پیشنهادات کاربردی
- با توجه به نتایج این پژوهش که تصمیم ­گیری مجدد بر کاهش خودناتوان­سازی دانش ­آموزان مؤثر است، لذا پیشنهاد می­ شود که مشاوران و درمان­گران برای کاهش خودناتوان­سازی از این راهبرد استفاده کنند.

- با توجه به نتایج پژوهش حاضر که تصمیم ­گیری مجدد بر افزایش جرات ورزی مؤثر است لذا پیشنهاد می­ شود که مشاوران و درمان­گران برای افزایش جرات ورزی از این راهبرد استفاده­کنند.
منابع فارسی
اسدی، جوانشیر، رضایی، رقیه، ترابی، اسماعیل. (۱۳۸۸). بررسی و مقایسه جرات ورزی. اضطراب و افسردگی فشار روانی در افراد نابینا و بینا. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شماره ۹۳ و ۹۴٫
اسلامی، احمد. ربیعی، لیلی. مسعودی، رضا. سلحشوری، رضا. ارزیابی اثریخشی برنامه جرات ورزی بر میزان استرس، اضطراب و افسردگی دانش آموزان دبیرستانی. مجله تحقیقات نظام سلامت، سال هشتم، شماره پنجم، آذر و دی ۱۳۹۱٫
اسمعیلی، مریم. اثربخشی آموزش مهارت های اجتماعی به روش شناختی رفتاری گروهی در افزایش عزت نفس و جرات ورزی دختران دارای والد معتاد، فصلنامه اعتیاد پژوهی سوء مصرف مواد، سال چهارم، شماره شانزدهم، زمستان ۱۳۸۹٫
امی ب. هریس. تامس آ، هریس.(۱۳۹۳) ماندن در وضغیت آخر مترجم: اسماعیل فصیحتهران:نشر فرهنگ نشر نو. ویرایش اول، چاپ بیست و دوم
آلبرتی، رابرت، آمونز، مایکل. (۱۳۸۳) روانشناسی ابراز وجود. ترجمه: مهدی قراچه داغی. تهران: انتشارات علمی. ( تاریخ انتشار به زبان اصلی ۱۹۷۰).
استوارت، یان و جونز، ون (۱۹۸۷)، تحلیل رفتار متقابل، ترجمه: بهمن دادگستر (۱۳۸۶)، تهران: دایره.
استوارت، یان. (۱۳۹۱). تحلیل رفتار متقابل در عمل. (ترجمه نعیمه عطارها). تهران: فراروان. ( تاریخ انتشار به زبان اصلی ندارد).
ابراهیمی قوام، صغری. ابوترابی کاشانی، پریسا. رضاپور­میرصالح، یاسر. تاثیر آموزش مهارت های ابراز در افزایش جرات ورزی و عزت نفس دانش آموزان کم جرات دختر پایه سوم تا پنجم ابتدایی شهر تهران، دو فصلنامه علمی- پژوهشی، دانشگاه شاهد، سال نوزدهم، دوره جدید، شماره ۷، پاییز و زمستان ۱۳۹۱
اکبری، ابوالقاسم. (۱۳۸۱) مشکلات نوجوانی و جوانی. تهران: موسسه نشر ساوالان
ابافت، حمیده. (۱۳۸۸). رابطه راهبردهای فراشناختی، خود اثر بخشی و شیوه های فرزند پروری با خود ناتوان سازی تحصیلی در دانش آموزان دبیرستان های اهواز، فصلنامه یافته های نو در روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، شماره ۷ تابستان ۱۳۸۷٫
ارجمند، فاطمه. (۱۳۸۶). بررسی رابطه کمال گرایی والدین با عزت نفس، جرات ورزی و خودکارآمدی فرزندان آن ها در بین دانش آموزان دختر دبیرستان های منطقه ۷ آموزش و پرورش. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
بوستان، افسانه. (۱۳۸۶). بررسی مقایسه ای اثربخشی زوج درمانی گروهی با آموزش رویکرد تصمیم گیری مجدد و روایت درمانی بر افزایش رضایت زناشویی. پایان نامه دکتری. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.
بهمنی، ناهید. (۱۳۸۹). اثربخشی مشاوره شغلی به سبک تحلیل رفتار متقابل بر سازگاری شغلی کارکنان شرکت نفت اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
بیابانگرد،اسماعیل. (۱۳۸۴) روان شناسی رشد،تهران.رشد
پیرساقی، فهیمه. (۱۳۹۱). بررسی اثربخشی آموزش خود متمایز سازی بر جرات ورزی، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
پروچسکا، جیمز و نورکراس، جان (۱۳۸۹). نظریه های روان درمانی ( نظام های روان درمانی). ترجمه: یحیی، سید محمدی، تهران: نشر روان ( تاریخ انتشار به زبان اصلی، ۲۰۰۷)
ترصفی، مهدیه. (۱۳۹۱). اثربخشی آموزش مولفه های رویکرد تصمیم گیری مجدد بر افزایش تاب آوری دانش آموزان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
تولیتی،زهرا سادات،(۱۳۹۰) تبین رابطه خودناتوان سازی تحصیلی با عزت نفس در دانشجویان دانشگاه های تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
جوادی، بهناز، حسینیان، سیمین، شفیع آبادی، عبداله، (۱۳۸۸). اثربخشی تحلیل ارتباط محاوره ای به مادران بر بهبود عملکرد خانواده آنان. نشریه خانواده پژوهی. ۲۰٫
جونز، ون و استوارت، یان. (۱۳۸۶) تحلیل رفتار متقابل. ترجمه: بهمن دادگستر. تهران: دایره ( تاریخ انتشار به زبان اصلی، ۱۹۸۷)
جیمز، موریل و ساوری، لوییس (۱۳۸۲). خویشتن جدید. ترجمه: بهمن دادگستر. تهران: روشندلان. ( تاریخ انتشار به زبان اصلی ۱۹۷۵ ).
حیدری، محمود، خداپناهی، محمد کریم، دهقانی، محسن. (۱۳۸۸). بررسی ویژگی های روانسجی مقیاس خودناتوان سازی. تحقیقات علوم رفتاری. ۷ (۲) ۱۰۶-۹۷٫
