وبلاگ

۴۴ ۱۵٫۳%

 

۳۸ ۱۳٫۲%

 

۲۸۷

 

 

 

پیامدهای پیامک
مکانیسمهای استقرار نظام تخصصی
انقلاب ارتباطات و بویژه اینترنت و امکانات ناشی از آن نه تنها ابعاد جدیدی به «جهانی شدن »داده بلکه در فضای زمان و مکان تغییراتی ایجاد کرده و زمان و مکان را به صفر نزدیک کرده و به فشردگی زمان انجامیده است(تافلر،۱۳۷۱: ۶۸) .
تلفن همراه به عنوان یک وسیله ارتباطی همه جا حاضر در اضطراب ها و فشارهای ناشی از نقش های اجتماعی افراد تاثیر متضادی دارد. تلفن همراه می تواند در انعطاف پذیری این نقش ها ، نقش بسیار مهمی داشته باشد.از جمله زنان می توانند در محل کار خود نقش مادری را نیز ایفا کنند و یا در خانه کار کنند و یا اینکه فرزندان خود را در راه برگشت از مدرسه و یا بیرون از خانه نیز کنترل کنند( ذکایی و ولی زاده، ۱۳۸۶، به نقل از سبحانی نژاد،۱۳۸۷: ۲۲). در‌ این میان تلفن‌همراه می تواند در انعطاف پذیری در ایفای نقش های مختلف نقش مثبت داشته باشد . در این رابطه مثال بارز آن این است که به زنان امکان دهد که بدون نیاز به تغییر مکان، نقش‌های خود را عوض کنند. در نتیجه تلفن همراه زنان را قادر می‌سازد که زمانی‌که از خانه دور هستند به مسئولیت‌های خانگی خود رسیدگی‌ کنند. جامعه‌شناسان این امر را «مادری از راه دور» می‌نامند. یعنی استفاده از تلفن‌همراه برای ارتباط با فرزندانی که از مدرسه برگشته‌اند و نیاز به کنترل توسط والدین دارند (خیرخواه و علی آبادی، ۱۳۸۸).

