موضوع: "بدون موضوع"
شکل ۳- ۷ فلوچارت مراحل مختلف مربوط به آماده سازی و قطعه بندی تصاویر
مقدار حد آستانه در یک نمودار هیستوگرام برابر با پایینترین نقطه بین دو قله مربوط به فراوانی مقادیر رنگی در نمودار هیستوگرام است که البته در این روش دقت مقدار محاسبه شده آنقدر نیست که تضمین کننده بهترین جداسازی شیء مورد نظر از دیگر اشیاء در تصویر باشد. برای اکثر تصاویر یافتن پایینترین نقطه بین دو قله توزیع فراوانی مشکل است بخصوص زمانی که گودی بین دو قله پهن و وسیع باشد، همراه با نوفه باشد و یا در زمانهایی که قلهها از لحاظ ارتفاع بسیار متفاوت باشند (Bulanon et al., 2002). روش تعیین حد آستانه از روی نمودار هیستوگرام در شکل ۳-۹ نشان داده شده است.
شکل ۳- ۸ نمودار هیستوگرام خاکستری یک نمونه از مقطع انار
شکل ۳- ۹ چگونگی یافتن مقدار حد آستانه از روی نمودار هیستوگرام
همانطور که در شکل ۳-۸ مشاهده می شود مشکلات گفته شده در این تصاویر وجود دارد. اما این مقدار می تواند یک تخمین اولیه مناسب برای تعیین مقدار حد آستانه بهینه باشد. پس از تبدیل تصویر به حالت سیاه و سفید برای اطمینان از عدم وجود هر گونه نوفه و قسمت ناخواسته در شکل در یک مرحله دیگر حذف اشیاء[۸۰] ناخواسته در تصاویر انجام گردید که عبارت است از طراحی و استفاده از عنصر سازه[۸۱] در تصاویر.
۳-۷-۲ عنصر سازه
سازه از یک یا چند پیکسل تشکیل شده که قرار گرفتن این پیکسلها در کنار هم تشکیل یک شکل خاص مثلا لوزی، هشت ضلعی یا دایره را می دهند. یکی از کاربردهای سازهها فیلتر کردن اشیاء ناخالص است یا به عبارت دیگر اشیاء ناخواسته است. سازه به صورت شبکه ای ماتریسی است که تنها دارای مقادیر صفر و یک میباشد.
سازه لوزی شکل: در این نوع سازه مرکز ثقل[۸۲] کاملا در وسط سازه قرار دارد و R مشخص کننده فاصله مرکز ثقل سازه تا نوک اضلاع لوزی بر حسب پیکسل است (حیدری، ۱۳۸۸) (شکل ۳-۱۰ ب).
سازه دایرهای: در این نوع سازه که به شکل دایرهای است مرکز ثقل کاملا در وسط سازه بوده و مقدار R مشخص کننده شعاع دایره بر حسب پیکسل میباشد. البته هر چه شعاع بزرگتر باشد سازه بیشتر شباهت به دایره پیدا می کند (حیدری، ۱۳۸۸) (شکل ۳-۱۰ الف).
سازه هشت گوش: در این نوع سازه نیز مرکز ثقل در مرکز سازه بوده و مقدار R مشخص کننده فاصله مرکز ثقل تا نوکهای اضلاع هشت گوش (شعاع هشت گوش) بر حسب پیکسل است. البته در این مورد مقدار R حتما بایستی مضربی از ۳ باشد تا تابع عمل کند (حیدری، ۱۳۸۸) (شکل ۳-۱۰ ج).
استفاده از این سازهها کاربرد زیادی در شناسایی اشیاء و تفکیک آنها از یکدیگر دارد. البته این توابع به غیر از تصاویر سیاه و سفید بر روی تصاویر خاکستری و یا تصاویر دو بعدی دیگر هم قابل اجرا است.
در الگوریتم نوشته شده با توجه به ابعاد نوفهها از سازه دایرهای با شعاع ۵ پیکسل استفاده گردید و دستور مورد استفاده در این پروژه imopen بود که این تابع به صورت فیلتر برای حذف اشیاء هم اندازه و یا کوچکتر از سازه در تصویر عمل مینمود. به این وسیله همه اشیاء ناخواسته احتمالی از تصویر سیاه و سفید حذف گردید. پس از آن قسمت هایی در داخل محدوده نمونهها که در تصویر به عنوان زمینه تشخیص داده شده و سیاه رنگ شده بود پر شده و به رنگ سفید درآمد (شکل ۳-۱۱).
