ج- پروتئازها منجر به رهائی اسیدهای آمینه و پپتیدهای غذایی از بافتهای دچار سوختگی میشوند [۶].
۱-۲-۸-۵- همولیزینها[۱۵]
-
- aeruginosa، دو همولیزین مشخص تولید میکند: یک آنزیم حساس به حرارت به نام فسفولیپاز [۱۶](PLC) C و دیگری رامنولیپید مقاوم به حرارت.
۱-۲-۸-۶- فسفولیپاز C
دو فرم از فسفولیپاز (PLC)C بوسیله P. aeruginosa تولید میشود. PLC با وزن مولکولی بالا (PLC- H) که همولیتیک است، در حالی که PLC با وزن مولکولی پائین (PLC- N) غیرهمولیتیک میباشد [۲]. هنگامی که میزان کربوهیدرات محیط بالا و میزان فسفات غیر آلی(Pi) پایین باشد، سنتز PLC- N و PLC- H به ترتیب ۸ و ۳۰ برابر تحریک میشود. این پروتئینها بخشی از گروه بزرگی از ژنها هستند که تحت کنترل مشترک در داخل رگولون Pi میباشند. PLC-N و PLC-H موجب تجزیه فسفوریل کولین که جزء اصلی عامل فعال سطحی (surfactant) ریه است، میشوند. تجزیه فسفوریل کولین باعث رها سازی دی آسیل گلسیرول و کولین شده که منجر به اتلکتازی، تحریک سنتز بیشتر PLC- H و در نتیجه تشکیل پروستاگلاندینها، ترومبوکسانها و لکوترینها میشود. این محصولات ذکر شده متابولسیم آراشیدونات هستند که ممکن است عامل تغییرات پاتولوژیک ایجاد شده در ریه بیماران مبتلا به فیزوزکیستیک و عفونتهای تفنسی مزمن ناشی از P. aeruginosa باشند. عمده فعالیت PLC، محافظت در تغییرات شرایط اسمزی میباشد و ممکن است موجب محافظت باکتری در مقابل فشار اسموتیک بالا در ریههای این بیماران شوند [۲۱-۲۰].
۱-۲-۸-۷- رامنولیپیدها[۱۷]
P . aeruginosa دو گلیکولیپید شبه دترجنتی تولید میکند که رامنولیپیدها هستند. مونورامنولیپید یک رامنوز متصل به یک دایمر از - هیدروکسی دکانوئیک اسید بوده و دی رامنو لیپید نیز یک دیمر رامنوز متصل به یک دیمر - هیدروکسی دکانوئیک اسید میباشد. محققین معتقدند که توانایی P . aeruginosa در ایجاد عفونتهای ریوی مربوط به رامنولپییدها میباشد. نشان داده شده است که رامنولیپیدها مژههای تنفسی را غیرفعال کرده، ترشح موسین را تحریک کرده، ماکروفاژهای مشتق شده از مونوسیت را از بین برده، فاگوسیتوز با واسطه ماکروفاژها را مهار کرده و انتقال یونی در اپی تلیان را تغییر میدهد [۲].
۱-۲-۹- توکسینهای خارج سلولی[۱۸]
۱-۲-۹-۱- اگزوتوکسینA
توکسین P. aeruginosa با خاصیت کشندگی به نام اگزوتوکسینA[19] (ETA) ، قطعه آدنوزین ۵/- دی فسفات ریبوزیل ( ADP –ریبوز) را از NAD+ به فاکتور طویل کننده ۲ (EF-2) منتقل می کند. این واکنش باعث غیرفعال شدن EF-2 و خاتمه طویل شدن زنجیره پپتیدی شده و منجر به مهار سنتز پروتئین میشود. اگزوتوکسین A شامل دو قطعه B , A به ترتیب با وزن ملکولی KDa, 37 KDa 21 بوده و در مجموع تشکیل یک زنجیر پلی پپتیدی با ۶۱۳ اسید آمینه و وزن مولکولی KDa 5/66 را میدهد که دارای ساختمانی سه بعدی واجد سه منطقه مجزا میباشد. اگزوتوکسین A اگر چه از لحاظ عملکرد شبیه توکسین دیفتری است، اما این دو کاملا از هم متمایز میباشند. اگزوتوکسین A به وسیله ۹۰ درصد ایزولههای کلینیکی P. aeruginosa در شرایط فقر آهن تولید میشود و به وسیله یک نسخه از ژن ساختمانی به نام tox کدگذاری شده و توسط ژنهای regB, regA تنظیم میشود [۲۲]. مطالعات اخیر نشان داده است که علاوه بر آهن، عوامل محیطی دیگری مثل اسیدنوکلئیک و نوکلئوتیدها در محیط موجب رشد P. aeruginosa میشود، ولی با تولید اگزوتوکسین A، تداخل داشته و اثر کاهشی در تولید آن دارد [۲۳].
