رابطه سببیت میان این تقصیر و ورود زیان یعنی این ضرر نتیجه ی تقصیر یا فعل زیانبار و معلول آن است. مهمترین مصداق تقصیر در قلمرو رسانه های صوتی ، تصویری ، عبارت است از زیان زدن به شهرت حرفهای یا اعتبار و یا حیثیت خانوادگی دیگری از طریق انتساب یک موضوع دروغ یا موهن به آن شخص و در نتیجه کسر حیثیت ، احترام و اعتبار خواهان یا از بین بردن اعتماد دیگران به او با تهییج احساسات یا عقاید مخالف، موهن یا ناخوشایند علیه او .[۱۹۲]
ارتکاب عمل عمدی یا غیر عمدی در تحقق تقصیر خوانده تاثیری ندارد شخص از ضوابط مشخص شده برای حرفهاش تخلف کرده است و رفتار او با رفتار یک گزارشگر یا نویسنده یا ناشر و یا… متعارف متفاوت است. در مورد رسانه های همگانی هر کدام از افعال زیانبار بالقوه قادر است که هر یک از خسارات مادی و معنوی را به بار آورد و حتی موجب ایراد صدمه به سلامت شخص یا ترکیبی از آنها گردد.گر چه فعل زیانبار از رسانه های همگانی بیش تر به حوزهی اموال یا حیثیت افراد مربوط میشود، ولی این امکان که باعث صدمه به جان فرد و عدم توانایی او گردد، نیز وجود دارد. مثلا فردی موقع تماشای تلویزیون یا گوش دادن به رادیو، افترا یا توهین نسبت به خود یا یکی از نزدیکان بشنود و دچار شوک عصبی گردد. در حقوق انگلستان این نوع خسارت (و پیامد فعل زیانبار رسانه های همگانی) پیش بینی شده است.[۱۹۳]
گفتاراول : مفهوم تقصیر رسانه های صوتی وتصویری
تعاریف متعددی از تقصیر توسط حقوقدانان ارائه گردید ه است. عدهای تقصیر را نقض یک تعهد از پیش موجود میدانند که ممکن است به صورت خاص از سوی قانونگذار تعیین شده و یا تکلیف عام ضرر نزدن به دیگران باشد. این تعریفی درست است، اما ضابطه معینی برای تعیین تقصیر به دست نمیدهد ضمن اینکه تعیین مصادیق تکلیف عام ضرر نزدن بسیار مشکل است. غیر از آنکه تعهدات معین و مشخص با تکلیف عام متفاوتند، زیرا در مقابل تکالیف عام، هیچ حق معینی قرار نمیگیرد تا بتوان آن را به معنای دقیق کلمه، تعهد نامید. در حقیقت آنچه در تعهدات عمومی و کلی است، آزادیهای عمومی نام دارد نه حقوق مضیق و مشخص افراد.[۱۹۴]
گروهی تقصیر را تخلف آگاهانه از یک تعهد میدانند ایشان از مفهوم اخلاقی تقصیر، تاثیر میگیرند به خصوص آنکه مسؤولیت مدنی و کیفری را در می آمیزند و مسؤولیت را به منزله ابزاری میدانند که فردی که آگاهانه از انجام یک تعهد خودداری می کند باید متحمل شود.[۱۹۵] امری که با هدف مسؤولیت مدنی که جبران خسارت متضرر است نه مجازات مرتکب، تفاوت دارد.