(الف) (ب)
(ج)
شکل ۳- ۱۰ سازه دایره ای (الف)، سازه لوزی شکل (ب) و سازه هشت گوش (ج)
(ب)
(الف) (ج)
شکل ۳- ۱۱ (الف) تصویر سیاه و سفید، (ب) حذف نوفه های زمینه تصویر، (ج) پر کردن داخل شیء اصلی
۳-۷-۳ جداسازی زمینه از تصویر اصلی
از آنجاییکه زمینه تصاویر گرفته شده دارای مقدار خاکستری میباشند و ممکن بود مقادیر عددی پیکسلهای زمینه با مقادیر عددی پیکسلهای تصویر همپوشانی داشته باشد و همچنین تابع به کار رفته در استخراج ویژگیهای مورد نظر بر اساس دامنه روشناییهای تصویر عمل می کند، بنابراین تدابیری اتخاذ شد تا تنها نمونههای داخل تصویر مورد بررسی قرار گیرد. فلوچارت مورد استفاده در این مرحله در شکل ۳-۱۲ نشان داده شده است. پیکسلهای نمونه و زمینه در تصویر اصلی دارای مقادیر متفاوتی میباشند. از آنجاییکه مقادیر عددی پیکسلهای زمینه در تصویر سیاه و سفید برابر با صفر است با انجام یک عملیات AND منطقی بین تصویر سیاه و سفید بدست آمده در مرحله قطعهبندی تصویر و تصویر اصلی مقادیر عددی پیکسلهای زمینه تصویر جدید حاصله برابر صفر شد. از سوی دیگر با توجه به اینکه مقادیر عددی مربوط به نمونهها در تصویر سیاه و سفید برابر با یک بود در تصویر حاصله مقادیر عددی پیکسلهای مربوط به نمونه برابر با مقادیر آنها در تصویر اصلی اولیه خواهد شد. بنابراین تصویری بدست آمد که در آن نمونه اصلی کاملا از زمینه جدا شد و زمینه تصویر کاملا سیاه و به عبارت دیگر دارای مقادیر عددی صفر بود (شکل ۳-۱۳).
پایان قسمت جداسازی زمینه
تصویر مقطع با زمینه کاملا سیاه
(مقدار عددی صفر برای زمینه)
عملیات AND منطقی
دریافت تصویر باینری
حاصل از قطعهبندی
دریافت تصویر خاکستری
(Gray)
شکل ۳- ۱۲ فلوچارت عملیات جداسازی زمینه از تصویر اصلی
شکل ۳- ۱۳ مقادیر خاکستری زمینه تصویر اصلی (بالا) و تصویر حاصل از عملیات AND منطقی (پایین)
۳-۷-۴ استخراج ویژگیهای تصاویر
در این تحقیق سعی بر این است که رابطه بین ویژگیهای استخراج شده از تصاویر میوه انار با برخی از پارامترهای بیوفیزیکی میوه انار بررسی شود. ویژگیهای مستخرج شده از تصاویر مقاطع میوه انار شامل ویژگیهای زیر بودند:
۱- مساحت سطح کل،
۲- مساحت سطح آریلها،
۳- مساحت سطح هستهها،
۴- مساحت سطح پوست،
۵- مساحت سطح آب،
برای محاسبه مساحت سطح کل تصاویر مقاطع انار، تصویر سیاه و سفید حاصل از قسمت قطعه بندی فراخوانی شده و با شمارش تعداد پیکسلهایی که دارای مقدار سیاه و سفید معادل یک بودند مقدار مساحت محاسبه شد.
از آنجاییکه این مقدار در نرم افزار به صورت پیکسل بیان می شود با تقسیم مقدار سطح مقطع اولیه انار بر مبنای پیکسل به مقدار سطح مقطع آن بر مبنای میلیمترمربع یک ضریب برای تبدیل پیکسل به میلیمترمربع بدست آمد و در نتیجه داده های استخراج شده از تصاویر با بهره گرفتن از این ضریب به واحد میلیمترمربع تبدیل شدند.
داده های استخراج شده از تصاویر با نوشتن برنامه ای به نرم افزار Excel 2007 فرستاده شدند تا در مراحل بعدی در این نرم افزار و نرم افزارهای آماری مانند Spss 16 مورد تحلیل و بررسی قرار گیرند.
۳-۷-۵ بخشبندی ساختار درونی تصاویر میوه انار
رهیافت پیشنهادی این رساله برای بخشبندی ساختار درونی انار استفاده از تابعی بود که با بهره گرفتن از ماتریس مقادیر خاکستری تصویر محدودههایی را که شامل هر یک از اجزای میوه انار (آریل، هسته، پوست) میشدند را جدا کند و به تصویر سیاه و سفید تبدیل کند.
ماتریس مقادیر خاکستری تصاویر به صورت تک ماتریس در ابعاد تصویر میباشد. آرایههای این ماتریس تنها نشاندهنده تیرگیها و سایههای تصویر هستند. در قدیم آرایههای این ماتریس اعدادی بین صفر تا یک و تا سه رقم اعشار بودند. اما در حال حاضر آرایههای این نوع ماتریس بین صفر تا ۲۵۵ میباشند.
