رزمی و نعمتی سوگلی تپه (۱۳۸۹) در پژوهشی که تحت عنوان « نقش تعدیل کننده خودکارآمدی در رابطه بین استرس شغلی با سلامت روانی و رضایت شغلی کارکنان بانک صادرات تبریز» انجام دادند ، نتایج زیررا به دست آوردند: استرس شغلی پیش بینی کننده منفی سلامت روانی و رضایت شغلی است. همچنین، رابطه بین استرس شغلی با سلامت روانی و رضایت شغلی به وسیله خودکارآمدی تحت تأثیر قرار می گیرد. بنابراین، خودکارآمدی به عنوان یک عامل فردی، نقش محافظتی در برابر استرس شغلی دارد. نتایج را می توان چنین تعبیر کرد که خودکارآمدی رابطه بین استرس شغلی با سلامت روانی و رضایت شغلی را تحت تأثیر قرارمی دهد.
پژوهش دیگری توسط برومند و همکاران (۱۳۹۱) با عنوان «درد مزمن، خودکارآمدی درد و افکار خودکشی: نقش تعدیل کننده ی خودکارآمدی درد بر رابطه بین افسردگی و افکار خودکشی در بیماران مبتلا به درد مزمن» صورت گرفت که نتایج نشان داده است که خودکارآمدی در رابطه بین افسردگی و افکار خودکشی، نقش تعدیل کننده را ایفا می کند.
پژوهش شاکری نیا و محمدپور(۱۳۸۹)، تحت عنوان « رابطه استرس شغلی و تاب آوری با فرسودگی شغلی در پرستاران زن» ، نشان می دهد که تاب آوری تعدیل کننده استرس و فرسودگی شغلی است. برای توانمندسازی پرستاران در برابر استرس ها، پیشنهاد می شود تاب آوری در آموزش های پرستاری مدنظر قرار گیرد.
رستمی و همکاران (۱۳۸۷) در بررسی خود روی ۱۲۷ نفر از معلمین مدارس ابتدایی به این نتایج دست یافتند که بین زیرمقیاس های سلامت عمومی پس از کنترل دو عامل مهم و تأثیر گذارتاب آوری و جنسیت ، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
نتایج تحلیل رگرسیون در پژوهشی با عنوان « بررسی تأثیر تاب آوری بر سلامت روانی و رضایت از زندگی » بیانگر معنی داری نقش واسطه ای هیجان های منفی ( افسردگی، اضطراب فشار روانی) ، در رابطه میان تاب آوری خانواده و رضایت از زندگی بود . تاب آوری به واسطه کاهش مشکلات هیجانی و یا افزایش سطح سلامت روانی رضایتمندی اززندگی را در پی دارد. اثرمتغیرتاب آوری بر رضایتمندی اززندگی غیرمستقیم است(سامانی ، جوکار و صحراگرد،۱۳۸۶).
مطالعه ی ابیلی و ناستایی زایی(۱۳۸۸) با عنوان« رابطه توانمندسازی روان شناختی با تعهد سازمانی در پرسنل پرستاری بیمارستان های شهر زاهدان» نشانگر این است که بین توانمندی روان شناختی و تعهدسازمانی در پرسنل پرستاری رابطه معناداری وجود دارد.
۲-۶-۲- پژوهش های خارجی
برطبق پژوهش بلوک و کرمین[۱۱۶] (۱۹۹۶)، تاب آوری، توانایی سازگاری برای سطح کنترل موقتی بالا یا پایین در مقابل شرایط تحمیل شده است. یکی نتایج این سازگاری، انعطاف پذیری است. افراد با سطح بالای تاب آوری در مقایسه با افراد با سطح تاب آوری پایین احتمالاً بیشتر عاطفه مثبت را تجربه می کنند، سطوح بالاتر اعتماد به خود را دارند و سازگاری روان شناختی بهتری دارا هستند(بلوک و کرمین،۱۹۹۶).
جانسون وود[۱۱۷](۲۰۱۰)،در مطالعه ای بر روی گروهی از دانشجویان، نشان داده است احساس خودکارآمدی، به طور معکوس با خودکشی مرتبط است و افکار خودکشی را در هنگام رویارویی با شرایط تنش زا در زندگی تعدیل می کند. در این مطالعه در دانشجویانی که سطح پایینی از خودکارآمدی را گزارش می کردند، تجربه ی رویدادهای تنش زا منجر به افزایش سطح افکار خودکش می گردید، اما در آنهایی که سطوح بالا یا متوسطی از خودکارآمدی را گزارش می کردند، رویدادهای تنش زا احتمال افکار خودکشی را افزایش نمی دادند.
ماریت[۱۱۸](۱۹۹۷)، در مطالعاتی که بر روی گروهی از دانشجویان انجام داد درخصوص نقش خودکارآمدی در ادراک استرس نشان داده اند که افراد برخوردارازسطح خودکارآمدی ادراک شده بالا،استرس کمتری را تجربه می کنند.
