وبلاگ

در حال حاضر گیاه ذرت با توجه به موارد مصرف زیاد، کیفیت و ارزش غذایی بالا، قدرت سازش با آب و هوای مختلف (بخصوی با تولید هیبریدهای جدید) در اکثر نقاط جهان کشت می شود. به طوری که طی دو دهه گذشته (از سال ۱۹۸۴ به بعد) از لحاظ سطح زیر کشت و میزان کل تولید بعد از گندم و برنج مقام سوم را داشته ولی از سال ۱۹۸۴ به بعد اگر چه از نظر سطح زیر کشت همچنان بعد از گندم و برنج در مقام سوم قرار داشت ولی به علت افزایش سطح زیر کشت (از ۱۲۹۶۲۸ هزار هکتار در سال ۱۹۸۴ به ۱۳۸۷۲۰ هزار هکتار در سال ۱۹۹۸ و ۷/۱۴۲۷۱۴ هزار هکتار در سال ۲۰۰۵) و نیز افزایش متوسط در هکتار (از ۳۴۶۶ کیلوگرم در سال ۱۹۸۴ به ۲۰/۴۰۷۹ کیلوگرم در سال ۲۰۰۵)، از لحاظ میزان کلی تولید جهانی مقام اول را به دست آورد به طوری که برابر آمار سازمان خوار و بار کشاورزی (فائو، ۲۰۰۷) در سال ۱۹۹۸ و ۲۰۰۵ به ترتیب ۷/۶۰۸۰۵۲ و ۸/۷۰۳۴۱۳ هزار تن گزارش شده است. به نظر می رسد کاهش سطح زیر کشت گندم باعث افزایش سطح زیر کشت ذرت شده باشد. به عبارت دیگر در طی این سال ها، علاقه مندی به کشت ذرت افزایش یافته و کشت ذرت به تدریج جایگزین کشت گندم شده است.
ذرت در پنج قاره جهان کشت می شود. از لحاظ وسعت سطح زیر کشت و میزان کل تولید این گیاه، قاره آمریکا مقام اول را داشته و پس از آن قاره های آسیا، آفریقا، اروپا و اقیانوسیه به ترتیب مقام های بعدی را بدست آورد که قاره اروپا با سطح زیر کشت حدود نصف آفریقا تولیدی نزدیک به دو برابر این قاره دارد که عملکرد بالا در اروپا را نشان می دهد. آمار نشان می دهد که طی سال ها به تدریج سطح زیر کشت تولید رد هکتار و نتیجه مقدار کل تولید در کلیه قاره ها افزایش داشته است که این افزایش، حجم عظیم فعالیت های تحقیقاتی برای دستیابی به تولید با کیفیت و کمیت بیشتر و نیز درجه اهمیت ذرت را نشان می دهد.

در سال ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ ایالات متحده آمریکا، چین، برزیل، هندوستان و مکزیک، نسبت به سایر کشورهای تولید کننده ذرت در جهان، سطح بیشتری از زمین های خود را به کشت این گیاه اختصاص دادند و به ترتیب بیشترین تولید را در جهان داشتند و جزء کشورهای مهم تولید کننده ذرت بودند. کشور فرانسه با آنکه نسبت به کشور نیجریه سطح زیر کشت کمتری (حدود یک سوم) دارد اما به علت بالا بودن عملکرد در هکتار (با متوسط تولید ۹۰/۸۳۷۰ کیلوگرم) از لحاظ میزان کل تولید حدود سه برابر جلوتر هستند.
براساس گزارشات سازمان خوار و بار کشاورزی در سال ۲۰۰۵ سطح زیر کشت ذرت در جهان بالغ بر ۷/۱۴۲۷۱۴ هزار هکتار بوده است که از این نظر در بین غلات پس از گندم و برنج در رتبه سوم قرار گرفته است. در بین کشورهای تولید کننده ذرت در جهان در سال ۲۰۰۵، ایالات متحده آمریکا با سطح زیر کشت برابر ۳۰۳۹۹ هزار هکتار، ۳/۲۱ درصد از سطح زیر کشت جهانی ذرت را به خود اختصاص داده و از این نظر در رتبه نخست جای دارد و پس از آن کشور چین با سطح زیرکشت ۵۰/۲۶۳۷۹ هزار هکتار و ۵/۱۸ درصد در رتبه دوم، برزیل با سطح زیر کشت ۴۳/۱۱۵۴۹ هزار و ۱/۸ درصد در جایگاه سوم قرار گرفتند. ضمن اینکه سهم کشور ایران با ۲۸/۲۷۶ هزار هکتار سطح زیر کشت، ۲/۰ درصد جهان بوده است (فائو، ۲۰۰۷).
در سال ۱۳۴۹ سطح زیر کشت ذرت در ایران ۱۰ هزار هکتار و سال ۱۳۶۳، ۲۱ هزار هکتار بوده است. برابر آمار فائو در سال ۲۰۰۵ (۱۳۸۴ هجری شمسی)، سطح زیر کشت ذرت در ایران ۲۸/۲۷۶ هزار هکتار با متوسط تولید ۹/۷۲۲۱ کیلوگرم و مقدار کل تولید ۲۵/۱۹۹۵ هزار تن اعلام شده است. روند افزایش سطح زیر کشت و افزایش عملکرد در ایران کاملا مشهود است و این خود نشانگر شناخت بیشتر و اهمیت این گیاه است که باعث تشویق کشاورزان و ترویج کاشت روزافزون شده است (میرهادی، ۱۳۸۰).
۱-۵- میزان تولید ذرت در جهان و ایران
براساس آمار منتشر شده از سوی سازمان خوار و بار کشاورزی (فائو) تولید ذرت در سال ۲۰۰۵ در جهان ۸/۷۰۳۴۱۳ هزار تن بوده است. ایالات متحده آمریکا با تولید ۲۸۲۳۱۱ هزار تن و یا ۱/۴۰ درصد از تولید جهانی، در بین کشورهای تولید کننده، رتبه نخست را به خود اختصاص داده است. کشور چین با تولید ۴۷/۱۳۹۴۹۸ هزار تن و ۸/۱۹ درصد در رتبه دوم و برزیل با تولید ۳۱/۳۵۱۱۳ هزار تن و ۵ درصد تولید جهانی، رتبه سوم را به خود اختصاص داده اند. سایر کشورها نیز هر کدام سهم کمی در تولید داشته اند و ایران با ۲۵/۱۹۹۵ هزار تن تولید، فقط ۳/۰ درصد از تولید جهانی را دارا می باشد.
طبق آمار سایت فائو به روز شده در تاریخ ۱۷ می ۲۰۱۱ تولید ذرت در ایران طبق نمودار(۱-۱) زیر نمایش داده می شود که همانطور که مشهود است تا تاریخ ۲۰۰۷ تولید ذرت در کشور روند افزایشی داشته و بعد از آن در سال های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ روند نزولی به خود گرفته است.
نمودار۱-۱- میزان تولید سالانه ذرت در ایران
طبق آمار منتشر شده از مدیریت تولیدات گیاهی وزارت کشاورزی تولید ذرت طبق جدول(۱-۱) زیر می باشد که تناقضی بین داده های این سازمان و آمار منتشر شده از سازمان فائو دیده می شود.