وبلاگ

۵-۴- محدودیت های پژوهش
محدودیت‌های پژوهش آن دسته از عواملی هستند که در مسیر جمع¬آوری اطلاعات، تحلیل و کسب نتایج مطلوب، مانع ایجاد می‌کند. محدودیت به صورت ذاتی در هر پژوهش وجود دارد و این پژوهش نیز از این اصل مستثنی نبوده و محدودیت‌های به شرح ذیل را داشته است
۵-۴-۱- محدودیت های مکانی
پژوهش حاضر از نظر مکانی صرفاً محدود به بخش خاصی از ایران می‌باشد روشن است که، دیدگاه کارکنان بانک کشاورزی استان گیلان نمی‌تواند نماینده رضایت مشتریان بطور کلی باشد؛ و این مسأله تعمیم مکانی پژوهش را با محدودیت مواجه می‌ساخت؛ لذا می‌طلبد که این تحقیق در گستره‌ای وسیع‌تری و با انجام یک نمونه¬گیری خوشه‌ای یا طبقه‌ای بتواند تمامی شرکت‌های صنعتی کشور را به عنوان جامعه آماری در نظر گیرد و این محدودیت مکانی را از بین ببرد.
۵-۴-۲- محدودیت های ناشی از نمونه گیری
یکی از این محدودیت‌ها، پراکندگی جامعه و نمونه¬آماری بود که موجب طولانی شدن جمع¬آوری پرسشنامه¬ها گردید.
در نهایت اینکه، یکی از با اهمیت‌ترین محدودیت‌های که از ویژگی خاص پژوهش‌های علوم انسانی به شمار می‌آید؛ تاثیر متغیرهایی است که از کنترل پژوهشگر خارج هستند و امکان اثر¬گذاری آن‌ها بر نتایج پژوهش دور از ذهن نیست، به گونه‌ای که امکان بررسی یا کنترل آن‌ها برای پژوهشگر فراهم نباشد مثلاً در پژوهش حاضر با توجه به اینکه پژوهشی در خصوص بررسی آمادگی برای اجرای استراتژی مدیریت ارتباط با مشتریان انجام نشده بود لذا امکان مقایسه نتایج این پژوهش با نتایج پژوهش‌های مشابه با مشکل مواجه بود.

پیوست ها
ضمائم

پیوست شماره ۱، پرسشنامه مورد استفاده

پاسخگوی گرامی
با سلام و احترام؛
پرسشنامه حاضر در راستای انجام پایان نامه کارشناسی ارشد با عنوان«تاثیر فرهنگ کیفیت محوری بر رضایت مشتریان در بانک کشاورزی »در دو بخش طراحی شده است. از آنجا که دستیابی به نتایج صحیح و علمی منوط به اظهار نظرهای ارزشمند شما پاسخ دهنده گرامی می باشد لذا از شما تقاضا می شود با قبول زحمت و صرف وقت خود صادقانه به سؤالات پاسخ دهید. پیشاپیش از همکاری صمیمانه و دقت نظر شما در ارائه پاسخ های مناسب که منجر به تحلیلی واقع بینانه از وضعیت موجود خواهد شد، کمال تشکر را دارم.
با تشکر
محمدرضا شعبانپور امام دانشجوی کارشناسی ارشد
مدیریت دولتی- گرایش منابع انسانی
بخش اول: سئوالات عمومی
سن:۳۰-۲۰ ۴۰-۳۰ ۵۰-۴۰ ۵۰ به بالا
جنسیت: مرد زن
میزان تحصیلات:دیپلم فوق دیپلم لیسانس فوق لیسانس دکتری
نوع مشتری: مشتری داخلی مشتری خارجی
سابقه خدمت: زیر ۵ سال ۵ تا ۱۰ سال ۱۰ تا ۱۵ سال ۱۵ تا ۲۰ سال ۲۰ سال به بالا
بخش دوم: سوالات فرهنگ کیفیت محوری

لهستان (۲۰۰۱، ۲۰۰۲)
رومانی(۲۰۰۱)
اسلوونی(۲۰۰۳)
آلمان( ۲۰۰۵)

مجارستان(۱۹۹۲)
اسپانیا(۱۹۹۲)
ایتالیا(۱۹۹۲)
پرتغال(۱۹۹۳)
بلژیک(۱۹۹۴)
ایرلند(۱۹۹۷، ۱۹۹۸)
لتونی(۱۹۹۸)
یونان(۱۹۹۹)
جمهوری چک(۱۹۹۹ )

دانمارک(۱۹۷۰)
نروژ (۱۹۷۰)
نیوزیلند(۱۹۷۰)
اتریش(۱۹۷۴)
فرانسه(۱۹۷۸)
هلند (سال ۱۹۷۸)
لوکزامبورگ(۱۹۷۹)
استرالیا(۱۹۸۲)
کانادا(۱۹۸۲)

فنلاند(۱۹۵۱)
ایالات متحده آمریکا(۱۹۶۶)

سوئد(۱۷۶۶)

از لحاظ حقوق اداری- تطبیقی، ویژگی هایی در سنت های اداری در کشورهای شمال اروپا نسبت به سایر کشورها وجود دارد، همچون کشور سوئد که در آن قانون دسترسی عموم به اطلاعات عمومی از دیرباز مطرح شده بود و ویژگی های نهادی و اداری با قدمت بیشتری را دارا هستند. پس از آن که شفاف سازی مورد توجه قرار گرفت، بیان ایده های جدید افزایش یافت و عملکردهای دولت و سازمان های دولتی از طریق نظارت عمومی رو به بهبود یافت و همچنین از آن پس دولت تصمیمات و مسئولیت ها را با خواسته های رو به رشد شهروندان تنظیم می نمود و اینگونه رفاه اجتماعی افزایش می یافت (Erkkila, 2010: 352- 355). در سال ۲۰۰۹، دولت اوباما مجموعه ای از اصول دولت نوین که شامل سه هدف اساسی همکاری، حضور و شفافیت هستند را برای دولت ایالات متحده مشخص کرد. به نقل از این مقاله، شفافیت دو هدف اساسی را دنبال می کند، ارائه بهتر خدمات به شهروندان و سایر ذینفعان از طریق آگاهی دادن به آن ها به منظور افزایش پاسخگویی مقامات و سازمان های دولتی و هدف دوم انتشار داده های دولت به شهروندان در جهت حمایت و ارائه بازخور از سوی آن ها برای تولید هرچه بیشتر ارزش های اقتصادی و اجتماعی در کشور(Meijer, 2009: 255).

