وبلاگ

آیا گزینه های مختلفی برای انجام دادن وجود دارد ؟

:Dمعاشرت پذیری فضا :

D1

آیا افراد در گروه هستند ؟ آیا آن ها با دیگر گروه ها صحبت می کنند؟

D2

افراد همدیگر را با اسم می شناسند و یا با چهره؟

D3

آیا افراد به هم لبخند می زنند ؟ آیا با چشم با هم ارتباط برقرار می کنند؟

D4

آیا افراد مرتبا از فضا استفاده کرده و گزینه / حق انتخابی دارند؟

D5

آیا افراد تمایلی برای برداشتن زباله، زمانی که آن را می بینند، دارند؟

۳-۳-۴-۱- تاثیر ابعاد و شکل عرصه های گروهی برمیزان استفاده از آنها
مسئله پیچیده‌ در این گونه طراحی‌ها شناخت خصوصیات استفاده کنندگان است. راه حل طراحی این گونه فضاها از شناخت طراح از تعامل بین محیط و استفاده‌ کنندگان پدید می‌آید، برای نمونه، افراد برونگرا به تعامل با دیگران علاقه‌مند هستند ولی افراد درونگرا ضمن تمایل به اطلاع از رویدادها، به رابطه اجتماعی با دیگران تمایلی ندارند و یا این که افرادی که نیاز ندارند تحت کنترل باشند نسبت به کسانی که نیاز به کنترل دارند تعامل اجتماعی پایین تر، فضای شخصی بزرگ‌تر، خلوت بیشتر و قلمرو مکانی وسیع‌تری دارند.
مجاورت می‌تواند علت شروع رابطه اجتماعی باشد. اما شرط کافی آن نیست و میزانی از تجانس برای حفظ این روابط لازم است هربرت گنز (۱۹۶۷). از مطالعات انجام گرفته شده از جانب لویتاون چنین برآمده است که مجاورت مکانی تنها یکی از زمینه‌های ایجاد تعامل اجتماعی است. زمانی زمینه‌های تعامل براساس مجاورت مکانی به وجود می‌آید که، به کمک متقابل نیاز باشد یا مسئله مشترک وجود داشته باشد. در برابر چنین روابطی، در بیشتر خانه‌های مجلل مناطق مرفه، ساکنان افتخار می‌کنند که همسایه‌های خود را نمی‌شناسند. در مناطقی که شیوه سکونت مردم متفاوت بوده است، مجاورت مکانی آنها در بهترین حالت منجر به سردی روابط و در بدترین شرایط منجر به خصومت شده است. اگر ساکنان شخصیت همگون نداشته باشند، مجاورت مکانی به تماس‌های منفی منجر می‌شود، به ویژه زمانی که خلوت کافی برای خانواده‌ها وجود نداشته باشد. وقتی که خانواده‌ای کم درآمد در منطقه‌ای متوسط ساکن می‌شود ممکن است به جای همگرایی با ساکنان دچار انزوا شود.
فرصت‌های دیدار و ملاقات با دیگران، پیش نیاز ترویج روابط متقابل اجتماعی پیش‌بینی نشده و غیررسمی است. قرارگاه‌ها و مکان‌های رفتاری باید در فضاهای مورد قبول مردم قرار بگیرد تا مردم تمایل به حضور در آنها را از خود نشان دهند. این قرارگاه‌ها می‌تواند حتی راهروی پهنی باشد که به علت گشادگی و نور مناسب سایر شرایط، ملاقات‌های گذری را فراهم آورد یا با نمایش آثار هنری به فضای زنده‌ای تبدیل شود. گرد آمدن مردم و رویداد در فضا و زمان، پیش نیاز تمام رویدادها است.
اما اینکه چه فعالیت‌هایی امکان گسترش دارند اهمیت بیشتری دارد. در فضاهایی که امکان ملاقات افراد فراهم می‌آید برای این ملاقات‌ها میانجی‌هایی مورد نیاز است این میانجی‌ها چه بسا افرادی باشند که دیگران را گرد هم می‌آورند یا فعالیتی مشترک یا موضوعی باشد که تعامل اجتماعی را فراهم می‌آورند. فعالیت‌های بسیاری وجود دارد که هرگاه با برنامه صحیح اجرا شوند، فضاها را به محیط‌های زنده تبدیل می‌کنند.
فضاهای تفریحی چه از نوع داخلی و سرپوشیده و چه بیرونی و در فضای باز(اهمیت وجود فضای نشستن، تابش آفتاب، محافظت از وزش باد، در فضاهای باز فعال)، وجود میز و خدمات غذاخوری در این فضاها تأیید شده است. خدمات مشترکی چون فضاهای گذران اوقات فراغت، رستوران و فضاهای اجتماعی را عامل تشویق تعامل اجتماعی می‌دانند. یکی از نکات حائز اهمیت در شکل‌گیری چنین فضاهایی مکان قرارگیری آنهاست. (قرارگیری یا عدم قرارگیری آنها در مسیر فعالیت‌های روزمره) این مکان‌ها در صورتی خوشایند هستند که استراحت و آسایش را تأمین کند و امکان مشاهده افراد دیگر را فراهم آورند.
چیدمان فضا در موارد بسیاری بیانگر نوع وضعیت تعاملات اجتماعی استفاده‌ کنندگان آن است. در مکان‌هایی که چیدمان فضا به گونه‌ای است که امکان تماس چهره به چهره وجود دارد و فاصله فضاهای نشستن در حد فاصله‌های اجتماعی ـ مشورتی است، تعامل اجتماعی به وجود می‌آید، و به عکس در مکان‌هایی که نیمکت‌ها پشت به پشت هستند از تعاملات اجتماعی خودداری می‌شود. در اغلب موارد طراحی میزها و چیدمان فضاهای نشستن و جلسه، مفاهیمی نمادین دارند.
بکتل در این مورد، این گونه اظهار نظر کرده است که برای این که نهادهای انسانی بهره مثبتی از محیط ببرند باید مقیاس مناسبی داشته باشند، اگر سازمان از مقیاس خارج شود نه تنها بهره محیط تقلیل می‌یابد بلکه شکل گرفتن فشارهای محیطی زیان‌آور برای کارکرد سازمان آغاز می‌شود. همچنین فرض نظریه انسان سازی محیط این است که در مکانی که نیروی انسانی موجود کمتر از حد مورد نیاز است افراد نقش‌های بیشتری بازی می‌کنند، بیشتر مورد چالش قرار می‌گیرند و مسئولیت بیشتری به عهده آنها گذاشته می‌شود به این ترتیب افراد در مسائل بیشتر مشارکت کرده و کمتر احساس بیگانگی می‌کنند (Bechtel, 1977).
جوان‌ترها زیر آفتاب سوزان روی چمن‌ها می‌نشینند؛ در حالی که مسن‌ترها خواهان فضایی تاریک و خنک هستند چرا که تاب تحمل آن را از دست داده‌اند، با توجه به تنوع این گونه فعالیت‌ها عاقلانه نیست که تنها بر تعداد اندکی از آنها تأکید شود. حتی اگر بعضی از آنها مشتاقان بیشتری داشته باشند باز هم تنوع آنان باید ترقیب گردد اینها چیزهایی هستند که مجتمعی شادتر و سالم‌تر را به وجود می‌آورد. ادعای این که محیطی که ساخته شده نوعی نهاد اجتماعی را شکل می‌دهد ساده و راحت نیست. یکی از دلایل وجود ابهام در بسیاری از بحث‌ها رابطه معماری عرصه های گروهی و کارکرد اجتماع است و نبود تعریف دقیق از ویژگی‌های کارکرد و گونه‌های نهاد اجتماعی است. چرا که نهادهای اجتماعی تفاوت‌های بسیاری دارند حتی در صورتی که کارکردهای یکسانی داشته باشند، ممکن است دارای هویت و فرهنگ متفاوتی باشند که بازتاب این تفاوت‌ها در محیط کالبدی آنها قابل مشاهده است در غیر این صورت محیط ساخته شده تغییر می‌یابد تا تطبیق داده شود و در این فرایند تغییر به دلیل عدم شناخت و نداشتن الگوهای صحیح، محیط ساخته شده دچار مشکل می‌گردد.
فضاها و محل‌ها در صورتی که صرفاً به عنوان اثری هنری که دارای مقیاس معینی بوده و به صورت خاص تزیین شده، بستری را به وجود نمی‌آورند که مردم علاقه‌مند به بازدید از آن باشند و یا از زندگی در آن احساس غرور کنند. عنصر هنری، طراحی آن چیزی است که بودن در آن و یا نگاه کردن به آن لذت و انبساط خاطر را پدید آورد. ولی مهم‌تر از همه، هر محله باید برای استفاده کنندگان، این امکان را فراهم آورد که احساس کنند فضا فعالیت‌های مورد نظرشان را تسهیل می‌کند، نه این که مانع انجام آنها می‌شود. پس طراحی هر محیط باید با داشتن ایده‌هایی از تصویر کیفیت محیطی مورد نظر مردم، نه فقط طراح، آغاز شود.
۳-۳-۴-۱-۱- سرزندگی
سرزندگی به صورت زیر تعریف می شود: امکان تماشای مردم و شنیدن صدای آنها، امکان گرد هم آمدن غیر رسمی مردم در عرصه های عمومی، فرصت اجتماعی شدن برای کودکان و جوانان در عرصه های عمومی، تایید و ارزش قائل شدن همه شهروندان برای یکدیگر و احترام به معرفت و آگاهی های تمام ساکنان.
درعرصه های سرزنده همه می توانند یکدیگر را ببینند و صدای یکدیگر را بشنوند. این نقطه مقابل شهر مرده است که در آن مردم جدا افتاده اند.عرصه عمومی فعالیت ها و جشن های بسیاری را به وجود می آورد که همه ساکنین را کنار هم جمع می کند و رویدادهایی را رقم می زند که ساکنین صرفنظر از موقعیت و مقامی که دارند به عنوان انسان هایی کامل با هم باشند. همچنین همه ساکنان به هم اعتماد دارند و برای یکدیگر ارزش قائل اند.
در راهنمای مکان های عمومی برای مردم در سال ۲۰۰۷، برای فضاهای شهری موفق، کیفیت سرزندگی یک مکان؛ پویایی، فعال بودن، امنیت، راحتی، تنوع و قابلیت سرگرم کنندگی آن تعریف شده است.
معیارهای سرزندگی:
ایجاد اختلاط کاربری به ویژه اختلاط کاربری تجاری و مسکونی.
خلق و تقویت هویت محلی
ایجاد نظارت و امنیت
حفظ فضاها و کریدورهای سبز برای تنوع زیستی و تفریحات
نفوذپذیری کالبدی و بصری