حیدری، محمود، دهقانی، محسن، خداپناهی، محمد کریم، (۱۳۹۱). بررسی تاثیر شیوه فرزندپروری ادراک شده و جنس بر خودناتوان سازی. فصلنامه خانواده پژوهی. ۵ (۱۸). ۱۳۷-۱۲۵٫
دهقانی مفرد، زهره. (۱۳۹۱). مقایسه ی خودناتوان سازی تحصیلی و انگیزش پیشرفت در بین دانشجویان با اضطراب امتحان بالا و پایین. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
ذبیح اللهی، کاظم. غلامعلی لواسانی، مسعود. اژه ای، جواد. (۱۳۹۱). رابطه سبک های فرزند پروری ادراک شده و هوش هیجانی با خود ناتوان سازی. مجله روان شناسی ۶۴٫ ۱۶ (۴) سال شانزدهم. شماره ۴٫ ۳۵۴-۳۳۹٫
ذبیح اللهی، کاظم، یزدانی روزنه، جواد، غلامعلی لواسانی، مسعود (۱۳۹۱). خودکارآمدی تحصیلی و خودناتوان سازی در دانش آموزان دبیرستانی. روان شناسی تحولی: روان شناسی ایرانی، ۹ (۳۴). ۲۱۲-۲۰۳٫
ربیعی، لیلی. مسعودی، رضا. مقدسی، جعفر. اسماعیلی، صفرعلی. خیری، فریدون. حکیم، اشرف السادات. شناخت اثربخشی برنامه جرات ورزی مدرسه محور بر مهارت های خودتصمیم گیری و خودحمایتی دانش آموزان دبیرستانی، مجله دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شماره ۱۱، فروردین و اردیبهشت ۹۲، ۲۲-۱۱
رحیمی، جعفر، حقیقی، جمال، مهرابی زاده، هنرمند، مهناز، بلشیده. کیومرث. (۱۳۸۵). بررسی تاثیر آموزش جرات ورزی بر مهارت های اجتماعی، اضطراب اجتماعی و ابراز وجود .
رئیسی، فاطمه، هاشمی شیخ شبانی، فاتحی زاده، مریم. (۱۳۸۳). رابطه خودناتوان سازی تحصیلی دانش آموزان با اهداف تسلط، عملکرد گرا و عملکرد گریز دانش آموز، والدین، معلم و کلاس. تازه های علوم شناختی، سال ۶، شماره ۳و ۴٫ ۹۳-۱۰۱٫
رئیسی، سید جمال، (۱۳۹۰). بررسی اثربخشی آموزش مولفه های رویکرد تصمیم گیری مجدد بر افزایش سازگاری و انصراف از جدایی زنان متقاضی طلاق، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
شفیع آبادی، عبدالله و ناصری، غلامرضا، (۱۳۸۶)، نظریه های مشاوره و رواندرمانی، تهران: نشر دانشگاهی.
شهیدی، ریحانه. (۱۳۹۲) اثر بخشی گشتالت درمانی به شیوه گروهی بر افزایش جرات ورزی و کاهش افسردگی دانش آموزان دختر. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
شکر کن حسین،هاشمی شیخ شبانی ، سید اسماعیل ،نجاریان ، بهمن ،(۱۳۸۴). بررسی رابطه برخی پیشایند های مهم و مربوط به خود ناتوان سازی تحصیلی و رابطه ان به پیامد های برگزیده در دانش اموزان پسر سال اول دبیرستان های اهواز . مجله علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز ، ۳،۱۲، ۳، ۱۰۰-۷۷٫
عالیپور بیرگانی، مکتبی، غلامحسین، شهنی ییلاق، منیجه و مفرد نژاد، ناهید. (۱۳۹۰). رابطه ویژگی های شخصیتی با خودناتوان سازی تحصیلی و مقایسه شیوه های فرزند پروری از لحاظ متغیر اخیر در دانش آموزان سال سوم دبیرستانی. مجله دستاوردهای روان شناختی دانشگاه شهید چمران اهواز: دوره ی چهارم. سال ۱۸-۳، شماره ۲، ۱۵۴-۱۳۵٫
فاتحی زاده، مریم. رئیسی، فاطمه. امامی، طاهره. جزایری، رضوان السادات. رابطه بین خودناتوان سازی تحصیلی و ویژگی های شخصیتی دانش آموزان دختر و پسر شهر اصفهان. فصلنامه روان شناسی کاربردی، تابستان ۱۳۸۷، ۵۰۳-۴۹۱
فایده، فهیمه. (۱۳۸۸). اثربخشی مشاوره گروهی مبتنی بر رویکرد تصمیم گیری مجدد بر افزایش خودپنداره دانش آموزان دختر دوره دبیرستان در شهر بیرجند، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
فیروزبخت، مهرداد. (۱۳۸۴). اریک برن، بنیان گذار تحلیل رفتار متقابل. تهران: دایره
کوری، جرالد. (۲۰۰۱)، هنر مشاوره تلفیقی، ترجمه: احمد اعتمادی و ژانت هاشمی آذر (۱۳۸۵). تهران: فراروان.
کوری، جرالد و ماریان (۲۰۰۱) گروه درمانی. ترجمه: سیف الله بهاری و دیگران. (۱۳۸۶). تهران: روان.
محمدی، محسن. (۱۳۸۹). اثربخشی مشاوره گروهی به شیوه گشتالت درمانی بر کاهش پرخاشگری در دانش آموزان پسر دبیرستان های شهر قدس. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
محمودی عالی، قهرمان. عظیمی، حمیده. ضرغامی، مهران. (۱۳۸۳). مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان. سال ششم، شماره چهارم. پاییز و زمستان.
مردانی حموله، مرجان. حیدری، هایده. تاثیر ابراز وجود بر میزان افسردگی بعد از زایمان، مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران، سال هشتم، شماره ۴، زمستان ۱۳۸۹٫
مهرابی زاده هنرمند،مهناز. تقوی، سیده فرخنده. عطاری، یوسف علی. تاثیر آموزش جرات ورزی بر مهارت های اجتماعی، اضطراب اجتماعی، و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دختر، مجله علوم رفتاری، دوره ۳، شماره ۱،بهار ۱۳۸۸،ص ۶۴-۵۹

