مأخذ: نتایج تحقیق و محاسبات پژوهشگر
** ضریب همبستگی در سطح ۰۱/۰ معنی دار است.
۴-۳-۳-۱- رابطه بین حاشیه بازاریابی با مسیر فروش انتخابی باغداران پرتقال
برای تحلیل از روش تجزیه واریانس یک طرفه استفاده شده است. نتایج حاصل از روش تجزیه واریانس یک طرفه نشان میدهد بین گروه های مسیر فروش اختلاف معنی دار وجود دارد یعنی حداقل یکی از کانالهای فروش با بقیه تفاوت معنی داری دارد و فرض مبنی بر این که متوسط حاشیه بازاریابی باغداران در ارتباط با مسیرهای مختلف فروش مساوی است رد می شود، آماره F به دست آمده از جدول ANOVA در این تحلیل۳۸/۴۵ به دست آمده است که به توجه به سطح معنی داری در سطح اطمینان ۹۹ درصد معنی دار میباشد. همچنین آزمون مقایسه میانگین مربوط به مسیرهای مختلف فروش با سطوح حاشیه بازاریابی محصول بر اساس الگوی توکی و دانکن انجام شد که در سطح اطمینان ۹۵ درصد معنی دار بوده است و نتایج زیر بدست آمده است:
باغداران دارای متوسط حاشیه بازاریابی مشابه که فروش آنها به شیوه مستقیم به خرده فروشی و مصرف کننده بوده در گروه یک، تولیدکنندگانی با مسیر فروش از طریق میدان در گروه دو و آنهایی که مسیر فروش حق العملکاری و سلف خر را انتخاب کرده بودند در گروه سوم قرار گرفتند. کمترین میزان حاشیه بازاریابی مربوط به زمانی است که باغداردر گروه یک و بیشترین میزان آن مربوط به زمانی است که باغدار در گروه سه قرار میگیرد یعنی زمانیکه محصول خود را به سلف خر میفروشد.
۴-۳-۳-۲- رابطه بین مهارتهای بازاریابی و میزان خود مصرفی باغداران پرتقال
برای ارزیابی وجود رابطه بین این دو متغیر از روش محاسبه ضریب همبستگی رتبهای اسپیرمن استفاده شده است. مقدار این ضریب برابر با ۶۱۳/۰ به دست آمده است که با توجه به سطح معنی داری آن (=۰٫۰۰ sig) در سطح اطمینان ۹۹ درصد معنی دار میباشد. نتایج حاکی از آن است که بیشترین میزان خود مصرفی مربوط به تولیدکنندگان با سطح مهارتی بسیار خوب و کمترین میزان خودمصرفی مربوط به تولید کنندگان با سطح مهارتی بسیار ضعیف می باشد. همچنین تولیدکنندگانی که محصول خود را به شیوه سلف فروخته اند دارای کمترین میزان خود مصرفی و آنهایی که پرتقال خود را برای فروش به میدان فرستادند دارای بیشترین میزان خود مصرفی می باشند.
۴-۳-۳-۳- رابطه بین میزان کل فروش با مسیر فروش انتخابی باغداران پرتقال
برای آزمون این فرضیه از روش های تجزیه واریانس یک طرفه و تست کروسکال والیس استفاده شد. تست کروسکال والیس با توجه به مقدار ضریب کای دو بدست آمده(۷۳/۱۳۳) با درجه آزادی ۳ و سطح معنی داری مربوطه(sig=0.00) وجود رابطه بین دو متغیر را در سطح ۹۹ درصد معنی دارنشان میدهد. نتایج حاصل از روش تجزیه واریانس یک طرفه نشان میدهد بین گروه های مسیر فروش اختلاف معنی دار وجود دارد و فرض مبنی بر این که متوسط میزان کل فروش باغداران در ارتباط با مسیرهای مختلف فروش مساوی است رد میشود، آماره F به دست آمده از جدول ANOVA در این تحلیل۸۳/۷۱ به دست آمده است که به توجه به مقدار(=۰٫۰۰ sig) در سطح اطمینان ۹۹ درصد معنی دار میباشد. همچنین آزمون مقایسه میانگین مربوط به مسیرهای مختلف فروش و بازاریابی محصول بر اساس الگوی توکی و دانکن انجام شد که در سطح اطمینان ۹۵ درصد معنی دار بوده است و نتایج زیر بدست آمده است:
باغداران دارای متوسط کل فروش مشابه که مسیر فروش سلف خری را انتخاب کرده بودند در گروه یک، تولیدکنندگانی که فروش آنها به شیوه مستقیم به خرده فروشی و یا حق العملکاری بوده در گروه دو و آنهایی که مسیر فروششان از طریق میدان بود در گروه سوم قرار گرفتند.کمترین میزان میانگین کل فروش مربوط به حالتی است که باغداردر گروه یک و بیشترین میزان آن مربوط به حالتی است که باغدار در گروه سه قرار می گیرد یعنی زمانیکه پرتقال خود را به میدان دار میفروشد.
همچنین میانگین کمترین و بیشترین میزان کل فروش باغداران در حالتی بوده که محصول اصلی باغ پرتقال بوده است و این نشان دهنده تراکم بالای باغداران دارای باغ پرتقال و برعکس تراکم بالای پرتقال در باغ باغداران و در نتیجه اهمیت این محصول پرتقال در سبد مصرفی خانوار و تولید پرتقال شهرستان میباشد.
۴-۳-۳-۴- رابطه بین دانش بازاریابی و فروش باغداران و مسیر فروش محصول آنها
با توجه به ماهیت این دو متغیر که اولی بصورت رتبه ای و دومی بصورت اسمی می باشد، برای آزمون از تست کروسکال والیس۱ استفاده شد. در این تست با توجه به مقدار ضریب کای دو بدست آمده(۷۷/۶) با
۱-Kruskal-Wallis Test
درجه آزادی ۳ و سطح معنی داری مربوطه(sig=0.079) وجود رابطه بین دو متغیر را معنی دارنشان نمیدهد. چرایی این قضیه و عدم معنی داری رابطه این دو متغیر میتواند قابل بحث باشد. ولی قدر مسلم اینکه باغداران با دانش بازاریابی بالاتر به منظور منفعت بیشتر مسیر فروش ارجحتر از منظر درآمدی را بایستی انتخابکنند.