فصل سوم
روش تحقیق
۳-۱- روش تحقیق
با توجه به ماهیت پژوهش، روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش به دو شیوه میدانی و کتابخانه ای انجام خواهد گرفت. روش کتابخانه ای به منظور گردآوری اطلاعات نظری و پیشینه مرتبط با موضوع و روش میدانی به منظور گردآوری اطلاعات مورد نیاز جهت دستیابی به اهداف و بررسی سئوالات و فرضیه های تحقیق استفاده شده است.
این پژوهش با توجه به هدف از نوع تحقیقات کاربردی است که به روش توصیفی – همبستگی از نوع پیش بینی انجام شد. در این پژوهش به بررسی نقش سلامت عمومی و تاب آوری بر تعهد سازمانی با توجه به نقش کنترل کنندگی خودکارآمدی کارکنان کرمان خودرو ، پرداخته شده است.
مدل مفهومی تحقیق به شرح زیر می باشد :
سلامت عمومی
خودکارآمدی
تعهدسازمانی
تاب آوری
۳-۲- جامعه و نمونه آماری:
جامعه آماری پژوهش متشکل از کلیه کارکنان کرمان خودرو بوده است. نمونه پژوهش با بهره گرفتن از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شد.تعداد نمونه ۲۲۰ نفر می باشد که از این میان ، تعداد ۱۱۰ نفر کارگر و ۱۱۰ نفر از بین کارمندان کرمان خودرو انتخاب شدند.
۳-۳- ابزار تحقیق:
ابزار گردآوری تحقیق در این پژوهش پرسشنامه بوده است . پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش از قرار زیراست:
۳-۳-۱- پرشسنامه سلامت عمومی :
پرسشنامه ی سلامت[۱۱۹] GHQ-28عمومی اولین بار توسط گلدبرگ(۱۹۷۲)، تنظیم گردید. این پرسش نامه،علائم مرضی فرد را از یک ماه قبل تا زمان اجرای آن مورد ارزیابی قرار می دهد. روش نمره گذاری آن نیز، نوع لیکرت است. نسخه ی ۲۸ GHQسؤالی نسبت به سایرنسخه های دیگردارای بیشترین میزان اعتبار، حساسیت است. این نسخه مطابق با تحلیل عاملی که در سال (۱۹۷۹) توسط گلدبرگ و هیلر طراحی و تدوین شده است. دارای چهار مقیاس می باشد: مقیاس A علایم جسمانی؛ (احساس افراد نسبت به وضع سلامت خود، احساس خستگی و نشانه های بدنی را در بر می گیرد. مقیاس B (علایم اضطرابی شامل اضطراب و بیخوابی است)؛ مقیاس C (علایم اختلال در کارکرد اجتماعی )، مقیاس D (علایم افسردگی )، مدت زمان اجرای این آزمون به طور متوسط ۸ دقیقه است که علایم مرضی وحالات مثبت تندرستی فرد را در یک ماه قبل از اجرای آزمون بررسی می کند.در ایران ، مطالعات اندکی در خصوص کیفیت روان سنجی و ساختار عاملی این پرسشنامه انجام شده است . در پژوهشی که تقوی روی نمونه ی ۹۲ نفری از دانشجویان دانشگاه شیراز انجام داده است ، ضرایب اعتبار بازآزمایی ، تنصیفی و آلفای کرونباخ به ترتیب ۷۰/۰ ، ۹۳/۰ و ۹۰/۰ به دست آمد(ابراهیمی و همکاران ،۱۳۸۶).
۳-۳-۲- پرسشنامه تاب آوری :
برای سنجش تاب آوری از مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون استفاده خواهد شد .این مقیاس ۲۵ گویه ای دارای ۵ مؤلفه ی: ۱٫ شایستگی / استحکام شخصی ، ۲٫ اعتمادبه غرایز / تحمل عواطف منفی ، ۳٫ پذیرش مثبت تغییرات/روابط ایمن ؛ ۴٫ کنترل و ۵٫ معنویت است که براساس طیف لیکرت ( از کاملا نادرست -۰ تا کاملا درست -۵) نمره گذاری می شود . روایی و پایایی این آزمون در تحقیقات خارجی تأیید شده است .همچنین محمدی (۱۳۸۴) ، اعتبار و پایایی این پرسشنامه را اینگونه بیان نمود: به منظور تعیین پایایی مقیاس از روش آلفای کرونباخ استفاده گردید و ضریب پایایی حاصله برابر با ۸۹/۰ بود. در پژوهش سامانی ، جوکار و صحراگرد (۱۳۸۶) پایایی این مقیاس در دانشجویان به کمک ضریب آلفای کرونباخ برابر ۸۷/۰ به دست آمد و نتایج آزمون تحلیل عامل بر روی این پرسشنامه بیانگر وجود یک عامل عمومی در مقیاس بود. پایایی پرسشنامه در پژوهش حاضر از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برابر با ۹۱/۰ بود.