شاخه دارد. شاخه­ های کوتاه و بلند. برگ­ها کوچک، تناوب و ساده، با رگ­بندی موازی، بیضوی و کشیده یا تخم­مرغی. گل­ها دو­جنبی به­رنگ سبز مایل به زرد، ۵ قسمتی، میوه شفت، گوشتی، در ابتدا سبز­رنگ و در هنگام رسیدن به­رنگ قرمز تیره در می ­آید. هسته سخت و استخوانی.
عناب را اگر بخواهند تازه مصرف کنند، باید به­محض این­که شروع به قرمز شدن نمود آن­را چیده و مصرف نمود و در صورتی­که خشک آن مورد نظر باشد، باید صبر کنند تا میوه کاملا روی درخت برسد و پس­از آن بچینند.
خواص درمانی: درمان زردی، زکام و تب، رفع کمردرد، پادرد، تصفیه خون، تنگی نفس، تقویت قلب، سنگ­های کلیه، درد کلیه
مصارف درمانی: عناب، ترنجبین، شیرخشت و گل بنفشه را دم کرده و برای درمان زردی استفاده می­ کنند. چهار تخم شامل؛ عناب، منگوورک، گل بنفشه، سنجد و گل گاوزبان را جوشانده و برای رفع سرماخوردگیمی­خورند. عناب را دم کرده و یا به­ صورت خام برای رفع کمردرد، پادرد، سرماخوردگی و آسم استفاده می­ کنند. برای درمان کمردرد و پادرد استفاده می­ کنند. میوه و برگ­های گیاه در منطقه جهت تنگی نفس، تصفیه خون، سردرد، درد اعضای بدن، دندان­درد و کم­خونی به­ صورت خوراکی و جوشانده مصرف می­شوند. از عناب برای تقویت قلب و خون­سازی استفاده می­ شود. عناب، خاکشیر را به­ صورت شربت درآورده و برای کاهش تب، گرمازدگی و رفع عطش استفاده می­ کنند. در گذشته برای درمان بیماری آبله، مقداری عناب، تاج­خروس و … را با اندکی عنبرنصا دم کرده و عصاره آن­را درگلوی کودک می­ریزند. اگر سردرد به­علت گرمی مزاج باشد، برگ عناب را که در سایه خشک کرده باشند، در هاون کوبیده و مانند حنا با اندکی آب مخلوط کرده بر سر می­گذارند.