۴-۳-۴- عوامل مؤثر در رفتار باغداران در انتخاب مسیر فروش
این که تولیدکننده محصول پرتقال، برای فروش محصول خود با انگیزه و کسب درآمد بیشتر چه تدابیری اتخاذکند و کدام مسیر و کانال فروش را انتخاب کند بسیار حائز اهمیت است. در این بین یکسری عوامل بیشتر مورد توجه قرار میگیرند که در این تحقیق نیز به منظور آشنایی با این شاخصها ابتدا به وضعیت توزیع فراوانی باغداران در انتخاب مسیر فروش با توجه به این شاخصها پرداخته می شود و سپس میانگین بعضی از آنها را در مسیرهای مختلف فروش به دست آورده و در نهایت با بهره گرفتن از تست کروسکال-والیس، مقدار ضریب کای دو و نتایج جدول ANOVA مهمترین این شاخصها انتخاب میگردند.
*اکثریت باغدارانی که مسیر فروش سلف را انتخاب کردند دارای ویژگیهای زیر میباشند:
۱- علاوه بر پرتقال تولیدکننده محصولاتی از مرکبات بودند که نسبت به محصول اصلی مرکبات یعنی پرتقال قیمت پایینتری داشتند یا از بازار مناسب جهت فروش آنها اطمینان کافی وجود نداشت.
۲- دارای تجربه کاری ۳ تا ۱۲ سال بودند. ۳- در رده سنی ۲۵ تا ۳۵ سال بودند.
۴- میزان تحصیلات آنها ۸ تا ۱۲ سال بوده است. ۵- دارای ۱ تا ۹ سال فعالیت در باغ فعلی بوده اند.
۶- دارای کار غیر باغی بوده اند. ۷- ۴۵ تا ۶۰ درصد درآمد سالانه آنها از غیر باغداری بوده است.
*اکثریت تولیدکنندگانی که پرتقال خود را به میدان دار فروختند دارای ویژگی های زیر می باشند:
۱- تولیدکننده پرتقال بودهاند. ۲- دارای تجربه کاری ۲۱ تا ۳۰ سال بوده اند.
۳- در رده سنی ۴۵ تا ۵۵ سال بودند. ۴- میزان تحصیلات آنها ۸ تا ۱۲ سال بوده است.
۵- دارای ۱۸ تا ۲۷ سال فعالیت در باغ فعلی بوده اند. ۶- کار غیر باغی نداشتند.
۷- درآمد غیرباغداری نداشته یا کمتر از ۱۵ درصد درآمد سالانه آنها از غیر باغداری بوده است.
*اکثریت باغدارانی که پرتقال خود را بطور مستقیم فروختند دارای ویژگی های زیر می باشند:
۱- در این مطالعه تولیدکننده فقط محصول پرتقال بودهاند. ۲- دارای تجربه کاری ۱۲ تا ۲۱ سال بوده اند.
۳- در رده سنی ۳۵ تا ۴۵ سال قرار داشتند. ۴- میزان تحصیلات آنها ۸ تا ۱۲ سال بوده است.
۵- دارای ۱۸ تا ۲۷ سال فعالیت در باغ فعلی می باشند. ۶- کار غیر باغی نداشتند.
۷- درآمد غیرباغداری نداشته یا کمتر از ۱۵ درصد درآمد سالانه آنها از غیر باغداری بوده است.
*اکثریت باغدارانی که مسیر فروش پرتقال آنها حق العملکاری بوده دارای ویژگی های زیرمی باشند:
۱- در این مطالعه تولید کننده فقط محصول پرتقال بوده اند. ۲- دارای تجربه کاری ۳ تا ۱۲ سال بودند. ۳- در رده سنی ۳۵ تا ۴۵ سال قرار داشتند. ۴- میزان تحصیلات آنها ۸ تا ۱۲ سال بوده است. ۵- دارای ۹ تا ۱۸ سال فعالیت در باغ فعلی میباشند. ۶- ۵۰ درصد آنها کار غیر باغی نداشتند. ۷- درآمد غیرباغداری نداشته یا کمتر از ۱۵ درصد درآمد سالانه آنها از غیر باغداری بوده است.
جدول ۴-۴۸: میانگین شاخصهای رفتاری باغداران در مسیرهای مختلف فروش ارقام پرتقال
شاخص
مسیر فروش
مساحت باغ (هکتار)
درآمد غیر باغی از کل درآمد (درصد)
تعداد سال های فعالیت در باغ فعلی
تحصیلات (سال)
سن (سال)
تجربه کاری (سال)
تردیدی نیست که شکوفایی هر جامعه ای در بهبود و پرورش منابع انسانی آن نهفته است و بدین سبب است که مسئولان سازمانها با یاری متخصصان رفتاری و منابع انسانی توجه خاصی را به پرورش کارکنان مبذول می دارند.
توانمند سازی یکی از مفاهیمی است که در راستای بالندگی منابع انسانی مطرح گردیده، اما فصل مشترک کلیه آنها واگذاری اختیار و مسئولیت بیشتر به کارکنان می باشد. برای روشن تر شدن مفهوم توانمند سازی اشاره به تعاریفی چند سودمند خواهد بود.