نظام اداری
نظام اداری به مجموعه سازمان ها و نهادهای دولتی و عمومی اطلاق می شود که خدمات و کالاهای عمومی را ارائه می دهند(شیخی، ۱۳۹۰: ۱۰۲). واژگانی هستند که با مفهوم نظام اداری مرتبط هستند، می توان آن ها را به صورت ذیل تعریف نمود:
دولت: به نهاد هایی اطلاق می شود که دارای قدرت مشروع هستند و قدرت خود را برای قلمروی مشخص، معین و جمعیتی که به اجتماع معروف است، اعمال می کنند.
حکومت: سازمانی است که دارای تشکیلات و نهادهای سیاسی باشد.
اداره: بخشی از هر وزارتخانه که وظیفه انجام دادن امور معینی دارد و خود به دایره هایی تقسیم می شود(فیض، ۱۳۹۱: ۱).
با استقرار الگوی بوروکراسی نوین در ایران تصور می شد که نظم اداری به یک نظم منطقی و مبتنی بر عقلانیت قانونی استوار شود، ولی نه تنها این چنین نشد و این الگو منجر به پایگاهی برای استمرار و تقویت مسائل اساسی و ریشه ای نظام اداری نشد، بلکه بر شدت، گستره و وخامت بی نظمی آن نیز افزوده شد. بحث مشکلات رفتاری و عملکردی نظام اداری ایران از بدو حیات نظام اداری نوین(دوره فتحعلی شاه قاجار) تا امروز که این معضل در راس مشکلات دولت قرار دارد، مطرح بوده است. از همان اول شکل گیری، پرداخت و دریافت رشوه، ادامه حیات نظام خویشاوندی سنتی در نظام اداری؛ تقدم روابط درون سازمانی و برون سازمانی افراد بر ضوابط و قوانین و مقررات؛ استخدام مبتنی بر پیوندهای خانوادگی و ارتباطات شخصی؛ تبعیت روابط رئیس و مرئوس از الگوی رابطه بین مقام اداری و شاه(رابطه ارباب-نوکری)؛ نقش وفاداری و سرسپردگی در ارتقاء و پیشرفت کارکنان؛ رابطه بازی در قالب تامین منافع خویشاوندان، آشنایان و دوستان؛ تمرکز بالای امور؛ خوش خدمتی بوروکرات ها به نخبگان سیاسی به منظور کسب مقام سیاسی؛ چند شغله بودن مقام های بوروکراسی؛ دخالت بوروکراسی در فرایند سیاسی به عنوان ابزار مبارزه برای کسب قدرت سیاسی و هدایت و انجام انتخابات تشریفاتی؛ بیکاری پنهان و کم کاری و فساد اداری؛ تداخل و تکرار وظایف سازمان ها و نهادها؛ بی توجهی و بی اعتنایی به مراجعان و پاسخگو نبودن بوروکراسی به خواست های مردم از نمونه مشکلات مورد بحث است(میرسپاسی و اعتباریان،۱۳۸۴: ۱۸۱-۱۸۲).
با وجود اصلاحات متعددی که در طول تاریخ نظام اداری انجام شده و همچنین تغییراتی که در حوزه های مختلف از قبیل منابع انسانی(از نظر سطح دانش، تحصیلات و بافت جمعیتی)، فن آوری، سیاست و اجتماع انجام گرفته است، بیشتر مشکلات با وجود مقاومت در برابر اصلاح و تغییر باقی مانده اند یا پس از مدتی بار دیگر در صحنه نظام اداری ظاهر شده اند(سایت سازمان مدیریت و برنامه ریزی، ۱۳۸۰). نقش نظام اداری به عنوان بازوی رشد و توسعه، ایجاب می کند که این نظام، خود از توسعه و رشد لازم برخوردار باشد. بدون شک در شرایطی که نظام اداری دچار مشکلات جدی و عمیق است و ظرفیت و توانایی لازم را ندارد، قادر به پذیرش مسئولیت توسعه اقتصادی و اجتماعی نخواهد بود. همانطور که بحث شد، نظام اداری ایران در قالب بوروکراسی نوین، از همان اوان شکل گیری، گرفتار مسائل و مشکلات ریشه ای بوده است و این مسائل علی رغم تلاش های اصلاحی به عمل آمده در طول حیات این نظام و تغییرات پیش آمده در حوزه های مختلف دانش و فن آوری، اقتصادی، اجتماعی و در نظام سیاسی؛ همچنان در برابر تغییر و اصلاح مقاومت نموده اند. پیچیدگی روزافزون مشکلات نظام اداری از یک سو و اهمیت نقش آن از سوی دیگر موجب شده که اصلاح و تحول نظام اداری از مهم ترین نگرانی های برنامه های توسعه در دهه های اخیر باشد. با این وجود به نظر می رسد اصلاحاتی که تا کنون انجام شده، بر اساس یک الگوی برگرفته از تبیین ریشه ای مساله نبوده، بلکه اقتضاء شرایط، سلیقه فردی و تقلید، عامل آن بوده است( ترنر، ۱۳۷۹: ۳۲).
در شرایط کنونی رعایت نشدن معیارهای اخلاقی توسط نهادهای اجتماعی، نگرانی های زیادی را در جامعه به وجود آورده است، از این رو است که طی یک دهه اخیر توجه روزافزون به موضوع اخلاق در قالب منشور اخلاقی و قوانین رفتار حرفه ای مشاغل در سازمان ها رواج یافته است که مهم ترین علت های آن بایستی در پدیده هایی چون جهانی شدن، توسعه عدم تمرکز، مدیریت گرایی، افزایش روابط کاری تجاری سازمان های دولتی با مردم و در خواست فزاینده برای پاسخگویی و مسئولیت اجتماعی از سوی مراجع قانونی و دولتی جستجو نمود( آتشک و همکاران، ۲۰۱۳: ۳۰-۳۱). بی توجهی به خواسته های عمومی و فساد در نظام اداری، مشروعیت و کارآمدی دولت ها را در بلند مدت تهدید می کند، عامل شکست سازمان ها در محیط است و ادامه حیات و بقای آنان را با مشکل مواجه می سازد. اصلاح نظام اداری یکی از اقدامات اساسی برای تحول و توسعه ی کشورها به حساب می آید و بدون این مهم سایر برنامه ها و تلاش ها نیز به سرانجام نخواهد رسید. به همین دلیل دولت ها، اقدامات فراوانی در جهت اصلاح و بهبود ساختار و تشکیلات اداری خود به منظور کارآمدی و پاسخگویی بیشتر و همچنین کاهش فساد اداری انجام داده اند، از جمله تحول در نظام حقوق و دستمزد، جذب و به کارگماری، ساده سازی ساختارها، شفاف سازی وظایف و اختیارات، کوچک سازی و کاهش تصدی گری دستگاه ها، تحول در نظام مالی، به کارگیری ساز و کارهای نظارتی، ارزیابی عملکرد، تشویق کارکنان متعهد و تلاشگر و نیز قدردانی از آن ها و ارشاد و تنبیه افراد مختلف(شیخی، ۱۳۹۰: ۱۰۰).
همانطور که گفته شد، نظام اداری کشور نیازمند رشد و توسعه می باشد؛ توسعه نظام اداری به معنی تحول یا بهسازی نظام اداری به کار گرفته شده که عبارت است، بهبود بخشیدن تصمیم گیری اداری و کاراتر نمودن فعالیت های اجرائی، امور عمومی و بالاخره انجام خدمات مورد نیاز مردم با سهولتی که رضایت نسبی آنان را فراهم کند. اگر توسعه را با تعریف و مفهومی خاص در نظر بگیریم و این تغییر مثلا واگذار کردن بخش عمده خدمات عمومی به بخش خصوصی، انتقال تکنولوژی پیشرفته، افزایش بهره وری و افزایش تولید و درآمد ملی از طریق افزایش توان تولید صنعتی و کشاورزی و کاهش توجه به درآمد نفت به عنوان هزینه های جاری و خلاصه تعدیل اقتصادی باشد، ولی نظام اداری از طریق تشکیلات و روش ها، قوانین و مقررات اجرائی و از همه مهم تر روحیه و ذهنیت تصمیم گیران و مدیران مسئول سیاست های توسعه را حمایت و پشتیبانی نکند و در عین حال نظام اداری در سرعت بخشیدن به خدمات عمومی، بهسازی هایی اعمال نماید، توسعه نظام اداری مطرح است ولی نظام اداری، توسعه جامعه را پشتیبانی و تقویت نمی کند(میرسپاسی، ۱۳۷۲: ۱۸-۱۹).