تابع استفاده شده برای بخشبندی می تواند بدون استفاده از روش لبهیابی، اشیاء[۸۳] مورد نظر را از تصویر جدا کند. در واقع این تابع دو رنگ را از یک تصویر خاکستری انتخاب کرده و یکی را به عنوان مرز صفر یا رنگ سیاه (low) و یکی را به عنوان مرز یک یا رنگ سفید (high) تبدیل می نماید (روشناییهایی را که مقدار آن بین low و high باشد را مقدار یک در نظر می گیرد و بقیه را صفر می کند). مقادیر low و high برای هر یک از اجزای درونی انار با توجه به ماتریس مقادیر خاکستری تصویر مقطع انار بدست آمد. از آنجاییکه جرم حجمی اجزای درونی انار شامل آریل، هسته و پوست متفاوت میباشد در تمامی تصاویر بدست آمده از سیتی اسکن، روشناییهای این اجزا و در نتیجه مقادیر سطح خاکستری آنها در یک محدوده مشخص و قابل تفکیک قرار گرفتند. این تابع روشی مناسب برای جدا کردن یک شیء در یک تصویر میباشد. تصویر بعد از این عملیات تبدیل به تصویر سیاه و سفید شد و مانند روش گفته شده برای بدست آوردن مساحت سطح کل، مساحت سطح سایر سطوح مورد نظر نیز بدست آمد. در شکل ۳-۱۴ عملیات بخشبندی شامل جداسازی آریل، هسته و پوست بر روی یکی از مقاطع انار نشان داده شده است. همچنین کلیه مساحتهای بدست آمده توسط ضریب تبدیل پیکسل به میلی متر مربع که در قسمت های قبلی توضیح داده شد به واحد میلیمترمربع تبدیل شدند.
اما دنیا
وقتی
در حجمی بیت و چهار متری آن قدر کوچک می‌شود
که هر دقیقه هزاران بار، برگرد جهان می‌گردی
چه تفاوت خواهد کرد. .(همان،ص.۳۴۹)
«بیست و چهار متری» ایهام دارد. «اندازه ی اتاق»، و دیگر« بیست وچهار ساعت شبانه روز»
۳-۷-۵- پارادکس
« مهم‌ترین نوع تضاد در ادبیّات پارادکس یا تناقض نماست و آن وقتی است که تضاد منجر به معنایی غریب وبه ظاهر متناقضی شود.»(شمیسا،۱۳۸۶،ص.۱۱۱)
نمونه‌ای از این پارادکس در شعر شمس :
داغهای سرد
سوزاننده تر بود. .(لنگرودی،۱۳۹۰،ص.۶۸۲)
۳-۸- بررسی تصاویر در شعر شمس:
از آنجا که تصاویر شعری شمس تصاویری بکر و قابل تأمّل هستند ابتدا به اختصار ویژگی آنها را مورد بررسی قرارمی‌دهیم. لازم است توضیحی کوتاه در باب تصویر بیان کنیم و پس از آن به مسئله بپردازیم .
دکتر محمود فتوحی رودمعجنی صاحب «کتاب بلاغت تصویر»،که در نوع خود بی نظیر است، معتقد است که «تصویر ،کاربرد زبان مجازی می‌شود که این زبان مجازی شامل تمام صناعات بلاغی همچون تشبیه، استعاره، مجاز، تمثیل، حس آمیزی و….است.» (فتوحی ۱۳۸۶،۴۵)تصاویر شعری به تناسب کارکرد تخیّل در آن از تصاویر سطح به سمت تصاویر اعماق ارتقاء می‌یابند . تصاویر از منظر میزان حسی بودن ، قابلیّت تجسّم ،انطباق با معیار‌های عقلانی و هنجارهای عمومی زبان، پذیرش عامّه و سطح تخیّل و عاطفه به تصاویر اثباتی و اتّفاقی تقسیم می‌شوند. در این بخش خلاصه‌ای از خصوصیّات تصاویر،در دیوان شمس لنگرودی بیان می‌شود.
۳-۸-۱- تصویر سطح:
از نظرگاه ارزشمندی و میزان کارآمدی هنری ، تصاویر سطح ، ساده‌ترین تصاویر شعری هستند زیرا با سطح نازلی از تخیّل مواجهیم.(هاوکس ،ترنس،۱۳۷۷،ص.۷۴-۷۳) این تصاویر در اشعار شمس جزو پرکاربردترین تصاویر است. . طیف این تصاویر متفاوت است برخی از تصاویر در همین حیطه سطح قرار می‌گیرد. این قسم تصاویر شامل تصاویری واقعی است که دور از ابهام، قابل درک و در قلمرو محسوسات میباشند:
موش «همستر»است جهان
بچه هایش را می‌خورد
چند قطره خون
برپوزه‌ی کوچکش می‌ماند. (لنگرودی،۱۳۹۰،ص.۷۳۸)
سرگرمی من
نوشتن این شعرهاست
اشعاری واژگون
که از فرط خنده چشم شما را می‌بندد
و آنچه را که دلم می‌خواهد
برابر چشمتان می‌دزدم. (لنگرودی،۱۳۹۳،ص.۴۱۶)
۳-۸-۲- تصاویر اعماق