چکیده :
فناوری های اطلاعات و ارتباطات از جدیدترین دستاوردهای علمی بشری اند که بنظر می رسد توانایی ها و قابلیت های بسیاری را به جامعه انسانی عرضه نموده اند و انتظار می رود بتوانند در رفع مشکلات موجود جامعه بشری مفید و موثر باشند.
با توجه به اهمیت مدیریت روستایی در تحقق اهداف توسعه روستایی و با درنظر گرفتن اینکه توسعه پایدار در شرایط فعلی جهان براساس دانایی محوری است، مدیریت توسعه پایدار روستایی ایران نیز باید به دانایی محوری تکیه و تاکید کند. دهیاران چونان بازوی اجرایی شوراها و دولت در امور روستاها هستند، بر همین اساس این پژوهش در صدد است با بهره گرفتن از مدل یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری اطلاعات (UTAUT ) عوامل موثر بر پذیرش و استفاده از فناوری را در دهیاران استان گیلان مورد بررسی قرار دهد. عوامل این مدل در تحقیق حاضر شامل اضطراب، نگرش به استفاده، خودکارآمدی، انتظار اجرا، انتظار تلاش، اثرات اجتماعی، شرایط تسهیل گر هستند. این تحقیق یک مطالعه توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری آن شامل ۱۳۹۲ دهیار استان گیلان است و تعداد ۳۰۱ دهیار بعنوان نمونه آماری انتخاب شدند. تحلیل داده ها از طریق آمار توصیفی و همچنین آمار استنباطی از طریق تکنیکهای آماری و معادلات ساختاری و تحلیل مسیر آن با بهره گرفتن از نرم افزار LISREL انجام گردید. روش گردآوری داده ها میدانی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است که تعداد ۳۰۹ پرسشنامه برگشت داده شد.
نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان می دهد که عوامل مورد بررسی به استثنای عوامل انتظار تلاش و انتظار اجرا بر پذیرش فناوری اطلاعات و ارتباطات توسط دهیاران استان گیلان تاثیر مثبت گذاشته است.
کلمات کلیدی: پذیرش، فناوری اطلاعات و ارتباطات، قصد رفتاری، مدل پذیرش فناوری (TAM )، مدل UTAUT
فصل اول:
کلیات تحقیق
۱-۱- مقدمه :
در عصر اطلاعات، فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT ^[۱]) رشد و گسترش چشمگیری در بین کشورهای مختلف داشته و مزایای فراوانی را برای کشورها ایجاد کرده است (موتولا^[۲] ، ۲۰۰۶). جایگاه ICT در توسعه همه جانبه بر کسی پوشیده نیست. بر این اساس دستیابی به شبکه های اطلاع رسانی در اولویت برنامه های توسعه کشورها قرار گرفته است (کریم آقایی ، ۱۳۸۸).