«توانمند سازی شامل اعطا قدرت، مسئولیت و اختیارات بیشتر به کارکنان و مدیران جهت تصمیم گیری انجام برخی فعالیت ها و کنترل بیشتر مشاغل می باشند.» ( استایر[۱۲]، ۱۹۹۸)
« توانمند سازی عبارت است از فرایند تسهیم قدرت با اعضای گروه، تا بدین طریق احساس خود اثربخشی آنها ارتقا یابد.» ( دوبرین،۱۹۹۷)
توانمندسازی برای افراد مختلف معانی متفاوتی را تداعی می نماید و چند دهه از کاربرد آن می گذرد. اما آنچه جدید است نقشی است که فناوری اطلاعات در امکان پذیر ساختن توانمندسازی منسجم و جامع ایفا می نماید.راندولف با مطالعه ده موسسه که توانمند سازی کارکنان را تجربه نموده بودند، چند عامل مهم در توانمند سازی موفق را برشمرده است. مهمترین عاملی که بیان می دارد تسهیم اطلاعات است. ( دوبرین، ۱۹۹۷)
هنگامی که سازمانها قصد توانمندسازی کارکنان را دارند، سیستم های اطلاعاتی می توانند به عنوان یک رکن مهم در این زمینه مطرح گردند و امکان دسترسی بیشتر را برای سطوح پایین سلسله مراتب فراهم می آورند. برای مثال سیستم خبره در جایی که افراد خبره در دسترس نیستند توصیه هایی را به عمل می آورند و شبکه های رایانه ای به اعضای تیم ها امکان برقراری ارتباطات موثر با یکدیگر و با سایر تیم ها را می دهند. . کارهای گروهی که یک عنصر مهم در سازمانهای مبتنی بر تیم است به وسیله فناوری اطلاعات قویا حمایت می شوند. فناوری اطلاعات عدم تمرکز در تصمیم گیری و اختیارات را به وسیله کنترل متمرکز امکان پذیر می نماید و کارکنان را قادر می سازد تا به اطلاعات مورد نیاز جهت تصمیم گیری سریع دسترسی داشته باشند. و شاید مهمترین حمایت فناوری اطلاعات از توانمندسازی، تامین اطلاعات صحیح و به موقع و با کیفیت و هزینه مناسب می باشد و علاوه بر این فناوری اطلاعات قادر است ابزارهای جدیدی را فراهم آورد که خلاقیت و بهره وری کارکنان و کیفیت کارشان را افزایش دهد. (توربان[۱۳]،۱۹۹۶)
۱۲-۱-۲ فناوری اطلاعات و کنترل در سازمان
ابزارهای کنترل را می توان در ۴ زمینه کلی عنوان کرد:
در ساختارهای سنتی فئودالی، کنترل از طریق سنت، ادراک و اعمال می شد. مقامات کنترل به طور سنتی و موروثی به نسل های بعد منتقل می گردید و جامعه نیز این نوع ساختار کنترلی را، چون سنت بود می پذیرفت و به آن گردن می نهاد.
در وضعیت کریزماتیک، کنترل از طریق رابطه بین رهبر و پیروان اعمال می گردید. در این حالت رهبران کریزما، شیوه عمل را انتخاب می کردند و پیروان نیز از آنها تبعیت می نمودند چون آنها را قبول داشتند.در بوروکراسی، کنترل در ساختار سازمانی تعبیه می شد، ساختاری که بر قانون و مقررات استوار بود و جنبه غیر شخصی داشت و تبعیت از آنها الزامی بود. ( زاهدی،۱۳۸۰)
در اینفوکراسی، کنترل از طریق نرم افزارها انجام می شود. مجموعه دانش ها و آگاهی ها تخصصی، بسیار رشد کرده است و اینفوکراسی می تواند هر نوع اطلاعی را از طریق شبکه های الکترونیکی به دست آورد، از سیستمهای خبره استفاده کند و به کلیه دانش های تخصصی و حرفه ای مجهز شود. هم اکنون ما در حال گذار به یک جامعه اطلاعاتی هستیم، جامعه ای که بر سیستمهای اطلاعاتی مبتنی است.
در چنین جامعه ای، کنترل، نه تنها کم نشده بلکه در همه جا به چشم می خورد. تفاوت اساسی در این است که کنترل از طریق استفاده از فناوری اطلاعات اعمال می شود. ( اسنلن، ۱۹۹۸)
به این ترتیب کنترل هم چنان به عنوان یکی از وظایف مهم مدیریتی صورت می گیرد اما مکانیزم آن تغییر پیدا کرده است. کنترل از طریق فناوری اطلاعاتی روز به روز وسعت بیشتری می یابد. در بعد سازمانی، این کنترل، صرفا با ایجاد یکی دو واحد در چارت سازمانی صورت نمی پذیرد، بلکه در کلیه ابعاد و جنبه های کار و سازمان از جمله سیاست ها، فعالیت ها و فرآیندهای کار اثر می گذارد. در بعد اجتماعی، با روند رو به رشد، فناوری اطلاعاتی، توان نظارتی حکومتها افزایش می یابد و این توان نه تنها شهروندان بلکه سایر فعالان و بازیگران جامعه ( مانند سازمانهای خصوصی و غیر دولتی) را نیز پوشش می دهد. در واقع می توان گفت که تفکیک قدرت های حکومتی یعنی قوای اجرایی، تقنینی و قضایی که تضمینی برای آزادی های فردی و مانعی برای قدرتمند شدند بیش از حد دولت بوده است. با ورود و معرفی فناوری اطلاعاتی به عرصه زیست و کار انسان، در حال فرسایش است. فناوری اطلاعاتی سبب یکپارچگی بیشتر دستگاه های حکومتی شده و تفکیک قوا را حداقل به طور بالقوه به مبارزه می طلبد و در این فرایند، چارچوب های مشخص فعالیت ها و وظایف دولتی و خصوصی به تدریج جای خود را به همکاری و ائتلاف بین این دو زمینه می دهد و ایجاد هماهنگی از طریق اینفوکراسی جایگزین هماهنگی های معمول از طریق بوروکراسی می شود. ( اسنلن، ۱۹۹۸)
استفاده گسترده از فناوری اطلاعاتی، این امکان را برای سازمان ها فراهم می آورد که هر فعالیتی، چگونگی انجام آن و زمانی را که برای آن اختصاص می یابد کنترل کنند. کلیه فعالیت ها تحت نظارت قرار می گیرند و اطلاعات مربوط به آنها در پایگاه های اطلاعاتی وسیع ذخیره می شوند. این موضوع ، اطلاعات و تبعیت را در پی خواهد داشت و کنترل را محقق خواهد ساخت. به کمک فناوری اطلاعاتی، سازمان می تواند تجارب خود را بر مبنای زمان وقوع آنها در پایگاه های اطلاعاتی مستند سازد و فعالیتهای خود را محک بزند و به محض این که انحرافی از محک ها و معیارهای معین رخ داد، اقدام لازم را برای انحراف انجام دهد. ( زاهدی، ۱۳۸۹)
۱۳-۱-۲ فناوری اطلاعات و ارگونومیک:
پیشرفت فناوری اطلاعات در قرن گذشته و بویژه از جنگ جهانی دوم به بعد در رشد اقتصادی و پیشرفت اجتماعی جهان صنعتی اثر چشمگیر داشته است. بی تردید پیشرفت فناوری علاوه بر ارتقای سطح زندگی بشر در کاهش شدید بسیاری از منابع حوادث، آسیبها و تنشهای ناشی از کار آورده است. و بایستی در نظر داشته باشیم که ما به شرطی می توانیم عملکرد را بهینه کرده و به بهره وری بیشتر و تامین بهداشت و سلامت کارکنان برسیم که اصول ارگونومی را در طراحی، عرضه و استفاده از فناوری منظور کنیم.