روش مصرف: دم­کرده، جوشانده، ضماد، خوراکی
طب کهن: «عناب مزاجش سرد، خشکی و رطوبتش تقریبا معتدل و کمی به­سوی رطوبت است. عناب به­تدریج و ملایمت خون را پرمایه‌تر می­نماید. ماده غذایی عناب اندک و بسیار دیرهضم است. با سینه و شش سازگار است. به زیان معده است و به­دشواری هضم می­ شود. به­عقیده بعضی برای گرده و آبدان مفید است». (بوعلی­سینا،۲۶۵:۱۳۶۸)
«عناب به­حالت تازه مانند میوه­های دیگر مصرف می­ شود و اثر ملین دارد. مصرف آن چون هیچ­گونه تحریکی در دستگاه هضم ایجاد نمی­کند، از این­جهت برای اشخاصی که دستگاه هضم حساس دارند، مناسب است. عناب در مصرف پزشکی به­ صورت خشک استفاده می­ شود. جوشانده آن در آب یا شیر اثر ملین، آرام­کننده و ضد نزله دارد. ضمنا به­ طور خفیف ادرار را زیاد می­ کند. جوشانده مخلوط عناب، انجیر، خرما و کشمش به­عنوان داروی مفید برای درمان بیماری­های سینه استفاده می­ شود. چوب درخت عناب دارای تانن فراوان و اثر قابض است. در منبت­کاری نیز از آن استفاده می­ شود».(زرگری،۶۰۳:۱۳۷۶)
«عناب خشک از عناب تازه بهتر است و طبیعت معتدل متمایل به سرد دارد. خاصیت عناب تا ۲ سال باقی می‌ماند، بعدا بی­خاصیت می­ شود. عناب خشک برای درمان سنگ­های کلیه، درد کلیه و تنگی نفس، امراض مقعد، کهیر و خارش­های پوستی استفاده می­ شود».(رجحان،۱۲۴:۱۳۸۰)

مشخصات گیاه: گیاهی علفی، پایا با ریشه­ای عمیق، ساقه حالت گوشتی پیدا نموده و کلیه اندام­های گیاه دارای شیرابه­ای سفید­رنگ می­باشد. برگ­ها به­شکل بیضوی کشیده با انتهای نوک­تیز، دم­برگ کوتاه یا فاقد دم­برگ، گل­آذین به­ صورت سیاتیوم فشرده که از دور حالت چتر پیدا می­ کند. گل­ها تک­جنسی.
خواص درمانی: درمان یبوست، زخم­های پوستی، میخچه و زگیل، بواسیر، دمل و کورک، استخوان زائد و گواتر
مصارف درمانی: شیرابه گیاه جهت درمان یبوست، زخم­های پوستی، میخچه و زگیل، بواسیر، دمل و کورک، استخوان زائد و گواتر مورد استفاده دارد. : شیرابه گیاه را به­ طور مستقیم با آرد مخلوط می­ کنند و یا گیاه را جوشانده و آن را با آرد مخلوط کرده و به­ صورت مرهم یا حب مورد استفاده قرار می­ دهند. مصرف زیاد آن­را مضر می­دانند چون سمی است.
روش مصرف: مرهم، حب

نمایشگر ۵-۴ مدل ساختار شبکه­ ای جهت تعیین عوامل حیاتی موفقیت در صنعت
مدل­های شبکه­ ای به این منظور است که تمامی ­عناصر در­ یک شبکه می­توانند به هر شکل دارای ارتباط با یکدیگر باشند. به عبارت دیگر، در­یک شبکه بازخورد و ارتباط متقابل بین و میان خوشه ­ها امکان پذیر است و این ارتباط­ها در میان معیارها و زیرمعیارهای مدل پژوهش وجود دارد.
۲-۳-۴ مرحله دوم: تشکیل ماتریس­های مقایسه زوجی و بردارهای اولویت
باتوجه به ساختار شبکه­ ای مدل لازم است ساختار کلی سوپرماتریس مشخص شود. در این مرحله برای تشکیل سوپرماتریس اولیه با توجه به نمایشگر۶-۴، ماتریس­های مقایسه ای معیارهای اصلی(W₂₁)، وابستگی­های متقابل معیارهای اصلی به یکدیگر (W₂₂)، زیرمعیارها(W₃₂) و وابستگی متقابل زیرمعیارها به یکدیگر(W₃₃) محاسبه شد از آنجا که گروه تصمیم گیری را ۴۲ نفر از خبرگان صنعت تشکیل می­دادند ماتریس مقایسات زوجی حاصل میانگین هندسی به دست آمده از مقایسات زوجی آن ۴۲ نفر می­باشد. که پس از اجماع تصمیم گیری از نرم افزار Super Decision جهت ادامه کار و رتبه بندی عوامل استفاده شد.

نمایشگر ۶-۴

نمایشگر ۶-۴ ساختار سوپر ماتریس اولیه( ناموزون)
لازم به ذکر است که سوپر ماتریس تأثیرات مجموعه ­ای از عناصر یک خوشه را بر عناصر دیگر خوشه ­ها از طریق بردار اولویت نشان می­دهد. بردار اولویت در واقع بردار ویژه مربوط به ماتریس مقایسات زوجی در فرایند تحلیل سلسله مراتبی است.
مراحل تشکیل سوپر ماتریس اولیه
مقایسه زوجی معیار­های اصلی
مقایسه زوجی وابستگی­های دورنی میان معیارهای اصلی
مقایسه زوجی معیارهای هریک از معیارهای اصلی
مقایسه زوجی وابستگی­های درونی زیرمعیارها
۱-۲-۳-۴ مرحله اول: مقایسه زوجی معیار­های اصلی
در این مقایسه، معیارهای اصلی با توجه به تاثیر گذاریشان در هدف به صورت زوجی باهم مقایسه می­شوند. توماس ساعتی برای مقایسه زوجی دو عنصر(معیار و­یا زیرمعیار)، مقیاس ۱تا۹ را پیشنهاد می­ کند، عدد ۱ بیانگر اهمیت­یکسان و عدد ۹ بیانگر اهمیت فوق العاده زیاد ­یک عنصر در مقایسه با عنصر دیگر است. از آنجایی که این پژوهش دارای ۵ معیار اصلی است، لذا ۱۰ مقایسه زوجی میان معیارها صورت می­گیرد و نتیجه مقایسه زوجی معیارهای اصلی و بردار موزون حاصل از آن­یعنی W₂₁ در نمایشگر ۷-۴ ارائه شده است. لازم به ذکر است مقایسه زوجی میان معیارها مورد قضاوت گروهی از خبرگان قرار گرفته، برهمین اساس عناصر ماتریس مقایسه زوجی معیارها از میانگین هندسی نظرات گروهی حاصل شده است.