گروهی تقصیر را انجام دادن عملی که منع شده میدانند و بر مبنای این عقیده عملی که تقصیر خوانده میشود باید از لحاظ نوعی، نامشروع و از لحاظ شخصی به مرتکب قابل انتساب باشد. در نقد این نظر گفته شده که قید نامشروع بودن مفهوم تقصیر را روشن نمیکند. چرا که تمام اوامر و نواهی در قانون نیامده است و دیگر اینکه پذیرفتن این نظر به معنای عدم مسؤولیت کسانی است که تقصیر قابلیت انتساب به آنان را نداشته باشد.[۱۹۶]
نظر دیگری که در مورد تقصیر ابراز شده ، تقصیر را تجاوز از رفتار عادی شخص خطاکار میداند. به این معنا که وجدان شخص معیار تشخیص خطا است. و تقصیر آن امری است که او در وجدان خودناپسند و خلاف اخلاق می داند. مسلما پذیرفتن این نظر تقصیر افراد با وجدان را سنگین تر از دیگران می نماید و از طرف دیگر ضابطه چنان شخصی است که دادرس وسیله ای برای تشخیص آن ندارد.[۱۹۷]
تعریف دیگری از تقصیر ارائه شده، به این صورت که « عمل نامشروع غیر قانونی که قابل انتساب به عامل آن است» که گاهی از آن به عمل قابل سرزنش تعبیر میشود. البته ایراداتی بر این تعریف وارد شده از جمله اینکه مطابق این تعریف تنها اعمال و افعالی تقصیر محسوب می شوند که قابل انتساب به شخص باشند و منظور آن است که اگر شخص قدرت درک زشتی فعلش را ندارد مقصر شناخته نمیشود. و به نظر بسیاری از حقوقدانان تقصیر تجاوز از رفتار متعارف است و به همین دلیل صغیرغیر ممیز و مجنون هم
میتوانند مقصر باشند.[۱۹۸] در فرانسه از سال ۱۹۳۰، قابلیت انتساب روانی مورد انتقاد قرار گرفت و منجر به اصلاح قانون مدنی در سال ۱۹۶۹ گردید. بدین ترتیب از اواسط قرن بیستم، تقصیر ، مفهوم نوعی و اجتماعی یافت و صغیر و مجنون نیز در مواردی مقصر و مسئول محسوب شدند. در نظام حقوق ایران
میتوان گفت تقصیر همان طور که در مواد ۹۵۱ تا ۹۵۳ قانون مدنی آمده است ، مفهوم شخصی ندارد و به همین دلیل ماده ۱۲۱۶ قانون مدنی مقرر می دارد « هرگاه صغیر یا مجنون یا غیر رشید باعث ضرر شود ضامن است» . بنابراین قابلیت انتساب روانی در نظام حقوقی ما عنصر تقسیر محسوب نمی شود و رفتار صغیر غیر ممیز و مجنون با رفتار انسان متعارف مقایسه گردد. [۱۹۹]
البته در خصوص تعریف تقصیر عمدی و غیر عمدی نیز نظریات مختلفی ارائه شده است.بعضیها معتقدند در تقصیر غیر عمد شخص مقصر قصد ایراد خسارت ندارد و نتیجهی عمل خود را پیشبینی
نمیکند و در واقع اراده وجود دارد ولی متوجه خسارت وارده نیست [۲۰۰].اما معتقدند تقصیر عمدی تقصیری است که با قصد اضرار به دیگری انجام می شود.[۲۰۱]
با ارائه همهی این نظریات باید گفت تقصیر در حقوق ما تجاوز از رفتاریست که انسانی متعارف در همان شرایط حادثه دارد. با بررسی مواد قانون مدنی و قانون مسؤولیت مدنی تقصیر در حقوق موضوعه ایران عبارتست از انجام کاری که شخص به حکم قانون ، قرار داد یا عرف میباید از آن بپرهیزد و یا خودداری از کاری که شخص با توجه به منابع یاد شده ملزم به انجام آن بوده است.[۲۰۲]
البته برای تشخیص تقصیر رادیو و تلویزیون نمیتوان از ضابطه پذیرفته شده در حقوق تخطی کرد. در مورد فعالیت رسانه های صوتی و تصویری به دلیل کمبود منابع خاص می توان معیارهای لازم برای تقصیر این نوع رسانه ها را ارائه داد و اگر این رسانه ها از عملی که به حکم عرف و قانون ملزم به رعایت آن
بوده اند تخطی کنند ملزم به جبران خسارت زیادن دیدگان اند. بخشی از این اوامر و نواهی در قوانین خاص رادیو و تلویزیون به صراحت نام برده شده است. عرف و اصول اخلاقی نیز به عنوان معیارهای تقصیر
رسانه های صوتی و تصویری وجود دارند و در صورت فقدان یا کامل نبودن قانون ، بر اساس اصل ۱۶۷
قانون اساسی و ماده ۳ قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۷۹ بر عهده ی قاضی است که با استناد به منابع فقهی حکم قضیه را پیدا نماید. در فصول بعدی به مصادق تقصیر رسانه های صوتی، تصویری اشاره خواهدشد.
گفتار دوم: اقسام تقصیر رسانه های صوتی و تصویری
بند ۱: تقصیر اشخاص حقوقی
الف) تقصیر سازمان صدا و سیما ( شخص حقوقی و تقصیر کارکنان)
صرف نظر از خصوصی یا دولتی بودن، فعالیت رادیو و تلویزیون مستلزم وجود تشکیلات فنی و اداری
است که واجد یک شخصیت حقوقی می باشد. براساس ماده ۵۸۷ قانون تجارت، مؤسسات وتشکیلات دولتی و بلدی، به محض ایجاد و بدون احتیاج به ثبت دارای شخصیت حقوقی می شوند .[۲۰۳]
در کشور ما ، صدا و سیما در انحصار حاکمیت بوده و به عنوان یک موسسهی عمومی واجد شخصیت حقوقی است. بالتبع دارای حقوق و تکالیف خواهد بود. ( مادهی ۵۸۸ قانون تجارت).