۱-۲-۹-۲- اگزوآنزیم S
اگزوآنزیم S (ExoS) پروتئینهایی غیر از EF-2 را در سلول میزبان ADP ریبوزیله میکند. از این پروتئینهای هدف میتوان Vimentin و چند پروتئین که به GTP متصل میشوند، را نام برد. بدلیل اینکه پروتئینهای اتصالی به GTP در حرکت لیزوزومها دخالت دارند ، ExoS ممکن است موجب محافظت P . aeruginosa در مقابل کشته شدن توسط ماکروفاژها و PMNs شوند. به نظر میرسد که ExoS باعث ایجاد آسیب در عفونت سوختگی میشود [۲-۱].
۱-۲-۱۰- لوکوسیدین با وزن ملکولی بالا
لوکوسیدین دارای وزن ملکولی بالایی بوده و برای لوکوسیتها سمی است و به نظر میرسد که پروتئین کیناز C را فعال میکند [۲].
۱-۲-۱۱- سیدروفورها [۲۰]
-
- aeruginosaبه منظور تکثیر در شرایط فقر آهن در بافتهای میزبانی نیاز به استفاده از حداقل سه ترکیب سیدروفوری مختلف به نامهای پایوچلین، پایووردین و فری باکتین دارد. سنتز پایووردین جهت رشد ارگانیسم در سرم انسانی از اهمیت بیشتری برخوردار است، در حالی که دو ترکیب دیگر باعث تحریک رشد درشرایط فقر آهن میگردند [۲].
۱-۲-۱۲- لیپاز [۲۱]
اکثر سویههای P. aeruginosa ، لیپولیتیک هستند و باعث هضم انواع چربیها و tween 80 , tween 20 میشوند. لیپاز خارج سلولی در انتهای فاز لگاریتمی شد، ترشح میشود و به نظر میرسد اتصال محکمی به LPS باکتری دارد. پژوهشگران موفق به خالص سازی نوعی لیپاز مونومریک با وزن مولکولی KDa 29 شدند که قادر به مهار کموتاکسی مونوسیتها میباشد [۶].
۱-۲-۱۳- سیتوتوکسین [۲۲]
سیتوتوکسین (CTX) در ابتداً بعنوان یک لکوسیدین شناخته میشد که به دلیل توانایی آن در کشتن PMNs بوده است. CTX یک پروتئین ۲۹ کیلودالتونی است که توسط ژنوم فاژ CTX کد شده و این ژن از طریق تبادلات فاژی وارد P. aeruginosa میشود.CTX بصورت یک پیش توکسین سنتز شده، به دنبال لیز باکتریها آزاد و بعد از شکسته شدن توسط پروتئازهای خارج سلولی، به فرم فعال خود تبدیل میشود. CTX به غشاءهای سلول میزبان متصل شده منافذ یک نانومتری را در غشاء ایجاد کرده و موجب ناپایداری تمامیت غشاء میشود [۲].