* اَرا چوی هر سال کِرَمت نی یه گل باخی و در حِرَمت نی یه
«چرا مثل سال­های گذشته رحمت و بخشش نداری و در درب خانه­ات گل محمدی با رایحه خوش وجود ندارد».
ای صاحب فال مفهوم بیت منفی است و به عدم تحقق خواسته­ات اشاره دارد. تلاش و پا فشاری در این جهت فایده­ای ندارد.
نتیجه فال بد است.
احتمالاً شاعر با نهایت مهارت به عدم بارندگی و خشکسالی بخصوص در فصل بهار اشاره دارد که مثل سال­های قبل طبیعت سر سبز نیست و دامِ دامداران و کشت کشاورزان در حال زیان هستند. (آزادبخت، ۱۳۸۷: ۱۹۰).
* قُروپه قاوکُل، رمه وِرَن دِل دوسکم نیشته چوی خَرمن گُل
«صدای شلیک سلاح­های«قاوکل» و «وِرَن» دِل شنیده شد. دوستم همچون خرمنی گل با آرامش خیال نشسته است».
ای صاحب فال نشانه­ های موفقیت شما آشکار شده که امنیت و آرامش ادامه کار را برای شما به دنبال دارد.

نتیجه فال خوب است.
دو سلاح «قاوکل» و«وِرَن دل» را معرفی می­ کند. و آشنایی زیاد زاگرس نشینان با اسلحه را بیان می­ کند. (دوستی، ۱۳۹۲: ۱۰۷).
* کراس کرچ نو گولِش اِ نازه بمارکت بو ای دوس تازه
«پیراهن زیبا و چین­دار که گل­های زیبایی بر آن نقاشی شده است، بر تن داری. این دوست جدید که انتخاب کردی بر تو مبارک باشد». (نجف زاده قبادی، ۱۳۹۱: ۱۰۸).
* کرل برسن یه کرماشونه چراغ سوزه کی سوزه میدونه
«ای جوانان بیایید اینجا کرمانشاه است. و این چراغ سبز گواهی می­دهد که اینجا سبزه میدان است».
روشنی در پیش است و باید شتاب کرد. سرانجام کار خوشایند است.
نتیجه فال خوب است.
کرمانشاه به عنوان شهری دیدنی معرفی شده­است. (آزادبخت، ۱۳۸۷: ۱۵۴).
* اَلیمی حُواردیه، دِنُونم حاله تونِ اَ سوزه قرآن وَ باله
یک دانه آلوچه خورده­ام و دندانم کُند و بی حس شده است.
گس:.«حالتی که دندان پس از چویدن غوره یا آلو ترش، به خود می­گیرد». (حیرت سجادی، ۱۳۶۹: ۲۷۸).
تو را به جان آن سبزه­رویی که بر بازویش دعای سبز بسته است، قسم می­دهم
نتیجه فال میانه است.
ای صاحب فال با علاقه تصمیم به انجام کاری داری که نتیجه آن برایت ندامت و چشیمانی در پی دارد. (آزادبخت، ۱۳۸۷: ۱۵۷).
*خوشال وَ کُری، گرمسیری جاسی منزل اَر منزل دَم کُل هُمساسی
خوشا به حال مرد جوانی که در گرمسیر منزل گزیده است و منزل به منزل همسایه آن شیرین دهان است. (آزادبخت، ۱۳۸۷: ۸۵).
««وارگه» یا منزل ایل در طی مسافت از گرمسیر به سردسیر و بازگشت به آن مسیر ناگزیر از اتراق در محل­های ویژه است که محاسبه دقیق و موقعیت طبیعی محل تعیین شده اندکه «وارگه» یا منزل نامیده می­ شود». (طبیبی، ۱۳۷۴: ۱۴۵).
«هر منزل حدود۳۶ کیلومتر است». (حائری تبریزی، ۱۳۷۶: ۵۶۹).
۳-۲) شو شمه
«شو شمه» گیری، نوعی فال است که به نیت کاری صورت می­گیرد. و آن از این قرار است که صاحب نیت، شب شنبه به پشت درب خانه همسایه می­رود، و فال گوش در کمین می­نشیند. طوری که صاحب خانه متوجه حضورش نشود. خوبی یا بدی فال را از محتوای اوّلین جمله­ای که صاحب خانه به زبان می ­آورد، فهمیده می­ شود. این فال یکی از قدیمی­ترین باورهای مردم این دیار است و هنوز هم مردم اعتقاد خاصی به آن دارند.

