وبلاگ

 

۱۷/۰

۳۶/۱-

۰۰/۰

۰۰/۰

ارتباط همکاران×USZ

 

 

آیکن و وست^[۷۹](۱۹۹۱ به نقل از هیز، ۲۰۰۵) معتقدند برای بررسی نقش تعدیل کننده یک متغیر پیوسته در رابطه دو متغیر پیوسته ی دیگر بهتر است، پس از آزمون تعامل و بررسی معنادار بودن آن، برای متغیری که نقش تعدیل کننده ایفا می کند یک انحراف استاندارد بالای میانگین، میانگین و یک انحراف استاندارد زیر میانگین مورد استفاده قرار گیرد. برای متغیر اندازه ی مدرسه میانگین و انحراف استاندارد به ترتیب ۳۶/۱۹۰ و ۷۷/۷۹ است. یک انحراف استاندارد زیر میانگین۵۹/۱۱۰ و یک انحراف استاندارد بالای میانگین ۱۳/۲۷۰ است. برای آزمون اثر تعامل هنگامیکه اندازه ی مدرسه ۵۹/۱۱۰ است یک متغیر جدید به نام۱۱۰ SchSz- ساخته شد و اثر تعامل آن با مؤلفه ی روابط بین همکاران به صورت یک متغیر مجازی بررسی شد. یک تحلیل رگرسیون با متغیر روابط بین همکاران، ۱۱۰SchSz - و تعامل آن دو با یکدیگر اجرا شد. برای آزمون اثر تعامل هنگامی که اندازه مدرسه ۳۶/۱۹۰ است، یک متغیر جدید به نام۱۹۰- SchSz ساخته شد و اثر تعامل آن با مؤلفه ی روابط بین همکاران به صورت یک متغیر مجازی بررسی شد. و برای آزمون اثر تعامل هنگامیکه اندازه ی مدرسه ۱۳/۲۷۰ است یک متغیر جدید به نام۱۳/۲۷۰ - SchSz ساخته شد واثر تعامل آن با مؤلفه ی روابط بین همکاران به صورت یک متغیر مجازی بررسی شد. یافته های اجرای سه تحلیل رگرسیون جداگانه در جدول۸-۴ گزارش شده است.