اطلاعات، مهمترین فاکتور تولید در فرایند شکل گیری جامعه اطلاعاتی است. کشورهایی که قادر به انطباق با تغییرات سریع در جهان و مجهز شدن به ویژگی های برگرفته از شرایط محیطی جدید هستند و نیز از قابلیت دسترسی، تولید و استفاده از اطلاعات نوین برخوردارند، موفقیت های شایانی را بویژه در قرن بیست و یکم به خود اختصاص داده اند. شعار « کامپیوتر برای همه »، « اینترنت برای همه » و «دولت الکترونیک » در حال حاضر، توجه بسیاری از نهادهای علاقه مند به تبدیل شدن به یک جامعه اطلاعاتی را به خود معطوف ساخته است (بایر وکیسر ^[۳]،۲۰۰۹).
بدون شک ICT تحولات گسترده ای را در تمامی عرصه های اجتماعی و اقتصادی بشریت به دنبال داشته است و تاثیر آن بر جوامع بشری به گونه ای است که جهان امروز به سرعت در حال تبدیل شدن به یک جامعه اطلاعاتی است که تارو پودش از اطلاعات و نظام ارتباطات الکترونیک تشکیل شده است و با گسترش علوم ارتباطی کارآیی سیستم های کامپیوتری هم افزایش یافته است. (کنفرانس منطقه ای آسیا ، ۲۰۰۳).
صرف نظر ازتعاریف متنوع ICT می توان گفت فناوری اطلاعات و ارتباطات عبارتند از گردآوری ، سازماندهی، ذخیره و نشر اطلاعات اعم از صوت ، تصویر ، متن یا عدد که با بهره گرفتن از ابزار رایانه ای و مخابرات صورت پذیرد. با پیشرفت سریع ICT در دنیا و تاثیر عمیق ابزار و تجهیزات در تسهیل و تسریع کارها و صرفه جویی در وقت و هزینه ، هر روز بر اهمیت اینگونه وسایل و کاربرد آنها افزوده می شود (اشنایدر^[۴] ، ۲۰۰۶).
۱-۲- بیان مسأله :
پیدایش فناوری اطلاعات، شتاب بیشتری به تحولات جهان در عصر اطلاعات و دانایی داده و عرصه های مختلف زندگی جوامع را تحت تأثیر قرار داده است. فناوری اطلاعات و ارتباطات برای بهبود بهره وری و بالا بردن کیفیت زندگی مسئله مهمی برای کشورهای در حال توسعه می باشد . فناوری اطلاعات و ارتباطات ابزاری توانمند و موثر در توسعه کشورهای دنیاست و نقش تعیین کننده ای در سازمانها و نهادهای دولتی دارد از جمله ارتقا کیفیت ، تسهیل خدمات به مشتریان ، کاهش هزینه و افزایش مشارکت . (میرخانی ، ۱۳۸۵).
دولت با اعتقاد به توانمندی و اثربخشی سازمانهای غیردولتی و درک نقش و جایگاه آنها، بخشهایی از مسئولیتهای خود را خواسته یا ناخواسته به سازمانهای غیردولتی واگذار کرد. بدین منظور سازمانهای غیردولتی به مثابه ابزارهای جدیدی برای جلب مشارکت مردم در تعیین سرنوشت خویش اهمیت یافته اند. این سازمانها با نقش واسطه ای خود میان مردم و دولت حوزه هایی از عرصه عمومی را در حیات اجتماعی جوامع تعریف کرده اند. (قلفی ، ۱۳۸۴) یکی از نهادهای عمومی غیردولتی در توسعه روستایی که در دهه اخیر به منظور اداره امور روستا تاسیس شده است دهیاری می باشد . از این رو دهیاران بعنوان نماینده دولت در روستاها نقش بسزایی در حل و فصل مشکلات و مسائل روستاییان بر عهده دارند. می توان گفت که پذیرش فناوری در دهیاران استان گیلان در حد مطلوب نبوده است و پذیرش ICT می تواند نقش موثری در توسعه پایدار روستایی ایفا می کند و مدیریت در این عرصه را چه بسا بتوان «مدیریت نوین روستایی» خواند.(صیدایی، ۱۳۸۷)
پذیرش یک پدیده چند بعدی است و شامل مجموعه وسیعی از متغیرهای کلیدی می‌باشد که برخی از آنها شامل ادراکات، اعتقادات، نگرش‌ها، ویژگی‌های افراد و میزان درگیری با فناوری اطلاعات است(چانگ و چی‌یونگ^[۵]، ۲۰۰۱). پذیرش کاربران به عنوان «علاقه مشهود در بین یک گروه برای استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات به منظور انجام وظایفی که این فناوری‌ها برای پشتیبانی از آن وظایف طراحی شده‌اند»، تعریف می‌شود(دیلون و موریس^[۶]، ۱۹۹۶).
یکی از جدیدترین مدل‌ها درباره پذیرش فناوری، نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری اطلاعات UTAUT^[7] است که توسط ونکاتش^[۸]، موریس و همکاران در سال ۲۰۰۳ ارائه و آزموده شد که حاصل تلفیق سازه‌های اصلی چندین مدل مشهور در زمینه پذیرش فناوری از جمله مدل پذیرش فناوری ، نظریه نشر نوآوری، نظریه عمل مستدل، نظریه رفتار هدایت شده، نظریه شناخت اجتماعی، مدل انگیزشی و… است. هدف نظریه یکپارچه، رسیدن به یک دیدگاه واحد درباره پذیرش کاربران است. این نظریه شامل چهار متغیر مستقل موثر در تمایل و استفاده از فناوری است. انتظار اجرا میزانی که فرد معتقد است که استفاده از یک سیستم به وی کمک خواهد کرد تا در عملکرد شغلی خود به منافعی نائل آید و می تواند بطور مستقیم و غیر مستقیم نیات رفتاری را تحت تاثیر قرار دهد. انتظار تلاش میزان آسانی مربوط به استفاده از سیستم است، این عامل درمدل پذیرش فناوری ( TAM^[9]) به عنوان ” درک سهولت استفاده ” بکار می رود و در نظریه های فوق ثابت شده که هر چه یادگیری یک سیستم آسان تر باشد، بیشتر و سریعتر مورد پذیرش استفاده کنندگان قرار می گیرد . اثرات اجتماعی میزانی که یک فرد درک می‌کند که افراد مهم دیگر معتقدند که او باید از سیستم جدید استفاده کند. این عامل در مدل TAM به عنوان ” هنجار ذهنی ” بکار رفته بود و تاثیر آن در پذیرش به اثبات رسیده بود. شرایط تسهیل‌گر میزانی که فرد معتقد است در صورت استفاده از یک سیستم زیرساخت‌های  فنی و سازمانی مناسب برای پشتیبانی او موجود است و بطور مستقیم رفتار استفاده واقعی را تحت تاثیر قرار میدهد. (ونکتاش و همکاران، ۲۰۰۳).
نیات رفتاری یا قصد استفاده کاربر از کامپیوتر میزان احتمال بکارگیری سیستم توسط فرد است درواقع بیانگر شدت نیت و اراده فردی برای انجام رفتار هدف است(همان منبع). رابطه نیات رفتاری بامتغیر وابسته رفتار استفاده ازفناوری نشان میدهد، افراد تمایل دارند دررفتارهایی درگیر شوند که قصد انجام آنها را دارند(کنر و آرمیتاژ^[۱۰]، ۱۹۹۸) بنابراین رفتار استفاده ازفناوری همیشه بعد از نیات رفتاری و متصل به آن است. متغیر وابسته رفتار استفاده از فناوری به معنی میزان استفاده واقعی کاربران از سیستم است. نیات رفتاری به رفتارهایی اشاره دارد که افراد جهت استفاده از فناوری اطلاعات از خود بروز می دهند و به عنوان معرف مناسبی برای بررسی و پیش بینی رفتار کاربردی یک سیستم یا فناوری خاص است همچنین تاثیر عمده ای بر رفتار کاربر گذاشته و در نتیجه نقش مهمی را در پیش بینی استفاده از ICT بازی می کند .
متغیرهای مختلفی به عنوان متغیرهای تاثیرگذار در پذیرش فناوری اطلاعات و ارتباطات مورد بررسی قرار گرفته‌اند ازجمله اضطراب استفاده از ICT ، اغلب یک جنبه ناخوشایند نیز دارد، اضطراب و حالت‌های احساسی مشابه نه تنها می‌توانند بر تعامل تاثیر گذارند، بلکه بر بهره‌وری، یادگیری، روابط اجتماعی و در مجموع بر رفاه تاثیر می‌گذارند. محققان اضطراب رایانه‌ای را به عنوان حالتی ذهنی که منجر به ترسناکی یا بیمناک بودن در زمان تمایل به استفاده از رایانه یا در زمان استفاده از رایانه می‌شود، تعریف کرده‌اند(تونگ و چانگ^[۱۱]، ۲۰۰۸).
هر چقدر اضطراب افراد در استفاده از رایانه بیشتر باشد، آنها احتمالا کمتر از فناوری اطلاعات و ارتباطات استفاده خواهند کرد. نگرش به استفاده که عقاید کاربران و نگرش آنان را دراستفاده از فناورى اطلاعات و ارتباطات تحت تأثیر قرار می دهد. خودکارآمدی کامپیوتری قضاوت افراد در مورد توانایی خود در استفاده از کامپیوتر است و به عنوان عامل مهمی در مطالعه رفتار افراد در مورد تکنولوژی اطلاعاتی مورد ملاحظه قرار می گیرد. همچنین به عنوان یک اعتقاد که رفتار را به سوی تکنولوژی های جدید اطلاعاتی هدایت و مشخص می کند تعریف می شود. در واقع UTAUT میزان تمایل استفاده کاربران از سیستم های اطلاعاتی و پیروی از عادات رفتاری را روشن می کند.
استفاده از این مدل در زمینه پذیرش تکنولوژی اطلاعات وارتباطات است. این مدل به عنوان یک راهنما برای روشن ساختن میزان عملکرد،میزان کوشش، تاثیر اجتماعی و کمک کردن به شرایط وهمچنین میزان عادات وتمایلات رفتاری را  تعیین می کند. این نظریه ابزار سودمندی برای مدیران به منظور ارزیابی احتمال پذیرش فناوری جدید در درون سازمان است. همچنین به شناخت عواملی که پذیرش فناوری‌های جدید را تحریک می‌نمایند، کمک می‌کند. از زمان شکل‌گیری این نظریه توسط ونکاتش و مویس و همکاران در سال ۲۰۰۳ محققان مختلف به آزمون آن درپذیرش فناوری پرداخته‌اند.(گوپتا^[۱۲]، داس‌گوپتا، ۲۰۰۸).