۳-۱-۲) نیک، بد، مراد

تعدادی از دانه­ های تسبیح را جدا کرده، آنگاه به ترتیب، یک دانه، بعد دو دانه و سپس سه دانه از قسمت مشخص شده را جدا نموده، و به همین ترتیب ادامه می­ دهند تا اینکه دانه­ های آخر اگر یکی باشد، نیک است. اگر دو تا باشد بد است و اگر سه دانه در آخر بماند مراد است. یعنی متوسط نزدیک به خوب می­باشد و جای امیدواری هست. (پاپی بالاگریوه، ۱۳۸۷: ۳۸۹ ).

۳-۱-۳) فال وِژَه

نوعی تفأل است. بدین صورت که صاحب نیت با دست راست، دست چپ خود را از نوک انگشتان تا گودی آرنج اندازه می­گیرد. این کار را سه بار انجام می­ دهند، اگر نوک انگشتان بر هم منطنق شد، نتیجه فال خوب است. در غیر این صورت نتیجه فال بد است.
در لرستان غیر از این فال، با انگشتان خود نیز نوعی تفأل می زنند. برای این کار نیت می­ کنند و پس از آن چشم های خود را می­بندند و با چشم­های بسته، انگشت­های نشانه را در مقابل صورتشان به طرف هم حرکت می دهند چنانچه نوک این دو انگشت با هم برخورد کند، نتیجه فال را خوب و خوش می­دانند. در غیر این صورت فال را بد می­دانند.
نیت فال با جمله ای به این شرح گرفته می­ شود:
فالِ فالِ تونِ داوِت بیار با نی ئیره خواوِت
رو اقبالم بیار به کو بهره­ی منِ دیار به کو
به حق خدای فلک دو کلکم بیان وِ یک
ای فال تو را به حضرت داود سوگند می­دهم بیدار شو و نخواب
برو بخت و اقبال مرا بیدار کن سهم مرا از رزق و روزی مشخص کن.
به حق خداوند فلک دو انگشتم به هم برسند. (عسکری عالم، ۱۳۸۷: ۴۷).
۳-۲) باورداشت­ها

۳-۲-۱) گاروه

«گاروه» یکی ازرسوم بسیار کهن است که به هنگام کم بارانی توسط ساکنین این خطه به عرصه اجرا در آمده است. اگر چه امروزه این رسم شکل کم رنگی بخود گرفته است، ولی تا چند سال پیش گاه وبیگاه اجرا می­شده است و هنوز هم در اذهان مردم این منطقه از احترام و قداست خاصی برخوردار است. در فصول پاییز که کشاورزان مزرعه خود را کاشته و در انتظار باران خصوصاً اولین باران«پَلَه» بودند. هر گاه عدم بارش باران به درازا می­کشید رسم گاروه به اجرا گذاشته می­شد و مردم امیدوار بودند با اجرای این رسم دل آسمان به رحم آمده و باران ببارد. برای اجرای این رسم، ابتدا ریش سفیدان محلی با یکدیگر مشورت کرده و قرار و مدارها برای برگزاری گاروه یا جنگ باران گذاشته می­شد.
شیوه برگزاری گاروه به این ترتیب بود که ابتدا اهالی یک روستا با قرار قبلی گاوهایشان را راهی مزارع روستای همسایه می­کردند. زنان روستایی که از قبل آماده شده بودند با مشاهده گاوهای روستای دیگر در زمین خود، دست جمعی و در حالی که هر کدام چوب و چماقی در دست داشتند، به گاوها حمله برده و گله گاوها را به سرقت برده، و به سمت روستای خود حرکت می­دادند. زنان روستایی که صاحبان گاوها بودند در این نبرد با چوب و چماق به جان هم افتاده، و چوب­هایشان را حواله سر و صورت یکدیگر کرده و قصدشان این بود که خون از سر و روی حریف بریزد. به این ترتیب آنقدر همدیگر را می­زدند که سرهایشان شکسته شده و قطرات خونشان بر زمین ریخته شود. زمانی که حس می­کردند خون به حد کافی بر زمین ریخته شده، به جنگ پایان می­دادند. و معتقد بودند به همان شکل که خون آنها به زمین ریخته شده است آسمان دلش به رحم آمده و باران بر زمین خواهد ریخت و مزارع آن­ها سیراب خواهد شد. (رحیمی عثمانوندی، ۱۳۷۹: ۷۹).
این رسم در بین اکثر طوایف لک نشین رواج داشته، و بزرگترها همچنان به صحت این رسم اعتقاد دارند، و بر این باورند که از این طریق خدا به کشاورزان و دامداران ترحم می­ کند و باران می­بارد.

۳-۲-۲) آو فروشی

به معنی آب فروختن است. هرگاه کشت و زرع، نیاز به باران داشته باشند و بارانی نبارد، یک نفر مشک پر از آب را بر دوش می­گیرد و به درب خانه­های مردم می­رود. هرکسی که کاسه­ی آبی از او بگیرد مبلغی به عنوان قیمت آب به شخص مشک به دوش می­دهد. مردم معتقدند با این کار، خدا به آنان لطف می­ کند و باران می ­آید. (عسکری عالم، ۱۳۸۷: ۹۲).