شکل۱- ۴. اثر تعامل روابط با همکاران و پیشرفت تحصیلی در سطوح اندازه مدرسه
اثر تعامل روابط همکاران و پیشرفت تحصیلی در سطوح اندازه ی مدرسه در شکل۴-۱ نشان داده شده است. یافته ها نشان می دهد، هنگامیکه اندازه ی مدرسه در سطح میانگین و یک انحراف استاندارد زیر میانگین است، روابط با همکاران پیش بینی کننده ی معنادار پیشرفت تحصیلی است، اما در شرایطی که اندازه ی مدرسه یک انحراف استاندارد بیش از میانگین است، روابط با همکاران نمی تواند پیشرفت تحصیلی را به طور معنادار پیش بینی کند.
جمع بندی
در پژوهش حاضر بیشترین جامعه ی مورد مطالعه را معلم های زن با تعداد ۱۳۲نفر تشکیل می دادند. میانگین سن آن ها۴۰ سال بود. اغلب آن ها دارای مدرک تحصیلی لیسانس بودند و بیشترین فراوانی مربوط به معلم های پایه ی تحصیلی سوم بود. میانگین سابقه ی معلمان در واحد آموزشی مربوطه۰۲/۳، در پایه تحصیلی فعلی۰۴/۷، سابقه کل آنها دارای میانگین۷۷/۲۰ و میانگین درآمدشان۸۸۶ هزار تومان، تعداد دانش آموزان مدرسه دارای میانگین۳۶/۱۹۰ نفر و میانگین تعداد دانش آموزان کلاس۹۴/۲۰ نفر می باشند. شاخص های توصیفی مؤلفه های فرهنگ مدرسه حاکی از این هستند که، مؤلفه ی فرایند یادگیری و تدریس به طور متوسط بیش از سایر مؤلفه ها در مدرسه های مورد مطالعه حاکم بود. در این فصل به سؤالات پژوهش پاسخ داده شد، که عبارتند از:
۱- آیا مؤلفه های فرهنگ مدرسه می توانند پیشرفت تحصیلی را در دانش آموزان پیش بینی کنند؟ یافته ها نشان می دهد که مؤلفه ی ارتباط با همکاران بیشترین رابطه را با پیشرفت تحصیلی نشان می دهد. مؤلفه های فرایند یادگیری و تدریس و نقش آموزشی و اداری مدیر/ معاون نیز با پیشرفت تحصیلی رابطه معنادار دارند. اما دخالت والدین در فعالیت های مدرسه و تسهیلات فیزیکی در مدرسه با پیشرفت تحصیلی رابطه معنادار نشان ندادند. شدت رابطه مؤلفه های فرهنگ مدرسه با یکدیگر از متوسط تا قوی است. بیشترین رابطه بین مؤلفه ی نقش آموزشی و اداری مدیر/ معاون و سنجش کلاس درس است.
۲- مؤثرترین مؤلفه ی فرهنگ مدرسه در پیش بینی پیشرفت تحصیلی کدام است؟تنها مؤلفه ی ارتباط بین همکاران پیش بینی کننده ی پیشرفت تحصیلی بود.
۳- آیا اندازه ی مدرسه می تواند دررابطه ی پیش بینی مؤلفه های فرهنگ مدرسه با پیشرفت تحصیلی نقش تعدیل کننده ایفا کند؟ با بهره گرفتن از تکنیک جانسن– نایمن بررسی شد. ازآنجا که فقط مؤلفه ی ارتباط بین همکاران پیش بینی کننده ی معنادار پیشرفت تحصیلی بود، نقش تعدیل کننده ی اندازه ی مدرسه در رابطه این مؤلفه با پیشرفت بررسی شد. نخست، اثر تعامل ارتباط همکاران × اندازه ی مدرسه آزمون شد. نتایج برازش داده ها با مدل رگرسیون نشان می دهد که اثر تعامل معنادار است. در نتیجه، هنگامیکه اندازه ی مدرسه در سطح میانگین و یک انحراف استاندارد زیر میانگین است، روابط با همکاران پیش بینی کننده ی معنادار پیشرفت تحصیلی است، اما در شرایطی که اندازه ی مدرسه یک انحراف استاندارد بیش از میانگین است، روابط با همکاران نمی تواند پیشرفت تحصیلی را به طور معنادار پیش بینی کند.
فصل پنجم
جمع بندی، نتیجه گیری و پیشنهادها
۵-۱. مقدمه
دراین فصل با استناد به نتایج تجزیه و تحلیل های آماری بدست آمده از فصل چهارم به توجیه و تفسیر سؤالات پژوهش و مقایسه آنها با نتایج پژوهش های دیگر انجام شده در داخل و خارج از کشورپرداخته شده است و درنهایت پیشنهادات لازم در دو سطح پژوهشی و کاربردی ارائه شده است.
۵-۲. خلاصه ی یافته های پژوهش
نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان دادکه از بین مؤلفه های فرهنگ مدرسه صرفاً مؤلفه ی روابط همکاران پیش بینی کننده ی معنادار پیشرفت تحصیلی بود.
