عقب انداخت.
۴- تعلیق در ماده (۴۶) در مجازاتهای درجه ۳ تا ۸.
۵- نظام نیمهآزادی؛ موضوع ماده (۵۷) فقط در جرایم درجه ۵ تا۷ انجام میشود.
۶- نظارت الکترونیکی، یا حبس در منزل موضوع ماده (۵۷) در مجازاتهای درجه ۵ تا ۷ اعمال میشود.
۷- اطفال و نوجوانان تبصره ماده(۸۸) تا (۹۵)اقدامات تأمینی و مجازاتها بر اساس درجه بندی تقسیم شده است.
۸- مرور زمان در مواد ۱۰۵- ۱۰۶- ۱۰۷ بستگی به درجه مجازات دارد.
۹- توبه در ماده (۱۱۵) گفته توبه فقط مجازاتهای درجه ۶- ۷- ۸ را در بر میگیرد و درجات بالاتر را شامل نمیشود.
۱۰- در شروع به جرم ماده (۱۲۲) گفته یک تا دو درجه تخفیف میدهد. قاضی در این درجهبندی دستش بسته است و دیگر نمیتواند، هر چه بخواهد تخفیف دهد.
۱۱- در معاونت موضوع ماده (۱۲۷) گفته است، معاون نسبت به مباشر یک درجه تخفیف مییابد.
۱۲- در تعدد جرم، در ماده (۱۳۴) گفته؛ تعدد در درجات ۷ و ۸ اجرا نمیشود و جمع میشود
۱۳- در تعدد معنوی؛ قبلاً در مجازات اشد بحث داشتیم که کدام مجازات مثلاً شلاق یا حبس اشد است. اینجا گفته اشد بر اساس درجه تعیین میشود.
۱۴- تکرار جرم؛ موضوع ماده (۱۳۷) در درجات ۱ تا ۶ مشمول تکرار هستند ولی درجات ۷ و ۸ مشمول تکرار و تشدید مجازات نیستند.
۱۵- در قانون حمایت خانواده هم تنها قانونی است که چون قبل از قانون مجازات تصویب شده درجه بندی مجازاتها در آنجا پیش بینی شده است
گفتار دوم:درجه بندی مجازات در سال ۱۳۰۴
مهم ترین درجه بندی در حقوق ایران بر اساس قانون سابق تقسیم جرایم به جنایت ، جنحه و خلاف است که درماده ۷ قانون مجازات عمومى مصوب ۱۳۰۴ مطرح شــد ؛ این ماده مقرر مىداشت: «جرایم از حیث شدت و ضعف مجازاتها به چهار نوع تقسیم مىشــود: جنایت، جنحه مهم، جنحه کوچک و خلاف»؛ مــواد ۸ تا ۱۱ این قانون نیز به مجازات این ســه طبقه اختصاص داشت. مجازاتهای اصلی جنایت و جنحه در مواد ۸ و ۹ و مجازات خلاف در مادهی ۱۲ آمده بود.
ماده ۷ـ
جرم از حیث شدت و ضعف مجازاتها بهچهارنوع تقسیم میشود:
۱ ـ جنایت.
۲ ـ جنحه مهم.
۳ ـ جنحه کوچک (تقصیر).
۴ ـ خلاف.
ماده ۸ ـ
مجازات جنایت از قرار ذیل است:
۱ ـ اعدام.
۲ ـ حبس مؤبد با اعمال شاقه.
۳ ـ حبس موقت با اعمال شاقه.
۴ ـ حبس مجرد.
۵ ـ تبعید.
۶ ـ محرومیت از حقوق اجتماعی.
ماده ۹ ـ
مجازات جنحه مهم از قرار ذیل است:
۱ ـ حبس تأدیبی بیش از یک ماه.
۲ ـ اقامت اجباری در نقطه یا نقاط معین یا ممنوعیت از اقامت در نقطه یا نقاط معین.