«آثار هنری به شکل عام و و اشعار به شکل خاص باید ابهامی در خود داشته باشد که این پیچیدگی ناشی از انتزاعی بودن آنست.»(رید، ۱۳۷۸،ص.۱۶) اینجاست که تصویر اعماق آفریده می‌شود که در خود پیچیدگی خاصّی دارد . این تصاویر ناشی از تمثیل رمزی، حسّ آمیزی، پارادکس، اسطوره، تلمیحات اساطیری و غیره می‌شود.( فتوحی ۱۳۸۶،ص.۶۷)
برخی دیگر از تصاویر شعری شمس در این مقوله جای می‌گیرد. او در بیشتر تصویرسازیهایش به علّت خیال ورزی‌های عمیق و تکاپوی ذهنی تابلویی می‌آفریند که لذّت خاصّی برای خواننده به همراه بیاورد:
انسان
شطرنج زنده
ایزد تحقیر شده …
فرشته ی از یاد رفته. (لنگرودی،۱۳۹۰،ص.۳۹۱)
در طول جاده‌های مه آلود
جلادهای موذی بی دست
و آفتاب را
گردن می‌زدند. (همان،ص.۱۱۴)
۳-۸-۳- تصویر اثباتی
تصاویر اثباتی، تصاویری به دور از تخیّل ،عاطفه و اغراق است .شاعر بیشتر به اثبات نگرش خود می‌پردازد و غالباً تشبیه حسی به حسی است. آن دسته از اشعار شمس که گرایش به سمت کلاسیک دارند در این مقوله قرار می‌گیرند. تصاویری که با معیار‌های عقلانی هم‌خوانی داردو مورد پذیرش عامّه نیز میباشد (دلبری،مهری،۱۳۹۴،ص۸۱):
قاتلان
مقتولان
قاضیان
همه از همین خیابان گذشتند. (لنگرودی،۱۳۹۳،ص.۲۶۹)
۳-۸-۴- تصاویر اتّفاقی
شاعر با آوردن تصاویر اتّفاقی در شعر خود ،خواننده را به فراسوی باورها ، اعتقادات وچهارچوب‌های عقلانی می‌کشاند. (دلبری،مهری،۱۳۹۴،ص۸۲) تصاویری که مملو از صحنههای حیرت آور سورئال است.گرایش شمس به گزینش تصاویر سورئال در جای جای اشعارش به چشم می‌خورد. گاه این تصاویر، منطق‌گریز می‌شود و جنبۀ ناهشیار و خواب‌گونه و سوررئالیستی می‌گیرد، و فرایند ساخت آنها، چندان تفسیرشدنی نیست. « سورئالیسم تصویری شعر شمس گاه تابلو های «رنه ماگریت» را به یاد می‌آورد که رابطه‌ی جادویی اجزاء نامتجانس آن شگفت آور است:
روزی او
کتابش را باز کرد
6.اعتماد
955/4
101/3
622/1-
106/0
7. پاسخ گویی
378/3
344/3
421/0
675/0
8. جبران خسارت
33/3
16/3
754/1-
080/0
9. تماس
521/3
501/3
367/0
714/0
با توجه به به اینکه مقدار آماره t و هم چنین p مقدار (sig) در متغیرهای اثر بخشی، در دسترس بودن ، اعتماد، زیبایی ، پاسخ گویی ، جبران خسارت و تماس در ناحیه عدم رد فرض قرار گرفته اند یعنی اینکه مقدار آماره t دربازه 96/1- و 96/1+ قرار گرفته است و هم چنین مقدار sig بیشتر از 05/0 شده است بنابر این دلیلی برای رد فرض صفر نداریم و می پذیریم که تفاوت معناداری بین دیدگاه های مجرد و متاهل در مورد این متغیرها وجود ندارد. اما مقدار آماره t و هم چنین p مقدار (sig) در باقی متغیرها در ناحیه رد فرض قرار گرفته است ( مقدار آماره t خارج بازه 96/1- و 96/1+ قرار گرفته است و هم چنین مقدار sig کمتر از 05/0 شده است.) بنابراین فرض صفر را رد می کنیم و می پذیریم که تفاوت معناداری بین دیدگاه های افراد مجرد ومتاهل در مورد کارایی ، و امنیت وجود دارد.
4-4-3- تفاوت معنادار بین متغیرهای پژوهش از لحاظ سن
فرضیه آماری به صورت زیر ارائه می شود.
H0: بین دیدگاه های افراد سنین مختلف ، تفاوت معناداری وجود ندارد.
H1: بین دیدگاه های افراد با سنین مختلف تفاوت معناداری وجود دارد.
برای آزمون برابری بیش از دو میانگین می توان از ابزار آماری بسیار مفیدی به نام تحلیل واریانس استفاده نمود . به عبارت دیگر هرگاه هدف مقایسه برابری میانگین چندین گروه باشد می توان از این روش استفاده نمود.
در این روش تغییرات کل به دو بخش تجزیه می شود:
تغییرات کل =تغییرات بین گروهی + تغییرات داخل گروهی
با بهره گرفتن از نسبت تغییرات داخل گروهی معیار F بدست خواهد آمد که مبنای تصمیم گیری در مورد صفر و فرض مقابل است .
در صورتی که میانگین K گروه مورد مقایسه باشد در این صورت می توان فرض صفر و فرض مقابل را به صورت آماری زیر فرمول بندی نمود.
برای قضاوت در مورد فرض صفر بالا همانگونه که گفته شد و بر مبنای تجزیه تغییرات کل (واریانس کل) جدول 4-10 بدست خواهد آمد.