این تحقیق بر آن شده است تا تاثیر مستقیم و غیر مستقیم متغیرهای اضطراب ، نگرش به استفاده ، خودکارآمدی ، انتظار اجرا ، انتظار تلاش ، اثرات اجتماعی و شرایط تسهیل گر بر نیات رفتاری و استفاده از ICT در دهیاران استان گیلان را در قالب مدل علی بررسی کند .سوال اصلی تحقیق آن است که آیا مدل تئوری یکپارچه پذیرش و استفاده از تکنولوژی (UTAUT) در پذیرش و استفاده از ICT ازسوی دهیاران استان گیلان موثر است ؟
۱-۳- اهمیت و ضرورت تحقیق :
امروزه اطلاعات شاخص قدرت است، برخلاف گذشته که تمایز میان جوامع بر چهار شاخصه دوران صنعتی (سرمایه، ماشین آلات، مواد اولیه و نیروی انسانی) استوار بود، امروزه آنچـه کـه کشـوری را در سطح اول، دوم یا سـوم جهان قرار می­دهد اطلاعات است، آغاز هزاره سوم و شروع قرن بیست و یکم، تبلور حقیقی حضور کشورهای پیشرفته اطلاعاتی است(منتظر، ۱۳۸۱).
با دراختیارداشتن فناوری اطلاعاتی و ارتباطی مختلف و پیشرفته، امکان برقراری سریع ارتباط و تبادل سریع اطلاعات بیش ازپیش میسرگردیده است. افراد درهرکجا که باشند می توانند آخرین اطلاعات مورد نیاز خودرا درهرزمینه ای دریافت کنند. (اصنافی وحمیدی،۱۳۸۶). آنچه که مسلم است فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند منجر به کاهش هزینه ها، بهبود ارتباطات زنجیره ارزش افزوده، افزایش کیفیت و بهبود روند پاسخگویی به مشتریان شود (دیواندری،۱۳۸۸).
فناوری اطلاعات از دو جنبه کاربردی و فناوری اهمیت دارد. در حوزه کاربردی مسئله اصلی استفاده هر چه بیشتر و مفیدتر از فناوری اطلاعات در راستای فعالیت های مختلف اقتصادی و اجتماعی است به گونه ای که در اثر آن بهره وری ، کیفیت و شفافیت افزایش یافته و هزینه ها کاهش پیدا کند. در مقابل حوزه فناوری به موضوع تولید انواع تجهیزات و سخت افزارها و نرم افزارهای لازم در حوزه کاربردی می پردازد . با توجه به گستردگی کاربرد فناوری اطلاعات و به عبارت دیگر بزرگی حوزه کاربردی نیاز به حوزه تولید و فناوری نیز بسیار افزایش یافته و این عامل مهمی برای توسعه صنعت فناوری اطلاعات و اشتغال زایی در سال های اخیر بوده است .بر این اساس ضرورت دارد تا ابزاری جهت توانمندسازی افراد و جوامع فراهم شود که با بهره جویی از آن بتوان با سرعت و دقت به انجام فرایندهای اداری پرداخت. فن آوری اطلاعات و ارتباطات ابزاری توانمند در توسعه روستاهای کشور و دهیاریها بعنوان یک نهاد میانجیگری بین روستاییان و دولت بشمار می آیند که می توانند تاثیرات مهمی از نظر وضعیت اقتصادی، معیشتی، ارزاق عمومی و ایجاد اشتغال داشته باشند. بدیهی است عرصه تاثیرگذاری فناوری اطلاعات و ارتباطات تنها به محیط های شهری منحصر و محدود نمی شود و دامنه آن حتی دوردست ترین مناطق روستایی را در بر می گیرد و می تواند نقش موثری در فرایند توسعه روستایی ایفا کند. گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند دسترسی روستاییان به انواع خدمات بهداشتی، آموزشی و دولتی، ایجاد فرصت های شغلی، افزایش سطح آگاهی در زمینه فعالیت های تولیدی، کشاورزی و ترویجی، بازاریابی محصولات زراعی و غیر زراعی و… را بهبود بخشد. (هدایتی مقدم ،۱۳۸۷)
درک عواملی که موجب پذیرش یک فناوری می شوند و ایجاد شرایطی که تحت آن، فناوری های اطلاعاتی مورد نظر پذیرفته شود از پژوهشهای مهم در زمینه فناوری اطلاعات است. به عبارتی این مسأله که چرا افراد، یک فناوری اطلاعاتی را می پذیرند و از آن استفاده می کنند و یا برعکس، آن را نمی پذیرند و از آن استفاده نمی کنند از مهمترین مباحث سیستمهای اطلاعاتی است. نظر به اهمیت موضوع، در این پژوهش که پذیرش فن آوری اطلاعات و ارتباطات یکی از راه های رسیدن روستا به توسعه پایدار است.
۱-۴- چارچوب نظری تحقیق :
فناوری اطلاعات و ارتباطات به دنبال عصر صنعتی به وجود آمده و خواسته یا ناخواسته در تار و پود سازمانهای امروزی نفوذ کرده است (سلمان زاده ، ۱۳۸۵). پذیرش یک پدیده چند بعدی است و شامل مجموعه وسیعی از متغیرهای کلیدی می‌باشد که برخی از آنها شامل ادراکات، اعتقادات، نگرش‌ها، ویژگی‌های افراد و میزان درگیری با فناوری اطلاعات است(چانگ و چی‌یونگ^[۱۳]، ۲۰۰۱). پذیرش کاربران به عنوان «علاقه مشهود در بین یک گروه برای استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات به منظور انجام وظایفی که این فناوری‌ها برای پشتیبانی از آن وظایف طراحی شده‌اند»، تعریف می‌شود(دیلون و موریس، ۱۹۹۶).
مدل پذیرش فناوری، یکی از عمیق ترین چارچوب هایی است که اغلب در مطالعات استفاده می شود تا به پیش بینی و توضیح استفاده از برنامه های کاربردی مبتنی بر کامپیوتر و راه حل آنها، بپردازد. این مدل ادعا می کند که بکارگیری فناوری بوسیله کاربر، تحت تاثیر نگرش کاربر نسبت به فناوری است. این مدل، پذیرش فناوری جدید را از سوی کاربران توصیف و پیش بینی می کند. محققان بسیاری از مدل پذیرش فناوری به عنوان چارچوبی برای پیش بینی و توصیف انواع رفتارهای انسان در زمینه کاربرد فناوری اطلاعات استفاده می کنند(گوپتا و جانا،۲۰۰۳).
یکی از جدیدترین مدل‌ها درباره پذیرش فناوری، نظریه یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری اطلاعات UTAUT است که توسط ونکاتش، موریس و همکاران در سال ۲۰۰۳ ارائه و آزموده شد که حاصل تلفیق سازه‌های اصلی چندین مدل مشهور در زمینه پذیرش فناوری از جمله مدل پذیرش فناوری^[۱۴] ، نظریه اشاعه نوآوری^[۱۵]، نظریه عمل مستدل^[۱۶]، نظریه رفتار برنامه ریزی شده^[۱۷]،مدل انگیزشی و… می‌باشد. هدف نظریه یکپارچه، رسیدن به یک دیدگاه واحد درباره پذیرش کاربران است. در واقع UTAUT میزان تمایل استفاده کاربران از سیستم های اطلاعاتی و پیروی از عادات رفتاری را روشن می کند.
نیات رفتاری یا قصد استفاده کاربر از کامپیوتر میزان احتمال بکارگیری سیستم توسط فرد است درواقع بیانگر شدت نیت و اراده فردی برای انجام رفتار هدف است(موریس ودیلون، ۱۹۹۶). رابطه قصداستفاده از فناوری بامتغیر وابسته رفتار استفاده ازفناوری نشان می دهد، افراد تمایل دارند دررفتارهایی درگیر شوند که قصد انجام آنها را دارند(کنر و آرمیتاژ^[۱۸]، ۱۹۹۸) بنابراین رفتار استفاده ازفناوری همیشه بعد از نیات رفتاری و متصل به آن است. متغیر وابسته رفتار استفاده از فناوری به معنی میزان استفاده واقعی کاربران از سیستم است. نیات رفتاری به رفتارهایی اشاره دارد که افراد جهت استفاده از فناوری اطلاعات از خود بروز می دهند و بعنوان معرف مناسبی برای بررسی و پیش بینی رفتار کاربردی یک سیستم یا فناوری خاص است همچنین تاثیر عمده ای بر رفتار کاربر گذاشته و در نتیجه نقش مهمی را در پیش بینی استفاده از ICT بازی می کند .
استفاده از این مدل در زمینه پذیرش فناوری اطلاعات و ارتباطات است. این مدل به عنوان یک راهنما برای روشن ساختن میزان عملکرد، میزان تلاش، تاثیر اجتماعی و تسهیل شرایط همچنین میزان عادات و تمایلات رفتاری کاربران را تعیین می کند و ابزار سودمندی برای مدیران به منظور ارزیابی احتمال پذیرش فناوری جدید در درون سازمان است. همچنین به شناخت عواملی که پذیرش فناوری‌های جدید را تحریک می‌نمایند، کمک می‌کند.
از زمان شکل‌گیری این نظریه توسط ونکاتش و مویس و همکاران در سال ۲۰۰۳ محققان مختلف به آزمون آن درپذیرش فناوری پرداخته‌اند.(گوپتا^[۱۹]، داس‌گوپتا، ۲۰۰۸).
اضطراب
نگرش به استفاده
خودکارآمدی
انتظار اجرا
انتظار تلاش
اثرات اجتماعی
شرایط تسهیل گر
قصد استفاده ازICT
(نیات رفتاری)
استفاده از ICT
شکل(۱-۱) مدل مفهومی یکپارچه پذیرش و استفاده از فناوری UTAUT (ونکاتش و همکاران، ۲۰۰۳)
۱-۵- اهداف تحقیق :
اهداف این تحقیق از نظر کاربردی در جامعه مورد نظر یعنی دهیاران استان گیلان که براساس مسئله تبیین شده است شامل اهداف ذیل می باشد :
اهداف کلی :
سنجش اضطراب ، نگرش به استفاده ، خودکارآمدی ، انتظار اجرا ، انتظار تلاش ، اثرات اجتماعی و شرایط تسهیل گر ، نیات رفتاری و استفاده از ICT در دهیاران استان گیلان .