۳ ـ محرومیت از بعضی حقوق اجتماعی.
۴ ـ غرامت در صورتی که مجازات اصلی باشد.
ماده ۱۰ ـ
مجازات جنحه کوچک از قرار ذیل است:
۱ ـ حبس تأدیبی بیش از یک هفته تا یک ماه.
۲ ـ غرامت از پنج تومان و یک قران الی پنجاه تومان.
ماده ۱۱ـ
مجازات خلاف از قرار ذیل است:
۱ـ حبس تکدی گری از بیست و چهار ساعت تا یک هفته.
۲ـ غرامت تا پنج تومان.
یافته های به دست آمده در جدول ۴-۵ نشان می دهد که Z مشاهده شده ناشی از مقایسه دو گروه برمبنای آزمون یومن ویتنی در متغیر نگرانی بیمارگونه، برابر با ۴۳/۲- می باشد که با توجه به مقادیر بحرانی در سطح آلفای ۰۱۵/۰ معنادار است. براین اساس، نتایج دو گروه با یکدیگر متفاوت است. تفاوت نشان داده شده حاکی از آن است که برنامه ی درمانی الگوی کاهش استرس براساس ذهن آگاهی (MBSR)، توانسته است نمرات نگرانی بیمارگونه آزمودنی های گروه آزمایش را نسبت به گروه کنترل کاهش دهد.
بنابراین، فرضیه ی نخست پژوهش مبنی بر این که به کارگیری درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR) می تواند میزان نگرانی بیمارگونه افراد مبتلا را کاهش دهد، تایید می گردد.
۴-۴-۲- بررسی فرضیه ی دوم پژوهش
همانگونه که در فصل نخست اشاره شد، دومین فرضیه ی پژوهش، به شرح زیر بود
به کارگیری درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR)، میزان فرانگرانی افراد مبتلا را کاهش می دهد.
نتایج مربوط به فرضیه ی دوم، براساس آزمون غیرپارامتریک یومن ویتنی، برای مقایسه گروه آزمایش و گروه کنترل در جدول ۴-۶ ارائه شده است.
جدول ۴-۶ : نتایج مربوط به مقایسه فرانگرانی در گروه های آزمایش و کنترل
براساس آزمون یومن ویتنی
شاخص
تفاضل نمرات پیش آزمون – پس آزمون
میانگین (انحراف معیار)
Z مشاهده شده
سطح معناداری
متغیر
گروه
فرانگرانی
آزمایش
(۴۳/۳) ۵۵/۴
۲۱/۲-
۰۲۷/۰
کنترل
(۸۹/۳) ۷۷/۰
یافته های به دست آمده در جدول ۴-۶ نشان می دهد که Z مشاهده شده ناشی از مقایسه دو گروه برمبنای آزمون یومن ویتنی در متغیر نگرانی بیمارگونه، برابر با ۲۱/۲- می باشد که با توجه به مقادیر بحرانی در سطح آلفای ۰۲۷/۰ معنادار است. براین اساس، نتایج دو گروه با یکدیگر متفاوت است. تفاوت نشان داده شده حاکی از آن است که برنامه ی درمانی الگوی کاهش استرس براساس ذهن آگاهی (MBSR)، توانسته است نمرات فرانگرانی آزمودنی های گروه آزمایش را نسبت به گروه کنترل کاهش دهد.
بنابراین، فرضیه ی دوم پژوهش مبنی بر این که به کارگیری درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR) می تواند میزان فرانگرانی افراد مبتلا را کاهش دهد، تایید می گردد.
۴-۵- نتایج تکمیلی
علاوه بر نتایج بررسی شده در قسمت اول فصل حاضر، که در خصوص فرضیه های پژوهشی ارائه شد، در بخش نتایج تکمیلی به بررسی نتایج پژوهش، از منظری دیگر خواهیم پرداخت. یافته های این قسمت به ترتیب زیر، بیان می شوند:
در ابتدا به بررسی انتظار از درمان در مرحله ی پیش آزمون و رضایت از درمان در مرحله ی پس آزمون، در میان افراد گروه آزمایش می پردازیم.
