-
- اصلاح مدل
-
- آزمون فرضیه
-
- تفسیر مدل
-
- ابلاغ یا نوشتن گزارش تحقیقاتی
در هر گام محقق باید در مورد، موارد زیر تصمیماتی را اتخاذ کند.
مدل چگونه ساخته شود؟
چه شاخصها و چه تعداد شاخص برای متغیرهای مکنون مورد نیاز است؟
چگونه میبایستی خطاهای اندازهگیری را به طور جداگانه اداره نمود؟
چه مقدار نمونه برای تخمین مدل مورد نیاز است؟
از چه نوع ماتریسی استفاده شود؟ (Lavee, 1988)
در ذیل سعی میشود هر یک از مراحل به تفضیل شرح داده شود.
الف – مرحله بیان مدل
مدل معادلات ساختاری با بیان مدلی که میخواهد تخمین زده شود؛ شروع میشود. در سادهترین سطح مدل، یک عبارت آماری درباره روابط میان متغیرها است. این مدلها در زمینه رویکردهای مختلف تحلیلی، اَشکال مختلفی به خود میگیرند. برای مثال یک مدل در زمینه همبستگی عموماً روابط غیر جهتداری را (دوطرفه)بین دو متغیر نشان میدهد. در حالی که رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس مدلهایی را با روابط جهتدار بین متغیرها نشان میدهد. (Hoyle, 1995: 2)
این مرحله یکی از مهمترین مراحل موجود درمدل معادلات ساختاری است. زیرا هیچ گونه تحلیلی صورت نمیگیرد مگر این که محقق ابتدا مدل خود را بیان کند. گامهای موجود در این مرحله به شرح زیر است :
۱- ساخت یک مدل ساختاری فرضی
بیان یک مدل در واقع ترجمان یک تئوری به یکسری معادلات ساختاری (ریاضی) است. بنابراین بهتر است ابتدا نمودار مسیر را ترسیم کنیم و متغیرهای درونزا و برونزا و روابط علّی بین این متغیرها را نشان دهیم.
۲- انتخاب شاخصهای مشاهده شده برای متغیرهای مکنون
بعد از مشخص کردن متغیرهای مکنون درونزا و برونزا در این گام لازم است تا برای متغیرهای مکنون شاخصها (متغیرهای مشاهده شده)مناسبی انتخاب و به آنها وصل شود بهتر است از چندین شاخص به جای یک شاخص برای اندازهگیری متغیر مکنون استفاده شود که این کار براساس تعریف مفهومی و تعریف عملیاتی صورت میگیرد.
۳- ارزیابی حالت تعین مدل
قبل از مرحله تخمین و بعد از مرحله بیان حتماً میبایستی حالت تعین مدل مورد ارزیابی قرار گیرد. (Lavee, 1988)
تعین یک مدل مستلزم مطالعه شرایطی برای بدست آوردن یک راه حل منحصر به فرد برای پارامترهای بیان شده در یک مدل میباشد. (Hoyle, 1995: 39)
ب – مرحله دوم تخمین مدل
هنگامی که یک مدل بیان شد و حالت تعین آن مورد ارزیابی قرار گرفت کار بعدی بدست آوردن تخمینهای پارامترهای آزاد از روی مجموعهای از دادههای مشاهده شده است.
این مرحله شامل یکسری فرآیندهای تکراری است که در هر تکرار یک ماتریس کوواریانس ضمنی ساخته میشود و با ماتریس کوواریانس دادههای مشاهده شده مقایسه میگردد.
مقایسه این دو ماتریس منجر به تولید یک ماتریس باقیمانده میشود و این تکرارها تا جایی ادامه مییابد که این ماتریس باقیمانده به حداقل ممکن برسد. (Hoyle, 1995: 5)
یعنی : Data = Model + Residual
گامهای موجود در این مرحله به شرح زیر است :
۱- جمع آوری دادهها
در این مرحله انتخاب اندازه نمونه مهم است. زیرا بسیاری از روش های تخمین موجود در مدل معادلات ساختاری و شاخص های ارزیابی متناسب بودن مدل نسبت به اندازه نمونه حساس است.
بنتلر پیشنهاد نموده که همواره نسبت ۱۰ به ۱ بین اندازه نمونه و تعداد پارامترهای آزاد که میبایستی تخمین زده شود وجود داشته باشد.
فرم در حال بارگذاری ...