اصطلاح ارگونومیک مطالعه عوامل را که راحتی، ارضا و کارایی افرادی که با سیستم ها و وسایل تولید کار می کنند را تشریح می کند. وقتی کارکنان در وضعیتی تحت فشار قرار می گیرند و مدت مدیدی به صفحه مانیتور نگاه می کنند، اغلب آنها دچار سردرد، کمردرد، چشم درد و… می شوند. با در نظر گرفتن بسیاری از مسائل ایمنی و بهداشتی در ساختار و تولید و عرضه وسایل اتوماسیون اداری در واقع ما در نظر گرفته ایم که کارکنان دفتری قسمت مهمی از داراییهای سازمان هستند و اگر خسته و تحت تاثیر باشند، نمی توانند به بهترین وجه کار کرده و کارایی سیستم و فراهم ساختن اطلاعات لازم جهت پشتیبانی مدیران با مشکل مواجه می شود.
از طرف دیگر می توان گفت اتوماسیون اداری فراتر از اضافه کردن سیستم های نرم افزاری جدید است و بایستی مسائل مربوط به تغییر و مقاومت در برابر تغییر را هم مد نظر داشت، یک تحقیق پیمایشی انجام شده در سوئد نشان داده است که هر تغییر روانی- اجتماعی در محیط کاری، همانند رایانه ای شدن، سیستم نرواندوکرین بدن را فعال کرده و موجب واکنشهای فیزیولوژیک و روانی او می شود که فرد را برای مبارزه یا فرار تحریک می کند و رد واقع فرد با مکانیزاسیون که نوعی تغییر محسوب می شود مقاومت می کند و مدیران و سایر طراحان و مسئولان ذی ربط باید با کاربرد تکنیک های غلبه بر مقاومت که مهمترین آنها مشارکت و آموزش کاربران است، بر این مقاومت غلبه کرده و یا میزان آن را کاهش می دهند.
۱۴-۱-۲ کاربردهای فناوری اطلاعات در سازمان:
فناوری های اطلاعاتی در سازمانها، کاربردهای متعددی دارند. امروزه بسیاری از فعالیتهای سازمانی با بهره گرفتن از فناوری های اطلاعاتی صورت میگیردو این امر موجب افزایش سرعت انجام فعالیتها و بالا رفتن دقت و سطح اطمینان در آنها می شود. گسترش بکارگیری فناوری های اطلاعاتی در انجام امور به حدی است که در صورت عدم وجود فناوری های اطلاعاتی انجام بسیاری از آنها اگر غیر ممکن نباشد، با دشواری روبرو بوده و سطح کارآیی بطور بارزی کاهش می یابد. کاربرد فناوری آطلاعات از نظر اکثر صاحب نظران به دو گونه عمده کاربرد عملیاتی، کاربرد اطلاعاتی تقسیم می شوند، که هر سازمانی با توجه به نوع فعالیت خود، ترکیبی از آنها را بکار می گیرد.
۱٫کاربردهای عملیاتی:
استفاده از فناوری اطلاعات در یک وظیفه تخصصی را کاربرد عملیاتی فناوری اطلاعات می نامند. تهیه لیست حقوق کارکنان، تهیه فاکتورهای فروش، پیش بینی موجودی، برنامه ریزی تولید، توزیع وتخصص نیروی کار،هزینه یابی صنعتی،نگهداری و تعمیرات و سایر وظایف تخصصی از جمله زمینه های کاربرد عملیاتی فناوری اطلاعتند. در سطح کاربرد عملیاتی، فناوری اطلاعات و رایانه موجب گسترش اتوماسیون می گردد و در نتیجه این فناوری به انجام امور پیچیده به طرز سریع و اقتصادی کمک می کند. در عین حال، کاربرد عملیاتی به یافتن راه های ساده سازی عملیات می انجامد بطوریکه سیستم سازمان کاراتر می گردد و از منابع انسانی و ماشین استفاده کارایی به عمل می آید. (Burlingume,1996)
به طور کلی کاربردهای عملیاتی رایانه چهار نتیجه را بدنبال دارند که عبارتند از:
بکارگیری سیستم های رایانه ای در سطوح عملیاتی موجب افزایش بهره وری می گردد. مدیران اساسا با این انگیزه به سرمایه گذاری در فناوری رایانه مبادرت می کنند که امکان افزایش تولید (کالا و خدمات) را در مقدار ثابت میسر می کند. در یک محیط تولیدی استفاده از وسایل و تجهیزات رایانه ای سطح ضایعات را به حداقل رسانده و سطح تولید را بالا می برد، همچنین کاهش ساعات کار ماشین و نیروی انسانی نیز که در اثر بکارگیری تجهیزات رایانه ای حاصل می شود، هزینه را کاهش داده و نسبت هزینه- اثربخشی را افزایش می دهد.
فناوری رایانه موجبات کاهش هزینه های متغیر را فراهم کرده است. فناوری اطلاعات از چند جهت هزینه های عملیاتی را کاهش میدهد. (Child, 1984)
اولا، ورود فناوری رایانه به سازمان، نیاز سازمان به نیروی انسانی را کاهش می دهند. طوری که استفاده از ماشین های تمام اتوماتیک و رباتها حتی در بعضی موارد نیاز به نیروی انسانی را مرتفع می کند.
ثانیا، فناوری رایانه و اطلاعات با ایجاد امکان دسترسی سریع اطلاعات دقیق راجع به مواردی مانند سطح موجودی باعث کاهش هزینه های عملیاتی میگردد.
