وبلاگ

تحت تأثیر دیدگاه دایسی، رایج‌ترین عنوان این پدیده کنوانسیون قانون اساسی است. جان مکینتاش کنوانسیون را به مثابه رویه‌ای سیاسی که به صورت عمومی پذیرفته شده و معمولاً موارد اجرا یا سوابق موفقیت آمیزی دارد توصیف کرده است. (واوینگ، ۱۳۸۵: ۳۳۳-۳۳۲)
۵- سایر موارد
این موارد شامل اعمال سیاسی و اداری و قواعد احزاب سیاسی است.
۳-۴-۲- اصول بنیادین نظام قانونگذاری انگلستان
۳-۴-۲-۱- دموکراسی
دموکراسی معنای گوناگونی دارد که یکی از آنها انتخاب مستقیم دولت از سوی ملت است. این تعریف در بریتانیا جایی ندارد. معنای دیگر دموکراسی آن است که دولت پیشنهادی با رضایت مردم انتخاب شود و این تعریف از دموکراسی در نظام سیاسی انگلستان تعریف قابل قبولی است، بر این اساس عموم شهروندان، اعضاء مجلس عوام را انتخاب می‌کنند و ملکه نمی‌تواند بدون رضایت مجلس عوام قانونی را تصویب نماید. تعیین بودجه نیز وابسته به مجلس است. ملکه و مجلس اعیان منتخب مردم نیستند ولی نمی‌توانند خلاف خواست مجلس عوام که منتخب مردم است رفتار کنند.
در بریتانیا دموکراسی ویژگی‌های خاصی دارد از جمله تفویض اختیار کامل قانونگذاری توسط مجلس عوام یا حق مجلس اعیان دروتو کامل برای انحلال انتخابات و افزایش عمر پارلمان و همچنین اینکه ملکه می‌تواند لایحه مصوب دو مجلس را امضاء نکند. به علاوه قدرت فوق العاده قوه مجریه در انگلستان خطر جدی علیه دموکراسی در آن کشور است. (زارعی، ۱۳۸۴: ۲۸)

۳-۴-۲- ۲- حاکمیت پارلمان
پارلمان در بریتانیا حاکمیت مطلق دارد. پارلمان می‌تواند تا هر کجا که بخواهد قانون وضع کند یا قوانین موجود را باطل کند و هیچ مقام و مرجعی نمی‌تواند مانع آن شود. تنها محدودیتی که پارلمان دارد این است که نمی‌تواند صلاحیت‌های جانشینانش را محدود کند که این موضوع از زمان پیوستن بریتانیا به اتحادیه اروپا مقرر گردیده است. بر اساس اصل حاکمیت پارلمان افراد باید از قوانین پارلمان اطاعت کنند و قضات باید آنها را اعمال نمایند، ولی نمی‌توانند قوانین را برخلاف اصول پذیرفته شده تفسیر کنند (مثلاً اعدام را حبس را تفسیر کنند). البته قوانین مصوب پارلمان بعدی می‌توانند قوانین مصوب پارلمان قبلی را نقض کنند و آنها را بی‌اعتبار سازند.
۳-۵- نظام انتخابات پارلمانی انگلستان
با بررسی و مطالعه تاریخ سیاسی بریتانیا در می‌یابیم که نخستین سنگ بنای انتخابات به معنی امروزی کلمه، در این مملکت گزارده شد. در آغاز سلطنت مطلق زیر فشار زمینداران و نجبای روحانی و نظامی به انتقال بخشی از قدرت خود به آنان، دست کم در زمینه رایزنی در امور مالی و مالیاتی مبادرت ورزیده است. آنگاه به سبب تحول در وسایل تولید صنعتی و توجه به بازرگانی و قوت گرفتن بورژوازی شهری و درخواست‌های روزافزون این طبقه رو به رشد، برای مشارکت در این گونه تصمیم گیری‌های مملکتی مالاً دربار انگلستان تن به قبول و شناخت این نیروی جدید و پویای اجتماعی نیز داد و موافقت کرد که نمایندگان بورژوازی صنعت، بازرگانی، روشنفکری و مشاغل آزاد نیز در پارلمان انگلستان شرکت جویند. از همان زمان آرام آرام شیوه‌های گزینش و فنون مربوطه راه تکامل در پیش گرفت و از صورت یک امر اتفاقی زودگذر، به صورت منسجم درآمد و کم کم وارد شبکه حقوق اکثر کشورهای عالم گردید. (قاضی، ۱۳۷۹: ۲۹۸- ۲۹۷)
۳-۵-۱- انواع انتخابات
در بریتانیا دو نوع انتخابات وجود دارد:

1. 1. انتخابات عمومی معمولاً بعد از انحلال پارلمان برگزار می‌شود که این انحلال یا در اثر اعلامیه سلطنتی است یا به دلیل اینکه عمر پارلمان به پایان رسیده است.

1. 1. انتخابات میان دوره‌ای هنگامی انجام می‌شود که پست خالی در مجلس باشد و خود مجلس تصمیم می‌گیرد که آن پست خالی را پر کند یا نه طبق کنوانسیون، پیشنهاد از طرف حزبی ارائه می‌شود که عضو قبلی متعلق به آن بوده است.