بدین ترتیب باورود موبایل می توان پیش بینی کرد عوامل سخت افزاری مانند مکان و موقعیت ، فضا و عناصر محیطی اهمیت گذشته خود را در شکلدهی به روابط و کنشهای انسانی بتدریج از دست داده و عوامل نرم افزاری همچون خود افراد و ارتباطات موبایلی میان فردی نقش کلیدی پیدا خواهد نمود ( موسوی، ۱۳۸۹: ۹۲).
سمیرا در این باره نظر جالبی دارد : «قبلا محوریت پیامک خیلی زیاد بود حتی اگر حرفی هم نبود بالاخره یک پیامک می دادیم که بگوییم به یادتم. از ۱۱ شب شروع می کردیم به پیامک بازی تا دیروقت شب که مثلا برنامه فردا را چه کار کنیم اما الان دیگر پیامک دارد حذف می شود. الان من دیگر با گوشیم یا میروم فیس بوک یا دانلود می کنم یا ایمیلم را چک می کنم.به این خاطر که دیگر چیزهای جدیدی آمده الان تا یک اینترنت وایرلس پیدا میکنی فوری میروی فیس بوکت را چک می کنی . چیزی مثل لپ تاپ یا تب لت نیست که همه گیر شده باشد فعلا همه از گوشی شان استفاده میکنند. برای اینکار وقتی تو فیس بوک دوستانتو می بینی باهاشون ارتباط برقرار می کنی پیامک حذف می شود دیگر. وقتی آن مجانی است چرا من بیایم با گوشی پیامک بدهم که حالا قبض بیاد یا از شارژ گوشیم کم شود… پیامک فقط یک پیامک است یک پیام متنی. در همین حد که کجایی چه کار می کنی؟ الان دیگر اینترنت هم می تواند تصویری باشد هم مولتی مدیا… هرکسی باشد اینترنت را ترجیح می دهد حتی اگر رایگانم نباشد ارزون تر درمیاید از پیامک. بخصوص اگر از خط ثابت یا خارج از شبکه بخواهی پیامک بزنی یا زنگ بزنی خب خیلی گران در میاید. من خودم بیشتر قرارومدار هایم را هماهنگ می کنم. بیشتر پیامک کجایی برایم می آید . شاید کسانی که سنشان زیاد است به من پیامک می دهند چون با دوستان همسن و سال خودم بیشتر اینترنتی و تلفنی در ارتباطم.۱۱ شب به بعد انگار همه تب میگیردشون. ولی اگر بخواهی یک ذره official باشد مثلا نمی خواهد رویش تو روی طرف باز شود غروب پیامک می زنه کاراشو خبر می دهد… اما بالاخره همه که اینترنت ندارند گاهی اوقات کار داری یا نداری فقط می خواهی بگویی به یادتم هنوز هم جایگاه خودشو داره . پیامک نوشتن برایم سخته . می گویم بگذار حالا یک شکلک بگذارم( یک چشمک یک لبخند) {تا منظورش را بهتر برساند}یک محدودیت هایی دارد. من و دوستام خیلی رابطه پیامکی داشتیم هر شب هماهنگ می کردیم با دوستانم چی بپوشم چی نپوشم و… یا با پسرهای دانشگاه ترجیح میدادم پیامک بدهم تا زنگ بزنم. الان ولی دیگر کمرنگ شده است».
محسن: « اصلاً توکار پیامک نیستم. حس می کنم اگر با کسی کاری داری باید صداشو بشنوی. اگر می خواهی حالش را بپرسی اینقدر برایت ارزش داره که زنگ بزنی ، اگر هم کار داری که دیگه باید تلفن بزنی دیگر چه کاریه که پیامک بزنی. حالا معلوم نیست برسه نرسه، اون جواب بده نده ، حوصله داشته باشه جواب بده …» . حسنا اما نظر دیگری دارد: «تماس گرفتن آدم را محدود می کند هم خود من را و هم کسی که به او تلفن می شود وقتی پیامک می دهم آن فرد این قدرت را دارد که الان یا هر وقت که وقتش آزادتر شد جواب بدهد ، ولی وقتی زنگ میزنم باید همان لحظه پاسخ بدهد واگر پاسخ ندهد ممکن است ذهنش را مشغول کند. برای همین تا خیلی لازم نباشد زنگ نمیزنم مگر اینکه کار واجبی باشد. حتی به اساتیدم هم ترجیح میدهم باز پیامک بدهم که اگر در حال استراحت باشند یا در جلسه یا کلاسی هستند باز این قدرت انتخاب را داشته باشند که هروقت خواستند پاسخ بدهند. دیگر اینکه برای تماس آدم باید یکسری مقدمات بچینه ولی در پیامک ادم خیلی راحت و سریعتر می تونه بره سر اصل مطلب.البته این مسئله هم هست که وقتی من به کسی پیامک می دهم فکر می کنم خیلی مزاحم وقتش نشدم بنابراین بیشتر بهش پیامک میزنم و سعی می کنم ارتباطاتم را بیشتر اینجوری شکل بدهم ولی بهرحال آن شخص دارد یک وقتی برای من می گذارد و شاید بخواهد در کنار خانواده اش باشد ولی دائم مجبور باشد به پیامک های من جواب دهد.مثلا من پدرم وقتی به خانه می آید گوشی اش را خاموش می کند چون بالاخره مجبور است همان کارهایی را که سرکار می کند را دوباره در خانه هم انجام دهد . بنابراین از این جهت پیامک می تواند آدم ها را ۲۴ ساعته مشغول خودش کند. ارتباطاتی که می توانست در ۷-۸ ساعت کاری یا در ساعات درسی برقرار شود پیامک گسترش می دهد به کل روز».