یافته ی دیگراین مطالعه ی حاکی از این بود که در مدارس با حجم متوسط و کوچک رابطه پبشرفت تحصیلی با مؤلفه ی روابط همکاران مثبت و معنادار بود ولی در مدارس با اندازه ی بزرگ این رابطه مشاهده نشد.
۵-۳ .تفسیر یافته های پژوهش
هدف این پژوهش بررسی رابطه فرهنگ مدرسه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با نقش تعدیل کنندگی اندازه ی مدرسه بود. نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان دادکه از بین مؤلفه های فرهنگ مدرسه صرفاً مؤلفه ی روابط همکاران پیش بینی کننده ی معنادار پیشرفت تحصیلی بود. این یافته با یافته های مطالعات پیشین هماهنگ است. محمدی، ترک زاده، باقری، امیری و آزادی (۱۳۹۱ ) به این نتیجه دست یافتند که هم در معلمان مرد و هم معلمان زن، دو بعد فرایند و ارتباط فرهنگ مدرسه، پیش بینی کننده معنادارسازگاری نوآورانه برای یادگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات است. در معلمان مرد، بعد فرایند و در معلمان زن، بعد فرایند و ارتباط فرهنگ مدرسه، پیش بینی کننده ی معنادار سازگاری نوآورانه ی آنان برای تدریس از طریق اینترنت می باشد. حسین چاری(۱۳۸۲)گزارش کردکه تأثیر ابعاد فرهنگ مدرسه به عنوان یک کل، درمقایسه با ابعاد آن به عنوان متغیرهایی مجزا، بر پیامدهای شناختی و رفتاری فرایند تحصیل بیشتربوده است. همچنین تأثیر فرهنگ مدرسه بر پیشرفت تحصیلی وخودتنظیمی دررفتارهای نوع دوستانه معنادار بود.گاه، یانگ و فرایزر(۱۹۹۵) به این نتیجه دست یافتند که بین دو متغیر فرهنگ مدرسه و پیشرفت در درس ریاضی رابطه مستقیم وجود دارد. رجائیان(۱۳۸۷)گزارش کردکه بین ادراکات دانش آموزان از فرهنگ مدرسه درابعاد نگرش به تحصیل و یادگیری، رفتارها و پیامدهای آموزشی یادگیری گروهی و محیط فیزیکی مدرسه، با پیشرفت تحصیلی آنان رابطه معنادار وجود دارد. عارفی، رحمانی و صفایی(۱۳۸۹) گزارش کردندکه ابعاد فرهنگ مدرسه می توانند انگیزه ی پیشرفت دانش آموزان را پیش بینی کند. دورنس بلند ( ۲۰۱۲) گزارش کرد که بین عناصر فردی فرهنگ مشترک و موفقیت دانش آموزان ارتباط معنادار وجود دارد. بین موفقیت دانش آموزان در ریاضی و عناصرشناخته شده ی فرهنگ مدرسه مانند مأموریت، دیدگاه، ارزش ها و هدف های مشترک رابطه معنا دار وجود دارد. به هر حال، این یافته به طور تلویحی با یافته های نو( ۲۰۱۲) همخوانی نشان نمی دهد. وی به این نتیجه دست یافت که متغیرهای پیش بینی کننده ی هوش هیجانی و فرهنگ مدرسه، به طورقابل توجهی پیش بینی کننده ی موفقیت دانش آموزان نیستند.
یافته ی دیگر این مطالعه حاکی از این بود که در مدارس با حجم متوسط و کوچک رابطه پبشرفت تحصیلی با مؤلفه ی روابط همکاران مثبت و معنادار بود ولی در مدارس با اندازه بزرگ این رابطه مشاهده نشد. یافته های این مطالعه با مطالعه ی سالفی و سعید(۲۰۰۷) هماهنگ بود. آنها گزارش کردند که فرهنگ مدرسه در مدارس کوچک نسبت به مدارس بزرگتر و ضعیف به خوبی مورد توجه قرار می گیرد . این امر منجر می شود که اندازه ی مدرسه به طور مستقیم هم بر فرهنگ مدرسه و هم بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان اثر گذارد. فرهنگ و اعتماد، همکاری، جوّ و دیگر متغیر های حاکم بر مدرسه به طور مستقیم یا به طور غیر مستقیم بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تأثیر می گذارد، ارتباط معنی داری بین اندازه ی مدرسه و فرهنگ مدرسه و بین اندازه ی مدرسه و موفقیت دانش آموزان وجود دارد. مدارس با اندازه ی کوچک در مقایسه با مدارس متوسط و بزرگ دارای فرهنگ مثبت تر و بهترند. یافته های این مطالعه با مطالعه ی دریسکول، هال کاسیس و سورنی(۲۰۰۱) مطابقت ندارد. آنها به این نتیجه