♦ رویکردهای موجود، سازمان را بهعنوان یک کل می بینند و به واحدها یا کارکنان دانشی بهصورت مجزا توجه نمیکنند؛
♦ آنها، گرایشات گذشته را با پیش بینیهای آینده متعادل نمیکنند (یعنی عدم تعادل بین مقیاسهای مالی کمی با مقیاسهای فرآیندی ادراکی که کیفی هستند)؛
♦ پویاییهای رفتاری و تاثیر آن بر اقتصاد سازمانی سنجیده نمیشود؛
♦ سیستمی برای سنجش اثربخشی فرایند انتقال دانش ضمنی[۴۲] وجود ندارد.
محدودیتهای فوق را میتوان از طریق ادغام سنجههای مالی با سنجههای ادراکی و فرآیندی حل کرد. با چنین رویکردی، میتوان به هر واحد در زنجیره ارزش توجه کرد. این رویکرد، به شناسایی عوامل کلیدی که بر اثربخشی سرمایه فکری تاثیر میگذارند یا رشد آنها را به تاخیر می اندازند کمک خواهد کرد. ( رمضان ، مجید،۱۳۹۰،۸۹)
۲-۱-۸ طبقهبندی سیستمهای سنجش سرمایه فکری
سیستمهای سنجش موجود را میتوان به چارچوبهای مالی یا حسابداری و مکتب ادراکی تفکر طبقهبندی کرد. همچنین میتوان سیستمهای سنجش غیر مالی و سیستمهای سنجش غیر ادراکی را نیز بهعنوان تکنیک های دیگر سنجش سرمایه فکری در نظر گرفت. در ادامه به بررسی چارچوبهای مختلف سنجش و محدودیتهای هر کدام از آنها خواهیم پرداخت. جدول شماره ۱-۳ یک نگاه کلی از چارچوبهای مختلف سنجش ارائه میکند.
۲-۱-۸-۱ سیستم سنجش مالی
سیستمهای سنجش مالی، یک سیستم طبقهبندی برای تمام فنون سنجش سرمایه فکری میباشند که به مزایای مالی ایجاد شده توسط سرمایه فکری توجه میکنند. حسابداری سنتی هزینه، هزینههای عملیات تولید را بدون ارتباط با سایر فعالیتها مانند بازاریابی، خدمات و … نشان میدهد. هنگامی که تولید بهعنوان فعالیت اصلی باشد، نتایج سایر فعالیتهای سازمان بهطور جداگانه ثبت نخواهند شد، بلکه آنها بهعنوان هزینههای عمومی (غیر مستقیم) در نظر گرفته خواهند شد. هنگامی که هزینهها مبتنی بر فعالیت باشند، تغییر کوچکی رخ خواهد داد. این موضوع نشان میدهد که هزینههای فعالیت هر فرد میتواند به روش بهتری کنترل شود و ارتباط خود را با کل حفظ نماید. بهطورکلی، سیستم سنجش مبتنی بر حسابداری هزینه برای شرایط معاصر کافی نمیباشد. ( رمضان ، مجید،۱۳۹۰،۹۰)
جدول شماره ۲-۶: مکاتب سنجش سرمایه فکری و تحلیل مزایا و معایب آنها( رمضان ، مجید،۱۳۹۰،۹۱)
مکتب سنجش سرمایه فکری | مزایا | معایب |
سنجههای ادراکی | ادراکات بر نگرشها و رفتارها اثر میگذارند. | ایجاد روابط علی دشوار است، بنابراین نمیتوانند تعمیم داده شوند. |
فرهنگ یک سنجه رفتارهای هنجاری میباشد. | ماهیتی ذهنی دارد و باعث سوگیری خواهد شد. | |
دانش ادراکات کارکنان میتواند به طراحی کارآمدتر سازمان کمک کند. | با سود و عملکرد رابطه همبستگی ندارد. | |
موجب تغییر رفتاری میشود. | ||
هنگامی که برای سنجش ادراکات از فرایند استفاده شوند، میتوانند منجر به بهبود مستمر فرایند شوند. | ||
سنجههای فرایند | طرح ریزی و ایجاد فرآیندهای موجود. | بسیار رسمی. |
تعیین اثربخشی سیستم/ فرایند. | هنگام برخورد با قلمروهای مختلف دانش، میتواند گیج کننده باشد. |
فرم در حال بارگذاری ...