۱-۲-۱۴- پایوسیانین [۲۳]
پیگمان پایوسیانین و مشتق آن ۱- هیدروکسی فنازین به عنوان مهار کننده آنزیمهای میتوکندری در بافتهای پستانداران عمل می کند و باعث از بین رفتن حرکات مژه ای در اپی تلیوم مژه دار بینی می شود. کند شدن حرکات مژه ای اپی تلیوم به علت تاثیر پایوسیانین در ارتباط با کاهش ATP , cAMP درون سلولی است [۵] و همچنین به پسودوموناسها کمک میکنند تا از طریق احیا آهن سه ظرفیتی به فرم آهن دو ظرفیتی محلول تر در بدست آوردن آهن نقش داشته و پاسخ بلاستوژنیک سلولهای T را به میتوژنها و آنتی ژنهای اختصاصی مهار میکنند [۲]. تولید سوپر اکسید و پراکسید هیدروژن(اشکال سمی اکسیژن) را کاتالیزمی کنند [۱].
۱-۲-۱۵- سیستم ترشحی نوع III
سیستمی وابسته به پاتوژنیسیسته است و به طور گسترده در باکتریهای گرم منفی یافت میشود.این سیستم باعث ترشح پروتئینهای سنتز شده سیتوپلاسمی از عرض دو لایه پوشش سلولی میشود. در پاتوژنهای گرم منفی این سیستم معمولا درگیر ترشح فاکتورهای ویرولانس هستند. بسیاری از این پروتئینها در خارج کردن پروتئینهای تاژهای باکتریایی درگیر هستند. برخی سیستمهای ترشحی نوع III کمپلکسهای پروتئینی هستند و مانند سوزنهای هیپودرمیک عمل میکنند میتوانند پروتئینها را مستقیما به سیتوپلاسم میزبان تزریق کنند بدون این که این پروتئینها در معرض محیط خارج سلول قرار بگیرند. در هر حال هنگامی که سیستم ترشحی نوع III، پروتئینها را به درون سلولهای یوکاریوت مورد نظر وارد میکند، آسیب سلولهای اپیتلیال رخ داده و سبب تسهیل انتشار باکتری، تهاجم بافتی و نکروز میشود. این خاصیت سیتوتوکسین توسط القای نوترتیبی اکتین صورت میگیرد [۱].
۱-۲-۱۶- اپیدمیولوژی
-
- aeruginosa، باسیلی گرم منفی بوده که در خاک، آب، مرداب و سواحل دریا، روی گیاهان و بافتهای جانوری رشد میکند. به تعداد کم به صورت فلور طبیعی روده و در سطح پوست انسان یافت میشود [۲۴]. این ارگانیسم بر روی پوست و در دستگاه گوارشی و حلق حدود سه درصد از عموم مردم وجود دارد، اما میزان حامل بودن آن در میان پرسنل بیمارستان ممکن است به ۲۰ درصد برسد. P.aeruginosa به پایداری در محیط بیمارستان گرایش داشته، که ناشی از توانایی آن در مقاومت در برابر تعداد بسیار زیادی از آنتی بیوتیکها میباشد. P. aeruginosa یک پاتوژن فرصت طلب واقعی است که در بیمارانی که دچار ناتوانی یا سرکوب سیستم ایمنی هستند، عفونتهای بیمارستانی ایجاد میکنند. این ارگانیسم به خشکی حساس میباشند به طوری که نمی توانند به آسانی از طریق اشیا منتشر شوند. در عوض، این باکتریها اغلب از طریق آب مورد استفاده برای تمیز کردن تنفس دهندههای مصنوعی، خنک کنندهها و سایر تجهیزات و زخمها و نیز گلهایی که برای بیماران آورده میشود و سالادهای سبز مورد مصرف بیماران، منتشر میشوند. عفونت معمولا در نواحی که رطوبت زیادی جمع شده است مثلا در تراکئوستومی، کاتترهای نصب شده، پوست سوخته، گوش خارجی و زخمهای جلدی مرطوب آغاز میگردد [۴].
بیمارانی که PMNs آنها کاهش یافته باشد(به ویژه بیماران سرطانی که داروهای سیتوتوکسیک دریافت کرده اند)، عملکرد PMN آنها مهار شده و یا دارای شرایطی باشند که سطح بدن را برای اتصال و رشد پسودوموناسها مناسب سازد، در معرض خطر بالایی قرار دارند.در این میان افرادی که در معرض خطر هستند عبارتند از : بیمارانی که آنتی بیوتیکهای وسیع الطیف داخل عروقی دریافت کرده اند و افرادی که دارای دیابت ملیتوس، لوسمی، نوتروپنی، فیبروز سیستیک، سوختگیهای درجه سوم زخمهای چشم، زخمهای تروماتیک، کاتتر هستند [۲].