شفافیت نظام اداری
یکی از راه های کاهش مبتلا شدن به تصمیم گیری و مدیریت نامناسب و نادرست در سازمان ها، شفافیت و آشکار ساختن اطلاعات است. در آشکارسازی اطلاعات باید اطلاعات منتشره مدیریت شود و وظایف و مسئولیت ها به روشنی اعلام شود. شفافیت اطلاعات می تواند هم راستا با منافع سازمانی باشد، علاوه بر نظارت و افزایش درک افراد از کارکردها و ایجاد احساس مشارکت در آن ها، می تواند به مدیریت سازمان یاری رساند، تصمیم گیری ها و برنامه ریزی های مدیران بر اساس بازخور مشتریان و رفاه آن ها و همچنین با توجه به میزان دستیابی به اهداف سازمان انجام می گیرد و به بهبود تصمیمات کمک می کند(Mantysaari, 2010: 167). موفق و کارآمد بودن فرایند شفاف سازی در سازمان ها، از دسترسی آسان به منابع اطلاعاتی عمومی به دست می آید، منابع اطلاعاتی عمومی اطلاعاتی هستند که از برنامه های دولت سرچشمه می گیرندDawes & Helbig, 2010: 55)). ویژگی دیگری که شفاف سازی موفق دارد، این است که اطلاعات در اختیار همه ذینفعان سازمانی قرار گیرد، ارزش های اجتماعی این منابع اطلاعات از محتوای داده های پیش بینی نشده و قابل انعطاف به دست می آید که در اختیار افراد بهره مند از اطلاعات قرار می گیرد (Bellamy & Taylor, 1998: 32). پایگاه اطلاعاتی دولتی^[۱۰] ابتکارات متنوعی جهت دسترسی مردم به منابع اطلاعات در میان سازمان های مختلف دولتی، منطقه ها و متولیان توزیع، ارائه می نماید. این پایگاه اطلاعاتی، اطلاعات قابل خواندن امور مالی دولت، برنامه عملکرد و تصمیم گیری ها را در اختیار قرار می دهد. هدف این سیستم آن است که به مردم و سازمان های خارج از دولت اجازه ی یافتن، دانلود، تجزیه و تحلیل، مقایسه، ادغام و ترکیب مجموعه داده های ارزشمند دیگر را بدهد. در حالیکه هزاران نفر در حال استفاده از این سیستم هستند اما انتقاداتی چون برنامه های ضعیف در اصول نظارتی، عدم توجه کافی به بازخور، نبود مکانیزم های بهبود داده ها و داده های ناکافی بر این سیستم وارد است(Dawes, 2010: 6).
علوم سیاسی، علوم اطلاعاتی و دولت دیجیتالی در زمینه پرداختن به کیفیت اطلاعات، طراحی سیستم مدیریت و به اشتراک گذاری اطلاعات فعال هستند. دستاوردهای این پژوهش نشان می دهد که داده ها علاوه بر آنکه از کیفیت بالایی برخوردار هستند باید از لحاظ محتوا نیز مناسب عملکرد و قابل دسترس و واضح برای کاربران باشند. به عبارتی دیگر سیستم ها و مدیران مسئول انتشار اطلاعات اداری باید داده ها را مناسب و قابل استفاده کاربران گردانند. اطلاعات را تفکیک و دسته بندی نمایند؛ ممکن است، همان اطلاعاتی که برای استفاده برخی از افراد مناسب هستند، برای دیگران با توجه به ابعاد زمانی نیازمندی به اطلاعات، امنیت آن ها و خاص بودن اطلاعات نامناسب باشد. کاربران نیازمند انتخاب و برگزیدن ویژگی های اطلاعات دریافتی هستند (Ballou & Pazer, 1995: 51- 53). مدیران سازمان، باید داده ها را به منظور تصمیم بهتر برای کاربران توصیف نمایند و همچنین برای ارزیابی کیفیت داده ها، کاربران باید ماهیت داده ها را درک کنند و ماهیت و دلایل ایجاد اطلاعات مورد نظر را بدانند. از سوی دیگر مجیر^[۱۱](۲۰۰۹) از دیدگاه علوم سیاسی ادعا می کند که شفافیت به واسطه کامپیوتر دارای ویژگی هایی است که می تواند اعتماد عمومی را با ایجاد چنین ویژگی هایی تهدید کند: تعامل بین افراد جامعه به حداقل می رسد و اینکه افراد از تجربه های مشترک اجتماعی بی بهره می شوند و با یکدیگر کمترین ارتباط و همفکری را دارند و همچنین شکل ساختاری تعاملات بیش از حد کمی و ماشینی شده است. به این ترتیب تحقیق در مورد انتشار اطلاعات دولت که در دسترس کاربران عمومی است، نیازمند شناسایی ودرک فرآیندهای تولید داده ها و توسعه مهارت ها و خدمات جدید برای حمایت از کاربران داده ها می باشد(Dawes & et al, 2004: 5- 7). شناخت ماهیت منابع اطلاعات نظام اداری بسیار مفید است، اگر منابع تامین اطلاعات و صدق آن مشخص باشد، می توان با بررسی چالش های احتمالی منابع تامین کننده، نقص ها را برطرف نمود. همچنین اطلاعات باید متناسب انتشار یابد یعنی با توجه به زمان ارائه و با توجه به دیدگاه ها و سطوح متفاوت باید در دسترس قرار گیرد(Dawes & Helbig, 2010: 52 ).
در بررسی تاثیر وب اجتماعی در ارتقاء فناوری های نشریات و جراید رسمی به طوری که در ایجاد شفافیت سازمانی و مشارکت شهروندان توانمندتر از قبل عمل نمایند، باید تامل نمود. محققان و مدیران بسیاری این جهش کوچک(ارتقاء وب اجتماعی) را با توجه به مراحلی که بیان می نمایند، سرآغاز بهبود و ترویج شفافیت در سازمان ها می دانند: مرحله اول، جمع آوری خودکار داده ها و ارائه و مقایسه داده ها، مرحله دوم، ارتباط و ارجاع دهی به شواهد و اسناد مرتبط و در نتیجه کاربردی کردن و استفاده از اطلاعات و در نهایت اجازه دادن به افراد که راجع به قوانین، هنجارها و اعمال دولت بحث و بررسی نمایند و اطلاعات در دسترس را تجزیه و تحلیل نمایند(Garcia-Marco, 2010: 99).
۲-۲-۳-۱٫ رابطه مدیریت دانش و شفافیت در نظام اداری
مدیریت دانش در نظام اداری می تواند امنیت و حفاظت از داده ها، شفافیت و پذیرش اجتماعی را به همراه بیاورد. با بهره گرفتن از فرایندهای مدیریت دانش در سازمان روش انجام کار و اطلاعات لازم انتشار می یابد و به افراد جامعه قدرت تصمیم گیری داده می شود تا با اعتماد به نفس و احساس عادلانه بودن، نقش خویش را ایفا نمایند. ادبیات بسیار زیادی در تحقیقات گسترده راجع به مدیریت دانش وجود دارد، مفهوم مدیریت دانش را اینگونه می توان تعریف کرد، شناسایی و تجزیه و تحلیل داده های موجود و داده های مورد نیاز که مربوط به فرآیندهای مدیریت دانش هستند و همچنین برنامه ریزی و کنترل به منظور نظارت و توسعه فرآیندهای دانشی در جهت دستیابی به اهداف سازمانی. یکی از اهداف مدیریت دانش در سازمان ها بهبود روابط با جهان خارج، مشتریان و شهروندان است که با در دسترس گذاشتن اطلاعات صریح و روشن می تواند انگیزه همکاری در افراد خارج از سازمان را افزایش دهد. مدیریت دانش نحوه استفاده از اطلاعات با توجه به دسته بندی و بایگانی درست اطلاعات را به کاربران آموزش می دهد و اطلاعات را بخش بندی نموده و متناسب با نوع نیاز افراد داده ها را در اختیار آن ها قرار می دهد، نظرسنجی انجام می دهد و همچنین وظیفه حفظ و نگهداری داده ها را بر عهده دارد.

با فرض γ=۱.۲ ton/m³= و ν=۰.۳۷ رابطه (۲-۱۹) بصورت زیر می­ شود:
(۲-۲۰)
در رابطه (۲-۲۰)، σ_max حداکثر تنش در مرکز و زیر وزنه بر حسب تن بر مترمربع، V_s سرعت موج برشی برحسب متر بر ثانیه، W وزن وزنه بر حسب تن، H ارتفاع سقوط وزنه بر حسب متر، عرض پی بر حسب متر است و Z عمق مورد نظر بر حسب متر می­باشد. شکل (۲-۲۱) رابطه خطی بین حداکثر شتاب کند شونده و ارتفاع سقوط وزنه را نشان می­دهد [۲۲].
(شکل ۲-۲۱) رابطه بین ماکزیمم شتاب و ارتفاع سقوط وزنه
آزمایشات انجام شده بر روی مدل­های آزمایشگاهی توسط جیزبرگر و بین^[۲۳] در سال ۱۹۸۰ نشان داد که بازاء مقادیر مختلف m/A در ارتفاع سقوط ثابت حداکثر شتاب کند شونده ثابت می­ماند (شکل۲-۲۲) [۲۴]. یعنی شتاب کند شونده مستقل از ضریب m/A بوده لذا امکان مدل کردن تراکم دینامیکی در آزمایشگاه وجود دارد.
(شکل ۲-۲۲) ارتباط بین ارتفاع سقوط و پارامتر m/A در شتابهای کند شونده مختلف
اوشیماو تاکادا^[۲۴] (۱۹۹۳) با توجه به نتایج آزمایشات آزمایشگاهی بزرگ مقیاس و با توجه به شکل (۲-۲۳) نشان دادند که تداوم ضربه (t_d) متناسب با m/A است [۲۲].
(شکل ۲-۲۳) ارتباط بین تداوم ضربه و جرم واحد سطح وزنه [۲۲]
بنابراین:

(۲-۲۱)
در رابطه (۴-۲۱)، b ضریب ثابتی است که به شرایط خاک وابسته است.
(۲-۲۲)
که C ضریب ثابت، وابسته به شرایط خاک است. بنابراین میزان نفوذ وزنه به داخل خاک به وزن وزنه، سرعت در لحظه برخورد، سطح مقطع و شرایط خاک وابسته است.
اسکات (۱۹۹۴) روش ساده­تری برای تخمین توزیع تنش با عمق با توجه به معادله بوسینسک^[۲۵] ارائه کرد. از آنجا که این معادله مستقل از مصالح موجود بوده بنابراین با فرضیات ساده کاربرد معادله بوسینسک یک تخمینی از تنش عمودی با عمق می­دهد [۲۵].
سرعت وزنه در لحظه برخورد به با زمین با توجه به رابطه ( ) تعیین می­ شود. شتاب کندشونده وزنه به کمک معادله (۲-۲۳) قابل محاسبه است.
(۲-۲۳)
در رابطه (۲-۲۳)، (y₁-y₂) اختلاف جابجایی بوجود آمده در سطح زمین به دلیل برخورد وزنه با زمین (عمق حفره ایجاد شده)، V₀ سرعت وزنه در لحظه برخورد به زمین، V=0 سرعت وزنه بعد از گذشت زمان t_f و a شتاب کندشونده وزنه می­باشد. با تعیین شتاب کندشونده، تنش القا شده بوسیله ضربه در سطح از رابطه زیر محاسبه می­ شود:
(۲-۲۴)
در رابطه (۲-۲۴)، q تنش القا شده در سطح، m جرم وزنه و A سطح مقطع وزنه می­باشد. باتوجه به معادله بوسینسک برای یک پی دایره­ای تغییرات تنش با عمق بصورت زیر مشخص می­ شود [۲۵].
(۲-۲۵)
در رابطه (۲-۲۵)، PΔ تغییرات تنش قائم، r شعاع وزنه دایره­ای شکل و z عمقی است که افزایش تنش در آن عمق اندازه گیری می­ شود.
۲-۱۱ تراکم دینامیکی در نوشیرو ژاپن
پروژه مذکور شامل احداث یک نیروگاه حرارتی در ۴ کیلومتری شرق نوشیرو می­باشد. قبل از احداث این نیروگاه تراکم دینامیکی برای بهسازی ۷ متر ماسه ریز سست جهت جلوگیری از وقوع روانگرایی در حین زلزله انجام شد. در زیر این ۷ متر ماسه سست یک لایه رس ماسه­ای به ضخامت حدود ۲۰ سانتیمتر و بعد از آن ماسه ریزدانه با تراکم متوسط تا عمق ۸ متر و سپس ماسه درشت دانه و متراکم قرار داشت. تراز آب زیرزمینی قبل از کوبش در ۲ متری از سطح زمین بوده است [۲۶و۲۷]
تراکم دینامیکی در یک مرحله در شبکه­ ای به ابعاد ۳۶/۶ ×۳۶/۶ متر انجام شد. برای عملیات کوبش از وزنه ۲۰ تنی با ارتفاع سقوط ۲۵ متر استفاده شد. تعداد سقوط در هر نقطه ۳۵ مرتبه و سطح قاعده وزنه ۳ متر مربع بود [۳۱و۳۲]. پروفیل نفوذ استاندارد در نقطه کوبش قبل و بعد از بهسازی در شکل (۲-۲۴) ارائه شده و همچنین در شکل (۲-۲۵) عمق حفره ایجاد شده در اثر کوبش در سه نقطه ارائه شده است [۲۶و۲۷].
با توجه به شکلهای (۲-۲۴و ۲۵) می­توان نتیجه­های زیر را دریافت:
در این پروژه با توجه به وزنه­ی ۲۰ تنی، ارتفاع سقوط ۲۵ متری و عمق مؤثر بهسازی ۸ متری ضریب ثابت در رابطه تجربی منارد ۳۶/۰ است.
در پروزه نوشیرو تغییرات عمق حفره ایجاد شده پس از ۱۰ ضربه متوالی ۲۰ متر است درحالیکه سطح مقطع وزنه ۳ مترمربع و انرژی سقوط ۵۰۰ تن متر است.
با توجه به تغییرات عدد نفوذ استاندارد در لایه ماسه ریزدانه که قبل از کوبش ۶ و بعد از آن ۲۵ است و با توجه به رابطه (۲-۲۵) که توسط اشترتمن^[۲۶] در سال ۱۹۷۹ ارائه شده است [۳۶]؛ می­توان گفت که میانگین مقاومت نوک در این لایه قبل از کوبش بین ۲۶ تا ۲۷ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع و بعد از کوبش بین ۵/۸۷ تا ۵/۱۱۲ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع است یعنی ۴۱۰ درصد افزایش یافته است. این افزایش به ازاء اعمال انرژی ۴۳۳ تن متر بر متر مربع می­باشد.
(۲-۲۵)
(شکل ۲-۲۴) پروفیل آزمایش ضربه و نفوذ استاندارد قبل و بعد از کوبش در پروژه نوشیرو
(شکل ۲-۲۵) عمق حفره ایجاد شده در برابر تعداد دفعات سقوط در پروژه نوشیرو
فصل ۳
روش تحقیق
۳-۱ مقدمه
امروزه استفاده از روش­های عددی در حل مسائل مهندسی امری لازم و بدیهی به نظر می­رسد. در روش تفاضل محدود می­توان به راحتی وضعیت تنش­ها و تغییر مکان­ها را بررسی نمود که این برای درک چگونگی آغاز و گسترش گسیختگی مفید می­باشد.FLAC یک نرم افزار تفاضل محدود می­باشد که توانایی مدل کردن رفتار خاک، سنگ و یا دیگر مصالحی را که ممکن است وقتی به حد تسلیم برسند جریان خمیری پیدا کنند را داراست. مراحل مدلسازی در این برنامه با ساختن شبکه، تعیین مدل رفتاری و پارامترهای مکانیکی مدل صورت می­گیرد. از آنجا که در مدلسازی تعیین پارمترهای مکانیکی مدل لازم می­باشد و صحت جواب­ها بستگی به دقیق بودن این پارامترها دارد بنابراین باید قبل از مدلسازی نسبت به تعیین اینگونه پارامترها با انجام یکسری عملیات صحرایی و آزمایشگاهی اقدام شود. باید توجه داشت که در کلیه مراحل یک مسئله حالت تعادل به دست می ­آید. این مورد باید قبل از هرگونه تغییر در مدل و حتی بعد از ایجاد تغییرات لحاظ شود. استفاده از تقارن محوری نیز جزء مهارت­ هایی است که می­توان توانایی تحلیل مدل­ها را با حداکثر دقت ممکن در حداقل زمان موجود بالا ببرد.
۳-۲ روش تفاضل محدود
این روش از قدیمی­ترین روش­های عددی است که از روش­های میدانی یا دیفرانسیلی برای حل یکسری معادلات دیفرانسیل که مقادیر اولیه و شرایط مرزی آنها مشخص شده باشد، استفاده می­ شود. در این روش به راحتی می­توان وضعیت تنش­ها و تغییر مکان­ها را بررسی نمود که این برای درک چگونگی آغاز و گسترش گسیختگی مفید می­باشد [۳].
امروزه این روش در مسائل مختلف مهندسی کابرد زیادی یافته و از آنجا که با این روش می­توان تغییر مکانها و کرنش­های بزرگ توده سنگ و خاک را مدلسازی کرد، لذا کاربرد آن در مهندسی ژئوتکنیک، مکانیک سنگ و تونل سازی عمومیت دارد.
مبانی دو روش تفاضل محدود و عناصر مجزا شبیه به هم است ولی در این روش می­توان خصوصیات ناهمگنی توده خاک را بهتر مدل کرد. در این روش محیط را اصولاً پیوسته در نظر می­گیرند، در صورتیکه حتی می­توان وجود چند سطح ناپیوستگی (خطوط لغزش) را نیز مدلسازی کرد.
در روش تفاضل محدود، توده مورد مطالعه به تعدادی منطقه چهارگوش تقسیم می­ شود. تعداد و شکل این مناطق دلخواه است. با توجه به معادلات حرکت و اساسی در مورد هر قلمرو معین، معادلات تفاضل نوشته می­ شود. در مرحله بعد بخشی از توده خاک در نقاط مرسوم به گره از سایر مناطق مجزا می­ شود. سپس معادلات حرکت گره­ها برای تمام مناطق نوشته می­ شود و مسئله با زمان تکامل یافته و حل می­ شود.
از مزایای عمده این روش نسبت به روش­های دیگر می­توان به موارد زیر اشاره نمود [۳]:
نظر به اینکه تحلیل رفتاری در دامنه مسئله با زمان تکامل می­یابد، امکان کنترل مراحل حل مسئله وجود دارد.
در این روش با تحلیل مرحله به مرحله، اجازه رفع نواقص و اشکلات را ممکن می­سازد و نتایج دقیق تری را ارائه می­دهد.
به دلیل حل غیر ماتریسی این روش، امکان تحلیل تغییر مکان­های بزرگ بدون تلاش کامپیوتری زیادی را فراهم می ­آورد.
در این روش به دلیل تشکیل ندادن ماتریس سختی، ظرفیت ذخیره سازی و داده پردازی مورد نیاز کوچک می­باشد.
این روش بیشترین راندمان را برای مسائل و محاسبات دینامیکی دارد.
۳-۳ معرفی نرم افزار FLAC
واژه FLAC از عبارت (Fast Lagrangian Analysis of Continua)، به معنی “تحلیل سریع لاگرانژی محیط” گرفته شده است. این برنامه را اولین بار دکتر پیتر کاندل (۱۹۸۶)، جهت انجام یکسری تحلیل­های مهندسی با میکرو کامپیوترهای آن زمان توسعه داده است. این نرم افزار بر پایه ی روند محاسباتی لاگرانژی بنا شده است که جهت مدل کردن تغییر شکل­های بزرگ بسیار مناسب است.
FLAC ، یک نرم افزار تفاضل محدود می­باشد که توانایی مدل کردن رفتار خاک، سنگ و یا دیگر مصالحی را که ممکن است وقتی به حد تسلیم برسند، جریان خمیری پیدا کنند را داراست. مصالح به وسیله المانها یا نواحی که یک شبکه را تشکیل می­ دهند نمایش داده می­شوند و نهایتاً کاربر با بهره گرفتن از این شبکه سازه مورد نظری را که باید مدل شود، ایجاد می­ کند.