۵٫۲٫ قرآن وقانون ارث

۱٫۲٫ تاریخچه فدک

سرزمین فدک از روزی که با نام فاطمه همراه شده ارزش اعتقادی یافته است. لذا دیگر نمی­ توان فدک را ماجرایی تاریخی دانست که زمانی آغاز شده باشد وبعد به داستانی در تاریخ مبدل شده باشد.
زمانی که فدک به امر خاص الهی توسط پیامبراکرم به فاطمه اعطا شد، معیار ومیزانی برای محک محبان ومبغضان فاطمه گردید. و غصب آن، مسئله­ بسیار حائز اهمیتی است که انکار آن برای ابد ممکن نخواهد بود. و در طول تاریخ، مدرک و شاهدی قوی از مظلومیت حضرت زهرا وحق غصب شده اهل بیت است.

«فدک» تداعی کننده سلسله حوادثی است که طی آن این سرزمین به فاطمه بخشیده شد، و سپس به اجبار وستم از آن حضرت غصب شد و در نتیجه حضرت برای دفاع از حق خود اقداماتی فرمودند.

۱٫۱٫۲٫ چیستی فدک

مورخین نقل می­ کنند فدک سرزمینی بوده در حجاز که تا مدینه دو تا سه روز فاصله داشته است^[۱۳]. فدک دارای آب­های جاری وجوشان بوده ودرخت­های خرمای بسیاری^[۱۴] داشته است. ابن ابی الحدید درختان خرمای آن­را به اندازه درختان خرمای کوفه در قرن هفتم هجری( زمان خود) دانسته است^[۱۵]. مجموع درآمد سالانه آن­را از بیست­ و چهار تا هفتاد هزار دینار نقل کرده ­اند^[۱۶]. فدک امروزه در عربستان بنام «حائط و حویط» شناخته می‏شود^[۱۷].
مورخین می­نویسند که فدک تا سال هفتم هجری در دست یهودیان بود^[۱۸]، و از درآمد آن امرار معاش می کردند. در این سال بر اثر پیمان­شکنی یهودیان ساکن قلعه­های خیبر، جنگی صورت گرفت که در آن مسلمانان به پیروزی رسیدند. یهودیان ساکن فدک از ماجرا مطلع گشتند و دچار رعب و وحشت شدند.
هنگام مراجعت از فتح خیبر پیامبر اکرم «محیصه بن مسعود انصاری» را نزد اهل فدک فرستادند تا آن­ها را به­ اسلام دعوت کند^[۱۹]. در آن هنگام رئیس آن­ها یوشع بن نون یهودى بود^[۲۰]. آن­ها با پیامبر اکرم صلح کردند واز ایشان درخواست کردند تا با آنان با مسالمت برخورد نمایند واز ریخته شدن خون آنان جلوگیری نمایند^[۲۱]. بدین شرط ­که نصف زمین­های خود را واگذار کنند؛ بنابراین نیمى از آن سرزمین ملک خالص پیامبر شده بود زیرا مسلمین برآن ملک حمله نکرده بودند و اسب و رکاب آن­ها به­آن­جا نرسیده بود^[۲۲] و حضرتدرآمد آن­را صرف ابن­سبیل­ می­فرمودند^[۲۳].
لازم به توضیح است که فدک بر اساس حکم صریح قرآن ملک شخصی پیامبر شده است، زیرا این سرزمین بدون لشکرکشی مسلمانان و بدون کوچکترین دخالت آنان فتح شد. خداوند متعال در قرآن کریم می­فرماید:
وَ ما أَفاءَ اللَّهُ عَلى‏ رَسُولِهِ مِنْهُمْ فَما أَوْجَفْتُمْ عَلَیْهِ مِنْ خَیْلٍ وَ لا رِکابٍ وَ لکِنَّ اللَّهَ یُسَلِّطُ رُسُلَهُ عَلى‏ مَنْ یَشاءُ وَ اللَّهُ عَلى‏ کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدیرٌ. ما أَفاءَ اللَّهُ عَلى‏ رَسُولِهِ مِنْ أَهْلِ الْقُرى‏ فَلِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبى‏ وَ الْیَتامى‏ وَ الْمَساکینِ وَ ابْنِ السَّبیلِ کَیْ لا یَکُونَ دُولَهً بَیْنَ الْأَغْنِیاءِ مِنْکُمْ وَ ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدیدُ الْعِقابِ^[۲۴]
و اما در معنای «فیء» گفته شده: تمام غنائمى است که بدون دردسر و زحمت و رنج عائد جامعه اسلامى مى‏شود و در فقه اسلامى به عنوان «فى‏ء» یاد شده است^[۲۵].
راغب در معنای «فیء» می­نویسد:
«غنیمتى است که براى رسیدن به آن مشقتى در کار نباشد^[۲۶].»
علامه طباطبایی در تفسیر این آیه می­نویسد:
«و معناى آیه این است که: آن­چه خداى تعالى از اموال بنى النضیر به رسول خدا برگردانید- و ملک آن را به رسول خدا اختصاص داد- بدین جهت به آن جناب اختصاص داد و شما مسلمانان را در آن سهیم نکرد که در گرفتن قلعه آنان مرکبى سوار نشدید، و به خاطر این­که راه قلعه تا مدینه نزدیک بود پیاده بدان­جا رفتید، و خداى تعالى پیامبران خود را بر هر کس بخواهد مسلط مى‏سازد، و خدا بر هر چیزى قادر است. و اینک رسول اسلام را بر بنى النضیر مسلط ساخته، در نتیجه فى‏ء (غنیمت) و اموالى که از این دشمنان به دست آمده خاص آن جناب است، هر کارى که بخواهد در آن اموال مى‏کند.
ما أَفاءَ اللَّهُ عَلى‏ رَسُولِهِ مِنْ أَهْلِ الْقُرى‏ فَلِلَّهِ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبى‏ وَ الْیَتامى‏ وَ الْمَساکِینِ وَ ابْنِ السَّبِیلِ … از ظاهر این آیه برمى‏آید که مى‏خواهد موارد مصرف فى‏ء در آیه قبلى(آیه شش) را بیان کند. و فى‏ء در آن آیه را که خصوص فى‏ء بنى النضیر بود به همه فى‏ءهاى دیگر عمومیت دهد، و بفرماید حکم فى‏ء مخصوص فى‏ء بنى النضیر نیست، بلکه همه فى‏ءها همین حکم را دارد^[۲۷].»
بنابراین چنان­که گذشت، فدک ملک شخصی پیامبر بوده است و رسول اکرم اختیار آن­را داشتند، که بنابر دستور خداوند^[۲۸] آن­را به حضرت فاطمه اعطا فرمودند. و بر اساس دستور صریح قرآن وَ ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا مسلمانان و در رأس آنان اصحاب سقیفه، حق اعتراض به مالکیت فدک توسط حضرت فاطمه، و غصب آن را نداشتند.

۲٫۱٫۲٫ بخشش فدک به حضرت فاطمه

پس از فتح فدک، با نزول آیه وَ آتِ ذَا الْقُرْبى‏ حَقَّه^[۲۹] پیامبر فدک را به فاطمه عطا فرمودند.
در تفاسیر مختلف اعم از شیعه وسنی در تفسیر این آیه شریفه به این حقیقت تاریخی اشاره شده است.
طبرسی در مجمع البیان در ذیل آیهوَ آتِ ذَا الْقُرْبى‏ حَقَّه مى‏گوید:
«ابو سعید خدرى، و غیر او روایت کرده‏اند که وقتى این آیه بر رسول خدا نازل گردید فدک را به فاطمه داد، و تسلیمش هم کرد، و این معنا از امام ابى جعفر و امام صادقروایت شده^[۳۰].»
درتفسیر المیزان نیز این مطلب به نقل از علامه طبرسی در ذیل این آیه شریفه آمده است^[۳۱].
جلال الدین سیوطی در الدر المنثور طی دو سند مختلف از ابی سعید خدری از ابن مردویه، ونیز از ابن عباس به نقل از ابن مردویه، به این مسأله اشاره کرده می­نویسد: زمانی که آیه شریفهوَ آتِ ذَا الْقُرْبى‏ حَقَّه نازل شد پیامبر اکرم، فاطمه زهرارا فرا خواندندوفدک را به ایشان عطا فرمودند^[۳۲].
همچنین بلاذری گوید: رسول اکرم فدک را به فاطمهبخشید و صدقه او قرار داد، و این امرى آشکار و بر همگان شناخته شده بود، ودر مورد آن بین خاندان رسول الله اختلافی وجود نداشت و آنان در خصوص این ملک، که فاطمه از حیث تصدیق قولش نسبت بدان اولى از دیگران بوده است، همواره به طرح ادعا پرداخته‏اند^[۳۳].

