تعاریف تجربه کاربری و اهمیت پرداختن به آن:

تعریف تجربه کاربری:

- تجربه کاربری، دربرگیرنده تمامی‌جنبه‌های نحوه تعامل افراد و کاربران با محصول تعاملی است: نحوه در دست گیری محصول، نحوه مشاهده کارکردن با محصول، احساس کاربر در به کارگیری و استفاده از محصول نهایی،‌اینکه محصول مورد نظر چگونه به رسیدن به اهداف کاربر کمک می‌کند و نیز میزان هماهنگی محصول تولیدی در برطرف کردن نیاز کاربران است. (Alben-1996)
- تمامی‌جنبه‌های تعامل کاربر نهایی با تولید کننده، سرویس و یا محصول نهایی است. شناخت نیاز کاربر اولین فاکتور در اندازه‌گیری تجربه کاربری یک کاربر فرضی است. سپس سادگی و ظرافت در تولید محصولات است که باعث‌ایحاد حس رضایت و نیز تجربه کاربری متفاوتی می‌گردد. ( Nielsen-Norman Group- 1991)
- تجربه کلی و یا خاص توسط کاربر یا مشتری از به کارگیری یک محصول، خدمت یا رویداد.‌این تجربه معمولا در سهولت استفاده خلاصه می‌گردد.(  Shedroff- 1998)

اهمیت تجربه کاربری:

در دهه‌ های اخیر تجربه کاربری در طراحی تعاملی^[۶]، نقش مهمی ‌را ‌ایفا می‌کند. کاربر منبع بسیار ارزشمندی برای ایجاد تغییر و یا بهبود سیستم است.

ارزیابی مکاشفه ای^[۷] :

ارزیابی مکاشفه ای یکی از روش‌های اندازه‌گیری میزان کاربردپذیری^[۸] و نیز مشجص کردن مشکلات طراحی واسط کاربری است که در واقع بخشی از طراحی تکرار شونده^[۹] محسوب می‌شود. ارزیابی مکاشفه ای، شامل مجموعه‌ای کوچکی از آزمون‌های ارزیابی واسط کاربری و معیارهایی برای شناخت و قبول کردن مشکلات کاربردپذیری است.
فصل دوم:
مروری بر ادبیات تحقیق و مبانی نظری

مروری بر ادبیات تحقیق و مبانی نظری

هنگام استفاده از شبکه‌های اجنماعی و به طور کلی صفحات وب یکی از مهمترین معیارهای کاربران سهولت استفاده و نیز واسط کاربری است. برای طراحی مناسب شبکه‌های اجتماعی شناخت کاربر و نیز نحوه تعامل کاربر با شبکه اجتماعی مذکور بسیار حائز اهمیت است.
در طراحی شبکه‌های اجتماعی با توجه به نتیجه تحقیقات انجام شده ۷ فاکتور مهم در طراحی اولیه می‌بایستی مد نظر قرار گیرد که عبارتند از:

سادگی طراحی واسط کاربری^[۱۰]:

قبل از هر اقدامی‌در طراحی شبکه‌های اجتماعی لازم است که‌این موضوع مد نظر قرار گزفته شود که با توجه به ماهیت و استفاده عموم از شبکه‌های اجتماعی لازم است رنگ‌ها و گرافیک به کار رفته در‌این صفحات تا جای ممکن ساده و به دور از پیچیدگی باشد.
رنگ‌های به کار رفته عمدتاً محدود و ساده بوده و تغییرات رنگ‌ها جزئی است. پس زمینه صفحات معمولاً سفید بوده و سایر برگه‌ها در نواری با رنگ بسیار ملایم قرار می‌گیرند و به روزرسانی‌ها با رنگ متفاوتی اعلام می‌شوند. گرافیک به کار رفته در صفحات بسیار ساده و با کمترین طراحی صورت می‌گیرد. دلیل طراحی ساده و به کارگیری کمترین گرافیک مناسب نبودن طراحی بصری زنده برای شبکه‌های اجتماعی است. زیرا استفاده از شبکه‌های اجتماعی معمولا به دلیل به اشتراک گذاری مطالب و نیز‌ایجاد محلی برای تبادل نظر و اطلاعات است. در صورت استفاده از طراحی‌های بصری پیچیده‏‏‏- باهث‌ایجاد سربار اضافه و برهم خوردن تمرکز کاربر از هدف اصلی یعنی‌ایجاد ارتباط گردد.
برای مثال توییتر یکی از طراحی‌های حداقلی^[۱۱] را برای واسط کاربری به کار برده است. ‏
شکل ۳: Twitte
به عبارت دیگر با توجه به‌اینکه برای اکثر کاربران استفاده از شبکه‌های اجتماعی در برگیرنده حجم ریادی از اطلاعات برای تبادل و به اشتراک گذاری است استفاده از واسط کاربری پیچیده و با طراحی‌های سنگسن باعث سردرگمی- اشتباه و احساس ناراحتی در کاربر می‌گردد. رنگ‌های به کار رفته در شبکه‌های اجنماعی نیز همواره ملایم و هماهنگ است و معمولا در موارد بسیار خاص از رنگ‌های متضاد استفاده می‌گردد.