۳٫ ارزش افزوده قابل توجه در تولیدات صنایع دستی.
۴٫ کاربردی بودن تولیدات صنایع دستی در صورت توجه به برآورده کردن نیاز اولیه.

دسته­بندی ضعف­های صنایع دستی

۱٫ هدایت نشدن تولیدات صنایع دستی با هدفی متمرکز.
۲٫ نداشتن شناسنامه کیفی و مشخصات فنی محصولات صنایع دستی که باعث خواهد شد، مشتریان در اطمینان و انتخاب محصول مورد نظر دچار سردرگمی شوند.
۳٫ تزیینی شدن بیشتر صنایع دستی در حال حاضر و کم شدن کاربردی بودن آن.
۴٫ گران بودن محصولات صنایع دستی دارای درجه کیفیت عالی و در نتیجه کم­شدن قدرت خرید مشتری با توج به ارزش هنری آن.
۵٫ نبود تضمین کیفیت و سایر تعهدات زمان سفارش تا تحویل متعارف در دنیا برای صنایع دستی.

۶٫ نبود خلاقیت در انتخاب طرح، رنگ و … که نتیجه آن دچار شدن صنایع دستی به سکون می­باشد.
۷٫ عدم آگاهی از بازارهای داخلی و خارجی و تولید بدون توجه به نیاز اولیه، کاربرد بخصوص، کیفیت مطلوب، قیمت موجه و تیراژ منطقی.
۸٫ عدم وجود قانون کپی رایت برای حمایت از طرح­ها و تولیدات جدید و خلاق.
۹٫ عدم برخورد با تولیدات بی­هویت و بی اصالت.
۱۰٫ عدم شناخت مردم نسبت به بسیاری از تولیدات صنایع دستی، که ناشی از عدم معرفی و ایجاد آگاهی از طریق رسانه ­ها می­باشد.

دسته­ بندی تهدیدهای صنایع دستی

۱٫ تهدید اصلی از طرف کشور چین است. چین با کپی کردن از صنایع دستی ایران با کیفیتی نامطلوب، تولیدات خود را با قیمتی بسیار پایین در سرتاسر دنیا با نام ایران به فروش می­رساند.
۲٫ عدم تطبیق صنایع دستی با زندگی امروز و در نتیجه حذف شدن تدریجی آن.
۳٫ منسوخ شدن بسیاری از شاخه­ های صنایع دستی و افزایش این روند در مورد سایر شاخه­ها.

دسته­بندی فرصت­های صنایع دستی

۱٫ در صورت تغییر نگاه متولیان صنایع دستی از جنبه هنری به تجاری بودن آن، صنایع دستی ایران قابلیت جذب سرمایه ­های سرمایه ­گذاران و تاجران بسیاری را دارد.
۲٫ تأثیر مثبت بر اقتصاد ملی.
۳٫ وجود جمعیت جوان و آماده به کار.
۴٫ وجود بازار بزرگ ۱۰۰ میلیارد دلاری صنایع دستی در دنیا.