در قسمت دوم، به مقایسه نمرات هر دو گروه با یکدیگر، در مرحله ی پیش آزمون پرداخته می شود و سپس با بهره گرفتن از آزمون ویلکاکسون، به مقایسه ی میانگین نمرات پیش آزمون با پس آزمون هر یک از گروه های آزمایش و کنترل، در متغیرهای پژوهش می پردازیم.
۴-۵-۱- نتایج مربوط به انتظار از درمان در مرحله ی پیش آزمون، در گروه آزمایش
جدول ۴-۷: شاخص های توصیفی مربوط به انتظار از درمان، در گروه آزمایش
دستاورد دیگری که تا حدی به عنوان ترکیبی از نگهداری تنوع، حافظه و خود-سازگاری استفاده می شود، پیادهسازی چندین زیر جمعیت به طور همزمان است. هر زیر جمعیت ممکن است یک منطقه جدایی از فضای جستجو را در دست گرفته و یک وظیفهی جدا از همی را انجام دهند. به عنوان مثال بعضی از زیر جمعیتها ممکن است روی جستجوی بهینه سراسری و بعضی دیگر بر روی دنبال کردن تغییرات محیطی متمرکز شوند. سپس این دو نوع جمعیت برای تعادل در فرایند جستجو با هم تبادل اطلاعات کنند. شبه کد شکل ۴-۴ گویای یک چهارچوب کلی برای استفاده از این روش میباشد.
متدهایی که از روش چند-جمعیتی بودن پیروی می کنند بایستی زیر جمعیتها را به گونه ای
تقسیم بندی کنند که با هم همپوشانی نداشته باشند. به این ترتیب تنوع خوبی در کل فضای جستجو ایجاد شده و شرایطی مهیا گشته که چندین زیر جمعیت برای پیدا کردن قلههای یکسان وارد عمل نشوند. این موارد در ضمن ارائه راهکارهای استفاده از چند- جمعیتی بودن قابل مشاهده میباشند. نکتهای که در اینجا قابل ذکر است اینست که درالگوریتم شکل ۴-۴ دنبال کردن تغییرات به عنوان یک بخشی از دستاورد چند-جمعیتی بودن در نظر گرفته شده است. حال آنکه ممکن است با مسائلی روبرو شویم که شناسایی تغییرات در آنها سخت و گاهی غیرممکن است.
شکل۴-۴: شبه کد دستاورد چند-جمعیتی بودن [۶]
۴-۳-۱ به کارگیری الگوریتم بهینهسازی چند-جمعیتی ذرات سریع درمحیط پویا
الگوریتم دیگری که در سال ۲۰۰۸ توسط لی و یانگ ارائه شد [۱۶] بر مبنای الگوریتم بهینهسازی تجمعی ذرات بود که از روش چند-دستهای شدن ذرات[۵۳] استفاده میکرد. در اینجا دستهها به دو نوع تقسیم میشوند: (۱) یک گروه والد و (۲) چندین گروه فرزند. گروه والد جهت نگهداری تنوع در طول اجرا و شناسایی مناطق امیدبخش با بهره گرفتن از برنامه ریزی تکاملی سریع[۵۴] وارد عمل شده و گروه های فرزندان برای جستجوی محلی با بهره گرفتن از الگوریتم بهینهسازی تجمعی ذرات سریع[۵۵] به کار گرفته
میشوند. لازم به ذکر است که برنامه ریزی تکاملی سریع از عملگر جهش cauchy به جای گوسین استفاده می کند. بنابراین طول گام بلندتر در رسیدن به بهینه سراسری برداشته و قدرت استخراج فضای جستجو را به طور کارآ دارد [۱۷]. الگوریتم FPSO نیز قدرت همگرایی سریع داشته و مناسب جستجوی محلی است.
