وبلاگ

•  جوّ بسته^[۴۴]: ویژگی مشخص جوّ بسته به‌صورت بی‌تعهدی بسیار زیاد، مانع زیاد، نشاط خیلی کم، صمیمیت متوسط، کناره‌گیری بالا، سرپرستی نزدیک (تأکید بر تولید)، اعتماد کم، ملاحظه­گری پایین ترسیم می شود.

• جوّ پدرانه^[۴۵]:محیطی اجتماعی را نشان می­دهد که در آن مدیر سخت تلاش می­ کند، ولی متأسفانه تلاش او بی­تأثیر است. کارکنان کار زیادی بر دوش ندارند، ولی به‌خوبی با هم کنار نمی­آیند و به تشکیل گروه ­های رقیب گرایش دارند. مدیر به هیچ وجه کناره‌گیر نیست، اما از نظر تأکید بر بهره‌وری غیر‌معقول عمل می­ کند. مدیر ملاحظه‌گر و تا اندازه‌ای فعال در نظر گرفته می‌شود.

• • جوّ خود مختار^[۴۶]:جوّی است که به‌منظور هدایت کار و ارضای نیازهای اجتماعی کارکنان، تقریباً آزادی کاملی را برای آن‌ها در نظر می‌گیرد. در این جوّ، روحیه و صمیمیت نسبتاً بالا است و نجوشیدن یا بازدارندگی کمتری وجود دارد. از طرف دیگر، مدیر اگر‌چه سخت‌کوش است، ولی در ارتباط با نظارت نسبتاً کناره­گیر و آسان­گیر است. مهم­ترین مؤلفه‌های این جوّ، کناره­گیری بالا و ملاحظه­گری پایین است.

• جوّ کنترل‌شده^[۴۷]:به جوّ پرکاری اشاره دارد که به زیان زندگی اجتماعی اعضا منجر می­ شود؛ با وجود این، روحیه بسیار بالا است. کارکنان در کارشان فعال و متعهدند، اما تکالیف بیش از اندازه و تعامل شخصی کمتری دارند. مدیر به اندازه کافی سخت­کوش است تا مطمئن شود کارها به‌خوبی پیش می­رود، اما برای کارکنان الگوی تعهد و وفاداری نیست. یک سازمان با جوّ کنترل‌شده، این خصوصیات را دارد: تأکید بر تولید بالا، بازدارندگی بالا و صمیمیت پایین. (ناظم،۱۳۷۸)

در ترکیب ابعاد و انواع جوّ سازمانی، می‌توان به جدول ۲-۱ دست یافت که ویژگی‌های انواع جوّ سازمانی را نشان می‌دهد که ممکن است در مؤسسات آموزشی دیده شود.
جدول ۲-۱: ویژگی­های انواع جوّ سازمانی در مدرسه (هالپین و کرافت، ۱۹۶۲)

گونه‌های فضای سازمانی
ابعاد
جوّ سازمانی

بسته
پدرانه
آشنا
نظارت‌شده
خودمختار
باز

زیاد
زیاد
کم
متوسط
زیاد
زیاد
کم
کم
زیاد
کم
کم
کم
کم
زیاد
متوسط
زیاد

زیاد
کم
متوسط
زیاد
کم
کم
متوسط