۳-۳-۳- پرسشنامه تعهد سازمانی :
پرسشنامه تعهد سازمانی می یر و آلن در سال ۱۹۹۰ پس از بازبینی های مکرر ، پرسشنامه ۲۴ عبارتی برای سنجش سه بعد تعهد سازمانی ارائه دادند که سؤالات مربوط به هر بعد مجزا از دو بعد دیگر بود. این پرسشنامه در طیف ۷ درجه ای لیکرت ( از کاملاً مخالفم = ۱ تا کاملاً موافقم =۷) می باشد . به منظور سنجش اعتبار این مقیاس از روش های مختلفی مانند محاسبه ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. در مطالعهای که در سال (۱۳۷۸) توسط احمدیپور در ایران انجام گرفت، با تأکید بر روش نامبرده، اعتبار هر یک از خرده مقیاسهای پرسشنامه به دست آمده و مشخص شد که: ضرایب اعتبار تعهد عاطفی برابر با ۷۷%، ضرایب اعتبار تعهد مستمر برابر با ۷۹% و ضرایب اعتبار تعهد هنجاری نیز برابر با ۶۱% میباشد. ضرایب اعتبار به دست آمده با تأکید بر ویژگیهای روانسنجی پرسشنامه مطلوب بوده و در سطح قابل قبولی قرار میگیرد. نتایج تحقیقات انجام گرفته، نشان دهنده روایی و اعتبار قابل پذیرش هر یک از خرده مقیاسهای عاطفی، مستمر و هنجاری میباشد.پایایی این پرسشنامه در پژوهش حاضر از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برابر با ۸۲/۰ بود.
۳-۳-۴- پرسشنامه خودکارآمدی:
پرسشنامه خودکارآمدی عمومی( GSI-10)، در سال ۱۹۷۹ توسط شوارتز و جروسلم به منظور ارزیابی خودکارآمدی عمومی و اجتماعی ساخته شد . در سال ۱۹۸۱ آزمون را مورد بازبینی قرار داده و تعداد عبارات آن را از ۲۰ به ۱۰ عبارت تغییر دادند . آزمودنی در یک طیف لیکرت ۴ درجه ای ( از اصلاً صحیح نیست تا کاملاً صحیح) نظر خود را ارائه می دهد . از این مقیاس می توان د رنمونه های مختلفی استفاده کرد . در پژوهشی که دربین دانشجویان درشته روان شناسی تربیتی در دانشگاه های شهید چمران اهواز و آزاد مرودشت انجام گرفت، ضرایب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس ۸۲/۰ و برای دانشجویان روان شناسی دانشگاه اهواز ۸۴/۰ به دست آمده است . بنابراین مقیاس خودکارآمدی عمومی را می توان در پژوهش های روان شناختی و موقعیت های بالینی برای جامعه ی به هنجار و نا بهنجار به کار گرفت. پایایی پرسشنامه در پژوهش حاضر با بهره گرفتن از محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برابر با ۸۷/۰ بود.
۳-۴- روشها و ابزار تجزیه و تحلیل دادهها:
در پژوهش حاضر، برای متغیرهای مورد مطالعه شاخصهای آماری میانگین، انحراف معیار، حداقل و حداکثر نمره محاسبه شد. جهت محاسبهی پایایی ابزارها از روش های آلفای کرونباخ استفاده شد. به منظور آزمون روابط مفروض در الگوی پیشنهادی نیز از روش آماری الگوسازی معادلات ساختاری استفاده شد . بدین منظور، شاخصهای برازش مدل، مثل خی دو[۱۲۰]، شاخص برازش مقایسهای[۱۲۱] (CFI)، شاخص نیکویی برازش[۱۲۲] (GFI)، شاخص نیکویی برازش انطباقی[۱۲۳] (AGFI) و ریشه خطای تقریب میانگین مجذورات[۱۲۴] (RMSEA) محاسبه شده اند.
فصل چهارم نتایج تحقیق
۴-۱- مقدمه
هدف پژوهش حاضر بررسی تعیین نقش سلامت عمومی و تاب آوری بر تعهدسازمانی با توجه به کنترل کنندگی خودکارآمدی کارکنان کرمان خودرو بوده است. یافته های پژوهش حاضر در سه بخش ارائه شده اند. (الف) یافته های توصیفی، (ب) بررسی مفروضه های تحلیل مسیر، (ج) یافته های مربوط به فرضیه ها
۴-۲- یافته های توصیفی
در این قسمت یافته های مربوط به بررسی شاخص های تحقیق ارائه شده است. به منظور محاسبه هر کدام از شاخص ها گویه های مربوط به آن با یکدیگر جمع بسته[۱۲۵] شده و سپس با بهره گرفتن از کدگذاری مجدد [۱۲۶] میانگین و انحراف معیار هر کدام ارائه شده است.
جدول شماره ۴-۱ : میانگین و انحراف معیار سلامت عمومی
متغیر | تعداد نمونه | تعداد عبارات | کمترین |
فرم در حال بارگذاری ...