در ابتدا فضای جستجو به چندین بخش تقسیم و هر دسته از ذرات به یک زیر فضا اختصاص
مییابند. هر گروه فرزند منطقهای به شکل گویی با شعاع (رابطه (۴-۶)) و مرکزیت بهترین ذرهی گروه را به عنوان منطقه جستجوی خودش در آن زیر فضا اختصاص میدهد. بنابراین ذرات با شعاع کمتر از متعلق به آن گروه فرزند میباشند.
(۴‑۶) |
در رابطه فوق و حد بالا و پایین امین بعد از بردار متغیر بعدی، و بیشینه و کمینهی عرض قلهها و عدد ثابت در بازهی (۰،۱) میباشند.
با توجه به تجربیات آزمایشگاهی هر چقدر تعداد قلهها زیادتر باشد، باید تعداد گروه فرزندان نیز زیادتر باشد. همانطور که قبلاً نیز اشاره شد، رابطه (۴-۶) مشخص می کند که شعاع مورد نظر هر گروه فرزندان چگونه محاسبه گردد. این شعاع براساس عرض قلهها و رنج فضای جستجو تعیین میشود. به اینصورت که فضای جستجو را بر اختلاف بیشینه و کمینهی عرض قلهها تقسیم و گروه فرزند را به آن زیر فضا اختصاص میدهد. با این روش سعی می شود که دو گروه فرزند یک منطقه از فضا را جستجو نکنند و با هم همپوشانی نداشته باشند.
این الگوریتم با یک گروه والد شروع به کار کرده تا فضای جستجو را کاوش کند. اگر در حین جستجو بهترین ذره در این گروه بهبود پیدا کرد، یک گروه فرزند به روشی که در بالا گفته شد به مرکزیت بهترین ذرهی گروه والد ایجاد و ذراتی در گروه والد که در این شعاع قرار گرفتهاند به عنوان اعضای این گروه فرزند در نظر گرفته میشوند و بجای ذرات اختصاص داده شده به گروه فرزند، در گروه والد تعدادی ذره به طور تصادفی ایجاد میگردند. علت ایجاد گروه فرزند در صورت بهبود بهترین
ذرهی گروه والد اینست که ممکن است یک منطقه جستجوی امیدبخشی پیدا شده باشد. بنابراین گروه فرزند جدید ساخته شده تا به جستجوی آن منطقه به طور دقیقتر بپردازد. در گروه فرزند از یک شمارندهای به نام failure-counter استفاده کرده که در صورت عدم بهبود بهترین ذرهی گروه فرزند به مقدار این شمارنده افزوده میگردد. در صورتیکه بعد از چند نسل شمارنده به بیشینهی مقدار خود رسید یعنی گروه فرزند در طی چند نسل نتوانست بهبودی حاصل کند و در بهینه محلی گیر کرد، در
آنصورت از عملگر جهش Couchy بر روی بهترین ذرهی گروه فرزند استفاده میشود. این عملگر از توزیع گوسین به صورت زیر استفاده میکند:
(۴‑۷) |
در تعداد گروه فرزندان محدودیت وجود دارد. اگر تعداد آن به حد بیشینه رسید و با این وجود بهترین ذرهی گروه والد نیز بهبود پیدا کند، گروه فرزند جدید ساخته نمی شود.
در بررسی همپوشانی گروه ها باید گفت در صورتیکه دو گروه یک منطقه را جستجو کنند،
همانطورکه قبلاً نیز اشاره شد باعث کاهش کارآیی الگوریتم و از دست رفتن منابع میشوند. بنابراین س
عی می شود که از این امر جلوگیری گردد. برای عدم همپوشانی بین گروه فرزندان اگر فاصلهی دو تا گروه از هم کمتر از شعاع گفته شده در رابطه (۴-۶) بود، در آنصورت گروه فرزند با شایستگی کمتر حذف می شود.