۳٫۱٫۲٫ غصب فدک

بعد از رحلت رسول اکرم و پس از ماجرای سقیفه به فاصله چند روز، فرمان مصادره فدک صادر شد. به دستور حاکمان برخاسته از سقیفه، وکیلان و کارگزاران حضرت فاطمه از فدک اخراج شدند و افراد دیگری به جای ایشان منصوب شدند.^[۳۴]
ابن ابی الحدید معتزلی می­نویسد: فاطمه زهراده روز بعد از وفات رسول اکرم برای اعتراض به مصادره فدک نزد خلیفه حضور یافت^[۳۵].
به نوشته بلاذری در فتوح البلدان فاطمه برای بازگرداندن فدک نزد ابوبکر رفتند و با او به گفتگو پرداختند و به ابوبکر فرمودند: «رسول خدا فدک را به من عطا نمودند پس آن را به من بازگردان.» علی نیز بر صدق گفتار حضرت فاطمه شهادت دادند، ولی ابوبکر نپذیرفت و شاهدی دیگر خواست. «ام ایمن» - خدمتکار پیامبر - نیز شهادت داد ولی خلیفه گفت: ای دختر پیامبر! شهادت جز با دو مرد و یا یک مرد و دو زن روا نیست و ادعای فاطمهرا رد کرد^[۳۶].
درباره «ام أیمن»آمده است: پیامبراکرم ام ایمن را با خطاب مادر صدا مى‏فرمودند: ««أم‏ أیمن‏ أمّی‏ بعد أمّی»^[۳۷]و هرگاه به اومى‏نگریستند مى‏فرمودند: «هذه بقیه أهل‏ بیتی‏: این بازمانده خانواده من است»^[۳۸]. او کسی است که پیامبراکرم درباره او بشارت به بهشت داده­اند: «أُمُ‏ أَیْمَنَ‏ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّه^[۳۹]». ^[۴۰]
ابوبکر پس از شهادت امام علی و ام ایمن، درباره مالکیت فدک سندی را برای حضرت فاطمه مکتوب کرد. پس از آن عمر وارد شد و درباره نوشته او سؤال کرد. ابوبکر پاسخ داد فاطمه درباره فدک مدعی است و ام ایمن و علی را شاهد گرفته، آورده است، اما عمر نوشته ابوبکر را از فاطمه گرفت وپاره کرد^[۴۱].
در مورد امیرالمؤمنین علی نیازی به معرفی وجود ندارد، اما دو مورد از احادیثی را که پیامبراکرم در فضیلت علی فرموده­اند و در باب شهادت است، را ذکر می­نماییم:
پیامبراکرم فرمودند: «الْحَقُّ مَعَ عَلِیٍّ وَ عَلِیٌ‏ مَعَ‏ الْحَقِ‏ لَا یَفْتَرِقَانِ حَتَّى یَرِدَا عَلَیَّ الْحَوْض‏^[۴۲]»
همچنین سلمان از رسول اکرمنقل کره است که حضرت فرمودند: «عَنْ سَلْمَانَ عَنِ النَّبِیِّ قَالَ: أَقْضَى‏ أُمَّتِی‏ وَ أَعْلَمُ أُمَّتِی بَعْدِی عَلِیٌّ.^[۴۳]»
در این­جا این سؤال مطرح می­ شود که آیا کسی که از سوی رسول الله برترین قاضی معرفی گردیده، نمی­تواند بهترین شاهد باشد؟!
در نهج البلاغه ذکر شده است که امیرالمؤمنین علی در شکایت از وقایع آن ایام در نامه به عثمان بن حنیف، فرماندار بصره چنین می­فرمایند:
« بَلَى‏ کَانَتْ‏ فِی‏ أَیْدِینَا فَدَکٌ مِنْ کُلِّ مَا أَظَلَّتْهُ السَّمَاءُ فَشَحَّتْ عَلَیْهَا نُفُوسُ قَوْمٍ وَ سَخَتْ عَنْهَا نُفُوسُ قَوْمٍ آخَرِینَ وَ نِعْمَ الْحَکَمُ اللَّهُ وَ مَا أَصْنَعُ بِفَدَکٍ وَ غَیْرِ فَدَکٍ وَ النَّفْسُ مَظَانُّهَا فِی غَدٍ جَدَثٌ تَنْقَطِعُ فِی ظُلْمَتِهِ آثَارُهَا وَ تَغِیبُ أَخْبَارُهَا وَ حُفْرَهٌ لَوْ زِیدَ فِی فُسْحَتِهَا وَ أَوْسَعَتْ یَدَا حَافِرِهَا لَأَضْغَطَهَا الْحَجَرُ وَ الْمَدَرُ وَ سَدَّ فُرَجَهَا التُّرَابُ الْمُتَرَاکِمُ وَ إِنَّمَا هِیَ نَفْسِی أَرُوضُهَا بِالتَّقْوَى^[۴۴]‏.»
ابن ابی الحدید معتزلی در شرح این نامه می­نویسد:
«علی و خاندانش فدک را رها نکردند مگر به اجبار و از روی غصب؛ لذا حضرت بعد از جملات اولیه می­گوید: «بهترین حَکَم و داور خداست»، و این، سخنِ کسی است که شکایت دارد و تظلم می­ کند^[۴۵]».
آیت الله مکارم شیرازی در کتاب زهرا برترین بانوی جهان دلایل غصب فدک را چنین بیان می­ کند:
براى این غصب بزرگ تاریخ عوامل زیر را مى­توان برشمرد:

1. 1. غصب فدک در دست خاندان پیامبریک امتیاز بزرگ معنوى براى آن­ها محسوب مى­شد، و این خود دلیل بر مقام و منزلت آن­ها در پیشگاه خدا واختصاص نزدیکى شدید به پیامبربه شمار مى­آمد، به خصوص این که در روایات شیعه و اهل سنّت چنان­که گفتیم آمده است که به هنگام نزول آیه وَ آتِ ذَا الْقُرْبى‏ حَقَّه^[۴۶]پیامبر فاطمهرا فراخواند و سرزمین فدک را به او بخشید.

روشن است وجود فدک در دست خاندان پیامبر با این سابقه تاریخى سبب مى­شد که مردم سایر آثار پیامبر به خصوص مسأله خلافت و جانشینى آن حضرترا نیز در این خاندان جستجو کنند، و این مطلبى نبود که طرفداران انتقال خلافت به کسان دیگر بتوانند آن­را تحمّل کنند.

2. 2. این مسأله از نظر بعد اقتصادى نیز مهم بود، و روى بعد سیاسى آن اثر مى­گذاشت، چرا که على و خاندان او اگر در مضیقه شدید اقتصادى قرار مى­گرفتند توان سیاسى آن­ها به همان نسبت تحلیل مى­رفت، و به تعبیر دیگر وجود فدک در دست آنان امکاناتى در اختیارشان قرار مى­داد که مى­توانست پشتوانه مسأله ولایت باشد، همان گونه که اموال خدیجهپشتوانه­اى براى پیشرفت اسلام در آغاز نبوّت پیامبر اسلامبود^[۴۷].»

۱٫۳٫۱٫۲٫ غصب­های مکرر فدک در تاریخ
این غصب، علاوه بر این­که در تمام دوره خلافت سه خلیفه اول راشدین ادامه داشت، در طول تاریخ با غصب­های متعدد و مکرر روبرو بوده است.

۲- نماینده سازمان شهرداری های کشور و در غیاب آن وزارت کشور
۳- مدیر کل دفتر امور شهری و روستایی استانداری
۴- معاون خدمات شهری شهرداری
۵- سه نفراز بین مدیران و کارشناسان ادارات کل کشاورزی و منابع طبیعی استان، در صورت عدم وجودازافراد مطلع و بصیر درامور فضای سبز به انتخاب شهردار.
بند سوم : وظایف شورای سازمان
همچنین در ماده ۱۱ اساسنامه سازمان به شرح وظایف شورای سازمان که اهم آن عبارتند از:
۱- تصویب برنامه و خط مشی کلی سازمان براساس وظایف و اهداف پیش بینی شده در اساسنامه
۲- انتخاب اعضای انتخابی، هئیت مدیره از بین افراد معرفی شده از طرف شهردار
۳- تصویب بودجه، متمم و اصلاح بودجه و تفریغ بودجه و برنامه های سازمان و تغییرات آن
۴- اتخاذ تصمیم نسبت به موضوع هایی که در قالب اهداف و اساسنامه در دستور جلسه قرار می‌گیرند.
بند چهارم : اعضای هیات مدیره سازمان
در ماده ۱۲ اساسنامه سازمان ترکیب هئیت مدیره را مرکب از سه نفر عضو اصلی و یک نفر علی البدل بشرح ذیل اعلام داشته :
الف ) معاون خدمات شهری شهرداری به عنوان عضو اصلی که سمت ریاست هئیت مدیره را خواهد داشت.
ب ) دو نفر عضو اصلی و علی البدل هئیت مدیره از بین افرادی که دارای تعهد کافی و اطلاعات و تجارب مورد نیاز در امور فضای سبز و مسائل شهری بوده و بصیرت لازم نسبت به امور و اهداف سازمان داشته باشند با حداقل تحصیلات در حد کارشناسی ترجیحاً در رشته های کشاورزی به پیشنهاد شهردار و تصویب شورای سازمان انتخاب می شوند .
بند پنجم : وظایف هیات مدیره سازمان
ماده ۱۶ اساسنامه سازمان وظایف واختیارات هئیت مدیره را:
الف) به مرحله اجرا درآوردن تصمیمات متخذه در جلسات عادی و فوق العاده شورای سازمان.
ب) بررسی ترازنامه و حساب سود وزیان و ارسال آن جهت تایید به شورای سازمان
ج) برنامه ریزی و پیشنهاد خط مشی سازمان به شورای سازمان جهت تصویب
د) بررسی بودجه، متمم و اصلاح بودجه و تفریغ بودجه پیشنهاد مدیر عامل و ارسال به شورای سازمان برای تصویب نهایی.