۲-۳-۷ محصولات صنایع دستی
با مطالعه و بررسی و سیر تکامل و هماهنگی ویژگی­های کاربردی، هنری، فرهنگی و تکنولوژیکی در طراحی اشیاء صنایع دستی گذشته می­توان دریافت که یک شیء کاربردی که دارای ویژگی­های هنر سنتی است و از دیرباز توسط صنعتگران هنرمند طراحی و تولید گردیده و به دلیل کاربردی بودن آن در زمان حاضر؛ تولید آن هنوز ادامه دارد و این مهم می ­تواند اذهان را در این رابطه به درستی روشن نماید که یک هنر صنعت باید همچون چشمه­ای جوشان باشد. این که چگونه یک شیء خاص راه طولانی را از دل تاریخ تا این زمان پیموده است و بنا به کاربردش چه ویژگی­ها و خصوصیاتی را کسب کرده یا از دست داده است، شاید برای تفکر و الگوگیری مفید باشد. انواع آبریزها، تنگ­آب، پی­سوز، عود سوز، شمعدان، ظرف غذاخوری، دیگ، کاسه، جام، بشقاب، سینی و انواع ابزاری همانند چاقو، قیچی، قفل و امثالهم در طول زمان تغییرات زیادی را در خود پذیرفته­اند. بدون اینکه به ماهیت اصلی آنها خللی وارد آید.
«سیر تکامل و هماهنگی در موارد کاربردی، مواد، هنر، فرهنگ، تکنولوژی و اقتصادی در آثار صنایع دستی گذشته به خوبی قابل مشاهده است که طرح­ها به موازات گذشت زمان و تغییر زندگی و فرهنگ مصرفی مردم دستخوش تغییرات متعددی گشته بودند.»(گشایش، ۱۳۸۱، ۲۲۳)
به نظر می­رسد، در طراحی این اشیاء اولین عنصر مورد نظر، کاربرد آن بوده است. یک شی تیز شبیه چاقو بنا به کاربردی که داشته ابعاد، فرم و حتی جنس آن تعیین می­شده، سپس نوبت تزئین آن می­رسید که با توجه به سلیقه کاربر، این کار را با نقوش گیاهی، انسانی، حیوانی با خط یا تکنیک­های درخور و منطبق با شرایط و ویژگی­های کاری به طوری که کاربرد را تضعیف نکند انجام می­یافته و اینگونه است که در بدنه و دسته این اشیاء تزئینات بسیار زیبا و متنوعی را مشاهده می­کنیم که هرگز از کاربری آن نکاسته است.
در بررسی طراحی این اشیاء از چگونگی بکارگیری عناصر زیباشناسانه مانند فرم، رنگ، بافت، جنس، رویه، ابعاد، اندازه و مهمتر از همه موتیف­ها و کلیت طراحی آنها مطلع می­گردیم. البته بررسی خصوصیات و پیشینه هر شیء در دوره­ای خاص می ­تواند اساس الگوها و علل طراحی اشیاء آن دوره (فرهنگی ـ هنری ـ صنعتی ـ اقتصادی ـ اجتماعی ـ دینی و سیاسی) را مشخص نماید.
به نظر می­رسد، در محصولات صنایع دستی امروزه طرح­ها به ندرت دارای کاربرد فیزیکی و روانی مطلوب می­باشند، و به استثناء چند مورد (فرش و گلیم) ـ آنهم با تغییرات اندک ـ جنبه طرح با قدمت و اصالت بدوی خود را حفظ کرده ­اند.
«ساخت اشیاء صنایع دستی که بیشتر جنبه تزئینی دارند. حضور واقعی آنها را از بطن زندگی مردم کمرنگ کرده و میزان تقاضای آنها را محدود نموده است.» (گشایش، ۱۳۸۱، ۳۲۳). لذا اینطور به نظر می­رسد که، سودآوری پائین آمده و با این روند، متأسفانه احتمال نابودی این هنر صنعت را در آینده­ای نه چندان دور شاهد خواهیم بود. نشانه و پیامد این وضع نیز در ورود اشیاء صنایع دستی مرغوب هماهنگ با نیازهای روزمره واقعی یا کاذبی است که از کشورها و فرهنگ­های دیگر وارد کشور شده و در حال اوج­گیری نیز می­باشند به­خوبی قابل مشاهده است. «نیاز جوامع انسانی در چگونگی استفاده از اشیاء عامل اصلی ماندگاری یک شیء در جریان زندگی است، بنا به مقتضیات زمان و کاربرد روز آن وسیله است که چگونگی فرم و اجزای هر وسیله­ای مشخص می­گردد» (پانرو و رلینک، ۱۳۷۸، ۱۰)
به­نظر می­رسد در صنایع دستی حاضرمان اکثر اشیاء ساخته شده عینا همان اشیاء در گذشته می­باشند. با همان تعاریف و نیازهای مربوطه به دوره­ های قدیم، در حالیکه امروزه نیازها و کاربردها تغییر و تحول یافته و می­توان آن اشیاء را با بهره گرفتن از طراحی مناسب برای استفاده­گر امروز کاربردی نمود. در غیر اینصورت این اشیاء صرفا تزئینی بوده و این چنین است که عواقبی رکودی را در پی خواهند داشت. پرواضح است که شرایط فرهنگی جدید نیازهای جدیدی را برای استفاده­گر بوجود می ­آورد. امروزه استفاده­گر به جای صراحی، به انواع ظروف نگهداری آب در ابعاد کوچک، سبک با قابلیت حرارت نیازمند است که البته باید خصوصیات زیبایی­شناختی مخصوص به خود را نیز داشته باشد. انواع نمکدان­ها (خورجین) که قبلا به عنوان وسیله نگهداری لوازم، آنهم سوار بر مرکب بوده؛ دیگر به آن شکل قابل استفاده نیست و جای خود را با انواع کیف عوض کرده است. پیاله­ها و لیوان­ها به ظرف آب­خوری شخصی سبک، قابل حمل و کوچک با طول عمر بالا با موازین بهداشتی متعارف تبدیل شده ­اند. پوشش خیابان­ها با توجه به اقلیم متنوع مناطق، فرهنگ و پوشش روز و میزان پیاده­روی باعث شده نتوان از گیوه­ها به عنوان پای­افزاری مناسب هرجا استفاده نمود و باید انواع کفش با انواع کیفیت و طراحی­های مختلف برای نیازهای متفاوت طراحی کرد.
شناخته شدن اشیاء صنایع دستی به عنوان اشیایی تزئینی و اصطلاحاً دکوری و در نتیجه غیرکاربردی بودن آنها منجر به تقاضای محدود آنها می­گردد و دست­اندرکاران این حوزه از فعالیت­های اقتصادی را دلسرد و کم­کم منجر به حذف این اشیاء از صحنه عرضه خواهد شد. خصوصاً که اشیاء صنایع دستی با طراحی و ساخت کنونی در صورت تولید شدن هم به موازات اشیاء صنایع دستی خارجی متنوع با کیفیت مطلوب و نیز کالاهای دکوری جدید به روز شده قرار گرفته و قطعا میزان تقاضای استفاده­گر برای اشیاء خارجی بیشتر بوده و در نتیجه فروش محصولات صنایع دستی کارگاه­های کوچک و بزرگ دچار رکود مضاعف خواهند گردید.
رویکرد این بخش با مخاطبان کارگاهی و سرمایه ­گذاران دست­اندرکار صنایع دستی می­باشد که در این برهه شایسته است در جهت پیشبرد اهداف اقتصادی مجموعه­شان تسریع بیشتر و علمی­تری حاصل نمایند، چرا که رقبای خارجی سوار بر موج طراحی و ساخت مناسب بر سواحل فرهنگی ـ اقتصادی ما در حال تاختن­اند و آگاهانه اشیایی مناسب کاربرد زندگی ما را عرضه کرده ­اند، که در لایه­ های آن فرهنگ و باورهای خود را تبلیغ می­نمایند. (حسینی، ۱۳۸۳) اشیاء زنده و جاری در زندگی روزمره که از مواد اولیه ساده، ولی با ارزش افزوده بالا ساخته شده ­اند. چنین موفقیتی منشعب از بکارگیری روش­های علمی و هدفمند در طرح، ساخت و اقتصادی عمل کردن بوده است. برای مثال می­توان به عطردان­ها اشاره کرد. عطردان­ها از جمله اشیاء کاربردی و بسیار زیبا و ظریف بوده ­اند که در ایران تولید می­شده ­اند و تنوع طرح­های آن نشانه فرم­شناسی، طراحی کاربردی و قدرت فن­آوری هنرمندان سازنده آن بوده است.
فرم­های بکار رفته خاص در این اشیاء از نظر اسطوره­شناسی، نشانه شناختی و زیباشناسی قابل بررسی­اند. بافت، رنگ، رویه، خطوط و نوری که در این اشیاء به­کار گرفته شده است در عالی­ترین وضعیت مورد انتظار از یک محصول می­باشند.
به نظر می­رسد صنعتگر هنرمند آن یک طراح آگاه به مسائل کاربردی، زیباشناسی، فرهنگی، مواد و روش­های ساخت بوده است. ولی این مسئله امروزه به علت تخصصی شدن، علوم (که امر بسیار مطلوبی است) و نیز عدم ارتباط این متخصصان با یکدیگر (که بسیار نامطلوب است) به صورت جداگانه و به دور از هم­نشینی و هم­اندیشی صورت می­گیرد، و نقش طراحان در این دوره از صنایع دستی­مان از همه کمرنگ ­تر شده و توجه صرف به تکنیک منجر به ساخت اشیاء غیرکاربردی با تزئینات زیبا ولی بی­فایده می­گردد. از این جهت بی­فایده، که در زندگی روزمره جایگاه فعالی نداشته و تنها رنگ و لعاب گذشته را با خود همراه دارد.
مثال­هایی از این دست فراوانند که می­توانند مسئله عدم در نظرگیری نیاز استفاده­گر در شرایط امروزی را توضیح دهند.

نخست وزیر برای رسیدگی به امور مالی نظمیه هیأتی از وزارت مالیه و سرهنگ محمدخان درگاهی را مأمور این کارکرد و بعد از یک ماه اعلام کردند که وستداهل و همکارانش صلاحیت اداره نظمیه را ندارند. دردی ۱۳۰۲ ژنرال وستداهل و سایر افسران سوئدی طبق دستور رئیس الوزراء از کار برکنار شدند و امور نظمیه برای مدت کوتاهی به میرزا محمود خان امیر اقتدار (امیر لشکر) حاکم نظامی تهران محول شد و در ۲۵ دی سرهنگ محمدخان درگاهی به ریاست نظمیه گمارده شد. «در ۲۷ بهمن ۱۳۰۲ بنابر تصویب هیأت وزیران نظمیه های سراسر ایران جزو تشکیلات نظمیه تهران شد.»^[۸۷]