با توجه به خروجی آزمون F یا تحلیل واریانس با توجه به اینکه مقدار آمار F و همچنین P مقدار (sig) در متغیرهای کارایی ، اثر بخشی ، در دسترس بودن ، زیبایی ، پاسخ گویی ، امنیت و تماس در ناحیه عدم رد فرض قرار گرفته اند ( چون05/0< p-value ) بنابر این دلیلی برای رد فرض صفر نداریم و می پذیریم که تفاوت معناداری بین دیدگاه های افراد با سنین متفاوت در مورد این متغیر ها وجود ندارد . اما مقدار آمار F و همچنین P مقدار (sig) در باقی متغیرها در باقی متغیرها در ناحیه رد فرض قرار گرفته است (05/0> p-value) بنابراین فرض صفر را رد میکنیم و می پذیریم که تفاوت معناداری بین دیدگاه های افراد با سنین متفاوت در مورد اعتماد و جبران خسارت وجود دارد.
جدول 4-10: نتایج تحلیل واریانس برای بررسی تفاوت معنادار از لحاظ سطح سن
(همان: ۷۸۴)
تکرار عبارت و جمله
هنگامی که آتش عشق در وجود شاعر شعله ور می شود به تکرار روی می آورد ولفظ عشق رادر ابیات متوالی تکرارمی کند،تابدین وسیله شور وهیجان درونی خودرا به خواننده القاکند.
عشق ای بیداد را بنیاد نه عشق ای بنیاد را بر باد ده
عشق ای همسایۀ آوارگی عشق ای سرمایۀ بیچارگی
عشق ای زنــــدان تاریــک بلا عشق ای زنجیر پـای مبتــلا
عشق ای دریای طوفان زای غم عشق ای وحشت فزا قعر عدم
(همان: ۶۹۰)
تکرار منظم عبارت «ای شب ای» در آغاز ابیات ضمن ایجاد زیبایی درآغاز ابیات نوع نگاه و احساس شاعر را از شب نشان می دهد.
ای شب ای توفته دریای سیاه کیست پاروزن این رونق مـاه
ای شب ای سایه دنیای قـدم ای وجود از تو هم آغوش عدم
ای شب ای خیمه نیلی خرگاه خیمه سلطنـت خســـرو مـاه
ای شب ای پرده پندار جهـان ای شب ای عالم اسرار نهـــان
(همان: ۹۲۹)
در ابیات زیر تکرار عبارت و جمله علاوه بر ایجاد موسیقی متضمن نوعی تأکید است و شاعر برای تأکید مقصود خود به تکرار روی می آورد.
دانیکه آن پیر کهنبا نوجوانانشچهگفت بخت جوان بخت جوان یـار کهن یــار کهن
(همان: ۳۴)
نمی دانی که چون شد حال من چــون دلم خون شـد دلم خون شــد دلم خــون
(همان: ۸۲۹)
ای کاش سحر ناید و خورشید نزایـــد کهامشبقمراینجا قمراینجا قمراینجاست
(همان: ۱۰۳)
ناله کجا ناوک دلدوز بود سوز همه سوز همه سوز بود
(همان: ۶۸۵)
جناس
«واژه جناس مصدر باب مفاعله است به معنی همجنس بودن دو چیز و در اصطلاح ادب همانندی دو کلمه است در لفظ با اختلاف معنی» (تجلیل، ۱۳۷۱: ۱۷)
«جناس از یکسو ایجاد موسیقی در کلام می کند و از سویی دیگر سبب تداعی معانی مختلف لفظی واحد می گردد و در نتیجه به گسترش تخیل و ایجاد کشش و جلب توجه شنونده می انجامد و این از عوامل ایجاد زیبایی و هنر است» (تجلیل، ۱۳۷۱: ۸)
آرایه جناس و کاربرد کلمات متجانس که یکی از عوامل موسیقی شعر است در شعر شاعر بسامد بالایی دارد کاربرد جناس و واژه های متجانس موجب افزودن موسیقی و آهنگین بودن کلام وی شده است.
جلال الدین کزازی در مورد هنرورزی و به کار بردن آراستگی های سخن شهریار می گوید: «سخنوری است سرشتین و بگوهر که می کوشد همه نازکی ها و توانمندی های زبان پارسی را که پس از سده ها سختگی و سودگی، پروردگی و گستردگی زبان ناب راستین شعر در جهان شده است در سروده هایش به کار گیرد از این روی در سروده هایش گوشه چشمی نیز به هنرورزی در سخن می افکند.» (علیزاده، ۱۳۷۴: ۳۷۸)
جناس تام
«آن است که الفاظ متجانس درگفتن ونوشتن یعنی حروف وحرکات یکی وفقط در معنی مختلف باشند.»(همایی،۱۳۸۱: ۴۹)
دوش گیسوی ترا ریخته دیدم بر دوش خاطر آشفته ام امشب ز پریشانی دوش
(شهریار، ۱۳۸۶: ۲۷۴)
آخر قرار زلف تو با ما چنیـــن نبـــود ای مایه قرار دل بــی قـــرار مـــن
(همان: ۳۵۱)
جناس مرکب
«آن است که یکی از دو رکن جناس،بسیط یا در حکم بسیط ودیگری مرکب باشد»(همایی،۱۳۸۱: ۵۳)
تا که زمردی مرا نه زرّ و نه سیم اســت شمـــع مــرادم به رهگــــذار نسیم است
(همان: ۱۰۸)
ماهم امشب با من آغوش نوازش باز دارد آسمان غافل که بازش زین نوازش باز دارد
(همان: ۱۵۷)
تــا دلارام بخواهـــی، دل آرام مخـــواه مرغ طوفان نه بر آن سر که دل آرام کنــد
(همان: ۲۱۵)
.