ثالثا، موجب می گردد که سطح ضایعات و زمان لازم برای تولید کاهش یافته و در نتیجه هزینه های مربوط نیز کاهش یابند. گسترش سریع فناوری رایانه برای عملیات منابع انسانی منجر به تغییرات بارزی در کنترل منابع انسانی شده است. امروزه برای کنترل منابع انسانی شده است. امروزه برای کنترل منابع انسانی از سیستم های پیشرفته اطلاعات منابع انسانی که به شکل نرم افزارهای رایانه ای موجود است استفاده می شود. این نرم افزارها موجب انجام منظم و سیستماتیک وظایف مدیریت منابع انسانی مانند برنامه ریزی منابع انسانی، گزینش و پاداش می گردد. همچنین نرم افزارهای مزبور مدیریت منابع انسانی را در کنترل حضور و غیاب و سنجش میزان فعالیت یاری می دهند. رایانه ها در این زمینه با فراهم کردن اطلاعات دقیق و مفید امکان انتخاب امگوهای پیشرفته برنامه ریزی و کنترل فعالیت های منابع انسانی را می دهند. همچنین سیستم های رایانه ای از طریق کاهش میزان دخالت نیروی انسانی در تولید سطح کیفیت و اعتماد و کالا با خدمات را بالا می برد. بطور کلی کاربرد عملیاتی رایانه و فناوری اطلاعات در سازمان موجب رعایت اصول مدیریت علم در سطح بالا می گردد چرا که ره آورد این کاربرد افزایش تخصص کار بر اساس شایستگی و صلاحیت و انجام دقیق و کارای کارهاست.
۲٫کاربردهای اطلاعاتی:
زمینه دیگر کاربرد فناوری اطلاعات، کاربرد اطلاعاتی است. فناوری اطلاعات در ایفای نقش اطلاعاتی، جمع آوری، ذخیره و انتشار اطلاعات را تسهیل می نماید. به عبارت دیگر، اگر رایانه و سایر فناوری های عملیاتی به عنوان یک وسیله و ابزار مکانیکی تبدیل داده به ستاده عمل می کند، در نقش اطلاعاتی به عنوان یک عنصر هسته ای جمع آوری، انتقال و انتشار عناصر و عوامل اطلاعاتی به شمار می روند. نقش اطلاعاتی به کنترل و انتشار اطلاعات بر اساس اهداف مقررات و استانداردهای سازمانی کمک می نماید.
چهار زمینه کاربرد به نقش اطلاعات زایانه در سازمان نسبت داده می شود که عبارتند از:
کیفیت
۴
۷۸/۰
وفاداری
۴
۸۱/۰
ارزش ویژه
۴
۸۲/۰
جهت تحلیل داده ها، از ضریب همبستگی پیرسون برای آزمون فرضیه ها و از تحلیل مسیر برای بررسی اثر هر یک از متغیرها بر ارزش ویژه برند توسط نرم افزار Lisrel استفاده می شود.
برای بررسی روابط علّی بین متغیرها به صورت منسجم کوششهای زیادی در دهه اخیر صورت گرفته است یکی از این روشها نوید بخش در این زمینه مدل معادلات ساختاری یا تحلیل چند متغیری با متغیرهای مکنون است. بدون توجه به نام یامفهوم بی شمار آن، این واژه به یک سری مدلهای عمومی اشاره می کند که شامل تحلیل عاملی تأییدی ، مدلهای ساختاری همزمان کلاسیک ، تجزیه و تحلیل مسیر ، رگرسیون چندگانه، تحلیل واریانس و سایر روش های آماری است. جرقه ورود به بحث مدل معادلات ساختاری با موضوع شاخصهای چندگانه شروع شد.
یکی از قویترین و مناسب ترین روش های تجزیه و تحلیل در تحقیقات علوم رفتاری و علوم اجتماعی تجزیه و تحلیل چند متغیره است. زیرا ماهیت این گونه موضوعات، چند متغیره بوده و نمی توان آنها را با شیوه دو متغیری (که هر بار تنها یک متغیر مستقل با یک متغیر وابسته در نظر گرفته می شود) حل نمود.
تجزیه و تحلیل چند متغیره به یک سری روش های تجزیه و تحلیل متغیر وابسته N متغیر مستقل و K اطلاق می شود که ویژگی اصلی آنها، تجزیه و تحلیل همزمان است. تجزیه و تحلیل ساختارهای کوواریانس یا مدل سازی علّی یا مدل معادلات ساختاری یکی از اصلی ترین روش های تجزیه و تحلیل ساختارهای داد ههای پیچیده است. بنابراین از آنجایی که در تحقیق حاضر چند متغیر مستقل وجود دارد که می بایستی اثر آنها بر روی متغیر وابسته مورد بررسی قرار گیرد استفاده از مدل معادلات ساختاری ضرورت می یابد. تحلیل ساختارهای عاملی یک متد و روش آماری برای یافتن مجموعه ی کوچکی از متغیرهای مشاهده نشده (متغیرها یا عامل های پنهان) است که می تواند برای محاسبه کواریانس بین مجموعه بزرگتری از متغیرهای مشاهده شده (متغیرهای آشکار) استفاده شود. یک عامل، متغیری غیرقابل مشاهده است که فرض می شود روی متغیرهای مشاهده شده تاثیر می گذارد. تحلیل عاملی همچنین برای ارزیابی روایی و اعتبارسنجی مقیاس های قابل اندازه گیری مورد استفاده قرار می گیرد (کرامینز و زلر[۴۷]، ۱۹۷۹).