عوامل انسانی که این شخصیت حقوقی برای پیشبرد امور خود به آنها نیازمند است اشخاص حقیقی
میباشند. مسلما اشخاص حقیقی میتوانند مرتکب تقصیر شده و مسؤولیت را نیز تحمل نمایند. اما تقصیر اشخاص حقوقی نیاز به تامل دارد. برای شناخت تقصیر شخص حقوقی باید قائل به تفکیک شویم. چرا که اگر تقصیری به مدیر سازمان منتسب شده، تفاوتی بین او و اشخاص حقیقی نیست.[۲۰۴]
در واقع چه بسا تقصیر به یک شخص معین قابل انتساب نیست. برای مثال، اگر بر اساس تصمیم شورای سیاست گذاری که مسؤول تعیین سیاستها و خط مشی عملی فعالیت صدا و سیما است ،
برنامهای پخش شود که باعث خسارات مادی یا معنوی شود، مسلما این تقصیر قابل انتساب به هیچ شخص معینی نیست زیرا هم مدیر عامل ملزم به رعایت تصمیمات شورا و هم کارکنان ملزم به اجرای دستورات مدیر عامل هستند. و در این حالت تقصیر سازمان به عنوان شخص حقوقی مفهوم می یابد.[۲۰۵]
البته هنگامی که فعل زیانبار معلول یک تصمیم جمعی بوده که به اسم شخص حقوقی اتخاذ شده باشد، تقصیر را می توان به جمع و شخص حقوقی نسبت داد.
امروزه دکترین و نصوص قانونی برای اشخاص مسؤولیت جزایی قائلند پس منطقی است که علاوه بر پذیرش مسؤولیت جزایی شخص حقوقی، مسؤولیت مدنی آن را نیز بپذیریم.[۲۰۶] در فرانسه نیز این امر سالها دچار تردید بود تا اینکه در رأی مورخ۱۷جولای ۱۹۶۷، دیوان عالی کشور با استناد به ماده ۱۳۸۲ قانون مدنی ،تقصیر شخص حقوقی را مورد شناسایی قرار داد.[۲۰۷] در این رساله مجالی جهت پرداختن به مسئولیت مدنی دولت ومؤسسات عمومی نیست .لیکن به عنوان یک نظر منتخب می توان قائل به تفسیر موسع از مسئولیت دولت و مؤسسات عمومی شویم.
در ایران از ماده ۱۱ قانون مسئولیت مدنی می توانف استنباط نمود که قانونگذار مسئولیت مدنی اشخاص حقوقی را پذیرفته است. این ماده بیان می دارد : «کارمندان دولت و شهرداریها و مؤسسات وابسته به آنها که به مناسبت انجام وظیفه عمداً یا در نتیجه بی احتیاطی ، خسارتی به اشخاص وارد نمایند شخصاً مسئول جبران خسارات وارده می باشند، ولی هرگاه خسارات وارده مستند به عمل آنان نبوده و مربوط به نقص وسایل ادارات مؤسسات مزبور باشد، در این صورت جبران خسارت بر عهده اداره یا مؤسسه مربوطه است …..»[۲۰۸]
ب) تقصیر صاحبان سایتهای اینترنتی
در عرصه ارتباطات الکترونیکی همانند دنیای فیزیکی بسیاری از افعال صاحبان سایتهای اینترنتی و کاربران و واسطه های الکترونیکی ممکن است از موجبات مسئولیت مدنی فاعل آن باشد. بیتردید اعمال قواعد مسئولیت مدنی در این عرصه ضامن اجرای حقوق مردم در دنیای جدید و تضمین حقوق آنهاست. بنابراین توجه به مسئولیت مدنی ناشی از ارتباطات الکترونیکی و دیجیتالی و سوق دادن رویه قضایی به این حوزه از حقوق وظیفه خطیر برای جامعه حقوقی می باشد.[۲۰۹]
صاحبان سایتهای اینترنتی همانند رادیو و تلویزیون می توانند از اشخاص حقیقی باشند یا اشخاص حقوقی. ضمن اینکه اشخاص حقوقی نیز یا دولت و مؤسسات عمومی دارنده این نوع سایتها هستند و یا اشخاص حقوقی حقوق خصوصی. در صورتیکه اشخاص حقوقی حقوق عمومی باشد ماده۱۱قانون مسئولیت مدنی و رویه های اتخاذ شده حاکم بر قضیه خواهد بود و تقصیر صاحبان سایت براساس اعمال حاکمیت و تصدی قابل بحث خواهد بود،اشخاص حقوقی غیر عمومی همانگونه که در بحث پیشین نیز اشاره گردید قابلیت استناد تقصیر به آنها وجود دارد علیرغم سکوت قانونگذار.