رسیدند که کنترل ویژگی های جمعیتی دانش آموزان و عوامل محیطی از جمله کلاس و اندازه ی مدرسه و اندازه ی منطقه ی مدرسه مانع پیشرفت تحصیلی می شود که بیشترین اثر را بر روی عملکرد دانش آموزان مدرسه با اندازه ی متوسط دارد. همچنین یافته های پژوهش برخلاف ادعای جونز و ازیف( ۲۰۱۱) است. آنها نشان دادند که بین اندازه مدرسه و پیشرفت تحصیلی در پایه های تحصیلی سوم و ششم رابطه وجود ندارد. همچنین، آنها گزارش کردندکه ارتباط آماری معنی داری بین اندازه ی مدرسه و موفقیت تحصیلی در پایه ی سوم در حوزه های خواندن و ریاضی وجود ندارد. با این وجود همبستگی معنی داری بین اندازه ی مدرسه و پیشرفت تحصیلی در حوزه ی نوشتن وجود دارد. یک تبیین احتمالی برای این ناهماهنگی مربوط به جامعه ی مورد مطالعه می باشد.مطالعه ی جونز و ازیف بر روی مدارس ابتدایی آنتالیای کانادا اجرا شده است، در حالیکه این مطالعه بر روی مدارس ابتدایی اسفراین انجام شده است. احتمال دارد تفاوت در فرهنگ مدارس یکی از دلایل تبیین این ناهماهنگی باشد.
۵-۴. پیشنهادهای کاربردی
نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان داد از بین مؤلفه های فرهنگ مدرسه صرفاً مؤلفه ی روابط همکاران پیش بینی کننده ی معنادار پیشرفت تحصیلی بود. با توجه به این امر مدیر مدرسه باید تدابیری بیاندیشد تا بدین وسیله بتواند زمینه ی بهبود ارتباط بین همکاران را افزایش دهد. درراستای این امر مدیر می تواند جلساتی را برگزار کند تا معلمان با شرکت در آن جلسات با همدیگر ارتباط برقرار کنند و بیشتر همدیگر را بشناسند. این عمل مدیراین امکان را فراهم می آورد تا معلمان روش های تدریس مهم، مفید و مؤثر را با یکدیگر به اشتراک گذارند و یا اینکه با همکاری هم روش های تدریس جدید را خلق کنند. این جلسات بهتر است به تعداد بیشتر و در ساعات مختلف در طول هفته برگزار شود. از نظرات و پیشنهادات تک تک همکاران حاضر در جلسه استفاده شود. توصیه می شود مطالب گفته شده در جلسه منتقل شود و به کلیه ی همکاران اطلاع رسانی دقیق صورت گیرد. در این جلسات بهتراست هر همکار به صورت عملی فعالیت تدریس را انجام دهد و همکاران در مورد روش تدریس وی به بحث و تبادل نظر می پردازند. نظرات و پیشنهادات ارئه شده به صورت عملی در کلاس به اجرا در آورده شود و نتیجه باز خورد آن به جلسه گزارش شود. روش های تدریس پیشنهاد شده مختلف بهتراست درطول سال تحصیلی با توجه به مباحث مختلف تداوم یابد و تکرار شود. همچنین در این جلسات توصیه می شود نحوه ی تشویق دانش آموزان فعّال و کوشا در زمینه های آموزشی توسط تک تک معلمان به حبث و تبادل نظر گذاشته شود. در نتیجه استفاده از این روش ها در کلاس های درس خود می توانند پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را ارتقاء بخشند.
یافته ی دیگراین مطالعه حاکی از این بود که در مدارس با حجم متوسط و کوچک رابطه پبشرفت تحصیلی با مؤلفه ی روابط همکاران مثبت و معنادار بود ولی در مدارس با اندازه ی بزرگ این رابطه مشاهده نشد. با توجه به این یافته اگربه تعداد مدارس افزوده شود و در هر مدرسه از تعداد دانش آموزان کمتری ثبت نام به عمل آید، در نتیجه مدیر مدرسه فرصت بیشتری برای انجام فعالیت ها در اختیار دارد و وظایفش را با کیفیت بهتری انجام می دهد. در ضمن، در نتیجه ثبت نام تعداد کمتر دانش آموزان، از تعداد دانش آموزان موجود در هر کلاس هم کاسته می شود، پس معلم فرصت بیشتری را برای تدریس دارد و به یادگیری دانش آموزان بیشتر توجه می کند، در نتیجه این امر باعث می شود پیشرفت دانش آموزان افزایش یابد.
۵-۵ . محدودیت های پژوهش
