۴)دیدگاه خدمات:تجارت الکترونیکی ابزاری برای کاهش هزینه ارائه خدمات توسط دولت و شرکت ها به مصرف کنندگان همراه با بهبود کیفیت خدمات مشتریان و افزایش سرعت ارائه خدمات است.
۵)دیدگاه آموزش و یادگیری:از این دیدگاه،تجارت الکترونیکی امکان آموزش و تحصیل را در مدارس،دانشگاه ها و دیگر سازمان ها به روش بر خط یا آن لاین امکان پذیر می سازد.
۶)دیدگاه همکاری:از این منظر تجارت الکترونیکی چارچوبی را برای توسعه همکاری های داخلی و خارجی سازمان فراهم می کند.
۷)دیدگاه اجتماعی:از این دیدگاه تجارت الکترونیکی محیطی جدید را برای اعضای جامعه جهت یادگیری،معامله و همکاری ایجاد می کند.
تمام ابعاد و فرایند بازار که بتوان با اینترنت و تکنولوژی[۸۲] وب انجام داد تجارت الکترونیک می شود،به طور دقیق تر،تجارت الکترونیکی یعنی انجام معاملات از طریق شبکه،خرید و فروش محصولات و خدمات از طریق فروشگاه های اینترنتی در وب و یا تجارت الکترونیکی را می توان انجام هرگونه امور تجاری و بازرگانی به صورت بر خط و از طریق شبکه اینترنت بیان نمود.این امور می تواند شامل عمده فروشی و خرده فروشی در کالای فیزیکی و غیر فیزیکی به مشتریان و دیگر موارد تجاری باشد،همچنین تجارت الکترونیکی نامی عمومی برای گستره ای از نرم افزارها و سیستم ها است که خدماتی نظیر جست و جوی اطلاعات،مدیریت تبادلات،بررسی وضعیت اعتبار،پرداخت به صورت بر خط،گزارش گیری،مدیریت حساب ها را در اینترنت به عهده می گیرد.این سیستم ها بنای اساسی فعالیت های مبتنی بر اینترنت[۸۳] را فراهم می آورند و نیز تجارت الکترونیک عبارت است از مبادله تجاری بدون استفاده از کاغذ که در آن نوآوری هایی مانند مبادله الکترونیکی داده ها،پست الکترونیکی که عبارت است از مبادله اعلانات الکترونیکی،انتقال الکترونیکی و سایرفناوری های مبتنی بر شبکه به کار برده می شود(اعرابی،۱۳۸۵،ص۸).
تجارت الکترونیکی نه تنها عملیاتی را که در انجام معاملات به طور دستی وبا استفاده از کاغذ صورت می گیرد،به حالت خودکار در می آورد بلکه سازمان ها را یاری می کند که به یک محیط کاملاً الکترونیکی قدم بگذارند و شیوه های کاری خود را تغییر دهند(رحیمی صفت،۱۳۸۳،ص۵۴).
محصولات مورد معامله ممکن است دارای ماهیت الکترونیکی باشند مانند نرم افزار،یافیزیکی باشند مانند اتومبیل و یا خدماتی باشند مانند برنامه ریزی مسافرت،مشاوره پزشکی یا آموزش از راه دور.محصولات غیر فیزیکی از جمله سایت محصولات الکترونیکی است که خود نیز شامل اطلاعات،اخبار،صوت و موسیقی،فیلم،بانک های اطلاعاتی ،نرم افزار و انواع فرآورده های فکری است که این نوع تجارت روز به روز توسعه بیشتری پیدا کرده است.دلیل این روند آن است که محصولات عرضه شده واسطه بیشتری با حواسی مانند بینایی یا شنوایی دارند و به طور طبیعی امکان بیشتری برای فروش از طریق اینترنت یا وسایل الکترونیکی دارند،به علاوه همراه با ارتقای کیفیت اینترنت،محصولاتی که بیشتر به این حواس بستگی دارند سهم بیشتری از فروش در اینترنت را به خود اختصاص می دهند.ارزش افزوده این محصولات را می توان در یک محیط مجازی به مشتری منتقل کرد(فنایی،۱۳۸۳،ص۸۱).
در صورتی که تجارت را تنها انجام مبادله بین فعالان کسب و کار تعریف شود،تجارت الکترونیکی در مفهوم محدود آن مد نظر خواهد بود.زمانی که کسب و کار الکترونیکی مد نظر باشد،تجارت الکترونیکی در مفهوم وسیع آن مطرح شده و علاوه بر خرید و فروش کالا و خدمات به مسائلی نظیر ارائه خدمات به مشتریان،همکاری بین شرکای تجاری،انجام آموزش الکترونیکی و نیز فعالیت های تجاری در داخل بنگاه و به صورت الکترونیکی پرداخته می شود.به هر حال بعضی از دیدگاه ها،کسب و کار الکترونیکی را فعالیت های غیر از خرید و فروش در اینترنت می دانند(معمارنژاد،۱۳۸۷،ص۲۴).