بند ۲:تقصیر عمدی یا غیر عمدی رسانه های صوتی و تصویری
از نظر روانی تقصیر می تواند عمدی یا غیر عمدی باشد. وقتی شخصی به قصد اضرار به دیگری
مرتکب تقصیر شود، عمدی است و بالعکس ، در تقصیر غیر عمدی شخص قصد زیان به دیگران را ندارد و
ضرر در نتیجه غفلت و بی احتیاطی به دیگری وارد می شود.
قابل ذکر است که این تقسیم از نظر مسؤولیت مقصر حائز اهمیت نیست چون او در هر صورت باید زیان ناشی از کار خود را جبران کند. هرچند در تقصیر عمدی ، دادرس باید به وضع روانی مقصر هم توجه کرده و علاوه بر معیار شخصی، معیار نوعی را نیز اعمال نماید.[۲۱۰] با توجه به این توضیحات، تقصیر
رسانه های صوتی و تصویری می تواند به صورت عمدی و یا غیر عمدی باشد. یعنی گاه برنامهای به قصد اضرار به یک شخص یا گروه خاص پخش میشود که در این صورت تقصیر عمدی است. و ممکن است این ضرر به واسطه مسامحه دست اندرکاران باشد که تقصیر غیر عمدی محسوب میشود مثل وقتی که یک بخش خبری بدون آنکه نسبت به صحت وسقم یک خبر تحقیق لازم را به عمل آورد اقدام به پخش آن نماید. امری که در رسانه های صوتی و تصویری بالاخص رادیو و تلویزیون به علت فاصله زمانی بسیارکوتاه بین واقعهای که راجع به آن خبر تهیه می شود و پخش آن خبر به مراتب بیش از سایر رسانه های خبری مشهود است.
بند ۳: تقصیر در اعمال حق و حرفه
الف) تقصیر حاصل از تجاوز از حق
گاهی فرد در اعمال حق خود تجاوز نموده و از این رو به دیگری ضرر میرساند این نوع از تقصیر، تقصیر حاصل از تجاوز حق یا سوء استفاده از حق نامیده می شود. در این صورت مقصر فردی است که از حق خود سوء استفاده کرده و مسؤول جبران خسارات متضرر می باشد.[۲۱۱] که این امر در اصل ۴۰ قانون اساسی و همچنین مادهی۱۳۲قانون مدنی مورد تأکید قرار گرفته است.
سوء استفاده از حق یکی از مسائل مهم در فعالیت رسانه است . زیرا لازمهی دو اصل مهم آزادی بیان و آزادی اطلاعات این است که هر شخص هر چه میخواهد بگوید. و جامعه نیز باید حق داشته باشد که از جریان دائمی و کامل اطلاعات بهرهمند شود. اما قطعا لازمهی اجرای این حقوق پارهای محدودیت است. پس هیچ رسانهای نمیتواند از حق آزادی بیان خود در جهت اضرار به دیگران استفاده کند. و اگر مرتکب چنین فعلی شد، مقصر است.
البته در باب نظریه ی سوء استفاده از حق نوعی تضاد وجود دارد و آن این است که چگونه عملی
می تواند در آن واحد هم موافق و هم مخالف قانون باشد. این امر اینگونه توجیه می شود که: با آغاز سوء استفاده دیگر حقی باقی نمیماند که فرد مجوز قانونی برای اعمال آن داشته باشد.[۲۱۲]
ب) تقصیر شغلی و حرفهای
گاهی صاحبان حرف و مشاغل در اجرای شغل خود مرتکب تقصیر میگردند که به این نوع تقصیر ، تقصیر شغلی و حرفهای می گویند .[۲۱۳] این نوع تقصیر در مورد خبرنگاران و گزارشگران صادق است .
سوال اساسی که در مورد این تقصیر مطرح است این است که آیا معیار تمیز در تقصیرهای شغلی و حرفهای یک فرد عادی است یا با توجه به جنبهی فنی و تخصصی مسئله باید یک فرد متعارف غیر
حرفهای از آن حرفه را مدنظر داشت. مشخص است که معیار قرار دادن یک فرد متعارف کار نادرستی است و باید فرد متعارفی از آن حرفه را در نظر داشته باشیم. پس تقصیر یک خبرنگار در امر اطلاع رسانی نه با رفتار یک فرد عادی بلکه با رفتار یک خبرنگار متعارف سنجیده خواهد شد.