سرهنگ درگاهی تا سال ۱۳۰۸ رئیس نظمیه بود. در این جا باید اشاره شود که شعبه ای به نام شعبه خفیه نیز وجود داشت که از نظر « سازمانی جزء تأمینات بود ولی زیر نظر مستقیم رئیس نظمیه عمل می کرد و دستـور می گرفت و نخستین رئیس این شعبه آقای عباس حاتمی ملقب به ( برهان الملک) بود». ^[۸۸]
۲-۴- تقویت و توسعه ارتش نوین
تقویت و توسعه ارتش نوین از اساسی ترین اهداف، برنامه های و سیاست های رضا شاه بود. سالهای سلطنت رضاشاه، دوران ایجاد یک نظام جدید بود. او پس از رسیدن به سلطنت در سال ۱۳۰۴، با ایجاد و تقویت سه پایه نگهدارنده اش ارتش نوین، بورکراسی دولتی و پشتیبانی دربار برای تثبیت قدرت خود گام برداشت.
رضـا شاه به ارتش مـدرن به عنوان پـایۀ اصلی نظام جدید خود تکیه کرد با بهره گیری از این نظام جدید می توانست نظام سیاسی را کاملاً در دست خود نگه دارد.^[۸۹]
رضا خان در طول سالهای ۱۳۰۰-۱۳۰۵ تلاش فراوانی کرد تا ساختار قشون را که وعده داده بود به اجراء درآورد.
۲-۴-۱- سازمان ستاد و لشکرها
سازمان ارکان حرب کل قشون و ستاد لشکرهای ارتش از سال ۱۳۰۵ تغییراتی در آن حاصل شد که شامل چهار رکن و یک دفتر ستاد و امور اداری شدند.
رکن یکم: عهده دار امور کارگزینی، سازمان، تجهیزات و تدوین قوانین مربوط به ارتش بود.
رکن دوم: عهده دار کسب اطلاعات از سازمان و تاکتیک های ارتش های خارجی، امور مربوط به هیأت ها و افسران دانشجوی اعزامی به خارج از کشور، نمایندگان نظامی مأمور خارجه، تجسس و کسب اطلاعات از داخل و خارج و نقشه برداری می پرداخت.
رکن سوم: مسئول تنظیم و تدوین آئین نامه های مربوط به عملیات جنگی، تعیین اسلوب و طریق آموزش در آموزشگاههای نظام و تربیت بدنی بود.
رکن چهارم: عهده دار اقدامات در مورد تهیه و تأمین احتیاجات مادی، تهیه وسایل حمل و نقل و پیش بینی- های لازم برای استفاده از آنها در موقع بسیج عمومی، تشکیل منازل و خطوط نظامی و رسیدگی به امور دریایی بود.
وزارت جنگ هم شامل: ادارۀ دادرسی و کل دعاوی، نظام اجباری، مالیه و مباشرت، نقلیه، هواپیمایی، قورخانه، تلگراف و بی سیم و صحّیه و امور دواب می شد.^[۹۰]
سازمان لشکر ها هم در همین سال (۱۳۰۵) دچار تغییراتی شد. لشکر شمال غرب از دو تیپ در تبریز و ارومیه و قسمت های مستقلی که در اردبیل، سلمـاس و ماکـو بودند. لشکر غرب از تیپ مستقل لـرستان در خرم آباد و بروجرد و تیپ مستقل کردستان در سنندج،سقز، دزفول و کرمانشاه ایجاد شد. در سال ۱۳۰۶ در سازمان لشکرهای مرکز، شرق، جنوب و شمال تجدید نظر شد و فرماندهی لشکر مرکز منحل و هر یک از تیپ ها جداگانه تشکیل تیپ مستقل دادند.
لشکر شرق از یک تیپ مختلط در مشهد و یک هنگ مختلط در سیستان تشکیل شد. لشکر جنوب از یک تیپ مختلط در فارس و دو هنگ مختلط در خوزستان و کرمان و پنج گردان مختلط در اصفهان، یزد، بهبهان، بوشهر و بندر عباس تشکیل می شد. در این سال لشکر مرکز در گیلان، تنکابن و مازندران استقرار داشت و تیپ مختلط مستقل شمال را تشکیل دادند. در سال ۱۳۰۷ لشکر جنوب به علت عدم ارتباط با مرکز لشکر و وسعت منطقه استحفاظی و مشکلات موجود منحل شد و سه تیپ مستقل فارس، کرمان، خوزستان و هنگ مختلط مستقل اصفهان تشکیل شد.^[۹۱]
در سال ۱۳۱۱ تغییرات مهمی در سازمان، محل استقرار هنگ و نیروی زمینی ارتش داده نشد.
در سال ۱۳۱۲ تیپ مستقل گارد پادگان مرکز به دو لشکر یکم و دوم پیاده تبدیل شد. در سال ۱۳۱۳، بلافاصله پس از دیدار رضا شاه از واحدهای نظامی ترکیه برای بهبود موقعیت و سازمان ارتش تغییراتی اساسی صورت گرفت. مهمترین قسمتی که به تشکیلات جدید ارتش (قشون متحد الشکل و وزارت جنگ) افزوده شد اداره تفتیش کل نظامی (بازرسی ارتش) بود که شامل دفتر تفتیش و آجودانی، دو دایـره و قسمت های کمیسیون تفتیش پیاده نظام، سواره نظام، توپخانه، هواپیمایی و امور مالی و اداره کل قشون را در بـر می گرفت. ^[۹۲]
درسال ۱۳۱۴ در سازمان نیروی زمینی ارتش و لشکرها تغییراتی ایجاد شد و ارتش دارای نه لشکر، که شامل دو لشکر مرکز، دو لشکر شمال غرب و پنج لشکر کردستان، خوزستان، فارس، بلوچستان(مکران) و لشکر شرق و خراسان و تیپ ها شامل چهار تیپ مختلط مستقل اصفهان، کرمانشاه،گرگان و گیلان بودند و یک واحد توپخانه ۱۰۵ بلند و یک ضد هوایی که زیر نظر ارکان حرب کل قشون بودند. ^[۹۳]
در سال ۱۳۱۹ ارتش ایران در هجده لشکر سازمان داده شد که گذشته از دو لشکر یکم و دوم (تهران)، یک تیپ مستقل مکانیزه نیز در تهران وجود داشت. ^[۹۴]
نیروی زمینی ارتش ایران در سال ۱۳۲۰ عبارت بود از:
۱۱۶ گردان پیاده چهار گروهانی که دارای گروهان توپ ۳۷ میلیمتری و یک گروهان مسلسل ضد هوایی و یک گروهان خمپاره و یک سواران زره پوش بود.
۴۹ گردان سوار و ۱۲۴ سواران مسلسل سنگین.
۳۰ آتشبار، ۱۰۵ کوتاه، ۲۷ آتشبار کوهستانی و چهار آتشبار ۷۵ صحرائی(شنیدر)، سه آتشبار صحرائی پیاده، دو آتشبار کوهستانی شنیدر و یک آتشبار صحرائی پیاده انگلیسی، نه آتشبار کوهستانی روسی، سه آتشبار ضد هوایی، دو آتشبار ۱۵۰ کرانه ای در لشکر گیلان و یک آتشبار ۱۵۰ کرانه ای در لشکر یکم مرکز.
دوازده گردان مهندسی که چهارگردان آن در مرکز و بقیه در لشکرهای دیگر بود.
تیپ مستقل مکانیزه شامل فرماندهی و قسمت فنی، هنگ توپخانه و ۱۰۵ بلند و ۱۵۰ کوتاه صحرائی، هنگ توپخانه ضد هوایی، گردان مسلسل ضد هوایی و دو آتشبار نورافکن بود. وسایل تندر و کند رو ارتش در این تاریخ بالغ بر ۵۵۲ دستگاه موتوری و ۲۷۲ دستگاه اسبی بود.^[۹۵]
۲-۴-۲- نفرات و بودجه
قشون متحدالشکل ایران در سال ۱۳۰۰ از پنج لشکر، وزارت جنگ و ارکان حرب کل قشون ۲۹۳۰۸ افسر و سرباز بود. در دی سال ۱۳۰۱ تعداد افراد ارتش حدود ۳۰۰۰۰ نفر بود و در سال ۱۳۰۲ به تعداد این افراد ۴۱۰۰۰ نفر و در سال ۱۳۰۳ تعداد افراد به ۴۹۷۰۰ نفر رسید. نیروی موجود در دی سال ۱۳۰۴، ۴۱۶۱۳ نفر بود، اما در دی سال ۱۳۰۵ تعداد افراد ارتش به ۳۳۳۰۰ نفر کاهش یافت.^[۹۶]
در طول سالهای بعد بر تعداد افراد ارتش اضافه شد و در سال ۱۳۱۶ تعداد افراد ارتش ۱۲۷۰۰۰ نفر و در مرداد ۱۳۲۰ تعداد آن به ۱۸۳۸۶۳ نفر رسید.^[۹۷]