۱-۲-۱۷- بیماریهای ناشی از P. aeruginosa
۱-۲-۱۷-۱- باکتریمی
-
- aeruginosaیکی از عوامل مهم باکتریمی کسب شده از بیمارستانها میباشد. بیماران معمولا ضعیف بوده و دچار اختلالات ایمنی هستند. برخی از بیماران مبتلا به باکتریمی دچار سپسیس میشوند و در بعضی هم ضایعات پوستی خونریزی دهنده به نام اکتیما گانگرونوزوم ظاهر میشوند. این ضایعات که به صورت وزیکولهائی شروع میشوند، بعدا به صورت خونریزی دهنده، نکروز و زخمی در میآیند [۱].
۱-۲-۱۷-۲- عفونتهای گوش
-
- aeruginosaمیتواند اوتیت خارجی[۲۴]ایجاد کند که نسبتا خوش خیم است اما عفونت بسیار دردناکی است که بنام گوش شناگران[۲۵] نیز نامیده میشود، زیرا اغلب افرادی را که در آبهای گرم مانند یک استخر یا یک گودال شنا میکنند آلوده میکند. در این بیماری کانال گوش، که به شدت متورم شده و محتوی پوسته است، در ابتدا دچار خارش شده و سپس، شروع به درد میکند [۲].
بیماران دیابتی مسن و نوزادان ممکن است به یک عفونت بسیار خطرناک که اوتیت بدخیم گوش خارجی[۲۶] نامیده میشود، دچار شوند. این حالت که با تهاجم به بافت نرم مشخص میشود برخی مواقع به نکروز، آسیب مغزی، باکتریمی و سپسیس منجر میگردد. تظاهرات مشخص این بیماری شامل حساس شدن و تورم گوش خارجی، ترشح حرکتی و ایجاد گرانول در دیوارۀ کانال posteroinferior میباشد. ممکن است درگیری اعصاب جمجمه ای از طریق فلج عصب صورتی شروع شود، اما هر کدام از اعصاب جمجمه ای ممکن است درگیر شوند. برخی مواقع بیماران دچار تریسموس و از دست دادن شنوایی شده و سپسیس هم ممکن است روی دهد. میزان مرگ و میر ۲۰-۱۵ درصدی در میان بیماران درمان شده گزارش شده است.
-
- aeruginosaممکن است در نوزادان اوتیت میانی ایجاد کرده و متداول ترین عامل ایجاد کنندۀ اوتیت چرکی مزمن دربچهها و بالغین میباشد. بیماران دیابتی ممکن است به ماستوئیدیت مبتلا شوند که اغلب ثانویه بوده و متعاقب اوتیت خارجی شدید یا اوتیت میانی میباشد [۲].
۱-۲-۱۷-۳- عفونتهای چشم
-
- aeruginosaباعث ایجاد یک زخم شدید در قرینه میشود که به آن کراتیت میگویند. فاکتورهای خطر شامل آسیب ملتحمه و به وسیلۀ عفونتهای هرپس سیمپلکس و ضربه یا استفاده از لنزهای تماسی نرم میباشد. عفونت به صورت یک زخم کوچک قرنیه آغاز شده و به سرعت از مرکز گسترش پیدا کرده و موجب درد و تورم پلک چشم میگردد. اپیدرم و استروما نکروزه شده و اگزودا در زخم جمع میشود. چشم ممکن است از چرک پر شده[۲۷]و عملکرد بینایی به سرعت کاهش پیدا کند. کراتیت پسودومونایی یک اورژانس پزشکی محسوب میشود زیرا بیماران دارای زخمهای نافذ[۲۸] ممکن است به panophtalmitis دچار شوند، که در عرض چند ساعت یا چند روز چشم را تخریب میکند [۱].
۱-۲-۱۷-۴- عفونتهای مجرای تنفسی
فرم در حال بارگذاری ...