فرهنگ نامه تهیه شده و چند مقاله ی آماری، تحقیقی مستقل و جامع انجام نشده است. لذا این پژوهش میتواند با پر کردن این خلاً تحقیقاتی برای فهم این رویکرد در حوزه آثار ادبی به دانشجویان و محقًقان یاری رساند. در زیر به برخی از کتابها و مقالههایی که در موضوع مشاغل در حوزهی کودک و نوجوان نوشته شده است اشارهای خواهیم داشت:
در جستجوهایی که بنده در خصوص مشاغل در آثار کودک به دست آورده و برخی را مستقیما مورد استفاده قرار دادهام منابع به شرح زیر میباشد:
۱) دایرهالمعارف شغلها
این کتاب نوشته آقای احسان کاتبی رضوانی است که انتشارات محراب قلم اولین چاپ آن را در سال ۱۳۹۱ به بازار کتاب داده است. آقای کاتبی کلیه مشاغل جاری کشور را در هفت گروه طبقه بندی کرده که عبارتند از:
الف) پزشکی (شامل زیرمجموعههای آن)
ب) خدمات
ج) علوم پایه(شامل آماردان، زیستشناس، شیمیدان، زیستشناس سلولی –مولکولی)
د) علوم انسانی
ه) فنی و مهندسی
و) کشاورزی
ز) هنری
صفحهبندی این کتاب به صورت نقاشیهای تمام رنگی است که در هر قسمت ابتدا شغل را تعریف کرده و سپس به برخی از وظایف شاغل آن اضافه کرده است. نویسنده در یک ابتکار، شخصیت و یا شخصیتهای مشهور ایرانی یا خارجی آن شغل را نیز معرفی کرده است. مثل ” فلورانس نایتینگل” این کتاب مناسب گروه سنی “ج” میباشد و ۷۰ شغل از مشاغل رایج کشور را که بیشتر هنری و خدماتی هستند، معرفی کرده است. در مجموع طبقه بندی ضعیفی دارد و زیر مجموعه ی گروه ها بسیار کم است.
۲) فرهنگ مشاغل
نوشتهی دکتر طیبه زندی، که نشر ساوالان در سال ۱۳۸۴ آن را منتشر کرده است. در این کتاب مشاغل به شش گروه تقسیم شده است:
الف) بهداشتی –درمانی
ب) فنی و مهندسی
ج) کشاورزی و تولید مواد غذایی
د) آموزشی و پژوهشی
ه) اداری –اجتماعی
و) انتظامی
ابتدا زیرمجموعهی هر شغل را آورده و سپس تعریفی ارائه داده است. در بخشهای بعدی به اهمیت، گروه شغلی، شرح وظایف و مسئولیتها و …. اشاره کرده است. مشاغل، شامل شغلهای رایج کشوراست.
۳) فرهنگنامه مشاغل
با ویرایش محمدرضا محتشمی که نشر طلایی در سال ۱۳۹۱ آن را به چاپ دوم رسانده است.
از نظر محتوا بسیار شبیه به کتاب فرهنگ مشاغل خانم زندی است؛ اما مشاغل به ترتیب حروف الفبا و بدون هیچ گونه طبقهبندی آمده است. برعکس کتاب “فرهنگ مشاغل” تالیف خانم زندی که بدون تصویر و کاملا سیاه و سفید است، این کتاب در قطع وزیری و به صورت تمام رنگی و در جلد گالینگور چاپ شده است.
دو کتاب دیگر در موضوع مشاغل و در حوزه کودک و نوجوان به چاپ رسیده است که به شکل داستانی و در قالب ضربالمثل و ریشههای آن به شرح مشاغل قدیمی پرداخته است:
۴) راز مثلهای ما
تالیف آقای محمد میرکیانی، که هر شغل در قالب ضربالمثل و همراه با کاریکاتورهایی به چاپ رسیده است. این کتاب منبع بسیار غنی برای معرفی مشاغل و فرهنگ مردم به نسل جدید است. انتشارات محراب قلم در سال ۱۳۹۱ آن را به چاپ ششم رسانده است.