در تمام طول دوره سالهای ۱۳۰۰ تا ۱۳۲۰ که سردار سپه وزیر جنگ، نخست وزیر و شـاه بود سهم عمده ای از بودجه ملی را به خود اختصاص داد. در سالهای ۱۳۰۳ و ۱۳۰۴ مبلغی به میزان ۰۰۰/۲۰۰/۹ تومان تقریباً ۴۰% از کل درآمد ملی را به ارتش (به استثنای امنیه و نظمیه) اختصاص می داد. بودجه نظامی ارتش در سالهای ۱۳۰۵ و ۱۳۰۶ در همین سطح باقی ماند.^[۹۸]
بودجه وزارت جنگ از ۱۱۲ میلیون ریال در سال ۱۳۰۷ به ۵۹۳ میلیون ریال در سال ۱۳۲۰ رسید. میانگین بودجه وزارت جنگ در سالهای ۱۳۰۷ تا ۱۳۱۲، ۸/۴۱ درصد بود. در سال ۱۳۱۳ به ۸/۳۸ درصد و در سال ۱۳۲۰ به ۲/۱۴ درصد رسید. به طور کلی میانگین بودجه وزارت جنگ در بین سالهای ۱۳۱۳ تا ۱۳۲۰، ۶/۱۹ درصد بود.^[۹۹]
۲-۴-۳- آموزش و تسلیحات
مهمترین و اساسی ترین سازمان آموزش ارتش مدرسه صاحب منصبی بود. دانشجویان مدرسه صاحب منصبی در سال ۱۳۰۸ در رشته های پیاده نظام، سواره نظام، مهندسی و توپخانه آموزش می دیدند و از سال ۱۳۱۴ دوره مالی و در سال ۱۳۱۸ هم دوره هوایی به آن افزوده شد.
در سال ۱۳۱۲ چهار افسر فرانسوی به سرپرستی سرهنگ کالدرو^[۱۰۰] برای تدریس در رشته های سواره نظام، پیاده نظام، تاکتیک، توپخانه و نقشه برداری به استخدام وزارت جنگ درآمدند تا در دانشکده افسری به عنوان مربی و معلم به تعلیم دانشجویان بپردازند. ^[۱۰۱]
در سال ۱۳۱۴ ژنرال ژاندر ^[۱۰۲] و هفت افسر فرانسوی در دانشکده افسری استخدام شدند. از سال ۱۳۰۲ تا ۱۳۲۰، ۲۰۹۵ تن در رشته های مختلف از دانشکده افسری فارغ التحصیل شدند.
از سال ۱۳۰۳ آموزشگاه ستوانی در دانشکده افسری تأسیس شد. دوره این آموزشگاه یک سال بود و در مهر ۱۳۰۵ تعطیل شد. در سال ۱۳۰۷ بار دیگر این آموزشگاه دوباره شروع به کار کرد. دوره ی تحصیلی آن تا سال ۱۳۱۴ دو سال بود.فارغ التحصیلان این آموزشگاه با درجه ستوان سوم به ارتش وارد می شدند. ^[۱۰۳]
اما میزان بی سوادی در بین سربازان ۹۴ درصد و ۳۵ درصد از درجه داران سواد خواندن و نوشتن داشتند.^[۱۰۴]
در سال ۱۳۱۴ «دانشگاه جنگ» برای آموزش فرماندهان واحدهای بزرگ تأسیس شد و سر لشکر امان الله جهانبانی به فرماندهی دانشگاه منصوب شد و تا سال ۱۳۲۰ شش دوره فرماندهی با ۹۶ افسر برگذار شد و دوره ستاد آن در سال ۱۳۱۵ تأسیس و آغاز به کار کرد و تا سال ۱۳۲۰، ۱۰۲ نفر از آن فارغ التحصیل شدند و دانشگاه جنگ تا شهریور ۱۳۲۰ به کار خود ادامه داد. ^[۱۰۵]
در سال ۱۳۰۲ برای تأمین اسلحه و تجهیزات «کارخانه جنگ افزارسازی» را در محل قورخانه ایجاد کردند. در سال ۱۳۰۴، برای توسعه اداره قورخانه، احداث «کارخانه های تفنگ سازی و لوله سازی» تهیه شد. در بین سالهای ۱۳۰۸ تا ۱۳۱۰ توجه شایانی به اداره قورخانه شد، احداث کارخانه لوله سازی، کارخانه فشنگسازی، کارخانه شیمیایی و باروت سازی، مقداری تفنگ و مسلسل و توپ های کالیبر مختلف و مهمات از آلمان و سه هزار گلوله توپ های کوهستانی ده پوندی از انگلستان خریداری شد.
در سال ۱۳۱۳ «کارخانه تفنگ سازی»، در سال ۱۳۱۶ «کارخانه فشنگ سازی» در سلطنت آباد و در سال ۱۳۱۷ «کارخانه مسلسل سازی» تأسیس و در سال ۱۳۱۸ در دوشان تپه نصب و شروع به کار کرد. موجودی اسلحه و مهمات ارتش ایران در سال ۱۳۲۰ از این قرار بود: تفنگ ۵۰۷۵۷۸ قبضه، مسلسل ۸۱۵۸ قبضه، فشنگ و تفنگ و مسلسل ۸۵۵۱۱۰۳۸ عدد، توپ ۸۷۴ عراده، گلوله و فشنگ توپ ۳۲۸۳۳۸ عدد، ارابه جنگی ۱۰۲ عدد و ۱۶ زره پوش بود. ^[۱۰۶]
۲-۴-۴- نیروی هوایی
نخستین بار در سال ۱۳۰۱، دفتری بنام هواپیمای در ارکان حرب کل قشون ایجاد شدو در ارتش ایران نام هواپیمایی جزو سازمان درآمد. دولت ایران تمایل خود را برای خرید چند هواپیما و تأسیس یک اداره هواپیمایی و اعزام افراد برای آموزش در ۲۶ دی ۱۳۰۱(۱۵ ژانویه ۱۹۲۳)به دولت آمریکا اطلاع داد و از آنجا که آمریکا خود «مؤسس کنفرانس خلع سلاح» است به فروش اسلحه و وسایل جنگی به کشورهای دیگر تمایلی ندارد.^[۱۰۷]
از آنجای که آمریکا از فروش هواپیمای خودداری کرد، ارتش ایران نخست یک هواپیمای فلزی یک باله از شرکت یونکرس آلمان خریداری کرد. تیپ گیلان و مازندران در سال ۱۳۰۲ دو فروند هواپیمای یونکرس خریداری و به تهران فرستاد. همچنین در همین سال چهار فروند هواپیما از روسیه خریداری شد.^[۱۰۸] در سال ۱۳۰۳ نخستین هیأت دانشجویان ایرانی مرکب از ده تن برای فراگرفتن فن خلبانی به روسیه فرستاده شدند. نخستین خلبان ایران سرهنگ احمدخان نخجوان بود. در سال ۱۳۰۷ دومین هیأت به آموزشگاه خلبانی و دانشکده فنی روسیه اعزام شدند. بر اساس حکم وزیر جنگ در خرداد ۱۳۰۳ «هواپیمایی کل قشون» به عنوان یکی از ادارات ارکان حرب کل قشون تأسیس و سرهنگ احمدخان نخجوان به ریاست آن انتخاب شد. در سال ۱۳۰۵ اداره هواپیمایی دارای بیست فروند هواپیمای فرانسوی، روسی و آلمانی بود.
در سال ۱۳۰۶ اداره هواپیمایی دارای دو گردان و یک گروه تعلیماتی و ۳۳ فروند هواپیما بود. در سال ۱۳۱۱ نخستین سازمان نیروی هوایی ایران تشکیل شد که دارای یک گروه آموزشی، یک گردان شکاری و یک گردان بمباران و اکتشافی بود. در سال ۱۳۱۰ برای تکمیل سازمان هواپیمایی ایران یک آموزشگاه فنی تأسیس و برای آموزش خلبانی تعداد افسر سوئدی استخدام شدند. در سال ۱۳۱۴ «کارخانه هواپیما سازیشهباز» در دوشان تپه شروع به کار کرد. نخستین هواپیمای کارخانه شهباز در سال ۱۳۱۷ ساخته و به پرواز درآمد. ^[۱۰۹]
تعداد واحدهای هوایی ایران در سال ۱۳۲۰، شامل پنج هنگ بود.
دو هنگ آن در تهران و سه هنگ دیگر آن در شهرهای اهواز، مشهد و تبریز مستقر بودند. در شهریور سال ۱۳۲۰، نیروی هوایی ایران دارای ۲۸۳ فروند هواپیمای اکتشافی، جنگی و تمرینی بود. ^[۱۱۰]
۲-۴-۵- نیروی دریایی
در سال ۱۳۰۰ دولت ایران تنها یک کشتی بنام «مظفری» در اختیار داشت که در زمان مظفرالدین شاه خریداری شده بود. نیروی دریایی ایران در چهارم اسفند ۱۳۰۲ با یک کشتی، چند افسر و تعدادی سلاح تشکیل شد.
در سال ۱۳۰۳ نیروی بحریه ارکان حرب کل قشون فقط سه ناوچه در اختیار داشت. یکی از این ناوچه در جریان سفر سردار سپه به خوزستان، برای سرکوب شیخ خزعل توسط حسین موقر به دولت ایران تقدیم شد. پس از دستگیری شیخ خزعل سه کشتی متعلق به او به تصرف وزارت جنگ درآمد. در سال ۱۳۰۴ یک ناوچه مین جمع کن از آلمان خریداری شد که در ابتدا به نام «پهلوی» و بعدها «شاهین» خوانده شد.^[۱۱۱]