نخستین محدودیت مطالعه حاضر آن است که با روش همبستگی انجام شده است. از اینرو روابط بدست آمده را نمی توان روابط علّی در نظر گرفت. یافته ها در بهترین شرایط نشان دهنده روابط همزمانی است. محدودیت دیگر مطالعه ی حاضر مربوط به روش اندازه گیری است. در این مطالعه مؤلفه های فرهنگ مدرسه با پرسشنامه اندازه گیری شد. این روش دارای تعدادی از محدودیت های ذاتی(عدم خویشتن نگری، خطاهای اندازه گیری و…) است. محدودیت دیگر این مطالعه به جامعه ی مورد مطالعه مربوط می باشد. در این پژوهش معلمان مقطع ابتدایی شهرستان اسفراین به عنوان جامعه، مورد مطالعه قرار گرفتند. از اینرو یافته ها قابل تعمیم به سایر مناطق کشور نیست. محدودیت دیگر این مطالعه تعریف عملیاتی پیشرفت تحصیلی در دوره ی ابتدایی است. پیشرفت تحصیلی به صورت نمره یا درجه بندی های معلم دارای نقص های جدی است. در این دوره نمرات معلمان در مورد پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارای اثر سقف است و این اثر بر همبستگی های برآورد شده تأثیر می گذارد. محدودیت دیگر این پژوهش اجرای آن در مقطع ابتدایی است، زیرا در این مقطع اندازه گیری پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در تک تک درس ها امکان پذیر نیست و پژوهشگر نمره ی کل دانش آموزان را برای سنجش پیشرفت به کار برده است ولی استفاده از نمره ی کل نتیجه دقیقی را به دست نمی دهد.
۶-۵ ۰ پیشنهادها برای پژوهش های آینده
با توجه به محدودیت های موجود در پژوهش توصیه می شود پژوهشگران در مطالعات آتی روابط کشف شده را با طرح های آزمایشی دنبال کنند، تا شواهدی از اثر علّی متغیرهای فرهنگ مدرسه بر پیشرفت تحصیلی به دست آورند. ازروش های سنجش مستقیم رفتار به جای کاربرد پرسشنامه استفاده کنند. توصیه می شود برای اندازه گیری پیشرفت تحصیلی از ابزارهای استاندارد استفاده شود تا از درجه بندی معلمان استفاده شود. بهتر است این طرح در مقاطع راهنمایی و متوسطه نیز انجام شود تا به علت وجود درس های گوناگون اندازه گیری پیشرفت دانش آموزان با دقت بیشتری انجام شود. همچنین با تکرار طرح این مطالعه در سایر شهرها شواهدی از بسط روابط بدست آمده فراهم گردد.
جمع بندی
هدف پژوهش بررسی رابطه فرهنگ مدرسه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با نقش تعدیل کنندگی اندازه ی مدرسه بود. نتایج این پژوهش نشان داد که از بین مؤلفه های فرهنگ مدرسه صرفاً مؤلفه ی روابط همکاران پیش بینی کننده ی معنادار پیشرفت تحصیلی بود. این یافته با یافته های مطالعات محمدی، ترک زاده، باقری، امیری و آزادی (۱۳۹۱)، حسین چاری(۱۳۸۲)، یانگ و فرایزر(۱۹۹۵)، رجائیان(۱۳۸۷)، دورنس بلند ( ۲۰۱۲)، عارفی، رحمانی و صفایی(۱۳۸۹) هماهنگ است. ولی با یافته های نو( ۲۰۱۲) همخوانی نشان نمی دهد.
یافته ی دیگر این مطالعه حاکی از این بود که در مدارس با حجم متوسط و کوچک رابطه پبشرفت تحصیلی با مؤلفه ی روابط همکاران مثبت و معنادار بود، ولی در مدارس با اندازه ی بزرگ این رابطه مشاهده نشد. یافته های این مطالعه با مطالعه ی سالفی و سعید(۲۰۰۷) هماهنگ است. ولی این یافته برخلاف ادعاهای جونز و ازیف( ۲۰۱۱) و دریسکول، هال کاسیس سورنی(۲۰۰۱) است.
محدودیت مطالعه ی حاضر در روش همبستگی، روش اندازه گیری، اجرای آن در مقطع ابتدایی و جامعه ی مورد مطالعه است که برای از بین بردن این محدودیت ها پیشنهاد می شود روابط کشف شده را با طرح های آزمایشی دنبال کنند، از روش های سنجش مستقیم رفتار به جای کاربرد پرسشنامه استفاده کنند. برای اندازه گیری پیشرفت تحصیلی از ابزارهای استاندارد استفاده شود تا درجه بندی معلمان، و با تکرار طرح این مطالعه در سایر شهرها شواهدی از بسط روابط بدست آمده فراهم گردد.
فهرست منابع
منابع فارسی