ھ) تهیه و تنظیم آئین نامه های مالی و اداری و استخدامی سازمان و اصلاحیه های مربوطه و پیشنهاد جهت تصویب از سوی شورای سازمان
بند ششم : وظایف مدیر عامل سازمان
همانطوریکه در بند د ماده ۱۶ اساسنامه اشاره شد انتخاب مدیر عامل باهئیت مدیره می باشد که اهم وظایف و اختیارات مدیر عامل دراساسنامه سازمان عبارتند از:
۱- انجام کلیه عملیات اجرایی و اداری و مالی و حقوقی سازمان در حدود بودجه مصوبه طبق آئین نامه‌ها و مقررات مربوطه.
۲- افتتاح حساب اعم از ریالی و ارزی در بانکهای دولتی با رعایت مفاد اساسنامه و آئین نامه مالی سازمان
۳- تهیه و تنظیم بودجه، متمم و اصلاح و تفریغ بودجه جهت تسلیم به هئیت مدیره
۴- تهیه و تنظیم تراز نامه و حساب سود وزیان و سایر گزارش های مالی و عملیات سازمان جهت بررسی و طرح در هئیت مدیره و تسلیم آن به شورای سازمان.
۵- هدایت عملیات اجرایی سازمان در جهت رعایت مفاد اساسنامه که به صورت بازرگانی (خود کفایی) اداره می گردد.
مدیر عامل علاوه بر موارد فوق مسئولیت اداره سازمان و حفاظت سرمایه و دارایی ها را به عهده داشته و حافظ منابع مالی و اموال منقول و غیر منقول می باشد.
یکی دیگر از ارکان سازمان بازرس (حسابرس) بوده که توسط شورای سازمان از میان اشخاصی بصیر و صالح و متعهد کاردان به مسائل مالی و حسابرسی برای مدت یک سال انتخاب خواهد شد^[۲۱].
نکته حائز اهمیت در اساسنامه سازمان این است که تا تصویب آئین نامه مالی سازمان آئین نامه مالی شهرداری ها مصوب ۱۲/۴/۱۳۴۶ ملاک عمل بوده و هئیت مدیره و مدیر عامل به ترتیب جایگزین شورای شهر و شهردار می‌باشند^[۲۲].
گفتار دوم: سازمان مدیریت حمل و نقل همگانی
بند اول : پیشینه سازمان
بدوا لازم می دانم فلسفه و پیشینه بوجود آمدن این سازمان را توضیح دهم. در سال ۱۳۵۹ لایحه قانونی راجع به تمرکز امور مربوط به تاکسیرانی شهر تهران زیر نظر شهرداری تهران به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید که به منظور ایجاد هماهنگی در سیستم حمل و نقل شهری مسائل مربوط به تاکسیرانی در شهر زیر نظر شهرداری تهران قرار گیرد و در این راستا آیین نامه اجرایی در مورد چگونگی سازمان و نحوه مدیریت آن توسط شهرداری ها در تاریخ ۱۰/۸/۱۳۷۴ به تایید هیات وزیران رسیده است^[۲۳].
در ماده ۱ این آیین نامه در خصوص اینکه این آیین نامه نشات گرفته از کدام مواد قانونی شهرداری بوده اشاره داشته «به منظور ایجاد تمرکز و هماهنگی در امور مربوط به تاکسیرانی و انواع سرویس های تاکسی شهری در شهرها، وزارت کشور بر اساس مواد (۵۴)^[۲۴] و (۸۴) قانون شهرداری (مصوب ۱۳۳۴) اقدامات لازم را معمول می کند.
بند دوم : نظارت بر تاکسیرانی شهری
در ماده ۲ این آیین نامه اجرایی وسیله نقلیه تاکسی را تعریف نموده:
تاکسی عبارت از وسیله نقلیه ای – اعم از سواری، استیشن یا هر خودروی مناسب دیگر- است که دارای مشخصات معین شده در این آیین نامه است و با امتیاز بهره برداری که توسط شهرداری صادر می شود، به صورت یکی از سرویس های تاکسی شهری به جابجایی مسافر در درون شهر می پردازد^[۲۵].
در مواد و بندهای دیگر این آیین نامه به شرایط و مقررات اشخاصی که می توانند پروانه اشتغال تاکسیرانی را دریافت نمایند اشاره می نماید.
در سال ۱۳۸۷ وزرای عضو کار گروه توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت در جلسه مورخ ۱۹/۱۱/۱۳۸۷ به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و با رعایت تصویب نامه شماره ۱۳۱۴۰۱/ت ۴۱۰۴۸ ه- مورخ ۳۰/۰۷/۱۳۸۷ مدیریت حمل و نقل همگانی تابع شهرداری با اساسنامه آیین نامه مدیریت حمل و نقل بار و مسافر در شهر و حومه را تصویب نمودند که بند ث ماده ۱ این آیین نامه سازمان مدیریت حمل و نقل همگانی را تعریف نمود. « ث- سازمان مدیریت حمل و نقل مسافر: سازمان مصوب که مدیریت و نظارت بر سامانه های حمل و نقل عمومی شهری شهر اعم از انواع تاکسی، ون، مینی بوس و اتوبوس را برعهده دارد. بند چ ماده مذکور تعریف حمل و نقل مسافر را اینگونه تکمیل کرده است: بند چ - سازمان مدیریت حمل و نقل مسافر: مدیریت حمل و نقل مسافر در شهر هایی که دارای سازمان حمل و نقل همگانی هستند ایجاد شده و مدیریت و نظارت بر فعالیت سامانه‌های حمل و نقل مسافر را زیر نظر سازمان حمل و نقل همگانی برعهده دارد.
علاوه بر تعریف مدیریت حمل و نقل مسافر در بندهای مذکور ماده ۱ این آیین نامه در بندهای ج و ح آیین نامه به تعریف حمل و نقل بار اشاره داشته است.
در ماده۳ این آیین نامه ملاک تاسیس سازمان حمل و نقل مسافر و بار توسط شهرداری را منوط به میزان جمعیت دانسته است بطوریکه دیگر سقف خاصی را مبنای آن قرار نداده است.
بند سوم : هیات انضباطی حمل و نقل
در ماده ۸ آیین نامه مذکور به رسیدگی تخلفات در حمل ونقل بار و مسافر اشاره دارد « برای رسیدگی به تخلف در امور حمل و نقل بار و مسافر، هیئت انضباطی سه نفره مرکب از نماینده شهردار، نماینده وزارت کشور و نماینده شرکتهای حمل ونقل بار یا مسافر تشکیل شده و نسبت به تخلف شرکتها و ذینفعان رسیدگی و رأی لازم را صادر می نماید»
گفتار سوم: سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی
ایمنی و مقابله با حوادث و خطرات در شهرها مانند زلزله، آتش سوزی از مهم‌ترین ماموریت‌های سازمان آتش نشانی است که تقدم آن را نسبت به سایر مدیریت های خدمات شهری نشان می دهد.
نجات انسان های گرفتار در زمان بروز حوادث و خطر از جمله مسائلی است که نقش کلیدی ایمنی را در زندگی شهری بیان می نماید بطوریکه از جمله وظایف شهرداری اتخاذ تدابیر موثر و اقدام لازم برای حفظ شهر از خطر حریق بوده که در قسمت ابتدایی بند ۱۴ ماده ۵۵ قانون شهرداری بدان اشاره شد. از این رو اجرای طرح های پیشگیرانه و یا بهره گیری از استانداردها در ساخت و ایجاد بناها و یا آگاهی بخش مردم می تواند در حفظ ایمنی شهر موثرتر باشد و دست یابی جامعه ایمن در گروی تامین این طرحها و امکانات وتجهیزات مدرنی است که باید تهیه و ساماندهی شود.
رعایت موارد ایمنی مطروحه در مباحث سوم (حفاظت ساختمانها در برابر حریق) دوازدهم (ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا) و پانزدهم (آسانسورها) مقررات ملی ساختمان الزامی می باشد. بطوریکه در آن به نحوه احداث پلکان بنا، عرض پله ها و پاگردها، دهلیز پلکان، دهلیز چاه، سیستم گازکشی، آسانسور و … در قالب دستورالعملی تدوین و تنظیم شده است^[۲۶].
همچنین دستورالعملی برای ساختمان های بالای چهار سقف و یا بیش از۶واحد تنظیم گردیده است. بطوریکه موارد ایمنی محوطه سازی – پلکان عمومی، پله دوار، نورگیرها، داکتها، تهویه ها، تاسیسات، مسیرهای خروجی، زیرزمین و دستورالعملهای دیگری در محافظت در برابر حریق و حادثه تنظیم شده که در مورد حفاری چاه ها و مجاری آب و فاضلاب، مایعات قابل احتراق، برش و جوشکاری با گاز و برق، به نکات ایمنی اشاره داشته و رعایت موارد فوق موجب صدور پایانکار ساختمان (آپارتمان )خواهد بود.
مبحث چهارم: تخلفات کارکنان شهرداری
بدوا قبل از بررسی به بخش تخلفات کارکنان شهرداری لازم است از مواد قانونی که مرتبط به این بخش بوده اشاره گردد. ماده ۷۶ آیین نامه استخدامی شهرداریهای کشور مصوب ۱۲/۸/۱۳۵۸ در خصوص رسیدگی به تخلفات کارکنان شهرداری مطالبی را عنوان داشته که اعلام میدارد «انواع مجازات ها و ترتیب رسیدگی به تخلفات و تقصیرات اداری و مستخدمین شهرداری همان است که در مورد مستخدمین رسمی مشمول قانون استخدام کشوری اعمال می شود و در این مورد شهرداران شهرهای مذکور در تبصره ماده۷۴ دارای همان اختیاراتی هستند که در مقررات مذکور به رئیس موسسه دولتی مستقل تفویض شده است و اختیارات مذکور در سایر شهرداریها با پیشنهاد شهردار و تایید شورای اداری مربوطه اعمال خواهد شد^[۲۷].
پس از مشخص شدن ماده قانونی مرتبط با تخلفات کارکنان شهرداری با توجه به اینکه کارکنان شهرداریها از دو دسته کارمند و کارگر بوده لذا می بایست تخلفات هر یک و مراجع رسیدگی آنها به تفکیک مورد بررسی قرار داد.
گفتار اول: رسیدگی به تخلفات کارمندان شهرداری

نگاهی کلی بر پایان نامه
این پایان نامه از بخش های زیر تشکیل شده است:
فصل دوم: بررسی و مقایسه زبان های فرمال برای مدل سازی، توصیف و بررسی سیستم های موازی، غیر همگام^[۲۲]، توزیع شده، غیر قطعی^[۲۳]، آماری^[۲۴] و دینامیک. در این بخش توانایی ها و قابلیت های این ابزار با یکدیگر مقایسه و در نهایت یکی از آنها برای استفاده در بخش های بعد انتخاب می گردد.