کار گل زار شود گر تو به گلزار آیی نرخ یوسف شکند چون تو به بازار آیی
(شهریار، ۱۳۸۶: )
جناس مکرر
«در جناس مکر دو واژه متجانس در آخر سجع ها یا با قافیه کنار هم می آیند و در حقیقت جناس تام است که مکرر می شود .»(وحیدیان کامیار،۱۳۷۹: ۳۵)
پیمانه مستان ترا بشکست پیمان درست هشیار باش و بشکن این پیمانه پیمان شکن
(شهریار، ۱۳۸۶: ۱۰۶۲)
در بیت بالا میان «پیمانه و پیمان » در مصراع اول جناس زاید وجود دارد.
صاحبدلی نماند که تصدیق او نکــرد دلمُرده کافری که در انکار کار اوست
(شهریار، ۱۳۸۶: ۱۰۶۲)
حصار او که روییــن قلعــه ماســت حسان حسن را حصــن حصینـی
(شهریار، ۱۳۸۶: ۴۲۶)
عمری به گوشهغم و غربتگرفته خو بس کن که یاد یار و دیاری نمی کنی
(همان: ۴۲۳)
شکل ۵‑۱۹: نمودار لنگرتیرهای محور ۴ در طبقه همکف ساختمان قاب خمشی پنج طبقه با پلان عریض و پی گسترده
بنابراین در این ساختمان تاثیر اندر کنش بر نیروی محوری ستون های گوشه ساختمان و در طبقات پایین تا حدودی بر لنگر تیرهای محیطی ساختمان قابل توجه می باشد.
ساختمان پنج طبقه با پلان عریض و پی نواری
در شکل(۵-۲۰) نمای سه بعدی این ساختمان که بر روی پی و خاک زیر آن که به صورت فنر مدل شده نمایش داده شده است. ضخامت پی تخمین زده شده برای این ساختمان در برنامه SAFE ، ۹۰ سانتیمتر می باشد.
شکل ۵‑۲۰: نمای سه بعدی ساختمان قاب خمشی پنج طبقه با پلان عریض و پی نواری
به همراه پی و خاک زیر آن
همانطور که در شکل (۵-۲۱) مشخص است، تأثیر اندرکنش بر روی نیروی محوری ستون های گوشه محور ۱ در این ساختمان در حدود % ۹۰ افزایش و بر ستون های مزکزی در این محور۱۰% کاهش می باشد. به طوری که در طبقه همکف در ستون های گوشه محور ۱، ۲۵ تن افزایش و در ستون های مرکزی در حدود ۱۰ تن کاهش نیروی محوری در اثر اعمال اندرکنش را شاهد هستیم. الگوی توزیع تأثیر اندرکنش در سایر محورهای طبقه همکف و همین طور در سایر طبقات این ساختمان نیز به همین ترتیب می باشد. در حقیقت تأثیر اندرکنش در این ساختمان الگویی بسیار مشابه با الگوی توزیع تأثیر اندرکنشی در ساختمان مشابه با پی گسترده دارد. افزایش تاثیر اندرکنش بر ستون های گوشه پلان ساختمان نسبت به حالت پی گسترده به علت امکان نشست های مستقلانه تر قسمت های مختلف پی نواری نسبت به پی گسترد، در این ساختمان نیز به چشم می خورد.
شکل ۵‑۲۱: نمودار نیروی محوری ستون های محور ۱ در طبقه همکف ساختمان قاب خمشی پنج طبقه با پلان عریض و پی نواری
همانند ساختمان مشابه با پی گسترده در این ساختمان نیز تأثیر اندرکنش در لنگر تیرهای گوشه محورهای محیطی این ساختمان ۱۰۰% افزایش و در تیرهای مرکزی این محور ۵۰% افزایش می باشد] شکل (۵-۲۲).[ در تیرهای مرکزی این ساختمان تا ۱۰۰% کاهش در میزان لنگر خمشی مشاهده می شود.
به طور کلی تاثیر اندرکنش بر نیروی محوری ستون های گوشه پلان و بر لنگر تیرهای محیطی ساختمان قابل توجه می باشد.
شکل ۵‑۲۲: نمودار لنگر تیرهای محور ۱ در طبقه همکف ساختمان قاب خمشی پنج طبقه با پلان عریض و پی نواری
ساختمان ده طبقه با پلان عریض و پی گسترده
در شکل(۵-۲۳) نمای سه بعدی این ساختمان که بر روی پی و خاک زیر آن که به صورت فنر مدل شده نمایش داده شده است. ضخامت پی تخمین زده شده برای این ساختمان در برنامه SAFE ، ۱۲۰ سانتیمتر می باشد.