در این مقاله میتوان به این موضوع اشاره کرد که الگوریتم پیشنهادی ارائه شده با معیار خطای
برونخطى برای محیطهایی با تغییرات خیلی زیاد مفید واقع شده و با این معیار توانسته قلههای با ارتفاع زیاد را ردیابی کند.
۴-۳-۲ الگوریتم بهینهسازی تجمعی ذرات با رویکرد افزودن گروه فرزند در محیط پویا
کاووسی، هاشمی و میبدی در سال ۲۰۱۰ [۱۸] همانند [۱۶] از یک گروه والد و چند گروه فرزند در الگوریتم PSO استفاده کردند. همانطورکه قبلاً نیز گفته شد، گروه والد برای کاوش فضای جستجو و گروه فرزندان جهت استخراج کردن فضای جستجو به کار گرفته میشوند و هر دو گروه از الگوریتم بهینهسازی تجمعی ذرات با همسایگی محلی استفاده می کنند. به اینصورت که ذرات بجای اینکه از بهترین ذرهی گروه یاد بگیرند از بهترین ذرهی موجود در گروه مربوطهاش یاد میگیرند.
در الگوریتم پیشنهادی این مقاله ابتدا گروه والد مقداردهی اولیه شده و به جستجو در فضا میپردازد و در هر تکرار الگوریتم سرعت و موقعیت ذرات به روز رسانی می شود. سپس فاصلهی هر ذره از گروه والد با بهترین ذرات گروه های فرزند سنجیده و در صورتیکه فاصله کمتر از r باشد جای مجذوب کننده[۵۶] (بهترین ذره در گروه فرزند) گروه فرزند با ذرهی گروه والد عوض شده تا جستجوی محلی حول آن ذرهی گروه والد ادامه یابد. سپس به جای ذرهی گروه والد یک ذرهی دیگر مقداردهی می شود. زمانیکه برای همه ذرات گروه والد این فاصله سنجیده شد و ذرات دوباره مقداردهی شدند بهترین ذرهی گروه والد ارزیابی می شود. اگر موقعیت نسبت به قبل بهبود پیدا کرد یک گروه فرزند به مرکزیت بهترین ذرهی گروه والد و به شعاع ایجاد می شود. سپس m تا ذرهی جدید مقدار دهی شده در گروه والد که در فاصلهای کمتر از r از مجذوب کننده گروه فرزنداند به گروه فرزند میپیوندند. اگر این m تا از کل تعداد ذرات گروه فرزند کمتر باشد، مابقی ذرات به طور تصادفی در فاصلهی از مجذوب کننده گروه فرزند، به آن اضافه میگردند و مجدداً ذرات گروه فرزند جدید تولید شده، سرعت خود را با توجه به رابطه زیر به روز رسانی می کنند:
(۴‑۸) |
همچنین گروهی که فاصلهی مجذوب کنندهاش از گروه دیگر از یک حد آستانهای (rexcl) [19] کمتر و نیز شایستگی آن کمتر است (گروهی که شایستگی مجذوب کنندهاش کمتر از گروه دیگر است) حذف
می شود.
زمانیکه تغییر در محیط رخ میدهد همه ذرات گروه والد دوباره ارزیابی میشوند. ولی ذرات گروه فرزند رفتار خود را تغییر داده، تبدیل به ذرات موجگونه[۵۷] [۲۰] شده و حول مجذوب کنندهشان به شعاع به طور تصادفی مقداردهی میشوند. سپس مجذوب کننده گروه فرزند با توجه به ذرات ایجاد شده جدید به روز رسانی میگردد. این کار باعث می شود تا حول بهترین موقعیت قبلی در هر گروه فرزند ذرات جدید تشکیل شوند تا در صورتیکه شدت تغیرات کم است، راحتتر بتوان بهینه جدید را دنبال کرد.
۴-۳-۳ به کارگیری الگوریتم بهینهسازی تجمعی ذرات با رویکرد وزن تطبیقی و خوشهبندی فازی در محیط پویا