تحلیل مؤلفه اصلی[۴۸] نیز تعداد متغیرها را کاهش می دهد اما با تحلیل عاملی اصلی[۴۹] تفاوت دارد. یک عامل (متغیر پنهان مشاهده نشده) برای اعمال تاثیر علی بر متغیرهای مشاهده شده در نظر گرفته شده، در حالی که رابطه علی اساسی در تحلیل مؤلفه اصلی معکوس است; متغیر های مشاهده شده ترکیب خطی از متغیرهای پنهان در تحلیل عاملی هستند، در حالی که اجزای اصلی (وزن) ترکیب خطی از متغیرهای مشاهده شده هستند. اجزای اصلی برای واریانس کل محاسبه می شوند، در حالی که عامل ها برای محاسبه واریانس مشترک از واریانس کل می باشند. مدل یابی معادلات ساختاری، تکنیک تحلیل چند متغیره ای بسیار نیرومند از خانواده رگرسیون چند متغیری خطی است که به پژوهشگر این امکان را می دهد مجموعه ای از معادلات رگرسیون را به گونه ای همزمان مورد آزمون قرار دهد. مدل یابی معادلات ساختاری یک رویکرد آماری جامع برای آزمون فرضیه هایی درباره روابط بین متغیرهای مشاهده شده و پنهان است که گاه تحلیل ساختار کواریانس، مدل یابی علی و گاه لیزرل نامیده می شود. به طور کلی معادلات ساختاری دارای سه مدل اساسی زیر می باشد:
مدل اندازه گیری (تحلیل عاملی تاییدی)
مدل ساختاری (تحلیل مسیر تاییدی)
مدل عمومی معادلات ساختاری
در مدل اندازه گیری روابط بین متغیرهای پنهان و متغیرهای مشاهده شده در خور توجه است که به دو مدل اندازه گیری X و Y دسته بندی می شود. در مدل ساختاری به دنبال این موضوع هستیم که مشخص کنیم روابط موجود بین متغیرهای پنهان که بر اساس نظریه استخراج شده اند با توجه به داده های گردآوری شده از نمونه مورد تایید قرار می گیرد یا خیر. اما مدل عمومی ، ترکیب دو مدل اندازه گیری و ساختاری است و در آن هم روابط بین متغیرهای پنهان و آشکار (مدل اندازه گیری) و هم روابط بین متغیرهای پنهان (مدل ساختاری) مورد توجه قرار می گیرد. (کرامینز و زلر[۵۰]، ۱۹۷۹).
تجزیه و تحلیل داده ها برای بررسی صحت و سقم فرضیات برای هر نوع تحقیق از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه در بیشتر تحقیقاتی که متکی بر اطلاعات جمع آوری شده از موضوع مورد تحقیق می باشد؛ تجزیه وتحلیل اطلاعات از اصلی ترین و مهمترین بخشهای تحقیق محسوب می شود. داد ه های خام با بهره گرفتن از فنون آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند و پس از پردازش به شکل اطلاعات در اختیار استفاده کنندگان قرار می گیرند.
برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده ابتدا آمار توصیفی که به بررسی متغیرهای جمعیت شناختی تحقیق شامل جنسیت، سن و … می پردازد؛ مورد بررسی قرار می گیرد. سپس آمار تحلیلی مطرح می گردد.
در این بخش از تجزیه و تحلیل آماری به بررسی چگونگی توزیع نمونه آماری از حیث متغیرهایی چون جنسیت ، سن و … پرداخته می شود.
۴-۲-۱٫ جنسیت
همانطوری که در جدول مشاهده می شود ۳/۳۳ درصد پاسخ دهندگان زن و ۷/۶۶ درصد مرد می باشند. نمودار فراوانی مربوط به جنسیت پاسخ دهندگان در ذیل ارائه گردیده است.
جنسیت
فراوانی
درصد فراوانی
درصد فراوانی تجمعی
(۲۰-۵)
شکل های ۵-۱۷-الف و ۵-۱۷-ب ، نشان دهنده ی رابطه (۵-۲۰)می باشند. بنابراین، مقدار در حوزه ی فرکانسی مطابق شکل ۵-۱۷-ج خواهد بود. همانطور که در شکل ۵-۱۷-ج ، دیده میشود، در فرکانس صفر،مقدار غیرصفری ناشی از مقدار θ انحراف شده از ?? درجه خواهیم داشت که برابر خواهد بود با :
(۲۱-۵)
با توجه به رابطه فوق و مقدار به دست آمده در فرکانس صفر، اگر بین سیگنال هایI و Qانحرافی نباشد، (?=θ)، این مقدار برابر صفر خواهد بود. ولی به ازای هر مقدار انحراف به اندازه یθ مثبت ومنفی از ?? درجه، با توجه به عبارتsinθدر رابطه(۲۱-۵)، مقدار به دست آمده در فرکانس صفر، مثبت یا منفیمی شود. از این اثر و از طریق اعمال فیدبکی که در ادامه توضیح داده خواهد شد،خطای ناشی از هرگونه اختلاف فاز جبران خواهد شد.
(ب) (الف)
(ج)
شکل ۵-۱۷ نمودارهای VA ، VB و VA.VB در حوزه ی فرکانسی
اگرتغییرات ترانزیستورها را به صورت توابع گوسی و تابعی از تغییرات اندازه و ولتاژ تریشولد آنها در نظر بگیریم، مطابق شکل ۵-۱۸، بین سیگنال های خروجیI و Q ، اختلاف فاز به وجود می آید. با توجه به مفاهیم مطرح شده، جهت جبران این اختلاف فاز، از ساختارارائه شده در شکل ۵-۱۹استفاده می کنیم. همانطور که در این شکل مشخص است ، عمل فیدبک از طریق منابع جریان انجام خواهد شد.توجه به این نکته ضروری است که منبع جریان اسیلاتور دوم، مطابق با شکل ۵-۱۹، به دو قسمتتبدیل می شود. در حالت نبود هیچ خطایی، مقدار جریان های اعمالی به هر دو اسیلاتور برابرمی باشند و در صورت هرگونه اختلاف فاز کمتر یا بیشتر از ?? درجه ، میزان جریان اعمالی به اسیلاتور دوم تغیر کرده تا از طریق فیدبک، این خطای فاز جبران گردد. برای حفظ حالت تقارن در اسیلاتور دوم، این تغییر میزان جریان در هر دو منبع NMOS و PMOS اعمال شده است.
شکل ۵-۱۸ سیگنال های خروجی Iو Q تولید شده در حالت تغییرات ترانزیستورها
شکل ۵-۱۹ ساختار فیدبک بر مبنای عمل انتگرال گیری
مطابق شکل ۵-۱۹، اساس کار به این صورت است که ابتدا سیگنال های I+ ، I- ، Q+وQ- تولید شده را ، به دو ضرب کننده اعمال کرده[۳۳] و خروجی های آن ها را از فیلترها عبور می دهیم.با توجه به شکل ۵-۱۹ نحوه اعمال سیگنال های I+ ، I- ، Q+وQ-به دو ضرب کننده به ترتیب، به دو صورت کلی و می باشد. در این صورت، اگر بین سیگنال هایI و Qانحرافی نباشد، (?=θ)، با توجه به رابطه (۲۱-۵)، مقدار به دست آمده در فرکانس صفر، برابر صفر خواهد بود و مقادیر dc در خروجی دو فیلتر برابر خواهند بود. ولی به ازای هر مقدار انحراف به اندازه یθ مثبت ومنفی از ۹۰ درجه، با توجه به عبارتsinθدر رابطه(۲۱-۵) ، مقدار به دست آمده در فرکانس صفر برای دو ضرب کننده در خلاف جهت هم بوده و مقادیر dc در خروجی دو فیلتر به یک اندازه نسبت به حالت تعادل، کمتر و زیادتر می گردند. مدار ضرب کننده و فیلتر خازنی در شکل ۵-۲۰ارائه شده اند. اندازه ی فیلترخازنی ۴pfمی باشدکه توسط خازنگیت ساخته شده است.