معنی و مفهوم: ما در مقابل نقش و حکم قضا، مانند طاس نرد سراسر وجودمان چشم است؛ ولی چیزی نمی‌بینیم و تسلیم حکم قضا هستیم.
آرایه‌های ادبی: نقش قضا اضافه‌ی استعاری است. چشم کعبتین استعاره از خال‌های روی طاس است. شاعر کوری و بی‌خبری در مقابل حکم قضا را به خال‌های طاس مانند کرده است که شبیه چشم هستند ولی نمی‌بینند.
۷۱ - ز ایــن دوتــا کعبتیـن و ســی مهــره
گــروِ رقعــــه‌ی قَــــدَر مــــاییــــم
واژگان: رقعه: پاره‌ی چیزی، تکه، قطعه. (معین)
معنی و مفهوم: ما به وسیله‌ی ماه و خورشید که به دو طاس نرد مانند هستند و گردش همیشگی روز و شب، گرفتار صفحه‌ی تقدیر شده‌ایم.
آرایه‌های ادبی: دوتا کعبتین استعاره از ماه و خورشید و سی مهره استعاره از سی شبانه روز است. رقعه‌ی قدر اضافه‌ی تشبیهی است .
۷۲ - دسـت خــون اسـت و هفده خَصلِ حریـف
وه کــه در شــشدر خـــطر مـــاییــــم
واژگان: دست خون توضیحات(۴/۵۷). خَصل: آن‌چه از نقود بر سر داو قمار گذارند. (فرهنگ لغات) ششدر: دارای شش در، در بازی نرد، شش خانه که بر یمین و یسار هر تخته باشد و دوازده خانه می‌شود، هرگاه مهره در میان دری که در منتهای تخته است از شش خانه‌ی جانب خود، به هیچ خانه رفتن نتواند و رهایی آن بدون رهایی دادن حریف دیگر محال باشد. (فرهنگ لغات)
معنی و مفهوم: زندگی ما در این روزگار مانند داو هفدهم نرد، به آخرین مرحله‌ی خود رسیده است و ما در این میان مانند کسی که در مرحله‌ی آخر قمار هم در ششدر افتاده باشد، به نقطه‌ی اوج خطر افتاده‌ایم.
آرایه‌های ادبی: ششدر خطر اضافه‌ی تشبیهی است. دست خون، هفده خصل و ششدر با هم تناسب دارند. شاعر برای نشان دادن اوضاع بسیار بحرانی زندگی، خود را به کسی مانند کرده که در داو آخر بازی نرد، به ششدر افتاده است.