در بریتانیا دو مجلس وجود دارد. مجلس عوام و اعیان: نمایندگان مجلس عوام در حوزه‌های انتخابی با رأی مستقیم اهالی آن حوزه انتخاب می‌شوند. نام کسانی که به مدت یکسال در حوزه انتخابی سکونت داشته باشند، معمولاً در لیست انتخاب کنندگان آن حوزه‌ی انتخابی ثبت است و باید در روز انتخابات در همان حوزه رأی خود را به صندوق بیندازند. کسانی که پیش بینی می‌کنند روز معهود در محل نیستند باید از پیش این موضوع را به حوزه انتخابی خود اطلاع دهند تا بتوانند از طریق پست رأی خود را به مسئولان صندوق انتخابات برسانند. پس از انتخابات عمومی مجلس عوام حزبی که بیشترین تعداد نمایندگان انتخاب شده را به دست آورد، قدرت سیاسی را به دست می‌گیرد و رئیس آن حزب نخست وزیر می‌شود. نوعاً حزب اقلیت به عنوان بدیل از پیش از اعلام نتایج انتخابات هیئت وزیران در حال انتظار خود را با عنوان کابینه سایه معرفی کرده است. بنابراین چه حزب حاکم در نتیجه انتخابات ابقاء شود و چه حزب اقلیت در انتخابات برنده شود مردم با چهره‌ی وزیران از پیش آشنایی دارند. دوره مجلس عوام پنج سال است ولی در عمل قبل از اتمام دوره مذکور نخست وزیر می‌توانند دستور تجدید انتخابات را بدهد. البته از نظر تشریفاتی، دستور انحلال مجلس را ملکه می‌دهد. اما برابر عرف مسلم، ملکه جز با صواب دید و پیشنهاد نخست وزیر، حق انحلال مجلس را ندارد. (امین، ۱۳۸۳: ۵۷-۵۶)
۳-۵-۲- شرایط کاندیداها
کسانی می‌توانند کاندیدا شوند که بتوانند ۵۰۰ پوند ودیعه بگذارند تا در صورتی که موفق به کسب از تمام آراء نشوند مبلغ فوق به عنوان جریمه ضبط شود و همچنین هر کاندیدا باید توسط ۱۰ امضاء حمایت شود. به طور کلی افراد زیر صلاحیت کاندیدا شدن را ندارند:
۱- خارجیان به غیر از اتباع ایرلند
۲- افراد زیر ۲۱ سال
۳ - بیماران روانی
۴ - لردها (زن و مرد) به غیر از لردهای ایرلندی
۵ - روحانیون منصوب از طرف اسقف‌ها در کلیساهای انگلیس و ایرلند و کشیشان کلیسای اسکاتلند و کشیشان رومان کاتولیک.
۶ - بدهکارانی که ورشکست شده‌اند تا پنج سال بعد از ادای دین در صورتی که ثابت شود ورشکستی در اثر تخلف بدهکار نبوده است.
۷ - افراد محکوم به عملیات انتخاباتی غیرقانونی
۸- افراد محکوم به خیانت کشور تا اتمام حکم یا عفو.
۹- افراد محکوم به یک جرم که به مدت یک سال یا بیشتر به حبس محکوم شده‌اند در حالی که در زندان به سر برند یا به طور غیرقانونی آزاد شده باند.
۱۰- افرادی که دارای مقامات عمومی خاصی هستند کارمندان دولت، قضات، افراد پلیس، افراد نیروهای مسلح و روحانیون خاص و اعضاء قانونگذاران خارجی (موثق و دیگران، ۱۳۸۳: ۲۰)
در رابطه با مسئله صلاحیت، هر کاندیدایی می‌تواند از کمیته قضایی شورای مشورتی ملکه بخواهد تا به مسئله رسیدگی کند و کمیته مذکور می‌تواند در آن رابطه اظهار نامه‌ای ارائه کند، همچنین مجلس نیز می‌تواند موضوع صلاحیت را جهت نظرخواهی به شورای مشورتی ملکه ارجاع دهد. و آخرین مورد مسئله تفکیک قوا است. برای جلوگیری از تداخل قوا طبق قانون عدم صلاحیت مجلس عوام بیش از ۹۵ وزیر مشاور حق عضویت در مجلس عوام را ندارند. (زارعی، ۱۳۸۴: ۳۲)
۳-۵-۳- شرایط رأی دهندگان

1. 1. هر کسی که ۱۸ سال سن دارد یا ظرف دوازده ماه، هجده سال او تمام می‌شود حق رأی دادن دارد.

1. 1. در تاریخ صلاحیت دار شدن ساکن آن حوزه انتخاباتی باشد. (زارعی، ۱۳۸۴: ۳۳)

۳-۵-۴- استثنائات سکونت در حوزه رأی گیری

1. 1. مقیمان خارج از کشور

1. 1. کسانی که به طور قانونی در بازداشت هستند

1. 1. بیماران روانی که اجباراً در محلی بستری شده اند.

1. 1. کارمندان رأی دهنده اعضاء نیروهای مسلح و کارمندان دولت که خارج از کشور خدمت می‌کنند

1. 1. تجار دریایی (زارعی، ۱۳۸۴: ۳۳)

کسانی که صلاحیت رأی دادن ندارند، افراد ذیل حتی اگر ثبت نام کرده باشند حق رأی دادن ندارند:

1. 1. لردها به غیر از لردهای ایرلندی

1. 1. افرادی که محکوم به حبس هستند در طی اجرای حکم (حتی فراریان)

1. افراد محکوم به جرایم انتخاباتی