شکل ۵-۲۰ مدار ضرب کننده و فیلتر
برای نشان دادن کارکرد صحیح مدار، چهار سیگنال I+ ، I- ، Q+وQ- را در سه حالت ۰=θ ، ۰٫۵=θ و ۰٫۵ - =θ به دو مدار ضرب کننده اعمال می کنیم. مطابق شکل ۵-۲۱، در حالت ?=θ ، مقادیر dc در خروجی دو فیلتر برابر هستند و در حالات ۰٫۵=θ و ۰٫۵ - =θ ، مقادیر dc در خروجی دو فیلتر به یک اندازه نسبت به حالت تعادل، کمتر و زیادتر می گردند.
شکل ۵-۲۱مقادیر dc در خروجی دو فیلتردر سه حالت ۰=θ ، ۰٫۵=θ و ۰٫۵ - =θ
برای بررسی کارکرد مدار ضرب کننده شکل ۵-۲۲ را در نظر می گیریم . با توجه به اینکه ورودی های مدار ضرب کننده، خروجی های دو اسیلاتور با ولتاژ مشترک?.? ولت و دامنه ی ?۴٫? ولت میباشند، بنابراین ترانزیستورهای?M?-M در ناحیه ی خطی و ترانزیستورهای?M?-M در ناحیه یاشباع خواهند بود. روابط زیر، کارکرد مدار را نشان می دهند:
شکل ۵-۲۲ ساختار مدار ضرب کننده
(۲۲-۵)
(۲۳-۵)
(۲۴-۵)
(۲۵-۵)
(۲۶-۵)
(۲۷-۵)
(۲۸-۵)
(۲۹-۵)
حال مطابق شکل ۵-۲۳ ،مقدار dc خروجی فیلترها را به opamp ارائه شده در شکل ۵-۱۲در حالت single-ended اعمال می کنیم. بنابراین در صورت هر گونه اختلاف ولتاژ مثبت ومنفی در خروجی فیلترها،به سرعت خروجی ولتاژ opamp تغییر کرده و از طریق ولتاژهای کنترل و اعمال فیدبک از طریق منابع جریان، خطای فاز را تصحیح خواهد کرد. برای از بین بردن کامل خطا، گین حلقه ی فید بک را بیشتر از ??? در نظرگرفته ایم.
شکل ۵-۲۳ ساختار مربوط به تقویت خطا و اعمال فیدبک
۵-۵خروجیهای مدار پیشنهادی
۵-۵-۱ خروجی های مدار پیشنهادی با در نظر گرفتن Power supply noise
با توجه به ساختار اصلی مدارارائه شده در قسمت ۵-۱-۳،و ساختارهای فیدبک ارائه شده در قسمت ۵-۴، کل مدار پیشنهادی مطابق شکل ۵-۲۴، می باشد.
شکل ۵-۲۴ کل مدار پیشنهادی
در این حالت، کل مدار پیشنهادی شکل ۵-۲۴ را با حضورpower supply noise در نظر می گیریم. نویز اعمال شده به منبع ولتاژ دارای دامنه ی حدودا mv 50می باشد. همچنین فرکانس های نویز های اعمال شده ،ترکیبی از فرکانس های مختلف تا GHz15 می باشند که شامل ۵ هارمونیک اول فرکانس اصلی مدار نیز هستند. منبع ولتاژ نویزی به دست آمده مطابق شکل ۵-۲۵، می باشد.
شکل ۵-۲۵ منبع ولتاژ نویزی اعمال شده به مدار پیشنهادی
برای به دست آوردن خروجی های مدار، mismatch ای به صورت توابع گوسی و با مقدار خطایmv 10 و با سیگمای ? به ترانزیستورهای مدار اعمال شده است. همچنین مقادیر شبکه ی سلفی-خازنی دو اسیلاتور تولید کننده ی سیگنال های I و Q به اندازه ی ۱۰% نسبت به هم دارای mismatch در نظر گرفته می شوند. با توجه به اعمال mismatch های فوق و همچنین با توجه به کل مدار پیشنهادی شکل ۵-۲۴ (شامل هسته ی اصلی و دو ساختار فیدبک)و با در نظر گرفتن Power supply noise،خروجی های مدار مطابق شکل ۵-۲۶ خواهند بود. همان طور که در شکل ۵-۲۶ دیده می شود، سیگنال های I و Q دارای دامنه ی۸۶۰ mv(p-p) و فرکانس مرکزی ۳٫۶۲ GHz می باشند. همچنین میزان خطای اختلاف فاز بین سیگنال های I و Q تا مقدار ۰٫۰۸۳ درجه، کاهش یافته است.
شکل ۵-۲۶ سیگنال های I و Q تولید شده با mismatch موجود در ترانزیستورها و شبکه ی سلفی-خازنی (بادر نظر گرفتن Power supply noise)
درادامه، با توجه به تقارن موجود در هسته ی اصلی مدار پیشنهادی و با توجه به توضیحات داده شده در قسمت ۵-۱-۳، میزان خطی بودن مدار افزایش یافته ودر نتیجه THD سیگنال هایI و Q ، مطابق شکل های ۵-۲۷ و ۵-۲۸، حدودا برابر ۵۵dBمی باشد. این THD به صورت ۱۲۸ نقطه ای و با فرکانس نمونه برداری حدودا ۱۵۴ GHz به دست آمده است.
همچنین، jitterسیگنال های I و Qدر حضور Power supply noise مطابق شکل های ۵-۲۹و ۵-۳۰به دست آمده است که به ترتیب دارای مقادیر متوسط ۴۸۶ fs و ۴۶۲ fsمی باشند.