۴۲
حمایت دولت از سرمایهگذاریهای خارجی در بخش های مختلف صنعت
۴۳
قوانین و مقررات تسهیل کننده صادرات
۴۴
سیاستهای تعرفهای دولت در زمینه واردات مواد اولیه و کالاهای واسطه
۴۵
سیاست های تشویقی صادرات در زمینه صنعت
رویداد های
شانسی
۴۶
نوسانات نرخ بهره و نرخ ارز در فعالیت های صادراتی
۴۷
تغییرات ناگهانی در هزینه های عوامل تولید محصولات صادراتی
فصل سوم: روش تحقیق
روش تحقیق
۳-۱- مقدمه
هدف تمام علوم شناخت و درک دنیای پیرامون آدمی است . به موازات تکامل دانش بشری روش های شناخت نیز تکامل یافته اند . امروزه بشر برای کسب آگاهی از دنیای اطراف خود از روش های علمی استفاده می نماید . از جمله ویژگی های روش علمی که هدف آن کشف حقیقت است ، برخورداری از یک روش تحقیق مناسب و نظام مند است . انتخاب روش تحقیق مناسب ، بستگی به موضوع مورد تحقیق ، ماهیت آن و هدف از انجام تحقیق دارد.
تحقیق را به عنوان کوششی منظم جهت فراهم نمودن پاسخ یا پاسخهایی به سؤالات مورد نظر تعریف کرده اند. هدف اصلی هر تحقیق حل یک مشکل یا پاسخگویی به یک سؤال و یا دست یابی به روابط بین متغییرهاست. بنابراین تحقیق به معنای عام، مجموعه ای از عملیات جستجوگرانه است که برای پاسخگویی به سؤال، انجام می شود.(ساعی، ۱۳۷۷)
هدف از انتخاب روش تحقیق آن است که پژوهشگر مشخص نماید چه شیوه یا روشی را اتخاذ نماید تا او را هرچه دقیق تر و آسان تر به پاسخ های احتمالی برساند. روش تحقیق، بستگی به اهداف، ماهیت موضوع، امکانات و منابع دارد.
به طور کلی هر تحقیق ابتدا در پی طرح مشکل یا مسأله ای مطرح می شود. مشکل و مسأله ای که سوألات زیادی را در ذهن محقق ایجاد می کند و موجب پیدایش فرضیاتی می شود. پژوهشگر با جمع آوری اطلاعات و آمار مورد نیاز و تجزیه و تحلیل آنها به پاسخ سوألات پژوهشی و تایید و یا رد فرضیات مطرح شده می پردازد. لذا جمع آوری اطلاعات و چگونگی تجزیه و تحلیل آنها از اهمیت زیادی برخوردار است و به عنوان یک مقوله از فرایند علمی است که نظریه ها در قالب آمار و ارقام تجلی یافته، ثمره آن به صورت کمی جلوه گر شده و مدل نظری تحقیق قابل سنجش و محاسبه می شود.
در این فصل به تشریح روش تحقیق مورد استفاده در انجام این تحقیق پرداخته شده است.
۳-۲- طرح تحقیق
قبل از اینکه روش های به کار برده شده توضیح داده شود، ابتدا باید نوع تحقیق مورد شناسایی قرار گیرد. محققان با توجه به زوایای مختلف انواع متفاوتی از تحقیق را بیان میکنند. اما در مجموع با در نظر گرفتن هدف، موضوع، ماهیت دادهها و زمان تحقیق میتوان تحقیقات را دسته بندی کرد (حبیب پور گتابی و صفری شالی, ۱۳۸۸, ص. ۲۲). تحقیق حاضر، به لحاظ استفاده از نتایج آن، برای تصمیم گیری و سیاستگذاری مناسب است، لذا تحقیق کاربردی است. به دلیل اینکه به توصیف وضع موجود میپردازد، از این رو، توصیفی میباشد. زمان گردآوری دادهها، زمان حال است، لذا پیمایشی است و ماهیت دادههای مورد بررسی، کمی میباشد و چون برای گردآوری دادهها هم از روش کتابخانه ای و هم از طریق رجوع به افراد جامعه، عمل میشود، از منظر روش جمع آوری دادهها، میدانی و اسنادی است. مشخصات این تحقیق در جدول زیر نشان داده شده است.