فصل سوم: بررسی زیرساخت نرم افزاری دیتا سنتر بر مبنای تکنولوژی مجازی سازی. در این بخش همچنین امکانات و قابلیت های استفاده از این تکنولوژی در طراحی معماری دیتا سنتر مورد بررسی و تشریح قرار می گیرد.
فصل چهارم: ارائه مدل از بخش های مختلف معماری نرم افزاری دیتا سنتر و تحلیل مدل. در این بخش پس از طراحی مدل پتری هریک از ماژول ها، با تحلیل فرمال مدل متناظر، خصوصیات رفتاری مختلفی از آنها بررسی و اثبات می شوند.
فصل دوم: مروری بر ابزار فرمال مدل سازی سیستم ها
طبق آمار سایت های غیر رسمی^[۲۵] در حدود ۱۰۰ متد فرمال به صورت زبان، notation و ابزار وجود دارد که به منظور تشریح فرمال سیستم ها و مسائل از آنها استفاده می شود. پارامترهای زیادی وجود دارد که نقاط قوت و ضعف هر یک از ابزار مذکور را نسبت به دیگران تعیین می نماید اما در این بین تعدادی از این مصادیق به دلایلی عمومیت بیشتری یافته اند و بیشتر در مورد بررسی و به روز رسانی قرار گرفته اند.
به طور کلی می توان ابزار توصیف فرمال^[۲۶] را به دو گروه متدهای جبری و متدهای مبتنی بر مدل تقسیم بندی نمود ]۵[ و ]۱۰[. اگر فرض نمائیم که بهترین شیوه شناخت و توصیف سیستم ها شکستن آنها به بخش های کوچکتر و ساده تر^[۲۷] برای کنترل پیچیدگی سیستم است، از بررسی شیوه توصیف هریک از این دو نوع ابزار می توان نتیجه گرفت که متدهای جبری برای توصیف interface بین بخش های سیستم مذکور مناسب است زیرا خصوصیات کارکردی^[۲۸] یا ساختاری^[۲۹] سیستم را به نحو مطلوبی نشان می دهد. با این حال این ابزار برای تشریح رفتار سیستم چندان کارآمد نیست. به منظور توصیف خصوصیات رفتاری یک سیستم^[۳۰] از ابزار مدل سازی فرمال استفاده می گردد. در شکل ۲٫۱ مثالهایی از گروه های گفته شده و نیز تقسیم بندی توانایی آنها در تشریح سیستم های تسلسلی^[۳۱] و موازی^[۳۲] آورده شده است.
شکل ۲٫۱٫ مثال هایی از زبان های فرمال و تقسیم بندی آنها ]۱۰[
به طور کلی استفاده از توصیف فرمال سیستم ها قبل از طراحی و پیاده سازی، همراه با مشکلاتی مانند هزینه بر بودن، زمان بر بودن و نیز دشواری و پیچیدگی در بیان و ارزیابی آن است. این موانع باعث شده است تا این شیوه توسعه برخلاف آنچه که در دهه ۱۹۸۰ پیش بینی می شد، پرکاربرد ترین شیوه توسعه سیستم های نرم افزاری و سخت افزاری نشود. با این حال مزایای این روش پیاده سازی که کاهش محسوس خطاهای سیستم در هنگام طراحی و پیاده سازی است باعث شده است که در طراحی سیستم های حیاتی و گران قیمت مورد استفاده قرار گیرد.
با توجه به اینکه توصیف یک سیستم به شکل تفکیک ناپذیری در طراحی آن گره خورده است، می توان برای طراحی سیستم به شیوه توصیف فرمال آن، روالی طبق شکل ۲٫۲ را مد نظر قرار داد.

شکل ۲٫۲٫ روال طراحی یک سیستم نمونه به کمک متد های فرمال ]۱۰[
همانگونه که دیده می شود، برقراری درک دقیقی از نیازمندیهای سیستم^[۳۳] ، طراحی معماری و نیز توصیف (درک) فرمال سیستم به شکلی با یکدیگر ادغام شده اند که بازخورد هر مرحله از توصیف به کامل تر شدن طراحی در همان مرحله کمک می کند. بنابراین در پایان فاز توصیف فرمال، حداقل میزان خطا و حالات پیش بینی نشده در سیستم وجود خواهد داشت. درصد این خطا مستقیما به میزان توانایی ابزار توصیف در بررسی و تبیین جنبه های مختلف کارکردی و رفتاری سیستم باز می گردد ]۱۱[.
در ادامه سعی می کنیم تعدادی از این ابزار فرمال را تشریح کرده و با هم مقایسه نمائیم. بعضی از نمونه ها تنها به صورت متد بوده و بعضی دیگر دارای گرامر نیز می باشند و زبان هستند.

ASM
ASM^[34] از ساختارهای کلاسیک ریاضی برای توصیف فرمال سیستم استفاده می کند بنابراین بسیار دقیق است. با این توضیح که ASM متدی مبتنی بر جبر رابطه ای و مناسب برای توصیف سیستم های تسلسلی است. باید توجه داشت که اگر در توصیف مسائل، semantic متد به کار رفته مبهم باشد توصیف حاصل واضح تر از تعریف اولیه سیستم نخواهد بود. بنابراین ASM با یک تعریف ریاضی، وضوح و یگانگی درک مفهوم مورد نظر را تضمین می کند^[۳۵]. ASM شکل خاصی از finite-state automata است که از مجموعه ای از ساختار های داده ای^[۳۶] و توابع ریاضی تشکیل شده است و برای توصیف الگوریتم ها بر اساس حالات^[۳۷] آنها به کار می رود ]۱۲[.
در واقع ASM یک ساختار قراردادی ساده یا پیچیده از قواعد ریاضی است که از مجموعه ای از دامنه ها (یا مجموعه ها که هر یک نوع مشخصی از اشیا را نشان می دهند) و توابع و روابط قراردادی بر روی آنها تعریف شده اند ]۱۳[. همانگونه که دیده می شود این مجموعه بسیار انتزاعی و مستقل از نوع مساله است.
دستیابی به سطوح بالایی از انتزاع از مهمترین مزایای ASM است.
در ادامه نمونه از تعریف فرمال ASM را برای سیستم PVM^[38] مشاهده می کنیم ]۱۲[:
master : HOST
مشخص کننده ی ماشینی است که PVM روی آن اجرا می شود و و نقش کلیدی در مدیریت و نگهداری پیکره پویای PVM دارد.
arch : HOST → ARCH
تابع arch که معماری هر یک از HOSTها را مشخص می کند. این معماری عضوی از مجموعه انتزاعی ARCH است.
daemon : HOST → DAEMON
این تابع برای هر عضو از مجموعه HOST، پروسه ای از مجموعه DAEMON را مشخص می کند که وظیفه مدیریت برنامه های آن هاست و نیز ارتباطات بین پروسه ها را برعهده دارد. این daemon به کمک مجموعه ای از پروسه ها بر روی host پیاده سازی می شود.
demiurge : DAEMON
daemon خاصی است که بر روی master host اجرا می شود (می توان آنرا به صورت daemon(master) = demiurge بیان کرد) و وظیفه آن ایجاد و حذف hostها و نگهداری ارتباطات آنهاست.
این اشیا و روابط انتزاعی مقدمه ای برای مدل ASM از VPM است. در حال حاضر اطلاعات بیشتری در مورد ماهیت hostها، daemonها و معماری آنها مورد نیاز نیست.
در این زبان می توان از سودوکدهای ساده استفاده نمود بنابراین نحو^[۳۹] زبان برای اکثر افراد قابل درک است.
بر خلاف بسیاری از ابزار، می توان مدل طرح شده به ASM را مستقیما اجرا نمود تا نتیجه رفتار سیستم مشخص گردد. همچنین از این ابزار می توان برای مدل کردن طیف وسیعی از سیستم ها استفاده کرد. از جمله می توان به سیستم های تسلسلی، موازی، توزیع شده، real time، سیستم های متناهی و نامتناهی و غیره اشاره نمود که نشان دهنده انعطاف پذیری ابزار می باشد.
در ادامه نمونه ای از نحو زبان ASM آورده شده است. این بخش چگونگی انتقال پیام مابین Agent ها را نشان می دهد. ]۱۴[.
class COMMUNICATOR
Program() =
let availableMsgs = {m | m in me.mailbox where ReadyToDeliver(m)}
let selectedMsgs = chooseSubset(availableMsgs)
forall msg in selectedMsgs
me.mailbox(msg) := false //delete the message
let resolvedMsgs = ResolveMessage(msg) //resolve the message
forall m in resolvedMsgs
let a = Recipient(m)
if a <> undef then // if recipient found
InsertMessage(a,m) // forward the message
else