شکل ۵-۲۷ خروجی THDسیگنال I با mismatch موجود در ترانزیستورها و شبکه ی سلفی-خازنی (با در نظر گرفتن Power supply noise)
شکل ۵-۲۸ خروجی THDسیگنال Q با mismatch موجود در ترانزیستورها و شبکه ی سلفی-خازنی (با در نظر گرفتن Power supply noise)
شکل ۵-۲۹ دیاگرام jitter سیگنال I (با در نظر گرفتن Power supply noise)
شکل ۵-۳۰ دیاگرام jitter سیگنال Q (با در نظر گرفتن Power supply noise)
حال سیگنال های خروجی I و Q تولید شده را از بافرهای شکل ۵-۳۱ عبور می دهیم. به کارگیری این بافرها به پیشنهاد جناب آقای دکتر حدیدی بوده است که توسط ایشان در مقاله ی [۳۹]به تفصیل مورد بحث واقع شده است. با توجه به شکل ۵-۳۱، خاطر نشان می شود که طول و عرض هر دو ترانزیستور بافر باید باهم برابر بوده و مقدار dc خروجی روی Vdd/2 واقع گردد. سیگنال های خروجی I و Q تولید شده بعد از بافر، درشکل ۵-۳۲ نشان داده شده اند.ذکر این نکته ضروری است که در خروجی بافرها، از لودهای خازنی ۱pf ای استفاده شده است. این سیگنال ها دارای دامنه ی۵۶۵ mv(p-p) می باشند که نشان دهنده ی مقدار گین ۰٫۶۶ برای بافر پیشنهادی می باشد. همچنین خطای فاز برابر ۰٫۰۸۲۹ درجه می باشد.
گشودگی نسبت به تجربه
۳
۱۰٫۹۴
۱
۰٫۰۰۰
هوشیاری و وظیفه شناسی
۱
۰٫۸
۰٫۸۵۳
۰٫۰۰۷
برونگرایی
۲
۰٫۸
۰٫۸۹۸
۰٫۰۰۶
ملاحظات انجام مدل معادلات ساختاری
یک مدل وقتی گفته میشود که با یکسری دادههای مشاهده شده تناسب دارد که ماتریس کوواریانس ضمنی مدل با ماتریس کوواریانس دادههای مشاهده شده، معادل شده باشد. بدین معنی که ماتریس نزدیک صفر باشد (هویل، ۱۹۹۵).
هنگامی که یک مدلی تخمین زده میشود برنامه نرم افزاری یکسری آمارهایی از قبیل خطای استاندارد، p – Value و غیره را درباره ارزیابی تناسب مدل با دادهها منتشر میکند.
اگر مدل قابل آزمون باشد ولی با دادهها به طور مناسب تناسب نداشته باشد شاخص های اصلاحی[۷۸] که یک وسیله معتبر برای ارزیابی تغییرات مورد نظر در بیان مدل هستند به کار گرفته میشوند؛ تا مدل متناسب با دادهها شوند (لاوی[۷۹]، ۱۹۸۸)
مهمترین شاخص تناسب مدل آزمون است ولی به خاطر این که آزمون تحت شرایط خاصی عمل میکند و همیشه این شرایط محقق نمیشود لذا یکسری شاخص های ثانویهای نیز ارائه میگردد .مهمترین این شاخصها عبارتند از : GFI[80]، AGFI[81]، RMSEA[82]
حالتهای بهینه برای این آزمونها به شرح زیر است.
یکی از مهمترین جنبههای بحث انگیز مدل معادلات ساختاری اصلاح مدل است.
اصلاح مدل مستلزم تطبیق کردن یک مدل بیان شده و تخمین زده شده است که این کار از طریق آزاد کردن پارامترهایی که قبلاً ثابت بودهاند و یا ثابت کردن پارامترهایی که قبل از آن آزاد بودهاند صورت میگیرد.
۳-۹-روش های تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه ها
در تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل توصیفی برای ایتمهای جمعیتشناختی استفاده شده است. همچنین از آمار استنباطی برای تعمیم نتایج حاصل از نمونه به کل جامعه استفاده شده است. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر ویژگیهای شخصیتی و سوگیریهای رفتاری بر تمایلات سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار است.
۳-۱۰-تحلیل آماری
مطالعه حاضر از مدلسازی معادلات ساختاری استفاده می کند که برای تخمین شبیه سازی و آزمون روابط بین متغیرها استفاده می شود. در مدلسازی معادلات ساختاری، فرایندهای ساختاری به وسیله مجموعه ای از معادلات ساختاری مشخص می شود که به صورت گرافیکی برای کمک به مفهوم سازی یک چارچوب تئوری مورد استفاده قرار میگیرد.
۳-۱۱-نرمافزارهای آماری مورد استفاده
در تحقیق حاضر برای تحلیل توصیفی از نرمافزار spss نسخه ۱۸ استاده شده است. همچنین برای تحلیل مدل و مدلسازی معادلات ساختاری از نرمافزار amos استفاده شده است.
۳-۱۲-خلاصه فصل
در این کلیات روش تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه بود است که پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ و روایی آن از طریق نظر کارشناسان( روایی محتوا) و تحلیل عاملی تائیدی به اثبات رسیده است.برای تحلیل اطلاعات نیز از نرمافزار spss و amos استفاده شده است.
فصل چهارم
تحلیل اطلاعات
۴-۱-مقدمه
تجزیه و تحلیل دادهها برای بررسی صحت و سقم فرضیات برای هر نوع تحقیق از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه در بیشتر تحقیقاتی که متکی بر اطلاعات جمع آوری شده از موضوع مورد تحقیق میباشد؛ تجزیه وتحلیل اطلاعات از اصلیترین و مهمترین بخشهای تحقیق محسوب میشود. دادههای خام با بهره گرفتن از فنون آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرند و پس از پردازش به شکل اطلاعات در اختیار استفادهکنندگان قرار میگیرند.در این جا ابتدا به بررسی آمار توصیفی مربوط به متغیرهای گوناگون تحقیق پرداخته می شود. در ادامه و در بخش مربوط به آمار استنباطی، با بهره گرفتن از نرم افزار آموس، فرضیه های پژوهشی آزمون خواهند شد.