شکل ۵‑۲۳: نمای سه بعدی ساختمان قاب خمشی ده طبقه با پلان عریض و پی گسترده به همراه پی و خاک زیر آن
در بررسی تاثیر اندرکنش در نیروی محوری ستون های محور ۱ در طبقه همکف در ستون های کناری %۱۰۰ افزایش و در ستون میانی %۶ کاهش مشاهده می شود]شکل (۵-۲۴).[ الگوی تأثیر اندرکنش در نیروی محوری این ساختمان با ساختمان پنج طبقه تفاوتی ندارد و فقط شدیدتر شده است، به این ترتیب که در ستون های گوشه در این ساختمان تا ۳۰% افزایش بیشتری در میزان نیروی محوری نسبت به ساختمان پنج طبقه مشاهده می شود. این مساله نشان می دهد هرچه تعداد طبقات ساختمان بیشتر باشد تأثیر اندرکنش شدیدتر خواهد بود.
شکل ۵‑۲۴: نمودار نیروی محوری ستون های محور ۱ در طبقه همکف ساختمان قاب خمشی ده طبقه با پلان عریض و پی گسترده
شکل ۵‑۲۵: نمودار نیروی محوری ستون –C1 در طبقات ساختمان قاب خمشی ده طبقه با پلان عریض و پی گسترده
تاثیر اندر کنش در طبقات بالای ساختمان تقریبا از بین می رود و می توان در ۳ الی ۴طبقه بالای ساختمان از آن چشم پوشی نمود]شکل (۵-۲۵).[ در محور ۴ در ستون های کناری %۶ و در ستون میانی %۳۰ کاهش نیروی محوری مشاهده می شود. این مساله نشان می دهد تأثیر اندرکنش در ستونهای گوشه پلان این ساختمان دو برابر تأثیر اندرکنش در ستون های مرکزی پلان این ساختمان می باشد. این بازه تغییرات در میزان نیروی محوری از تمام مدل های گذشته بیشتر بوده و تاییدی بر اهمیت تاثیر اندرکنش در این تیپ ساختمانی می باشد.
شکل ۵‑۲۶: نمودار نیروی محوری ستون های محور ۴ در طبقه همکف ساختمان قاب خمشی ده طبقه با پلان عریض و پی گسترده
شکل(۵-۲۷) نمودار لنگر در تیرهای محور۱ در این ساختمان را نمایش می دهد، تأثیر اندرکنش بر لنگر خمشی تیرها بسیار زیاد است به طوری که لنگر در تیرهای کناری محور ۱ طبقه همکف تا شش برابر و لنگر تیرهای میانی تا۵۰%افزایش را نشان می دهند. البته در طبقات بالاتر و همین طور در تیرهای مرکزی پلان این تأثیر کاهش می یابد.
شکل ۵‑۲۷: نمودار لنگر تیرهای محور ۱ در طبقه همکف ساختمان قاب خمشی ده طبقه با پلان عریض و پی گسترده
ساختمان ده طبقه باپلان عریض و پی نواری
در شکل(۵-۲۸) نمای سه بعدی این ساختمان که بر روی پی و خاک زیر آن نمایش داده شده است. ضخامت پی تخمین زده شده برای این ساختمان در برنامه SAFE ، ۱۲۰ سانتیمتر می باشد.
شکل ۵‑۲۸: نمای سه بعدی ساختمان قاب خمشی ده طبقه با پلان عریض و پی نواری به همراه پی و خاک زیر آن
الگوی تأثیر اندرکنش در این ساختمان کاملا مشابه ساختمان مشابه با پی گسترده می باشد. این تشابه می تواند به علت سختی بسیار زیاد یک ساختمان ده طبقه با پلان عریض و سیستم قاب خمشی باشد که موجب کنترل نشست های غیر یکنواخت پی شده و باعث می شود تاثیر اندرکنش بر المان های این ساختمان در دو حالت پی گسترده و نواری نزدیک به هم باشد. به دلیل این تشابه از تفسیر نتایج مربوط به تحلیل این ساختمان در حالت با و بدون اندرکنش صرف نظر شده است. تنها به ذکر این نکته بسنده می کنیم که همانند ساختمان مشابه با پی گسترده اثرات اندرکنش بر نیروی محوری ستون های گوشه و بر لنگر تیر های محیطی ساختمان به خصوص در شش طبقه پایین ساختمان قابل توجه می باشد.
ساختمان های فولادی با سیستم سازه ای قاب مهاربندی
در این بخش به ارائه نمودارها و تفسیر نتایج حاصل از تحلیل ساختمان های فولادی با سیستم سازه ای قاب مهاربندی شده در حالت با و بدون اندرکنش می پردازیم.
ساختمان پنج طبقه با پلان باریک و پی گسترده
در شکل(۵-۲۹) نمای سه بعدی این ساختمان که بر روی پی و خاک زیر آن که به صورت فنر مدل شده نمایش داده شده است. ضخامت پی تخمین زده شده برای این ساختمان در برنامه SAFE ، ۷۰ سانتیمتر می باشد.