جستجوی برجسته و تابعی^[۱۲] :

اوج استفاده از طراحی واسط خوب کاربری‌ایجاد امکان جستجوی خوب است. همانطور که پیشتر اشاره شد، با توجه به حجم زیاد اطلاعات کاربران، امکان جستجو داشته باشند به همین دلیل یکی از مهم‌ترین المان‌های مورد استفاده در طراحی واسط کاربری شبکه‌های اجتماعی داشتن قسمتی برای جستجو است. یکی از روش‌های بهینه‌ایجاد نوارجستجو در شبکه‌های اجتماعی استفاده از فیلتر و نیز باز شدن یک منوی بازشونده^[۱۳]مرتبط با مورد جستجو شده است.

طراحی دکمه‌های برجسته^[۱۴] :

شبکه‌های اجتماعی نیازمند در بر گرفتن لینک‌ها و دکمه‌های متفاوت برای انجام وظایف مشخص است.

جدایی عناصر^[۱۵] :

در طراحی واسط کاربری شبکه‌های اجتماعی و تعامل با سایر صفحات بسته‌های محتوایی می‌بایستی به صورت بصری از هم جدا بوده و به راحتی با چشم قابل تفکیک باشند.

فرم‌های ساده و قابل استفاده^[۱۶] :

فرم‌ها مهمترین عناصر در طراحی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی است. فرم‌های مربوط به ورود و خروج در شبکه‌های اجتماعی مهم‌ترین فرم‌های مورد استفاده کاربران شبکه‌های اجتماعی هستند.

به روز رسانی به موقع^[۱۷] :

در شبکه‌های اجتماعی ماهیتاً تبادل اطلاعات بین کاربران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در واقع برای هر کاربر شبکه اجتماعی‌این که در گراف ارتباطی و دایره دوستان، چه اتفاقی در حال جریلن است از اهمیت ویپه‌ای بر خوردار است. مدت زمانی که طول می‌کشد تا‌این اتفاقات و ارتباطات به روزرسانی شود از اهمت ویژه‌ای برخوردار است و یکی از مهمترین فاکتورها برای کاربران‌این قبیل شبکه‌ها، است. برای طراحان واسط کاربری‌این بدان معنا است که کاربر باید امکانی^[۱۸]داشته باشد که تغییرات و به روزرسانی‌های اعمال شده توسط دوستان خود را در کمترین زمان ممکن دریافت کند. به روزرسانی خودکار و چشمگیر باعث می‌شود که کاربر برای استفاده از شبکه اجتماعی باقی بماند و معمولاً به طور روتین به استفاده از امکانات موجود بپردازد.

کاربرمحور بودن واسط کاربری :

شبکه‌های اجتماعی با توجه به ماهیت ارتباطی که دارند باید بر روی علاقمندی‌های کاربران تمرکز کنند و از‌این حیث تاثیر کاربر بر شبکه‌های اجتماعی اهمیت ویپه‌ای یافته است. همچنین فاکتور موفقیت و برقراری شبکه‌ها و رسانه‌های اجتماعی، کاربران و تداوم استفاده کاربران از آهاست به همین دلیل کاربر محور بودن شبکه‌های اجتماعی عجیب نیست. تمامی‌شبکه‌های اجتماعی موفق همانند فیسبوک و توییتر کاربران خود را در مرکز قرار داده و بر اساس نیاز و خواست و علاقه مندی کاربر به طراحی پرداخته‌اند. طراحان واسط کاربری با بررسی پروفایل کاربری کاربران خود و با توجه به جزئیات موجود، به طراحی امکاناتی همانند پیشنهاد دوستان جدید، گروه‌ها و وقایع پرداخته‌اند.
به طور مثال صفحه اصلی فیسبوک نمونه یک طراحی کاملا مبتنی بر کاربر است،‌این صفحه در بر گیرنده اطلاعات و جزئیات، اخطارها، به روزرسانی‌ها است و همچنین به کاربر‌این امکان را می‌دهد که تنها با یک کلیک بخضی از اطلاعات را پنهان کرده و یا به روزرسانی‌های یک گروه و یا کاربر مشخص را پنهان کند.
فصل سوم
پیشینه پژوهشی

