وبلاگ

منبع: مطالعات میدانی نگارنده
وجود یک فاکتور مشترک در بین ساکنین می تواند آنها را به یکدیگر وابسته نگه داشته و محیط اجتماعی منسجمی ایجاد کند. مشابهت شغلی (صیادی به عنوان شغل غالب در محله) و نیز مذهبی( مذهب تسنن) در محله سورو از جمله فاکتورهایی است که باعث اتحاد و همبستگی در بین ساکنین محله شده است. این موضوع می تواند با علت انتخاب محله برای سکونت(نزدیکی به قوم و خویشاوندان) مرتبط باشد.

نمودار شماره۱۶ : علت انتخاب محله برای سکونت از دید ساکنین(به درصد)
۴-۳-۴-میزان احساس تعلق به محله
محله های شهری یکی از کانون های خرد و ملموس شکل گیری هویت های فرهنگی و تعلق اجتماعی هستند. ارزش ها و هنجارهای محله ای، نخستین برخورد ملموس افراد با هویت فرهنگی را شکل می دهند و اغلب به صورت مناسبات رویاروی ، حس تعلق اجتماعی را تقویت می کنند . هنگاهی که شهروندان نسبت به محیط اجتماعی خود احساس تعلق نمایند، شرایط لازم برای اجتماعی اخلاقی فراهم می شود و با افزایش تعلق اجتماعی، مشارکت اجتماعی نیز افزایش می یابد(رمضانی، ۱۳۸۹: ۲).
همچنین ایجاد حس تعلق درساکنان نسبت به محله گامی اساسی برای حرکت به سوی محله ای سالم وپایدار می باشد. برای دستیابی به این حس تعلق وجود همبستگی میان ساکنان اهمیت فراوان دارد. براین اساس حفظ وتقویت عوامل خاطره انگیز ابزاری است برای پیوندزدن ساکنان به محیط شهری وعمیق ترکردن احساس تعلق خاطر به آنها (ذکایی، ۱۳۸۳: ۴۵).
اغلب به دلیل شرایط نامناسب محلات با بافتهای فرسوده و ناکارامد شهری، مردم محله از زندگی در آنجا احساس رضایتی نداشته و تعلق خاطری نسبت به محیط خود حس نمی کنند و حتی گاهی در محافل عمومی از بیان اینکه ساکن چنین محلاتی هستند اجتناب می کنند. این شیوه تفکر بدیهی است که به کاهش مشارکت مردمی می انجامد. در واقع احساس تعلق اجتماعی نیز مبنای احساس مسئولیت و به دنبال آن مشارکت در توسعه شهری و منطقه ای است( شیراسب، ۱۳۸۲: ۸۸).
با توجه مطالب گفته شده درباره احساس تعلق خاطر و ارتباط آن با دیگر شاخص های اجتماعی، در این تحقیق برای سنجش میزان تعلق خاطر ساکنین به محلات، سؤالاتی در قالب پرسشنامه مطرح شده، که در زیر به بررسی آنها پرداخته شده است.
۱-۴-۳-۴- سابقه سکونت در محله
مدت زمان سکونت در یک محل می تواند به صورت ناخودگاه باعث وابستگی و علاقه به آن مکان گردد. سابقه سکونت در یک محله یکی از شاخص هایی است که باعث می شود که افراد علیرغم نداشتن مالکیت رسمی، نسبت به آن محل به صورت ذهنی احساس مالکیت داشته و خود را متعلق به آن مکان بدانند. محله سورو به عنوان یک محله قدیمی ۶/۲۱ درصد از بافت جمعیتی آن، به ساکنین با مدت زمان سکونت بیشتر از ۵۰ سال اختصاص دارد و در مجموع ۳/۳۷ درصد از جمعیت آن دارای سکونت بیشتر از ۴۰ سال می باشند در حالیکه ۲/۱۳ درصد از محله چاهستانیها سابقه سکونت بیشتر از ۴۰ سال را دارند. در واقع این ارقام بیانگر قدمت بیشتر محله سورو نسبت به محله چاهستانیها است.
جدول شماره۲۸ : درصد سابقه سکونت در محله

سابقه سکونت
کمتر از ۱۰ سال
۲۰- ۱۰
۳۰- ۲۰
۴۰- ۳۰
۵۰- ۴۰
بیشتر از ۵۰ سال
جمع

سورو
۷/۱۳
۸/۷
۵/۲۳
۷/۱۷
۷/۱۵
۶/۲۱
۱۰۰

چاهستانیها
۱/۲۷
۱۸
۳/۳۱
۴/۱۰
۹/۶
۳/۶
۱۰۰

منبع: مطالعات میدانی نگارنده
یکی از دلایل بالا بودن سابقه سکونت در محله سورو نسبت به محله چاهستانیها این است که درصد مهاجرین ساکن در محله کمتر می باشد، در واقع محله هنوز یکپارچگی و انسجام قدیمی خود را حفظ کرده است و بیشتر جمعیت ساکن در این محله افراد بومی شهر بندرعباس هستند در صورتی که بیشتر جمعیت محله چاهستانیها متشکل از مهاجرین روستایی درون استانی و نیز برون استانی هستند که به بهانه یافتن کار راهی شهر بندرعباس و این محله شده اند.
نمودار شماره۱۷ : درصد سابقه سکونت در محله
۲-۴-۳-۴- نوع سکونت در محله از دید ساکنین
دیدگاه ساکنین نسبت به نوع سکونت یکی دیگر از شاخص هایی است که گذرا بودن اقامت در یک محله و به تبع آن تعلق خاطر نسبت به آن محله را بیان می کند. با توجه به داده های جدول شماره ۲۹ در هر دو محله سکونت دائمی درصد بیشتری را به خود اختصاص داده است. اما نسبت این درصدها در دو محله یکسان نیست به طوری که ۳/۲۴ درصد محله چاهستانیها دیدگاه موقتی نسبت به سکونت در این محله دارند در حالیکه ۷/۱۶درصد از جمعیت محله سورو به آن به عنوان مکان موقت برای سکونت می نگرند. البته این اختلاف به دلیل بالا بودن میزان جمعیت مهاجر ساکن در محله چاهستانیها می باشد.
جدول شماره۲۹ : درصد نوع سکونت در محله