جدول ۳‑۱- نوع شناسی تحقیق
معیار دسته بندی
نوع تحقیق
هدف
تحقیق کاربردی
ج) ارزیابی نتایج آموزش
اهداف آموزشی
محتوای آموزشی
رفتار-مهارت ها ـ گرایش ها ـ آگاهی
ساختار آموزش
متغیرهای آموزش گیرنده
متغیرهای آموزشی
متغیر های
اجتماعی ـ اقتصادی
متغیرهای شناختی
شخصیت
سن
جنس
هوش
متغیرهای آموزش دهنده
وضعیت آموزش
روشها
رسانه ها
ارزیابی تولید
ارزیابی فرایند
شکل ۲-۴: اجزای مدل آموزش ایمنی راه و ترافیک(عاقلی، ۱۳۸۵: ۱۷۸)
اهداف آموزشی ، معمولاً بر مبنای اطلاعات حاصل از تصادفات و مشاهدات تجربی و با توجه به رفتار طبیعی مورد انتظار برای گروه های هدف تعیین می شود. به هر حال ،اهداف آموزشی بیان کننده این هستند که چه نتایجی از فرایند آموزش بدست خواهد آمد ولی نمی گویند چه چیزی برای دستیابی به این نتایج لازم است. جهت دستیابی به اهداف آموزشی لازم است به شکل دهی محتوای آموزشی پرداخته شود .
در طراحی محتوای آموزش باید توجه شود که بعضی از جنبه ها مانندمهارت ها ( مثلاً رانندگی ) و بعضی از جنبه ها مانند رعایت حق تقدم در تقاطع ها مهم تر از سایر موضوعات توجه گردد آموزش ترافیک به عنوان یک آموزش فنی و بوسیله متخصص انجام می گیرد. در این مورد برنامه های آموزشی باید در قالب برنامه های کوتاه مدت پرداخته شود. (عاقلی، ۱۳۸۵: ۱۶۸)
۲-۵-۷-۲- پروژه ایمنی راههای ایران: آموزش ایمنی جادهای به دانشآموزان در مدارس
در اوایل سال ۲۰۰۲ دولت جمهوری اسلامی ایران، علاقهمندی خود به همکاریهای جدید با بانک جهانی در بخش حمل و نقل را ابراز کرد. به منظور شروع این همکاری و از آنجا که سند جدید و جامعی حاوی تحلیلهای راهبردی در این بخش موجود نبود، دولت و بانک جهانی توافق کردند که بانک مروری بر بخش حمل و نقل انجام دهد و یادداشت استراتژیکی در این زمینه آماده نماید. بر مبنای این مرور، موضوع مهم و رو به وخامت ایمنی جادهای به عنوان مانع اصلی برای حمل و نقل کارآمد در جمهوری اسلامی ایران شناسایی شد. در نتیجه پیشنهادی برای اجرای پروژهای بزرگ و گسترده با تمرکز بر بهبود ایمنی جادهای در شش کریدور اصلی در نیمه شمالی ایران مطرح شد.
دولت جمهوری اسلامی ایران سپس تصمیم گرفت تا منابع مالی مورد نیاز را تامیننماید و مشاورین بین المللی را بعنوان مساعدت فنی برای آنچه که امروز پروژه ایمنی راه های ایران نام دارد، بکار گرفت. شرح خدمات پروژه ایمنی جادهای بصورت جامع و همه جانبه تعریف شده است که شامل فعالیت هایی در ۱۸ قسمت که تمام زمینه های ایمنی جاده ای را پوشش میدهد ، میباشد. این مساعدت فنی از فوریه ۲۰۰۸ (بهمن ۱۳۸۶) آغازشدهاست که بخش ۳ آن:آموزش ایمنی جادهای به دانش آموزان در مدارس” برای بهبود درازمدت ایمنی جادهای از اهمیت برخودار است و اهداف و مقاصدآن شامل:
- به کودکان (و نوجوانان) می بایستی طوری آموزش داده شود که بدون به مخاطره انداختن جان خود و دیگران ایمنی خود را در ترافیک حفظ کنند.
- در طی دوره آموزشی، کودکان میبایستی از خطرات حضور در محیط ترافیکی آگاه شده و درخصوص شرایط تردد ایمن مورد آموزش قرار گیرند.
- دوره آموزشی باید باعث شود کودکان به عنوان کاربران جادهای هوشیار و دارای مسئولیت تربیت شوند. آنها لازم است یاد بگیرند که رفتار آنها بخشی از متن ترافیک جادهای محسوب شده و به آنها هم قابلیت تردد داده شده و همچنین آنها را ملزم به توجه و احترام به دیگر کاربران جادهای نموده است.والدین در صورت امکان بهتر است در بخشهایی از آموزش دخیل باشند.(پروژه ایمنی راههای ایران: آموزش ایمنی جادهای به دانشآموزان در مدارس،مهر۱۳۸۹: ۳)
۱- اهداف کلی وزارت آموزش و پرورش در پروژه ایمنی راه ها
در بین اهداف کلی تعریف شده توسط وزارت آموزش و پرورش، بعضی از آنها زمینهساز اصلی فعالیتهای مربوط به آمادهسازی کودکان و آموزش آنها در خصوص نحوه مواجهه با مسائل ایمنی ترافیک هستند:
الف- اهداف اجتماعی:
ب- اهداف زیستی:
ج- پیش دبستان
در دوره پیش دبستان، مفاهیم و موضوعات انتخاب شده متناسب با اهداف در قالب کتاب راهنما یا کتاب واحد کارها ارائه میگردد. با توجه به اینکه دوره پیش از دبستان اجباری نمیباشد.، محتوای این دوره از سوی سازمانهای آموزش و پرورش استانها تهیه (به صورت غیر متمرکز) و اجرا میگردد.