پیشینه پژوهشی

بحث ایجاد تغییرات در واسط کاربری و ایجاد برنامه‌ها از اتصال قطعات^[۱۹] کوچکتر برنامه یکی از گسترده ترین مباحث مورد علاقه مهندسین کامپیوتر و طراحان صفحات وب در ۳۰ سال گذشته بوده است. به طور علمی ایجاد تغییرات در رابط کاربری می باید بر اساس سناریوهای مشخص و داستان پردازی و همچنین چک کردن خروجی‌ها بر اساس پرتوتایپ‌ها صورت گیرد. در بررسی تغییرات واسط کاربری معمولا به طور عمده از دو روش استفاده می شود:[۵]
استفاده از ابزارهای بازبینی^[۲۰]( استفاده از روش محاسباتی) و یا اعمال تغییرات بدون استفاده از آنها.
ایجاد تغییرات با بهره گرفتن از ابزارهای بازبینی و ایجاد تغییرات بدون آنها نتایج متفاوتی در بر خواهد داشت.
یکی از ابزارهای بازبینی که در این موضوع توسط پژوهشگران دانشگاه برکلی و استنفورد استفاده شده، d.note است که برای ایجاد تغییرات واسط کاربری و برای کنترل جریان دیاگرام‌ها از آن بهره برده اند. [۶] این ابزار از دو جهت به بررسی تغییرات اعمال شده می پردازد:
در تحقیقات مشخص شده است که استفاده از ابزارهای بازبینی بر روی نوع و تعداد تغییرات پیشنهادی تاثیر می گذارد.
استفاده از ابزارهایی از این قبیل، نیاز به شفاف سازی کمتر و اضافه کردن تکنیک‌های استخراج کمتری دارد.
برای بررسی عمیق ساختار گراف شبکه‌های اجتماعی برای طراحی شبکه‌های اجتماعی جدید لازم است که ساختار شبکه‌های آنلاین اجتماعی به خوبی ارزیابی و تحلیل گردد. تحلیل شبکه‌های اجتماعی (SNS) نقشه برداری و اندازه گیری ارتباطات و جریان‌های میان افراد، گروه‌ها، سازمان‌ها، کامپیوترها و URLها و سایر اطلاعات و دانش مرتبط و موجود است. در تحلیل شبکه‌های اجتماعی معمولا از روش‌هایی همچون تحلیل گراف‌های تعامل استفاده می گردد تا بر اساس نوع ارتباط کاربر با سایر کاربران الگوی تعاملی کاربر مشخص گردد. استفاده از ابزارهای مذکور در کنار روش های دیگر – همچون مشاهدات میدانی، پرسشنامه- برای استخراج اطلاعات مورد نیاز برای اعمال تغییرات می تواند نتایج قابل توجهی در اختیار کاربر قرار دهد.[۷] تغییرات و نیز نحوه تعامل کاربر با شبکه‌های اجتماعی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. زیرا بر خلاف وب که محتوا محور می باشد، شبکه‌های اجتماعی کاربر محورند. کاربران شبکه‌های اجتماعی، به ایجاد حساب کاربری پرداخته و پروفایل خود را ایجاد می کنند و بدون محدودیت می توانند هر گونه ارتباطی از طریق پروفایل کاربری خود با سایر کاربران ایجاد کنند. نتیجه استفاده از شبکه‌های اجتماعی، ایجاد و بهبود روابط اجتماعی، ایجاد دانش و اطلاعات و به اشتراک گذاری آنها و ایجاد روابط جدید با کاربرانی با علاقه مندی‌های مشترک است. شبکه‌های اجتماعی انواع بسیار متفاوتی دارند. تکنیک‌های ارزیابی رابط کاربری به دو دسته اتوماتیک و جانشین دسته بندی می شنود.[۸]تکنیک‌های اتوماتیکی که برای ارزیابی رابط کاربری و ارزیابی کاربردپذیری رابط کاربری به طور کلی استفاده می شوند عبارتند از:
Heuristic Evaluation
Usability Testing
این تکنیک‌ها هر یک به کشف مشکلاتی از طراحی کمک می کنند.
تکنیک‌های جانشینی هم در این مورد وجود دارد. همانند: سنجش رضایت کاربر. فرق اصلی روش‌های اتوماتیک و جانشین این است که مشکلات مشخص شده در روش جانشین همانند مشکلات مشخص شده در تکنیک‌های اتوماتیک قابل پیش بینی نیستند.