توضیحات:
ششدر: کلمه‌ای فارسی است و آن حالتی است که حریف یک یا چند مهره در خانه‌ی یکم داشته باشد و جلوی آن شش خانه بر او بسته باشند، لذا اگر شش هم بیاورد، امکان حرکت مهره‌ها را ندارد. (شمیسا، ۱۳۸۵: ۱۱۶۷)
خصل: مقدار شرط بندی است که آن را می‌توان نهایتاً تا هفده برابر زیاد کرد (در نهمین بازی) که به آن داو تمامی یا تمامی نَدَب یا دست خون می‌گویند. در فرهنگ‌ها، خصل را به معنی نقدی که بر سر داو می‌گذارند و یا شرط و گرو قمار نوشته‌اند ولی استاد مدّرس رضوی عقیده داشتند که خصل علامتی است که حریف در موقع بازی می‌گذارد و هم اکنون نیز در بازی نرد، معمول است که هنگام داو کردن چوب کبریت یا نشانی می‌گذارند که حریف نتواند جر بزند. (همان: ۱۱۶۶)
۷۳ - غــرق طـــوفـــان وحشــتیم ایـــرا
نـــوح ایّــــام را پســــر مـــاییـــــم
واژگان: ایرا: زیرا، از برای آن. (برهان)
معنی و مفهوم: وحشت مانند طوفان نوح ما را در بر گرفته و غرق کرده است؛ چرا که ما همچون کنعان پسر نوح، با روزگار که همانند نوح در خیر و صلاح ما می‌کوشید، ستیزه کردیم و نافرمان شدیم.
آرایه‌های ادبی: طوفان وحشت و نوح ایّام اضافه‌ی تشبیهی هستند. بیت به ماجرای کنعان پسر نوح تلمیح دارد که از پدر نافرمانی کرد و بر کشتی سوار نشد و بر قلّه‌ی کوهی هلاک گردید.
توضیحات:
پسر نوح: نوح در آن هنگام چهار پسر داشت و چهار دختر. همه‌ی فرزندانش مؤمن بودند مگر پسری که کنعان نامیده می‌شد، چون آن هنگام که خداوند علامت عذاب داده بود و عذاب آمد نوح به او گفت: یا کنعان ! ای پسر من ! با کافران مباش و با من در کشتی بنشین… . کنعان گفت: نه من تو را می‌خواهم و نه دین تو را، پس نوح پسر را گفت: ای پسر ! به عذاب خدای تعالی هلاک شوی، گفت: چه عذاب است؟ نوح گفت: عذاب نمی‌بینی؟ تو نمی‌بینی که آب از زمین و آسمان می‌بارد و دیر نیست که سیلاب جاری شود… . پسر گفت: من بر سر کوه می‌روم تا آب از من باز دارد… . پس ناگهان موجی برآمد و پسر را از نوح جدا کرد و کشتی در آب افتاد… . کنعان تنها ماند، پس بدوید و سر کوه رفت و کودک سه ساله‌اش را هم با خود می‌برد. چند گاهی بماند چون آب بر سر کوه رسید، آن فرزندش را زیر پای خویش نهاد تا از سیل برکنار بماند امّا سودی نداشت و خود با همه‌ی کافران غرق شد و مُرد. (یغمایی، ۱۳۸۴: ۷۷)
۷۴ - بـــاد نســبت بـــه مـــا کننـد زیــرا
هیــچ بـن هیــچ را پـــدر مــــاییــــم
معنی و مفهوم: اصل و نسب باد را که همواره در حرکت است و نشانه‌ی پوچی است و هیچ حاصلی با خود ندارد به ما نسبت داده‌اند؛ زیرا ما نیز در این جهان حاصلی نداریم و هیچ و پوچ هستیم.
آرایه‌های ادبی: هیچ بن هیچ را پدر ماییم کنایه از این است که هیچ حاصل و ثمری در جهان نداریم.
۷۵ - کــم ز هیــچ‌انـــد، جمـله هیـچ کسـان
وز همـــه کــم عیـــارتــر مـــاییــــم
معنی و مفهوم: اهل عالم همگی از هیچ کمترند و هیچ نیستند و از همه‌ی آن‌ها سبک‌تر و بی ارزش‌تر ما هستیم.
۷۶ - جــرعــه چینـــان مجــلس همــه‌ایـم
چـه عجــب، خــاک پــی‌سـپر مـاییــــم
واژگان: جرعه چین: جرعه چیننده، جرعه خورنده، قطره و چکه بردارنده. (فرهنگ لغات)
معنی و مفهوم: ما در مجلس بزم همه، بر خاک می‌افتیم و جرعه‌هایی از شراب را که بر زمین می‌ریزد، برمی‌چینیم و ریزه‌خوار همه‌ایم، پس جای شگفتی نیست اگر چون خاک بر روی ما پا بگذارند و ما را پی‌سپر کنند.
۷۷ - دسـت غیـری مَبُـر، کــه در همــه شــهر
قلـــب کـــاران کیســه بُـــر مــاییـــم
واژگان: قلب کار: متقلّب، آن که زر قلب و ناسره سازد. (فرهنگ لغات) کیسه بُر: دزدی که عیّار است و از کیسه‌ی مردم می‌رباید. (آنندراج)
معنی و مفهوم: نیازی نیست که دست دیگری را به جرم دزدی قطع کنی؛ زیرا ما هستیم که در همه جا دغل بازی و دزدی می‌کنیم.
آرایه‌های ادبی: کیسه بُر کنایه از دزد و جیب‌بر است. بیت اشاره به این حکم فقهی دارد که دست دزد را باید قطع کرد.
۷۸- همچـــــو آیینـــــه از نفـــــاق درون
تــازه روی و سیـــه جگـــر مـــاییــــم
معنی و مفهوم: ما مانند آینه دو رو و منافق هستیم؛ زیرا ظاهر صورتمان همانند آینه درخشان و روشن است؛ امّا درونمان مانند پشت آینه سیاه وتیره است.
آرایه‌های ادبی: شاعر خود را در دو رنگی درون و بیرون به آینه مانند کرده است.
۷۹ - چنـد گــویی کـه کـس، بـه دِه در نیسـت
آن‌کــه کـس نیسـت، مــاحضـر مــاییـــم
معنی و مفهوم: تا کی می‌خواهی بگویی هیچ کس در ده نیست؟ آن کسی که نیست در حال حاضر ما هستیم که از تبار هیچ کسانیم، دیگران همه هستند.
۸۰ - هــر زمــان گــویی از سـگان کــه ایــد
ســگ خــاقـان تــاجـــور مـــاییــــم
واژگان: خاقان: پادشاه بزرگ. (فرهنگ لغات)
معنی و مفهوم: هر زمان از ما بپرسید که سگ چه کسی هستید، خواهیم گفت: سگ پادشاه بزرگ و تاجدار هستیم.
۸۱ - شــاه بَقـراطیـان، مظفّــر از اوســت
جــاه سـلجوقیـان، مـوفّـر از اوســت
واژگان: بَقراطیان: شهریاران خاندان بغرائیان (بگرائیان) که در گرجستان و ارمنستان فرمانروایی داشتند. (فرهنگ لغات) مظفّر: ظفر یافته، پیروز گردیده. (معین) سلجوقیان: خاندانی ترک که از ۴۲۹ ﻫ . ق تا ۷۰۰ ﻫ . ق در آسیای غربی سلطنت کردند. (فرهنگ لغات) مُوفّر: بسیار کرده شده، فراوان، افزوده شده. (معین)