انقلاب و اقتصاد دیجیتالی
اقتصاد دیجیتالی،اقتصادی است که بر اساس فناوری های دیجیتالی نظیر،اینترنت[۸۴]،اینترانت[۸۵] ،اکسترانت[۸۶] و ون[۸۷] ،رایانه و نرم افزارها و دیگر ابعاد فناوری اطلاعات شکل گرفته است.اقتصاد دیجیتالی برخی مواقع تحت عنوان اقتصاد اینترنتی،اقتصاد نوین یا اقتصاد وب مطرح می شود.اقتصاد نوین،شبکه های دیجیتالی و زیر ساخت های ارتباطی یک سیستم عمومی را برای ارتباط،همکاری و تبادل اطلاعات بین مردم و سازمان ها فراهم می کند(معمارنژاد،۱۳۸۷،ص۵۷).
طبق نظر چوی[۸۸] و وینستون[۸۹] این سیستم دارای مشخصات زیر است:
-
- معرفی محصولات دیجیتالی نظیر بانک های اطلاعاتی،اخبار و اطلاعات،کتاب،مجلات،برنامه های رادیویی وتلویزیونی،فیلم،بازیهای الکترونیکی،لوح فشرده،موسیقی و نرم افزار که از طریق تجهیزات رایانه ای و زیر ساخت های دیجیتالی در هر زمان و در هر مکان قابل تحویل هستند.
-
- مصرف کنندگان و شرکت ها به سمت انجام معاملات مالی الکترونیکی از طریق پول الکترونیکی و پول دیجیتالی که به وسیله تجهیزات رایانه ای و نیز سیستم های تلفن همراه قابل نقل و انتقال هستند،هدایت می شوند.
-
- قابلیت استفاده از رایانه و شبکه های رایانه ای در کالاهای فیزیکی مثل خانه و اتومبیل افزایش یافته و بدین ترتیب امکان دسترسی به شبکه ها در همه جا فراهم می شود.
در اقتصاد دیجیتالی بین فناوری ارتباطات در اینترنت و دیگر شبکه ها هم گرایی ایجاد شده و در نتیجه جریان اطلاعات و فن آوری در اقتصاد همراه با تغییرات وسیع سازمانی و استفاده از تجارت الکترونیکی تسهیل می شود.اقتصاد دیجیتالی یک انقلاب اقتصادی را خلق می کند که بر اساس آن می توان به نرخ تورم پایین تری دست یافت.سیستم های تجارت الکترونیکی بر پایه وب،انقلاب دیجیتالی را از طریق ایجاد مزیت رقابتی در سازمان ها شتاب می بخشند(معمارنژاد ۱۳۸۷،ص۵۷).
استفاده از تجارت الکترونیکی حرکتی به سوی اقتصاد دیجیتالی
یکی از موضوعات قابل توجه سازمان ها این است که چگونه اجزای مورد نیاز برای حرکت به سوی اقتصاد دیجیتالی و استفاده از منافع، مزیت رقابتی تجارت الکترونیکی را به کار گیرند.در این مرحله باید شبکه های ارتباطی را به عنوان بخشی از زیر ساخت های مورد نیاز مورد توجه قرار دهند،چرا که قسمت اعظم فعالیت های تجارت الکترونیکی از طریق ارتباط رایانه ها با شبکه اینترنت و اینترانت صورت می گیرند که این درگاه شبکه ای برای مشتریان ،کارکنان و شرکای تجاری به منظور دست یابی به اطلاعات و برقراری ارتباط با بنگاه می باشد.
به کارگیری اینترانت،اکسترانت و اینترنت توسط بنگاه ها یکی از راه های حرکت به سوی اقتصاد دیجیتالی است که امکان انجام فعالیت های مختلف تجارت الکترونیکی را به بنگاه می دهد.جدول ۲-۵ مقایسه ای بین شرکت های سنتی و شرکت های دیجیتالی را ارائه می دهد(سهلانی،۱۳۸۸،۲۱).
بنگاه سنتی | بنگاه دیجیتالی |
فروش در فروشگاه فیزیکی | فروش بر خط یا آنلاین |
فروش کالاهای قابل لمس | فروش کالاهای دیجیتال |
برنامه ریزی تولید و موجودات داخلی | پیش بینی موجودی به صورت بر خط یا آنلاین |
بروشور و کاتولوگ کاغذی | بروشور و کاتولوگ هوشمند الکترونیکی |
بازار داد و ستد فیزیکی | بازار داد و ستد الکترونیکی یا فضای مجازی بازار |
فرم در حال بارگذاری ...