۵) سری دوازدهگانه کتابهای مثلها و قصههایشان
که آقای مصطفی رحماندوست به تحریر درآورده است، نسبت به کتاب آقای میرکیانی در معرفی مشاغل از غنای کمتری برخوردار است.
و ۳ کتاب مرجع که در ارتباط با مشاغل است؛ اما در حوزه کودک نمیباشد:
۶) معرفی مشاغل قدیم مشهد
مولف آقای غلامحسین بقیعی است و ۲۵۴ شغل از مشاغل قدیم را به ترتیب الفبای فارسی شرح داده است. این کتاب را انتشارات سخن گستر در سال ۱۳۸۴ منتشر کرده است.
۷) پئشهلر، پیشههای رایج در آذربایجان
کتاب قطع جیبی به کوشش خانم زهره وفائی در سال ۱۳۷۸ به چاپ رسیده است. این کتاب شامل ۳۲ شغل است که به زبان آذری و نیز ترجمه فارسی نوشته شده است.
۸) فرهنگ مشاغل سنتی
جدیدترین کتاب در حوزه مشاغل قدیمی است که در سال ۱۳۹۴ به قلم آقای غلامحسین صدری افشارنوشته و به همت نشر آگه منتشر شده است. این کتاب به شکل لغتنامه است و تنها به تعریف کوتاه لغوی هر شغل بسنده کرده است.
مجموعه مقالات زیر نیز در موضوع کار و شغل در سایتهای اینترنتی و یا در مجلات معتبر مجازی به چاپ رسیده است.
محمدمهدی شریعت باقری (۱۳۹۱)، مطالعهی تطبیقی نظریات مولوی و مزلو درباره انسان کامل و سالم
این مقاله درباره نیازهای انسان با محوریت نظریه نیازهای هفت گانه ابراهام مزلو و نیاز انسان در بالاترین سطح که نیاز به “بودن است” و بیان نیاز امثال مولوی به “نیاز به خودشکوفایی” صحبتی انجام گرفته است.
سهیلا بوجاری و اعظم پرچم (۱۳۹۲)، مقالهای با عنوان بررسی تطبیقی ارزش و جایگاه کار در اسلام و یهود، نگاشته ومقایسهای کردهاند بین دین اسلام و یهود و دیدگاه این دو دین الهی درباره کار و نقش آن درزندگی انسانها.
یزدان فرخی(۱۳۸۶)، در مقالهای با نام پیشه و فرهنگ(گروههای پیشهوری برای مثنوی معنوی)، را مورد بحث و بررسی قرار داده است.
حسین باهر، وجدان کاری بر اساس آموزههای قرآنی به بحث وجدان کاری از زاویه های مختلف نظر کرده است.
ابراهیم فیوضات(۱۳۸۳)، بررسی جایگاه کار و کوشش در شعر فارسی. این نویسنده به جایگاه کار و کوشش در ادبیات کلاسیک ایران پرداخته و از فردوسی و سعدی و … مثال هایی آورده است.
علیاکبر فرهنگی(تجزیه و تحلیل شغل در دنیای کار). ترجمه ای است از دکتر علی اکبر فرهنگی در موضوع تجزیه و تحلیل مشاغل که طی آن به تعریف و ابعاد و چرایی تجزیه و تحلیل پرداخته شده است.
خانم زهره میرحسینی در پژوهشی به بررسی مشاغل موجود در کتابهای اجتماعی گروه سنی الف و ب و ج پرداخته اند.
منابع دیگری نیز در موضوع کار وجود دارد که در فهرست منابع درج شده است.
۱-۴ فرضیهها :
الف) انواع مناصب و پیشهها در مجموعه آثار ادبی کودک و نوجوان دیده میشود.
مشاغل و پیشهها زیر مجموعه فرهنگ عامه هستند و به طور کلی شاعران و نویسندگان آثار ادبی کودک و نوجوان به فرهنگ عامه توجه داشتند.
فرم در حال بارگذاری ...