۱۹۹۲
ژاپن و فولاد نیپون
NSSP
یک سیستم کنترل کننده و ناظر.
مورد استفاده بانک ها برای عدم وجود تقلب در استفاده از کارت های اعتباری
۱۹۹۲
آمریکا و تاچ رز
(Touch Rose)
FRAVDWATH
سیستم خبره برنامه ریزی.
برنامه ریزی لجستیک در جنگ خلیج فارس
۱۹۹۰
آمریکا و اروپا
DARPA
DART
یک سیستم خبره کنترل فرایند.
برای کنترل مصرف انرژی در صنعت سیمان
انگلستان
LINKMAN
جدول ۲-۱ برخی از سیستمهای خبره تجربی
۲-۲-۱ تعاریف مختلف از سیستم خبره
در اینجا چند تعریف از سیستم خبره مطرح میگردد:
یک سیستم خبره، سیستم اطلاعاتی مبتنی بر دانشی است که دانش خود را دربارۀ حوزۀ کاربری خاص و پیچیدهای به کار میگیرد تا به عنوان مشاوری خبره برای کاربران نهایی عمل کند. سیستمهای خبره از طریق ایجاد استنباطهای انسان مانند، دربارۀ دانش موجود در یک پایگاه دانش خاص به پرسشهای حوزهای بسیار خاص از مسائل پاسخ می دهند. همچنین آنها باید قادر باشند استدلال و نتیجه گیری خود را برای کاربر توضیح دهند (اُبراین، ۱۳۸۶، ۳۱۶).
سیستم خبره یک سیستم رایانهای است که با بهره گرفتن از دانش، حقایق و روشهای استدلالی، مسائلی را حل می کند که نیاز به توانایی افراد خبره دارند (Martin, Oxman,1988,43).
سیستم خبره یک نرم افزار رایانهای برای تصمیم گیری است که حتی فراتر از مهارت انسان در حوزه های خاص و ظریف به یک سطح عملکردی و مقایسه ای دسترسی مییابد (Trippi, Turban, xii)
سیستم خبره به سیستم یا برنامه رایانهای گفته می شود که با به کارگیری یک یا چند تکنیک هوش مصنوعی قادر به انجام فعالیتهایی است که به طور سنتی توسط دانش و مهارت انسان خبره انجام می گیرند (الهی، رجب زاده، ۱۳۸۲،۱۲)
۲-۲-۲ مزایای سیستمهای خبره
مزایای سیستمهای خبره می تواند هم برای سازمان و هم برای کارکنانی که داخل سازمان کار می کنند، مطرح شوند. این مزیتها به شرح زیر هستند:
۲-۲-۲-۱ مزایای سازمانی
حفظ دانش: دانش این سیستمها دائمی است، برخلاف انسان که ممکن است استخدام یا بازنشسته شود و یا مسائل دیگری برای وی اتفاق بیفتد.
توزیع دانش: دانش می تواند از طریق سیستمهای طراحی شده به سایتهای دیگر در هر جای دنیا با بهره گرفتن از شبکه یا کپی برداری سیستم خبره روی یک سخت افزار مجزا، انتقال یابند.
آموزش: سیستمهای خبره توانایی شرح و تبیین یک مسأله را دارند. استفادهکنندگان سیستم می توانند زنجیره استدلال تصمیمات اتخاذ شده را بفهمند و درک بهتری از حوزۀ مسأله داشته باشند.
تأثیر رقابتی: سیستمهای خبره به یک سازمان اغلب توانایی رقابت می دهند. به طوریکه بتواند سرعت عکس العمل و پاسخ خود را افزایش دهد و دقت تصمیمات خود را بالاتر برد.
کاهش هزینه: به اشتراک گذاشتن رایانه ها هزینه زیادی ندارد و منابع مهمی مصرف نمیکند (بجز هزینه های انرژی و نگهداری) و نیز هزینه ایجاد تخصص برای استفاده کننده رایانه پایین است.
افزایش بهرهوری و میزان تولید: سیستمهای خبره از انسان سریعتر عمل می کنند. برای مثال سیستم خبره XCON به شرکت DEC کمک نمود تا تولیدات رایانههای کوچک خود را بر طبق سفارش مشتریان به چهار برابر افزایش دهد. با کمک این نرم افزار، DEC تولید سفارشی انبوه را در برنامه ریزی تولید خود به کار برده است.
افزایش کیفیت محصولات: سیستمهای خبره قادر به افزایش کیفیت سازمانهای تولیدی هستند. برای مثال سیستم خبره XCON میزان محصولات معیوب سفارشی را از ۳۵ به ۲ درصد کاهش داده است.
حل مشکل کمیابی تخصص: در بسیاری موارد متخصصان یا در حال بازنشسته شدن و یا ترک شغل خود هستند و یا اصلاً حوزۀ جغرافیایی کار این متخصصان آنقدر زیاد است که امکان در دسترس بودن و یا استفادۀ مناسب از آنها وجود ندارد.
انجام کار و فعالیتها در محیطهای کاری خطرناک: در بسیاری از کارها ضرورت وجود دارد که نیروی انسانی در محیطهای خطرناک کار کند. سیستمهای خبره با بهره گرفتن از اطلاعاتی از حس گرهای قرار داده شده در این محیطها، تصمیم گیریها و کارها را انجام میدهد و ضرورتی برای ورود انسان به این محیطها که ممکن است عوامل خاص جوی مثل گرما، رطوبت و غبارهای سمی در آنها باشد وجود ندارد.
فرم در حال بارگذاری ...