چ- دبستان
اهداف دوره دبستان که به مسائل ایمنی مربوط میشوند را میتوان در بخشهای مختلف از قبیل اهداف اخلاقی، اهداف علمی آموزش، اهداف اجتماعی و اهداف زیستی یافت. در زیر تعدادی از مهمترین این نکات آورده شده است:
نیازمندیهای پس پردازش: آیا درحالت کلی ابزارها دارای خروجی به فرمهایی که نیازمند هیچ پس پردازش بیشتر و یا مجدد نباشد، تولید میکنند؟ بسیاری از ابزارها نمیتوانند زمان سفر را به طور مستقیم محاسبه کنند در عوض، کاربران باید زمان بیشتری را برای بدست آوردن خروجی از اطلاعات سرعت و فاصله صرف کنند. ابزارهای که جزئی و یا بدون پس پردازش یا به پس پردازش مجدد نیاز دارند با ●، ابزارهایی با مقادیر متوسط با ∅، و ابزارهایی که به یک مقدار قابل توجهی پس پردازش و یا برنامه نویسی های اضافی نیاز دارند با ○ نشان داده شده است.
مستندات: آیا این ابزار، کتابچه راهنما مفصل و خوب برای کاربر دارد؟ مقالات و گزارشهایی در پروژههای قبلی ارزیابی شده با بهره گرفتن از این نوع ابزار وجود دارد؟ اسناد عالی با ●، اسناد متوسط با ∅، و کمی و یا بدون مستندات با○ نشان داده شده است.
پشتیبانی کاربر: آیا پشتیبانی فنی به طور کلی برای این ابزار در دسترس است؟ لیستهای پستی و یا گروههای خبری اختصاص داده شده به این ابزار که در آن کاربران میتوانند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند وجود دارد؟ ابزار با سطح بالایی از پشتیبانی کاربربا ●، حمایت متوسط با ∅ و بدون پشتیبانی با○ نشان داده شده است.
پارامترهای کلیدی که توسط کاربر میتواند تعریف شود: آیا این ابزار، برای سفارشی کردن پارامترهای تحلیلی کلیدی اجازه میدهند (آیا این ابزار امکان سفارش دلخواه پارامترهای تحلیلی کلیدی را میدهند)؟ آیا ابزار انعطاف پذیر کافی برای سفارشی کردن دارد؟ (به عنوان مثال، بسیاری از ابزارهای شبیه سازی میکرو به اندازه کافی انعطاف پذیر هستند تا به کاربران برای اضافه کردن کدهای برنامه نویسی سفارشی علاوه بر بسته بندی استاندارد اجازه میدهد)؟ سفارشی سازی در دسترس با ●، قابلیت سفارشی سازی محدود شده با∅ و عدم سفارشی سازی با ○ نشان داده شده است.
مقادیر پیش فرض ارائه شده است: آیا به طور کلی این ابزارها مقادیر پیش فرض برای پارامترها، نرخها یا مقادیر برخورد را ارائه می دهند؟ در برخی موارد، نه زمان به اندازه کافی هست و نه منابع برای جمع آوری مقادیر مناسب برای تمام پارامترهای لازم وجود دارد (به عنوان مثال، سرعت متوسط راه رفتن، زمان واکنش به طور متوسط، و غیره). ابزار با پیش فرضهای قابل دسترس برای اکثر پارامترها با ●، ابزار با برخی از پیش فرضها با∅ و ابزار باپیش فرضهای کم یا بدون دسترس با○ نشان داده شده است.
یکپارچگی با نرم افزارهای دیگر: آیا ابزار به طور کلی ویژگیهای صادرات یا واردات نرم افزارهای دیگر را دارد ؟ (به عنوان مثال، ادغام با مایکروسافت ® اکسل، ابزارهای سیستمهای اطلاعات جغرافیایی (GIS)، ابزار تجزیه و تحلیل ترافیکهای دیگر و غیره) صادرات یا واردات ساده با ●، ابزارها با برخی یا قابلیتهای محدود با ∅، و ابزارهای بدون قابلیتهای واردات یا صادرات با ○ نشان داده شده است.