روشنک: «معمولا کارهایی که می خواهیم با هم چک کنیم ، انجام بدیم، زمانشو چک کنیم یا چیزی باید بیاوریم برسانیم بهمدیگر کتابی جزوه ای ، گاهی برای یادآوری… ».اکرم: «بیشتر پیامکهام کار راه انداختنه برای اینکه به کارهام برسم بقیه پیامک هام به همسرم هست. ترجیح میدهم به طرف مخاطبم معمولا زنگ بزنم مگر اینکه نتوانم یا دسترسی نداشته باشم. بیشتر مواقعی که نتونم صحبت کنم یا نخواهم کسی حرفهای من را بشنود یا در جلسه ای باشم، پیامک می دهم چون پیامک را زیاد قابل اطمینان از لحاظ انتقال احساس و درک و … نمیدونم.مثلا یک مشکلی که بین من و همسرم پیش میاد با پیامک هی میایی یک چیزی را درست کنی چون احساس را منتقل نمی کند تو چشماش نمی توانی نگاه کنی آن چیزی که مینویسی چیزی نیست که فی البداهه میاد و هی پاک می کنی می نویسی، اون چیزی نیست که از دلت بلند می شود اینها همه تاثیر دارد ».
موژان: «بنظرم پیامک بازی چیز جالبی نیست. فقط بخاطر اینکه کار راه اندازه مثل جاهایی که آدم نمی تواند با موبایلش حرف بزند، کار آدم را راه می اندازد». نرگس : « بیشتر تو موقعیت های فان ترجیح میدم ازش استفاده کنم تو موقعیت های جدی و کاری و ضروری بیشتر تماس می گیرم». ناصر: «اگر مکالمه طولانی داشته باشم زنگ میزنم ولی برای کارای کوچیک ترجیح میدم پیامک بدم چون کارو سریع راه میندازه. بیشتر باهاش احوالپرسی و قرار مدارهامو چک می کنم ».
محمدجواد که زمانی با دوست دخترهایش در روز چیزی حدود ۱۰۰۰ پیامک می داده است ، گفت: تو پیامکها حرفای جدی زیاد نمی زدیم. اینکه آینده اون چی میشه، آینده من چی میشه، خانواده ها مون چه جوری اند و… ولی خب هیچکدوم به نتیجه ای نمیرسید بخاطر همین بیخیالش شدم . چون همش دروغ بود، حقیقتی بهم نمیگفتیم، نه من نه اون . همه دروغ میگن اما خب برای وقت پر کردن خوب بود البته آخرش فهمیدیم همش وقت تلف کردن بود» .طاهره:« اگر تو شرایطی باشم که وقت نداشته باشم زنگ میزنم وگرنه به اکثر آدمها خصوصا آدمهایی که میدونم پیامک بازند، پیامکی حرفهامو بهشون میزنم». شقایق: « از پیامک بیشتر واسه احوالپرسی و پیگیری اینکه دوستام کجا هستند و برنامه هایی که داریم استفاده میکنم. بهزاد: پیامک محدودیت زمانی و مکانی رو شکست . همه چیز رو بهم دیگر چفت کرد، نزدیک کرد، الان فرد می تونه در کمترین زمان بیش ترین بهره وری رو داشته باشه ». موژان: «برای مسائل کاری خیلی مفیده. یعنی وقتی تو خونه ات هستی می تونی دورادور این منیج رو انجام بدی. مثلا من مرخصی میگیرم از اداره بهم تلفن بشه باعث میشه خانواده ام دلخور بشن بگن یک روز هم که مرخصی هستی همش پای تلفنی ولی پیامکی کسی متوجه نمیشه … ولی خب از اون طرف هم برای خودت هم راه چاره رو میبنده و راه فرار نداری».
آمارها حاکی از آن است ۳۵٫۸ % پاسخگویان بمیزان زیاد و بسیارزیادی ، بسیاری از کارها و برنامه هایشان را پیامکی جلو می برند . ۲۷٫۵ % نیز بمیزان متوسطی این موضوع را قبول داشته اند. ۳۶٫۷% پاسخگویان اصلا یا بمیزان اندکی چنین استفاده ای از سرویس پیامک دارند.
در این میان ۷۶٫۳ % پاسخگویان پیامک را باعث تداخل هرچه بیشتر حوزه کاری و خصوصیشان می دانند. ۱۷٫۳ % نیز با نظری بینابین تا حدودی این موضوع را تائید کرده اند. ۶٫۴ % پاسخگویان این موضوع را رد کرده یا میزان کمی با این نظر موافقند.
جدول ۴۰ : توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی آنها از مکانیسمهای استقرار نظام تخصصی پیامک

 

 

گویه ها

 

اصلا

 

کم

 

متوسط

 

زیاد

 

بسیار زیاد

 

جمع

 

 

 

بسیاری از کارها و برنامه هایم را پیامکی جلو می برم.

 

۴۲
۱۴٫۴%

 

۶۵
۲۲٫۳%

 

۸۰
۲۷٫۵%

 

۸۲
۲۸٫۲%

 

۲۲
۷٫۶%

 

۲۹۱

 

 

 

پیامک باعث تداخل هرچه بیشتر حوزه کاری و خصوصی ام شده است.

 

۳
۱٫۱%

 

۱۵
۵٫۳%