 

 

• اشنایدر، سوزان سی و بارسو، ژان لوئی، (۱۳۷۹)، (ترجمه: اعرابی، محمد و ایزدی، داوود(، مدیریت در پهنه فرهنگ ها،تهران، دفتر پژوهش های فرهنگی.

 

 

 

• احمدی، عبدالله، (۱۳۸۰)، فرهنگ مدارس و رابطه آن با احساس معلم، مجله دانش و پژوهش، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان(اصفهان)، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، شماره ۱۰، ۱۲۲-۹۹.

 

 

 

• بیرامی، منصور و بهادری خسروشاهی، جعفر، (۱۳۸۹)، ارتباط شیوه فرزند تربیتی والدین با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان راهنمایی مدارس شهر ایلخچی،مجله علوم تربیتی، سال سوم، شماره۱۰، ۷-۲۱.

 

 

 

• پهلوان صادق، اعظم و کجباف، محمدباقر، (۱۳۹۰)، نقش واسطه ای فرایند آموزش ریاضی و فرهنگ مدرسه در ارتباط میان وضعیت اقتصادی- اجتماعی خانواده و باورها و ارزش ها درباره یادگیری ریاضی با نگرش ریاضی، فصلنامه نوآوری های آموزشی، سال دهم. شماره۴۰، ۱۶۸-۱۴۹.

 

 

 

• حسین چاری، مسعود و خیر، محمد، (۱۳۸۱)، بررسی جو روانی– اجتماعی کلاس به عنوان یکی از مؤلفه های فرهنگ مدرسه، مجله علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران، سال نهم، شماره های ۳ و۴، ۴۲-۲۵.

 

 

 

• حسین چاری، مسعود، (۱۳۸۲)، بررسی عناصر و ابعاد فرهنگ مدرسه و تأثیرآن بر پیامدهای شناختی- رفتاری در دانش آموزان دوره ابتدایی شهرشیراز، پایان نامه دکترا، دانشگاه شیراز.

 

 

 

• حسینی طباطبایی، فوزیه و قدیمی مقدم، ملک محمد، (۱۳۸۶)، بررسی علل پیشرفت تحصیلی دختران در مقایسه با پسران در استان های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی، مجله دانش و پژوهش در علوم تربیتی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان اصفهان، شماره۱۵، ۱۴۷-۱۱۹.

 

 

 

• دیویس، استانلی، (۱۳۷۳)، مدیریت فرهنگ سازمان، (ترجمه: میرسپاسی، ناصر و معتمد گرجی، پریچهر). تهران، انتشرات مروارید.