وبلاگ

• حدیث وصایت

پیامبرk در موارد متعدد و مناسبت‌های مختلف، امام علیg را وصی خود معرفی فرمود.
پیامبرk در روایتی فرمودند: خداوند متعال ۱۲۴ هزار پیامبر داشت که من سرور و برترین و گرامی‌ترین آنان نزد خداوند هستم و هر پیامبری وصی‌ای دارد که به امیر خداوند –که یادش بلند باد- او را وصی قرار می‌دهد و وصی من، علی بن ابی طالب، سرور و برتر و گرامی‌ترین اوصیا، نزد خداوند است.^[۱۷۵]

• احدیث وراثت

احادیثی که پیامبرk به صراحت، علیg را وارث خود، وارث علم و گنجینه‌ی دانش خود و نهایتاً وارث پیشوایی امت خویش معرفی می کند.
پیامبرk فرمودند: «ای علی! تو وصی، خلیفه، وزیر، وارث و پدر فرزندان منی… فرمان تو، فرمان من … و نهی تو، نهی من است.»^[۱۷۶]

• احادیث خلافت

پیامبر خداk از همان آغازین روزهای آشکار ساختن دعوت و گستراندن پیام خود، بر خلافت علیg تصریح و تأکید کرد.

• احادیث منزلت

از جمله شکوه‌مندترین عناوینی که با آن پیامبر خداk با آن از علیg یاد کرده‌اند، همسانی و همبری علیg با ایشان در کار رهبری است که به صراحت در احادیث منزلت بیان شده است.

• احادیث امارت

قرآن با صراحت تمام، مؤمنان را به اطاعت از اولو الأمر فراخوانده که پیروی از آنان را همسنگ با اطاعت خداوند و پیامبرk دانسته است. مصداق‌های اولو الأمر چه کسانی هستند؟ بی‌گمان، اولو الأمر، کسانی هستند که پیامبرگون، خداجوی، حق‌پرست و عدالت‌گستر باشند و علیg، بر اساس نصوص متعدد نبوی، در قله‌ی این عنوان است.

• احادیث امامت

امام به لحاظ واژه‌شناسی، همان پیشرو، پیشتاز و سرپرست و پیشوای قوم و قبیله است که در احادیث نبوی، به این معنا تصریح شده است.
پیامبر فرمودند: «یاعلی أنت وصیی و خلیفتی و امام أمتی بعدی»^[۱۷۷] (ای علی! پس از من، تو وصی و جانشین و امام امت هستی.)

• احادیث ولایت

در سخنان و آموزه‌های پیامبرk، عنوان ولی و ولایت برای علیg بسیار به کار رفته و این سخنان شکوه‌مند بسیار بیان شده است که از جمله‌ی آن، احادیث ولایت است.

• احادیث هدایت

در تفسیر آیه‌ی «إِنمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَلِکل قَوْمٍ هَادٍ»^[۱۷۸] (تو تنها، هشدار دهنده‌ای و هر قرمی، هدایت‌گری دارد.) پیامبر اکرمk، حضرت علیg را مصداق والای هدایت‌گر معرفی می‌کند: «المنذر أنا، و الهادی علی بن ابی طالب»^[۱۷۹] (هشداردهنده منم و هدایت‌گر، علی بن ابی طالب است.)

• احادیث عصمت

متون متعددی در دست است که همگی یک پیام دارند و آن این‌که علیg به عنوان جانشین پیامبر خداk هیچ‌گاه نمی‌لغزد، نمی‌شکند، کژ نمی‌رود، ‌استوار است، در نهایت سلامت است و مستقیم است. امام علیg می‌فرمایند: «خداوند تبارک و تعالی ما را پاک و از خطا مصون داشت و ما را گواهان بر خلق خود و حجت خویش در زمینش قرار داد و ما را با قرآن قرار داد و قرآن را با ما. ما از قرآن جدا نمی‌شویم و قرآن از ما جدا نمی‌شود.»^[۱۸۰]

• احادیث علم

پیامبر اکرمk فرمود: «أنا مدینه العلم و علی بابها»^[۱۸۱] (من شهردانشم و علی، دروازه‌ی آن.)
همچنین احادیث دوازه جانشین، احادیث سفینه، احادیث ثقلین و احادیث غدیر، از آن دسته احادیث هستند که پیامبرk بر ولایت و جانشینی و خلافت بعد از خودش تصریح کرده است.
همان‌طور که بیان شد، حضرت رسول اکرمk از همان روزهای نخست رسالت و اعلان دعوت در زمان‌ها و موارد متعدد تا بستر بیماری -که نگران آینده‌ی امت بود- که فرمودند: «اِیْتُونی بِکتابٍ اَکْتُبْ لَکُمْ کِتاباً لَنْ تَضِلُوا بَعدَهُ اَبَداً»^[۱۸۲] (برایم برگه‌ای بیاورید تا برایتان نوشته‌ای بنویسم که پس از آن، هرگز گمراه نشوید.)، همواره تلاش کردند با بیان‌های مختلف و احادیث متعدد در موارد متعددجانشین و جانشینان بعد از خود را معرفی کنند که بی‌گمان، حدیث منزلت، هم یکی از تلاش‌های مهم حضرت رسول اکرمk بوده است که مضمون آن، این‌گونه است که آن‌چه هارون در عصر موسیc داشته، به جز نبوت، برای علیg هم وجود داشته است که قرآن کریم، آن مقامات را برای حضرت هارونg بیان می‌کند و بر اساس احادیث نبوی، این مقام‌ها برای علیg به صراحت تعیین شده است.
دلالت حدیث منزلت بر خلافت امیر مؤمنان علیg‏
بعد از آن که معلوم شد حدیث منزلت مقام‏ها و منزلت‏های متعددی را برای امیر مؤمنان علی‏g‏ اثبات می‏کند که لازمه هر کدام از آن‌ها امامت و خلافت آن حضرت است؛ اکنون سخن در این است که این حدیث به طور مستقیم و با صراحت نیز مقام خلافت و جانشینی پیامبر اکرم‏k‏ را برای امیر مؤمنان علی‏g‏ اثبات می‏کند. بنا بر این، حدیث منزلت با صراحت تمام بر خلافت آن حضرت دلالت خواهد کرد.
تردیدی نیست که یکی از مقام‏های حضرت هارون، جانشینی او از حضرت موسی‏g‏ بوده است. خداوند متعال از زبان موسی‏g‏ نقل می‏کند که به هارون چنین فرمود:
«اخْلُفْنی فی قَوْمی وَأَصْلِحْ وَلا تَتَّبِعْ سَبیلَ الْمُفْسِدینَ»^[۱۸۳]
در میان قومم جانشین من باش و امور آنان اصلاح کن و از روش مفسدان پیروی نکن.