انیمیشن یا نمایش: آیا این ابزار، ویژگیهای انیمیشن یا نمایش را دارند؟ (به عنوان مثال، متحرک، رنگارنگ، نمای سه بعدی، قابلیتهای بزرگنمایی، توانایی تولید نمودارها و جداول و غیره.)
جدول (۳-۱۰): ارتباط دسته ابزار آنالیز ترافیک نسبت به اثر بخشی ابزار یا هزینه[۲۲]
متدلوژی/ ابزارهای تحلیلی | اثر بخشی ابزار یا هزینه | ||||||
شبیهسازی میکروسکوپی | شبیهسازی مزوسکوپیک | شبیهسازی ماکروسکوپیک | بهینهسازی ترافیک | ابزارهایتحلیلی و قطعی (براساسHCM) |
مدلتقاضای سفر | برنامه ریزی طرح | |
○ | ○ | ∅ | ● | ● | ○ | ● | هزینه سرمایه گذاری ابزار |
○ | ○ | ∅ | ∅ | ● | ○ | ● | سطح تلاش (هزینه/ آموزش) |
○ | ○ |
۲-۱-۳-۲-۳- دیدگاه کینجرسکی و اسکرپینگ
شکل ۲-۱- ۱- مدل معنویت در کار از دیدگاه کینجرسکی و اسکرپینگ
(پورکیانی و اشجعی، ۱۳۸۹)
۲-۱-۳-۳- سطوح معنویت در سازمان
درباره سطوح معنویت در سازمان، دیدگاه های مختلفی ارائه شده است. برخی معتقد و به سطحی برای معنویت در سازمان نیستند، و در نظر آنان معنویت در یک سطح و بدون طبقه بندی خاص در سازمان می تواند گسترش یابد. برخی دیگر، برای معنویت در سازمان، به دو سطح معتقدند: سطح فردی و سطح سازمانی. سرانجام گروهی برای معنویت در سازمان سه سطح برشمرده اند: سطح فردی، سطح گروهی و سطح سازمانی. معنویت در کار در سطح فردی، ترکیبی از معنویت فرد با کارش است. (رستگار، ۱۳۸۹).
گیبنز در تجزیه و تحلیل سطوح معنویت در سازمان، به دو سطح اصلی تحت عنوان معنویت فردی در محیط کار و معنویت سازمانی در محیط کار اشاره دارد. در نظر وی معنویت فردی در محیط کار یک راه و مسیر فردی است به سوی یکپارچه ساختن کار با زندگی معنوی و معنویت سازمانی در محیط کار یک راه و مسیری سازمانی به سوی معنویت است که می تواند شامل تلاش های سازمانی برای پرورش معنویت فردی در محیط کار باشد. اما جهت گیری سازمانی آن به سوی اهداف و توانایی های سازمانی است که باید محقق شود (گیبنز[۴۷]، ۲۰۰۲).
گیبنز در جدول ۲-۱-۲ چارچوب سازماندهی پیشنهادی را برای معنویت در محیط کار، در دو سطح سازمانی و فردی، با ابعاد درونی و بیرونی ارائه می دهد (رستگار، ۱۳۸۹).
جدول ۲-۱- ۲- چارچوب سازماندهی پیشنهادی برای معنویت در سازمان
(رستگار، ۱۳۸۹)
ابعاد
سطوح
بیرونی
درونی
فردی
رفتارهای قابل مشاهده
نمادها و گفتمان معنوی
معنویت و بهبود مسیر شغلی
پژوهش های تجربی: مانند خوب بودن، اثربخشی در کار، انگیزش
مراقبه و نیایش خصوصی
ایجاد نگرش های معنوی نسبت به کار و همکاران
باورهای عمیق درباره ماهیت و ذات خدا، هستی، انسانیت، نظم و بی نظمی، لطف و غیره
سازمانی
ویژگی های ساختاری (مثل؛ سلسله مراتب اختیار، سیستم های پاداش، مقیاس ها)
اهداف معنوی (سهامداران چند جانبه، پیامدهای غیرمادی)
راه های معنوی (مشارکتی، در اوقات فراغت)
مرزها/ بیان خط مشی های معنویت در محیط کار
پرورش معنویت فردی (از نظر زمان و مکان)
اصول سازماندهی (مثل اصول سازماندهی ارائه شده توسط میتروف و دنتون)
برنامه هایی درباره ارزش ها
اوضاع و احوال، نگرش ها
تاریخچه و رسالت و مأموریت سازمانی
فرهنگ، داستان ها، اسطوره ها