شکل ۵‑۲۹: نمای سه بعدی ساختمان مهاربندی شده پنج طبقه با پلان باریک و پی گسترده به همراه پی و خاک زیر آن
شکل های (۵-۳۰) و (۵-۳۱) نمودار نیروی محوری ستون های محور A و محور۱ را داین ساختمان نمایش می دهند. در بررسی تأثیر اندرکنش بر ستون های محور ۱ در طبقه همکف در همه ستون ها به طور میانگین تقریبا %۳۰ تغییر در مقدار نیروی محوری مشاهده می شود. اما در محور A در ستون های گوشه %۳۰ افزایش و در ستون های طرف دیگر مهاربند %۱۰ کاهش در میزان نیروی محوری مشاهده می شود. در ستون مرکزی در این محور و همین طور سایر المان هایی که مستقیما به شبکه مهاربندها متصل نیستند در اثر اعمال اندر کنش تقریبا هیچ تغییر نیرویی مشاهده نمی شود.
شکل ۵‑۳۰: نمودار نیروی محوری ستون های محور A در طبقه همکف ساختمان مهاربندی شده پنج طبقه با پلان باریک و پی گسترده
شکل ۵‑۳۱: نمودار نیروی محوری ستون های محور ۱ در طبقه همکف ساختمان مهاربندی شده پنج طبقه با پلان باریک و پی گسترده
تغییرات لنگر خمشی نیز در تیرهای این ساختمان ناچیز بوده و قابل چشم پوشی می باشد. به طور کلی می توان گفت در این ساختمان تاثیرات اندرکنش قابل توجه نمی باشد.
ساختمان پنج طبقه با پلان باریک و پی نواری
در شکل(۵-۳۲) نمای سه بعدی این ساختمان که بر روی پی و خاک زیر آن که به صورت فنر مدل شده نمایش داده شده است. ضخامت پی تخمین زده شده برای این ساختمان در برنامه SAFE ، ۷۰ سانتیمتر می باشد.
شکل ۵‑۳۲: نمای سه بعدی ساختمان مهاربندی شده پنج طبقه با پلان باریک و پی نواری به همراه پی و خاک زیر آن
در این ساختمان تاثیر اعمال اندرکنش بر نیروی محوری ستون های۱A- ، ۲-A و ۳-A به ترتیب %۴۰ افزایش، %۴۰ کاهش و صفر می باشد. نسبت به ساختمان مشابه با پی گسترده در این ساختمان در ستون های گوشه ۱۰% تغییر در میزان افزایش نیروی محوری مشاهده می شود که نشان دهنده تاثیر نه چندان زیاد گسترده و یا نواری بودن پی در این تیپ ساختمانی می باشد]شکل (۵-۳۳).[
شکل ۵‑۳۳: نمودار نیروی محوری ستون های محور A در طبقه اول ساختمان مهاربندی شده پنج طبقه با پلان باریک و پی نواری
در این ساختمان نیز به جز ستون های متصل به شبکه مهاربندها در سایر المان ها چه از نظر نیروی محوری و چه از نظر لنگر خمشی در اثر اعمال اندرکنش تغییری مشاهده نمی شود. به طور کلی در این ساختمان تاثیرات اندرکنش قابل توجه نمی باشد.
ساختمان ده طبقه با پلان باریک و پی گسترده
در شکل(۵-۳۴) نمای سه بعدی این ساختمان که بر روی پی و خاک زیر آن که به صورت فنر مدل شده نمایش داده شده است. ضخامت پی تخمین زده شده برای این ساختمان در برنامه SAFE ، ۱۲۰ سانتیمتر می باشد.
شکل ۵‑۳۴: نمای سه بعدی ساختمان مهاربندی شده ده طبقه با پلان باریک و پی گسترده به همراه پی و خاک زیر آن
همان طور که در شکل(۵-۳۵) مشاهده می شود، در بررسی ستون های محور A در طبقه همکف این ساختمان در ستون های گوشه تا %۵۰ افزایش و در ستون های سمت دیگر مهاربند ۲۰% کاهش در میزان نیروی محوری مشاهده می شود. این مقدار افزایش در ستون های گوشه به ۶۰ تن می رسد که رقمی قابل توجه می باشد. همان طور که مشاهده می شود تاثیر اندرکنش در طبقات بالایی ساختمان تقریبا از بین رفته است. همانند سایر ساختمان های دارای سیستم مهاربند که تا به این لحظه مورد بررسی قرار دادیم در این ساختمان نیز به جز ستون های گوشه پلان بقیه المان ها چه از نظر نیروی محوری و چه از نظر لنگر خمشی در اثر اعمال اندرکنش دستخوش تغییر نمی شوند.
شکل ۵‑۳۵: نمودار نیروی محوری ستون های محور A در طبقه همکف ساختمان مهاربندی شده ده طبقه با پلان باریک و پی گسترده
به طور کلی در این ساختمان تاثیر اندرکنش در ستون های گوشه پلان ساختمان به خصوص در طبقات پایین قابل توجه می باشد.
ساختمان پنج طبقه با پلان عریض و پی گسترده